Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Gdańsku

POSTANOWIENIE

Dnia 27 czerwca 2025 r.

Sąd Okręgowy w Gdańsku – XVII Wydział Własności Intelektualnej

w osobie sędziego Wojciecha Midziaka

po rozpoznaniu w Gdańsku na posiedzeniu niejawnym sprawy

z wniosku (...) sp. z o.o. z siedzibą w L.

z udziałem (...) sp. z o.o. z siedzibą w N.

o udzielenie zabezpieczenia

postanawia:

oddalić wniosek.

Sygn. akt XVII GWo 117/25

UZASADNIENIE

Wnioskiem z 30 maja 2025 r. uprawniona (...)spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w L. (dalej również jako uprawniona lub (...)) wniosła o:

1.  udzielenie zabezpieczenia roszczenia niepieniężnego skierowanego przeciwko obowiązanej (...)spółce z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w N. (dalej również jako obowiązana lub (...)) o zaniechanie niedozwolonych działań, stanowiących czyny nieuczciwej konkurencji określone w art. 3, 10 i 13 Ustawy z dnia 16 kwietnia 1993 r. o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji (tj. Dz.U. z 2022 r., poz. 1233 z późn. zm.; dalej także: u.z.n.k.), polegających na oferowaniu, wprowadzaniu od obrotu i reklamowaniu odłączników napowietrznych stanowiących kopię odłączników napowietrznych (...) uprawnionej, a oznaczonych przez obowiązaną symbolem (...)

poprzez:

a)  zakazanie obowiązanej do czasu prawomocnego zakończenia postępowania oferowania, wprowadzania od obrotu i reklamowania odłączników napowietrznych oznaczanych przez obowiązaną symbolem(...)o następującym wyglądzie:

b)  nakazanie obowiązanej wycofania oferty odłączników napowietrznych (...) przeznaczonych do realizacji zadania pn. „(...)” realizowanego m.in. przez (...) S.A., do której mają zostać dostarczone sporne produkty;

c)  zakazanie obowiązanej, do czasu prawomocnego zakończenia postępowania stosowania oznaczenia (...)dla odłączników napowietrznych;

d)  zakazanie obowiązanej, do czasu prawomocnego zakończenia postępowania, stosowania nazewnictwa odłączników napowietrznych naśladującego nazewnictwo stosowane przez uprawnioną, tj. zbudowane w oparciu o następujący schemat:

(...)

2.  udzielenie zabezpieczenia roszczenia niepieniężnego o zaniechanie niedozwolonych działań, stanowiących czyny nieuczciwej konkurencji określone w art. 3, 10 i 13 u.z.n.k., polegających na oferowaniu, wprowadzaniu do obrotu i reklamowaniu uziemników napowietrznych, stanowiących kopię odłączników ( zapewne miało być: uziemników) napowietrznych (...) uprawnionej, a oznaczanych przez obowiązaną symbolem (...)

poprzez

a)  zakazanie obowiązanej, do czasu prawomocnego zakończenia postępowania, oferowania, wprowadzania do obrotu i reklamowania uziemników napowietrznych oznaczonych przez obowiązaną symbolem (...) o następującym wyglądzie:

b)  nakazanie obowiązanej wycofania oferty uziemników napowietrznych (...) przeznaczonych do realizacji zadania pn. „(...)” realizowanego m.in. przez (...) S.A., do której mają zostać dostarczone sporne produkty;

c)  zakazania obowiązanej, do czasu prawomocnego zakończenia postępowania, stosowania oznaczenia (...) dla uziemników napowietrznych;

d)  zakazanie obowiązanej, do czasu prawomocnego zakończenia postępowania, stosowania nazewnictwa uziemników napowietrznych naśladującego nazewnictwo stosowane przez uprawnioną, tj. zbudowane w oparciu o następujący schemat:

(...)

3.  zagrożenie obowiązanej nakazaniem zapłaty na rzecz uprawnionej kwoty 120.000 zł za przypadek naruszenia zakazu określonego w pkt: 1.a), 1.c), 1.d), 2.a), 2.c), 2.d) powyżej;

4.  zagrożenie obowiązane nakazaniem zapłaty na rzecz uprawnionej kwoty 120.000 zł za niewycofanie oferty, o której mowa w pkt 1.b) i 2.b) w terminie 3 dni od uprawomocnienia się postanowienia o udzieleniu zabezpieczenia;

5.  zasądzenie od obowiązanej na rzecz uprawnionej kosztów postępowania według norm przepisanych wraz z odsetkami.

Uzasadniając swój wniosek uprawniona argumentowała, że strony prowadzą działalność konkurencyjną w zakresie produkcji urządzeń łączeniowych do sieci rozdzielczej średniego i wysokiego napięcia. Uprawniona od 2002 r. oferuje odłączniki napowietrzne (...) i uziemniki napowietrzne (...) i te produkty cieszą się renomą na rynku polskim.

Obowiązana oferuje, wprowadza do obrotu i reklamuje odłączniki napowietrzne (...) oraz uziemniki napowietrzne (...). Uprawniona i obowiązana stosują systemy kodowania nazw dla odłączników napowietrznych i uziemników napowietrznych, które odróżnia jedynie drugi człon – w przypadku uprawnionej odpowiednio (...) i (...), w przypadku obowiązanej odpowiednio (...) i (...)

Uprawniona twierdziła, że oferowane przez nią produkty mają unikalny i oryginalny wygląd, który został skopiowany przez obowiązaną, a podobieństwo między ich produktami wykracza poza cechy o charakterze czysto funkcjonalnym (porównanie – k. 21 - 22). Dzięki swojemu działaniu obowiązana – zdaniem uprawnionej – zyskała przewagę konkurencyjną, która wynikała z możliwości pominięcia długotrwałego procesu projektowania i ułatwiła proces certyfikacji. Kierownicze stanowiska w obowiązanej spółce zajmują obecnie byli pracownicy uprawnionej: K. S., R. R. (1), R. R. (2), którzy dysponowali dostępem do informacji umożliwiających stworzenie kopii produktów uprawnionej.

Uprawniona wskazała, że obowiązana przez skopiowanie jej produktów i systemu kodowania nazw dopuściła się czynów nieuczciwej konkurencji stypizowanych w art. 3, 10 i 13 u.z.n.k.

Uzasadniając interes prawy w udzieleniu zabezpieczenia uprawniona wskazała, że ze względu na planowane wykorzystanie produktów obowiązanej w ramach inwestycji wskazanej w pkt 1.b) i 2.b) petitum wniosku oraz innych inwestycji, ich realizacja z wykorzystaniem produktów obowiązanej uniemożliwi przywrócenie stanu zgodne z prawem nawet w przypadku uwzględnienia roszczeń uprawnionej.

W odpowiedzi na wniosek o zabezpieczenie obowiązana (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w N.wniosła o (k. 373-386):

1.  oddalenie w całości wniosków uprawnionej;

2.  zasądzenie od uprawnionej na rzecz obowiązanej zwrotu kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego, według norm przepisanych.

Odnosząc się do twierdzeń uprawnionej obowiązana przyznała, że oba podmioty prowadzą działalność konkurencyjną w zakresie produkcji urządzeń łączeniowych, zaprzeczając równocześnie, by uprawniona jak i jej produkty objęte wnioskiem cieszyły się renomą.

Zaprzeczyła również, by jej produkty (...) i (...) stanowiły kopie produktów uprawnionej(...) i (...). Produkty obowiązanej zostały zaprojektowane od podstaw przez nią, a cechy, które dzieli z produktami uprawnionej, jak i produktami innych podmiotów, wynikają z wymagań operatorów sieci elektroenergetycznej i mają charakter funkcjonalny. Pozostałe cechy tych produktów są unikatowe dla nich (pkt 21 – 28 odpowiedzi na wniosek – k. 376-378).

Nazwy stosowane przez obowiązaną stanowią skróty nazw produktów ((...) – odłącznik napowietrzny, (...) – uziemnik napowietrzny). Podobną praktykę stosują inne podmioty działające w ramach rynku urządzeń łączeniowych. Sposób przedstawienia parametrów technicznych obu produktów obowiązanej wynika z wymagań operatorów sieci elektroenergetycznych i ma charakter wyłącznie funkcjonalny.

Sąd Okręgowy uznał następujące fakty za uprawdopodobnione:

Uprawniona (...) sp. z o.o. z siedzibą w L. oraz obowiązana (...) sp. z o.o. z siedzibą w N. prowadzą konkurencyjną działalność gospodarczą w zakresie produkcji urządzeń łączeniowych dla sieci elektroenergetycznych.

okoliczność bezsporna

Obowiązana spółka została zawiązana 18 maja 2023 r. Od tego czasu prowadziła prace projektowe, produkcyjne i certyfikacyjne mające na celu wprowadzenie na rynek odłączników napowietrznych (...) i uziemników napowietrznych (...). Obowiązana dysponowała odpowiednim zapleczem i zasobami, które umożliwiały zaprojektowanie od podstaw spornych odłączników i uziemników, a w związku z pracami nad nimi poniosła znaczne koszty.

dowody: fotografie prób konstruktorskich odłącznika (...) i uziemnika (...)– k. 434; raporty z kontroli warunków organizacyjno-technicznych laboratorium z 6.03.2025 r. i 4.04.2025 r. – k. 523-524; oświadczenie zarządu (...) sp. z o.o. z 23.06.2025 r. – uwagi do opinii prawno-technicznej; faktura (...) z 30.09.2023 r. – k. 530; faktura (...) z 27.12.2023 r. – k. 531; faktura (...) z 13.03.2024 – k. 532, faktura (...) z 8.04.2024 r. – k. 533, faktura (...) z 21.05.2024 r. – k. 534, faktura (...) z 6.08.2024 r. – k. 535, faktura (...) z 26.11.2024 r. – k. 536, faktura (...) z 3.02.2025 r. – k. 537, faktura (...) z 10.03.2025 r. – k. 538, faktura (...) z 30.04.2025 r. – k. 539, faktura (...) z 30.05.2025 r. – k. 540, faktura (...) z 17.02.2025 r. – k. 541, faktura (...) z 19.12.2024 r. – k. 542,

Efektem prac obowiązanej było uzyskanie certyfikatów zgodności dla odłączników (...) i (...)

okoliczność bezsporna

Zbieżne cechy produktów wynikają z ich funkcji i konieczności montażu w ramach sieci dystrybucyjnych. Ich ukształtowanie i zewnętrzny wygląd, w tym kolorystyka elementów, wynika ze standardów sieci dystrybucyjnych poszczególnych operatorów sieci elektroenergetycznych i jest stosowany również przez innych producentów.

dowody: karty katalogowe odłącznika produkcji (...), uziemnika produkcji (...) sp. z o.o., fotografie napędów produkcyjnych (...), (...), dokumentacja techniczna (...), fotografie oraz karty katalogowe odłączników (...), (...), (...), (...), karta katalogowa (...) dotycząca odłączników napowietrznych, standardy techniczne(...), standardowa specyfikacja techniczna (...), standard (...), standard technicznych (...), karty katalogowe (...) i (...) T. C. – k. 399 - 418

Oznaczenie (...) jest stosowane przez różne podmioty działające obecnie lub w przeszłości w ramach rynku produkcji urządzeń łączeniowych. Obowiązana korzystała z oznaczeń (...) od 2024 r.

dowody: zrzut ekranu ze strony obowiązanej dotyczącej certyfikacji – k. 188; protokół z badań wytrzymałości zwarciowej z dn. 8.08.2024 r., karty katalogowe firm (...), katalog ofertowy firmy (...) z 1975 r. – k. 419 -422

Tabliczki znamionowe umieszczane na odłącznikach i uziemnikach obowiązanej zawierają oznaczenie producentów.

dowody: zdjęcia z konferencji (...) – k. 184, 185, wzór tabliczki znamionowej – k. 548

Procedura zakupu towarów oferowanych w ramach rynku urządzeń łączeniowych dla sieci elektroenergetycznych polega na składaniu ofert przez poszczególnych uczestników rynku w odpowiedzi na zapytania ofertowe lub na uczestnictwie w przetargach. W ramach ofert oznaczane są nazwy produktów oraz wskazywane jest oznaczenie ich producenta. W ramach przedstawianych ofert przedstawiane są karty katalogowe poszczególnych producentów zawierające ich oznaczenia.

dowody: karty katalogowe (...) i (...) k. 89-93; karty katalogowe (...) i (...) – k. 127-134

Sąd Okręgowy zważył co następuje.

Wniosek o udzielenie zabezpieczenia nie zasługiwał na uwzględnienie.

Na podstawie art. 730 ¹ § 1 k.p.c. udzielenia zabezpieczenia może żądać każda strona lub uczestnik postępowania, jeżeli uprawdopodobni roszczenie oraz interes prawny w udzieleniu zabezpieczenia. Stosownie do treści § 2 tego artykułu interes prawny istnieje, gdy brak zabezpieczenia uniemożliwi lub poważnie utrudni wykonanie zapadłego w sprawie orzeczenia lub w inny sposób uniemożliwi lub poważnie utrudni osiągnięcie celu postępowania w sprawie.

Zgodnie z art. 243 k.p.c. w zw. z art. 730 ¹ § 1 k.p.c. zachowanie szczegółowych przepisów o postępowaniu dowodowym nie było konieczne w ramach postępowania o udzielenie zabezpieczenia. Standard wykazania faktów przez ich uprawdopodobnienie wiąże się z przyjęciem przez Sąd „niewykluczającego wątpliwości prawdopodobieństwa prawdziwości twierdzeń” (K. Knoppek, w: T. Ereciński, T. Wiśniewski (red.), System Prawa Procesowego Cywilnego, t. II, cz. 2, s. 158) na podstawie materiału zebranego w sprawie, tj. środków dowodowych i ich substratów, w tym oświadczeń i prywatnych ekspertyz oraz oświadczeń o faktach przedstawionych przez uprawnionych i obowiązaną (art. 738 k.p.c. in fine).

W ocenie Sądu uprawniona spółka nie sprostała spoczywającemu na niej obowiązkowi uprawdopodobnienia roszczeń wskazanych w pkt 1. i 2. petitum wniosku.

Jako ich podstawę uprawniona wskazała oferowanie, wprowadzanie do obrotu i reklamowanie przez obowiązaną odłączników napowietrznych (...) i uziemników napowietrznych (...), które miały stanowić kopię oferowanych przez nią odłączników napowietrznych (...) i uziemników napowietrznych (...). Przez swoje działania obowiązana miała dopuścić się czynów nieuczciwej konkurencji stypizowanych w art. 10 i 13 u.z.n.k. oraz niestypizowanego czynu nieuczciwej konkurencji spełniającego przesłanki z art. 3 u.z.n.k. polegającego na pasożytniczym korzystaniu przez nią z rezultatów pracy uprawnionej.

Fakty stanowiące podstawę rozstrzygnięcia oraz stopień ich uprawdopodobnienia Sąd ustalił stosownie do regulacji art. 243 k.p.c. i rozważań do tego przepisu przedstawionych wyżej. W związku z brakiem konieczności zachowania szczegółowych przepisów o postępowaniu dowodowym Sąd swoje ustalenia oparł na oświadczeniach o faktach złożonych w pismach procesowych, w zakresie w jakim pozostawały bezsporne, oraz na dokumentach i ich odpisach pochodzących od uprawnionej i obowiązanej, których prawdziwości i zgodności z rzeczywistym stanem rzeczy nie zaprzeczono. Przydatne okazały się również fotografie oraz zestawienia przedstawione przez obowiązaną w odpowiedzi na prywatną opinię przedłożoną przez uprawnioną.

Na wstępie należy określić specyfikę rynku oraz procesu składania zamówień. Co do zasady Sąd zgadza się z charakterystyką przedstawioną w oświadczeniu członków zarządu uprawnionej spółki z 19.05.2025 r. (k. 214) oraz potwierdzoną przez obowiązaną (k. 382, 384). Wskazuje ona przebieg procesu projektowego i decydującego znaczenia opracowanej w jego toku dokumentacji obejmującej kryteria techniczne i parametry urządzeń. Obrót w ramach rynku aparatury wysokiego napięcia, na którym działają obie spółki, odbywa się między podmiotami profesjonalnymi. W oparciu o specyfikacje przedstawione przez zamawiającego składane są oferty poszczególnych przedsiębiorców. Wraz z ofertami przedstawiane są zamawiającym karty katalogowe zawierające oznaczenia podmiotu składającego ofertę. Oznaczenia te znajdują się również na dokumentach zawierających ofertę. Mając na uwadze wysoki stopień profesjonalizacji rynku i obrotu w jego ramach, powszechne stosowanie odróżniających oznaczeń przez podmioty uczestniczące w nim, wysoką wartość zamówień, których dotyczą oferty oraz fakt, że oferowane produkty nie stanowią standardowych dóbr konsumpcyjnych, a elementy wysoko wyspecjalizowanej infrastruktury, ryzyko wprowadzenia w błąd klientów, czyli w realiach omawianego rynku – zamawiających, jest znikome.

Zgodnie z art. 10 ust. 1 u.z.n.k. czynem nieuczciwej konkurencji jest takie oznaczenie towarów lub usług albo jego brak, które może wprowadzać klientów w błąd co do cech i właściwości wskazanych w przepisie.

Art. 13 ust. 1 u.z.n.k. stanowi, że czynem nieuczciwej konkurencji jest naśladowanie gotowego produktu, polegające na tym, że za pomocą technicznych środków reprodukcji jest kopiowana zewnętrzna postać produktu, jeżeli może wprowadzić klientów w błąd co do tożsamości producenta lub produktu. Artykuł 13 ust. 1 u.z.n.k. stanowi wyjątek od zasady dopuszczalności naśladownictwa i jako taki podlega ścisłej wykładni. Oznacza to, że za czyn nieuczciwej konkurencji mogą zostać uznane tylko takie działania wskazane w art. 13 ust. 1 u.z.n.k., których konsekwencją może być wprowadzenie klientów w błąd. W orzecznictwie wskazuje się, że w wyjątkowych sytuacjach za naruszające zasady uczciwej konkurencji może być uznane również naśladownictwo niewprowadzające w błąd, jednakże, na co wskazał Sąd Apelacyjny w Poznaniu w wyroku z 21 września 2022 r. (sygn. akt I AGa 135/22) w takiej sytuacji konieczne jest wykazanie naruszonego dobrego obyczaju oraz wynikającego z tego zagrożenia lub naruszenia interesu konkurenta. Należy przy tym podkreślić, że skopiowanie cech zewnętrznej postaci produktu wynikających jedynie z jego funkcji technicznych lub zewnętrznych uwarunkowań, co na gruncie przedmiotowej sprawy oznacza wymogi i specyfikacje operatorów sieci elektroenergetycznej, nie może zostać uznane ze spełniające przesłanki z art. 13 ust. 1 u.z.n.k.

Uprawniona nie uprawdopodobniła, by wskazany w pkt 1.d) i 2.d) sposób kodowania odróżniał ją i wskazywał jednoznacznie na pochodzenie danego produktu od niej. Przedstawienie oznaczeń na tabliczkach znamionowych nie może być uznane za sposób oznaczenia mogący wprowadzić klientów w błąd. Tabliczki znamionowe zarówno uprawnionej jak i obowiązanej, poza wskazanymi informacjami, zawierają również informacje jednoznacznie wskazujące na producenta danego urządzenia, które już na pierwszy rzut oka różnią się od siebie. Bardzo niskie jest prawdopodobieństwo, by w ramach rynku scharakteryzowanego wyżej zamawiający został wprowadzony w błąd przez sposób formułowania oznaczeń mając równocześnie dostęp do wyraźnego oznaczenia podmiotu, który je przedstawił.

Powyższe należy odnieść również do oznaczenia (...) i (...). W pierwszym członie, wyrażonym literami stanowią one skróty odpowiednio „odłącznik napowietrzny” i „uziemnik napowietrzny”, co jest praktyką stosowaną w ramach rynku polskiego i nie identyfikuje samo przez się produktów uprawnionej. Również drugi z członów wyrażony cyfrą nie stanowi elementu ekskluzywnie wykorzystywanego przez uprawnioną. Całość oznaczenia (...) spotykana jest w oznaczeniach innych uczestników rynku, co przeczy twierdzeniom uprawnionej, jakoby wykorzystanie spornych oznaczeń stwarzało ryzyko wprowadzenia w błąd klientów, którzy produkty obowiązanej wzięliby za produkty z oferty uprawnionej. Uprawniona nie uprawdopodobniła by jej produkty (...) i (...) cieszyły się szczególną renomą i przez to oznaczenie wykorzystywane również przez inne podmioty były kojarzone przez ich odbiorców właśnie z uprawnioną.

Nie zostało uprawdopodobnione, by cechy produktów uprawnionej zostały skopiowane i powielone przez obowiązaną w odłącznikach i uziemnikach (...) i (...). Wobec stanowiska obowiązanej ustosunkowującej się do prywatnej opinii przedstawionej przez uprawnioną, w ocenie Sądu twierdzenia i dowody w niej przedstawione na tym etapie postępowania nie były wystarczające. Jak wskazano wyżej, uprawdopodobnienie faktów nie musi wiązać się z pewnością co do prawdziwości twierdzeń. Jednakże wątpliwości odnoszące się do poprawności sporządzenia opinii i prawdziwości przedstawionych tam informacji nie pozwalają przyjąć jej za podstawę ustalenia, że wskazane w niej cechy produktów uprawnionej: 1) nie wynikały z ich funkcji technicznej 2) zostały skopiowane przez obowiązaną.

Uprawniona zarzuciła również, że obowiązana dopuściła się niestypizowanego czynu nieuczciwej konkurencji polegającego na pasożytniczym korzystaniu przez nią z rezultatów pracy uprawnionej, dzięki czemu uzyskała przewagę konkurencyjną nad uprawnioną bez konieczności ponoszenia wydatków na rozwój produktów i budowanie oferty. Te działania miały godzić w dobry obyczaj, zgodnie z którym nikt nie powinien czerpać nieuzasadnionych korzyści z cudzej pracy.

Wbrew twierdzeniom uprawnionej obowiązana uprawdopodobniła, że sporne produkty opracowała od zera dysponując własnym zapleczem technologicznym oraz ponoszą znaczne nakłady na rozbudowę infrastruktury projektowej, badania, certyfikację swoich produktów. W ocenie Sądu, na obecnym etapie postępowania, uprawniona nie uprawdopodobniła, że produkty obowiązanej stanowią wyłącznie kopię jej produktów, a obowiązana nie podjęła żadnych działań, które wskazywałyby, że stanowią efekt jej własnej pracy. Wobec powyższego irrelewantna pozostaje okoliczność, że osoby zajmujące główne stanowiska w strukturach obowiązanej spółki były zatrudnione przez uprawnioną. Skoro więc za naganne należy uznać czerpanie nieuzasadnionych korzyści z cudzej pracy zasługującą na aprobatę i zgodną z dobrymi obyczajami jest sytuacja, w której dany podmiot czerpie korzyści z własnej pracy. Uprawniona nie uprawdopodobniła więc naruszenia dobrych obyczajów przez działania obowiązanej, w związku z tym zarówno roszczenie oparte o zarzut popełnienia niestypizowanego czynu nieuczciwej konkurencji z art. 3 u.z.n.k. jak i roszczenie wywiedzione z art. 13 ust. 1 u.z.n.k. nie zostały uprawdopodobnione.

Zgodnie z treścią art. 730 ¹ § 1 k.p.c. by możliwe było uwzględnienie wniosku o udzielenie zabezpieczenia obie przesłanki wskazane w tym przepisie, tj. uprawdopodobnienie roszczenia i uprawdopodobnienie interesu prawnego, muszą zostać spełnione kumulatywnie. W związku z powyższym ustalenie, że roszczenia nie zostały przez uprawnioną uprawdopodobnione stanowiło wystarczającą podstawę do oddalenia wniosku o udzielenie zabezpieczenia.