Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Gdańsku

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Gdańsk, dnia 20 listopada 2024 roku

  Sąd Okręgowy w Gdańsku XVII Wydział Własności Intelektualnej

w składzie następującym

Przewodniczący: sędzia Sądu Okręgowego Ewa Szarmach

Protokolant: sekretarz sądowy Iwona Lawrenc

po rozpoznaniu w dniu 23 października 2024 roku w Gdańsku

na rozprawie

sprawy z powództwa (...) spółki akcyjnej z siedzibą w Ł.

przeciwko (...) spółce z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w Ż.

o nakazanie i zapłatę

I.  nakazuje pozwanej (...) spółce z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w Ż. złożyć powódce (...) spółce akcyjnej z siedzibą w Ł. na piśmie, na kartce białego papieru formatu A4, drukowaną czcionką C. w kolorze czarnym, rozmiar 12 punktów, oświadczenie podpisane przez osobę uprawnioną do działania za pozwaną Spółkę, następującej treści:

(...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w Ż. przeprasza (...) spółkę akcyjną z siedzibą w Ł. za naruszenie prawa do firmy (...) S.A. poprzez bezprawne wprowadzenie do krajowego obrotu towarowego – bez wiedzy i zgody (...) S.A. – 100 sztuk węży zasilających do pralek o długości 250 cm, z naniesionym na tych produktach oznaczeniem firmy (...) S.A. bez zabezpieczeń „woda stop” stosowanych przez (...) S.A.”,

przesyłając je drogą pocztową, listem poleconym na adres siedziby powodowej Spółki ujawniony w Krajowym Rejestrze Sądowym (aktualnie: ulica (...), (...)-(...) Ł.),

I.  zasądza od pozwanej (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w Ż. na rzecz powódki (...) spółki akcyjnej z siedzibą w Ł. kwotę 412 zł (czterysta dwanaście złotych),

II.  umarza postępowanie w zakresie żądania nakazania pozwanej Spółce zaniechania wprowadzania do obrotu krajowego i zagranicznego (hurtowego i detalicznego) – bez zgody powódki – węży zasilających do pralek o długości 250 cm, zawierających oznaczenie prowadzonego przez powódkę przedsiębiorstwa w postaci firmy (...) S.A.” oraz usunięcia skutków niedozwolonych działań,

III.  oddala powództwo w pozostałym zakresie,

IV.  zasądza od pozwanej na rzecz powódki kwotę 244,40 zł (dwieście czterdzieści cztery złote czterdzieści groszy) tytułem zwrotu kosztów procesu wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się wyroku do dnia zapłaty.

Sygn. akt XVII GW 272/22

UZASADNIENIE

Powódka (...) S.A. z siedzibą w Ł. wniosła w dniu 7.12.2022 roku pozew przeciwko (...) sp. z o.o. z siedzibą w Ż., domagając się od pozwanej Spółki:

a)  zaniechania niedozwolonych działań polegających na wprowadzaniu do krajowego i zagranicznego obrotu towarowego (hurtowego i detalicznego) – bez zgody powódki – węży zasilających do pralek o długości 250 cm, zawierających oznaczenie prowadzonego przez powódkę przedsiębiorstwa w postaci firmy (...) S.A., które to działania naruszają przysługujące powódce prawo do firmy (...) S.A. oraz stanowią czyny nieuczciwej konkurencji stypizowane w art. 5, art. 10 i art. 13 w zw. z art. 3 ust. 1 u.z.n.k. – na podstawie art. 43 ¹⁰ k.c. i art. 18 ust. 1 pkt 1 u.z.n.k.;

a)  usunięcia skutków niedozwolonych działań, polegających na wprowadzaniu obrotu towarowego – bez zgody powódki – węży zasilających do pralek zawierających oznaczenie prowadzonego przez powódkę przedsiębiorstwa w postaci firmy (...) S.A., poprzez:

1.  usunięcie wszystkich wprowadzonych do krajowego i zagranicznego obrotu towarowego (hurtowego i detalicznego), lecz jeszcze niesprzedanych (a więc będących w dyspozycji pozwanej), węży zasilających do pralek o długości 250 cm, zawierających oznaczenie w postaci firmy (...) S.A.;

2.  zniszczenie wszystkich będących w dyspozycji pozwanej:

1)  węży zasilających do pralek o długości 250 cm, zawierających oznaczenie w postaci firmy (...) S.A.;

2)  materiałów reklamowych zawierających informacje o wężach zasilających do pralek o długości 250 cm, zawierających oznaczenie w postaci firmy (...) S.A.;

3.  nakazanie pozwanej przedłożenia powódce raportu z podjętych przez nią czynności, obejmujących wykaz wycofanych z krajowego i zagranicznego obrotu towarowego (hurtowego i detalicznego) i zniszczonych węży zasilających do pralek o długości 250 cm, zawierających oznaczenie w postaci firmy (...) S.A.” – wraz z ich wartością rynkową, w terminie 1 miesiąca od dnia uprawomocnienia się wyroku w niniejszej sprawie;

- na podstawie art. 43 ¹⁰ k.c. i art. 18 ust. 1 pkt 2 u.z.n.k. w zw. z art. 18 ust. 2 u.z.n.k.;

b)  nakazania pozwanej opublikowania w terminie 21 dni od dnia uprawomocnienia się wyroku w niniejszej sprawie na stronie internetowej (...) czcionką Times New Roman w kolorze czarnym o wielkości 16 pkt na białym tle i okolonego ramką w kolorze czarnym, oświadczenia – widocznego natychmiast po otwarciu strony głównej przez co najmniej 90 sekund i wyświetlanego w sposób uniemożliwiający zamknięcie tej informacji na wskazanej stronie przed upływem wskazanego czasu oraz nieprzerwanego utrzymywania tej informacji na wskazanej stronie przez okres 14 dni – o następującej treści:

(...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w Ż. przeprasza (...) spółkę akcyjną z siedzibą w Ł. za naruszenie prawa do firmy (...) S.A.” oraz dopuszczenie się czynu nieuczciwej konkurencji poprzez bezprawne wprowadzenie do krajowego i zagranicznego obrotu towarowego – bez wiedzy i zgody (...) S.A. – węży zasilających do pralek o długości 250 cm, z użyciem bezpośrednio na produktach firmy (...) S.A.”, co nie tylko wprowadziło klientów w błąd co do pochodzenia tych produktów, lecz również miało wpływ na renomę (...) S.A., zwłaszcza z uwagi na sprzedaż tychże produktów bez zabezpieczeń stosowanych przez (...) S.A.

- na podstawie art. 43 ¹⁰ k.c. i art. 18 ust. 1 pkt 3 u.z.n.k.;

c)  zasądzenia od pozwanej kwoty 10.000,00 zł (dziesięciu tysięcy złotych) tytułem bezprawnie uzyskanych korzyści będących następstwem bezprawnych działań pozwanej, polegających na wprowadzaniu do krajowego i zagranicznego obrotu towarowego – bez zgody powódki – węży zasilających do pralek zawierających oznaczenie prowadzonego przez powódkę przedsiębiorstwa w postaci firmy (...) S.A.” – na podstawie art. 43 ¹⁰ k.c. i art. 18 ust. 1 pkt 5 u.z.n.k.;

d)  zasądzenia od pozwanej kwoty 117.000,00 zł (stu siedemnastu tysięcy złotych) tytułem zadośćuczynienia za naruszenie dobra osobistego w postaci renomy przedsiębiorstwa prowadzonego przez powódkę – na podstawie art. 23 k.c. i art. 24 § 1 k.c. w zw. z art. 43 k.c. w zw. z art. 448 k.c. ;

e)  zasądzenia od pozwanej na rzecz powódki kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od dnia uprawomocnienia się wyroku w niniejszej sprawie do dnia zapłaty – na podstawie art. 98 § 1 k.p.c. w zw. z art. 98 § 1 ¹ k.p.c.

Strona powodowa podała w uzasadnieniu pozwu, że powodowa Spółka jest producentem m.in. elastycznych przyłączy do urządzeń gazowych, węży wodnych. Wyjaśniła, że zleciła pozwanej wyprodukowanie łącznie. W trzech kolejnych zamówieniach, 4.000 węży zasilających do pralek w kolorze zielonym. Kolor zielony, jako podała w pozwie, jest znakiem rozpoznawczym (...) S.A. Węże zostały odebrane. Strona powodowa zaznaczyła, że nigdy nie zlecała pozwanej produkcji nadwyżki. W kwietniu 2019 roku ówczesny prezes zarządu powodowej Spółki, zauważył w (...) w A. węże do pralki takie, jak produkt zamówiony u pozwanej. Nie posiadał jedynie zabezpieczenia przed zalaniem, jakie stosuje powódka w swoim produkcie. Na opakowaniu produktu oznaczony został jedynie producent (pozwana) i dystrybutor.

Powódka ustaliła, że wprowadzone do obrotu przez pozwaną węże zasilające do pralek stanowiły nadwyżkę produkcyjną, jaka wynikała z realizacji zamówienia dla powódki. Zaznaczyła, iż nie wyraziła zgody na dystrybucję węży z oznaczeniem pozwanej, jako producenta.

Wskazanym czynem pozwana, zdaniem powódki, naruszyła przysługujące jej prawo do firmy, naruszyła jej renomę, godząc w dobra osobiste Spółki i dopuściła się czynów nieuczciwej konkurencji.

Pozwana (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w Ż. wniosła o oddalenie powództwa. Podniosła następujące zarzuty:

⚫

na podstawie art. 5 kc pozwana zarzuciła nadużycie praw podmiotowych: naruszenie zasad słuszności, dobrej wiary, uczciwości w stosunkach gospodarczych, zasad lojalności wobec partnera,

⚫

w odniesieniu do naruszeń prawa do firmy wskazała, iż powódka nie udowodniła naruszenia prawa do firmy, stan naruszenia nie trwa, nie miał miejsca i nie ma ryzyka by wystąpił w przyszłości, strony działają na różnych rynkach - handlują innymi asortymentami, mają odmiennych odbiorców; odbiorcy powódki to odbiorcy produktów metalowych (branża urządzeń i instalacji gazowych), a odbiorcy produktów pozwanej to odbiorcy produktów będących elastycznymi wężami z PCV;

⚫

podniosła, iż brak jest dowodu na posiadanie przez pozwaną materiałów reklamowych,

⚫

wskazała, że brak jest podstawy do domagania się od pozwanej raportów ze zniszczenia,

⚫

zaprzeczyła, by pozwana wprowadzała do obrotu zagranicznego produkty powódki,

⚫

zarzuciła, że powódka nie wykonała w całości umowy z pozwaną, tj. nie odebrała całego zamówienia obejmującego węże od pralki, pomimo monitów,

⚫

wskazała, iż produkt w postaci wyprodukowanych przez pozwaną na zlecenie powódki węży, został prawidłowo oznakowany tj. na opakowaniu znajdowały się informacja o producencie węża i dystrybutorze, a na białych nakrętkach węża znajdowała się nazwa producenta,

⚫

podniosła, iż brak naruszenia prawa do firmy czynił bezskutecznym żądanie zasądzenia bezpodstawnych korzyści i żądanie publikacyjne,

⚫

zarzuciła brak podstaw do uwzględnienia roszczenia nakazania zniszczenia węży, albowiem pozwana nie posiada węży z oznaczeniem firmy powódki,

⚫

powódka nie udowodniła renomy, dobrego imienia przedsiębiorstwa, nie udowodniła by pozwana je naruszyła, co czyniło roszczenia o zadośćuczynienie bezzasadnymi,

⚫

roszczenia z uznk są przedawnione, zawezwanie do próby ugodowej nie dotyczyło czynów z uznk, a jedynie prawa do firmy,

⚫

brak ryzyka co do wprowadzenia odbiorców w błąd, co do pochodzenia produktu - opakowanie miało naklejkę wskazującą na producenta, dystrybutora oraz plastikowy element (biała nakrętka trwale związana z wężem), posiadał oznaczenie producenta,

⚫

pozwana nie oznacza swojego przedsiębiorstwa za pomocą oznaczenia (...) S.A.”,

⚫

brak wykazania pierwszeństwa rynkowego po stronie powódki we wprowadzaniu do obrotu spornych produktów (art. 13 uznk),

⚫

powódka nie wykazała na czym miało polegać sprzeczne z prawem działanie pozwanego, nie wskazała jaki dobry obyczaj pozwana miałaby naruszyć w kontekście art. 3 uznk.

W toku postępowania strona powodowa cofnęła pozew w części, to jest co do nakazania zaniechania niedozwolonych działań i usunięcia ich skutków stanowiących żądanie w punkcie I i II pozwu (odpowiednio punkt a) i b) planu rozprawy) oraz w zakresie żądania zapłaty kwoty 9.588 zł (punkt d) planu rozprawy), zrzekając się roszczenia w tym zakresie.

Zmodyfikowała także żądanie nakazania złożenia przez pozwaną oświadczenia określonej treści (vide: pisma przygotowawcze strony powodowej k. 388-390 i k. 394).

Prawomocnym postanowieniem z dnia 14 lutego 2024 roku Sąd umorzył postępowanie w zakresie żądania nakazania pozwanej złożenia oświadczenia o wprowadzaniu do obrotu zagranicznego węży zasilających do pralek o długości 250 cm, zawierających oznaczenie (...) S.A.” i żądania zapłaty kwoty 9.588 zł z tytułu bezpodstawnie uzyskanych korzyści (vide: postanowienie k. 396). Podstawę rozstrzygnięcia stanowił przepis z art. 203 k.p.c. w zw. z art. 355 k.p.c.

Cofnięcie pozwu miało miejsce przed rozpoczęciem rozprawy. Zgoda strony pozwanej nie była zatem wymagana dla skuteczności dokonanej modyfikacji powództwa.

Ustalenia Sądu w zakresie stanu faktycznego:

Głównym przedmiotem działalności powódki (...) S.A. w Ł. jest produkcja i sprzedać węży metalowych do gazu i wody.

Pozwana (...) sp. z o.o. w Ż. zajmuje się produkcją i sprzedażą hurtową węży do pralek, węży ogrodowych, węży do gazu propan – butan z PCV. Kolor produktów pozwanej jest zwykle szary. Na zamówienie klienta możliwe jest wyprodukowanie węża w innym kolorze. Taka zamiana generuje jednak większe koszty wynikające z innej kolorystyki produktu w procesie produkcji. Nie jest opłacalna przy realizacji niewielkich zamówień. W początkowej fazie produkcji o innym, niż szary kolorze, powstaje bowiem produkt ze śladami barwy szarej i innej, według zamówienia. Taki produkt traktowany jest przez pozwaną jako niepełnowartościowy. Poddawany jest przez pozwaną Spółkę utylizacji we własnym zakresie. Pozyskiwany w tym procesie regranulat jest wykorzystywany przez pozwaną w procesie produkcji węży, jako jedna z kilku warstw produktu.

Nie jest możliwe precyzyjne ustalenie przez pozwaną wielkości produkcji przy realizacji zamówienia. Zależy ona od wielu czynników, m.in. od wielkości, grubości produktów stosowanych w procesie produkcji. Różnica wyprodukowanej partii w stosunku do wielkości zamówienia może odbiegać zarówno na plus, jak i na minus, wykazując niedobór. Nadwyżka produktu jest sprzedawana przez pozwaną kontrahentowi w dalszym toku współpracy handlowej, ewentualnie utylizowana.

Węże do pralek pozwanej Spółki posiadają zakucia zabezpieczające przed niekontrolowanym wyciekiem wody. Pozwana produkuje je od 30 lat. Zdobyła w tym okresie doświadczenie co do zabezpieczeń i dopracowała je, zyskując pełną ich skuteczność.

Na plastikowym zakuciu każdego węża, pozwana nanosi wytłoczony napis (...). Jest on umieszczany automatycznie w procesie produkcji.

W 2007 roku powodowa Spółka zwróciła się do pozwanej z ofertą zamówienia łącznie 4.000 sztuk węży do pralek o długości 250 cm w kolorze zielonym, z napisem na wierzchniej warstwie każdego z węży w kolorze czarnym (...) S.A.”

Prezes pozwanej uznał zamówienie za nieopłacalne. Wielkość była jego zdaniem zbyt mała w stosunku do kosztów zmiany koloru szarego w procesie produkcji. Ostatecznie jednak zgodził się przyjąć ofertę. Zastrzegł, że powódka będzie musiała ponieść koszty przestawienia linii produkcyjnej na kolor zamówionych węży. Polecił pracownikowi Spółki uwzględnić ten koszt w cenie sprzedaży.

Powódka, przyjmując zamówienie, nie informowała pozwanej o ewentualnym ryzyku powstania nadwyżki produktu, bądź niedoboru.

Wyprodukowana partia (łącznie 4.000 sztuk węży), została pozwanej dostarczona w kilku dostawach i odebrana.

Pozwana nie obciążyła powódki kosztami zmiany koloru produkcji węży. Prezes pozwanej upomniał za to niedopatrzenie swego pracownika.

W wyprodukowanej na zamówienie powódki partii, ostatecznie pozostało 150 sztuk nadwyżki.

Zamówione i dostarczone węże powódka wyposażyła we własne, metalowe systemy zabezpieczeń o nazwie „woda stop” oraz plastikowe zaślepki w kolorze turkusowym.

Powódka zakupiła u pozwanej jeszcze 10 sztuk, które pochodziły w wyprodukowanej nadwyżki zrealizowanego zamówienia.

Powódka nie realizowała dalszych zamówień węży do pralek i ich sprzedaży. Na rynku pojawił się bowiem konkurent, którego oferta została doceniona przez konsumentów pomimo wyższej ceny detalicznej produktu.

Pozostała nadwyżka partii wyprodukowanej przez pozwaną na zamówienie powódki, została złożona w jej magazynie i zakryta nową partią wyprodukowanych węży. W przedsiębiorstwie pozwanej zapomniano o niej.

DOWÓD: przesłuchanie stron na rozprawie w dniu 23.10.2024 roku; wiadomości e-mail k 25, 27-28v; dowód dostawy i faktury VAT k. 25v, 29-29v; węże złożone do akt jako dowód rzeczowy; częściowo dowód z zeznania świadka D. K. na rozprawie w dniu 21.02.2024 roku; częściowo zeznania J. M. na rozprawie w dniu 21.02.2024 roku

Powodowa Spółka wprowadziła przez pośrednika M. M. prowadzącego działalność gospodarczą pod firmą P.P.H. (...) M. M. w 2019 r. do obrotu krajowego 100 sztuk węży we wiązkach po 10 sztuk. Produkt był wyposażony zakucia stosowane przez pozwaną. Węże zapakowane zostały w opakowania jednostkowe zawierające oznaczenie Spółki (...), jako producenta. Końcowym odbiorcą był klient detaliczny.

/okoliczność niesporna/

Pozwana wystawiła w dniu 5.03.2019 roku na rzecz M. M. fakturę sprzedaży VAT ze wskazaniem m.in. sprzedaży 100 sztuk węży 2,5 m (...) za cenę łączną 412 zł netto.

Dowód: faktura VAT k. 382

Węże pojawiły się następnie w ofercie (...) w cenie po 11,95 zł za sztukę.

W dniu 11.04.2019 roku ówczesny prezes powódki, będąc w (...), zauważył węże do pralek w kolorze zielonym, z czarnym napisem (...) S.A. na wierzchniej stronie produktu, odpowiadające zamówieniu powódki z 2017 roku.

Powódka wezwała pozwaną pismem z dnia 1.08.2019 roku do zaniechania naruszeń prawa do firmy i usunięcia skutków takiego naruszenia. Domagała się w wezwaniu złożenia oświadczenia o naruszeniu prawa do firmy (...), co wprowadziło odbiorców w błąd co do pochodzenia węży oraz naruszyło renomę powódki. Żądała także wydania korzyści uzyskanej z tytułu naruszenia prawa do formy oraz zapłaty kwoty 500.000 zł z tytułu zadośćuczynienia na mocy art. 24 §1 k.c. i zadośćuczynienia w kwocie 250.000 zł w związku z popełnieniem czynu nieuczciwej konkurencji wskazanego w art. 5, 10 i 13 UZNK.

Pozwana odmówiła spełnienia żądań. Zaprzeczyła wskazanym w wezwaniu okolicznościom.

Powódka, wnioskiem złożonym w dniu 20.08.2019 roku do Sądu Rejonowego w Gdyni, wezwała pozwaną do próby ugodowej. Domagała się od pozwanej działań i zaniechań wskazanych w pierwszym wezwaniu oraz zapłaty zadośćuczynienia.

DOWÓD: wezwanie z dowodem nadania k. 34-37; pisma stron z dowodem nadania k. 38-43; wniosek o zawezwanie do próby ugodowej z dowodem nadania k. 44-46; odpowiedź na wniosek k. 47-49

Żadna ze stron procesu nie otrzymała zgłoszeń reklamacji węży do pralek.

DOWÓD: przesłuchanie stron na rozprawie w dniu 23.10.2024 roku

Sąd ustalił stan faktyczny sprawy w oparciu o wskazane we wcześniejszym fragmencie uzasadnienia dokumenty, wiadomości poczty elektronicznej oraz osobowe źródła dowodzenia faktów.

Sąd nie dał wiary zeznaniom świadka J. M. w zakresie odnoszącym się do treści zamówienia powódki.

Świadek zeznał, że strona powodowa objęła zamówieniem także nadwyżkę produkcyjną węży w liczbie 150 sztuk, o czym miała zostać powiadomiona przy składaniu zamówienia. Okoliczność ta pozostawała w sprzeczności z treścią przesłuchania prezesa pozwanej Spółki. Wskazał bowiem, że nie da się przed uruchomieniem produkcji przewidzieć, czy i ewentualnie w jakiej wielkości powstanie nadwyżka produktu. Wyjaśnił przy tym, że może być również niedobór. Wszystko bowiem zależy od użytych materiałów do produkcji.

Pośrednio potwierdził to także sam świadek J. M.. Zeznał, że „dokładnie nikt nie wie ile będzie tej nadwyżki” (adnotacja - 00.47.06). W takim stanie rzeczy nie sposób w imię doświadczenia życiowego przyjąć, by świadek mógł określić odnotowaną na wiadomości e-mail obejmującej zamówienie k. 123, wielkość produkcji. Takiej wszak nikt nie jest w stanie oznaczyć i może ona odbiegać zarówno na plus, jak i na minus w realizacji samego zamówienia. Tak zatem Sąd nie dał wiary świadkowi, by powódka wiedziała o nadwyżce i zobowiązała się ją nabyć po realizacji zamówienia.

Brak było potwierdzenia także okoliczności według której powódka objęła zamówieniem większą liczbę węży ponad 4.000 sztuk. Z żadnej wiadomości e-mail obejmujących złożenie zamówień, okoliczność taka nie wynikała.

Sąd pominął dowód z opinii biegłych sądowych jako nieistotny dla rozstrzygnięcia sporu lub mający wykazać okoliczności niesporne. Nadto, okoliczności podane w tezie dowodowej sięgały faktów pozostających poza wiedzą fachowa biegłych sadowych. I tak, powódka nie wykazała, by wprowadzone do obrotu przez pozwaną węże miały jakikolwiek ujemny skutek wobec jej działalności handlowej. Okoliczność ta nie stanowi wiedzy fachowej.

Podobnie ustalanie ewentualnych prawdopodobieństw wprowadzenia klienta w błąd nie należy do przedmiotu opinii biegłego sądowego. Żadnych dowodów na błędne decyzje konsumentów powódka przy tym nie zaoferowała.

Strona powodowa nie wykazała także by posiadała renomę w zakresie handlu wężami do pralek.

Jak wynikało z przesłuchania prezesa powodowej Spółki, pojawienie się na rynku węży do pralek strony powodowej miało tylko jednokrotny wymiar. Powódka nie kontynuowała tego projektu. Na rynku bowiem pojawił się konkurent, który czynił kontynuację handlu wężami do pralek nierentowną dla powodowej Spółki. Bezprzedmiotowym było zatem szacowanie ewentualnego uszczerbku renomy, której strona powodowa w handlu wężami do pralek nie posiadała. Inna zaś przestrzeń posiadania ewentualnej była irrelewantna dla rozstrzygnięcia.

OCENA POWÓDZTWA

Dla porządku wyjaśnić należy, że wobec cofnięcia pozwu także co do zakazania pozwanej wprowadzania do obrotu krajowego i zagranicznego węży zasilających do pralek oraz usunięcia skutków takiego działania, Sąd w puncie III wyroku umorzył postępowanie na mocy art. 203 par. 1 k.p.c. w zw. z art. 355 k.p.c.

W pozostałym zakresie, żądanie pozwu zasługiwało w części na uwzględnienie.

Sąd podzielił twierdzenia strony powodowej, że pozwana Spółka naruszyła przysługujące jej prawo do firmy.

Po pierwsze, bez wykazania pozostało ze strony pozwanej, by powódka zamówiła nadwyżkę węży, którą (...) Sp. z o.o. bezspornie wprowadziła następnie do obrotu krakowego. Na produktach znajdowało się oznaczenie (...) S.A. Pozwana posłużyła się zatem cudzą firmą, nie posiadając zgody powódki.

Po drugie, zakładając nawet teoretycznie, że powódka odmówiła odbioru i zapłaty objętej zamówieniem nadwyżki (czego jednak pozwana nie udowodniła), to przysługiwało jej w stosunku do kontrahenta roszczenie z umowy sprzedaży. Samowolne wprowadzenie do obrotu krajowego 100 sztuk węży z oznaczeniem firmy powodowej Spółki było działaniem nie mieszczącym się w katalogu roszczeń z art. 535 par. 1 k.c., a zatem bezprawne.

Z tej przyczyny Sąd uwzględnił żądanie złożenia stosownego oświadczenia i wydania uzyskanych korzyści. Podstawę prawną orzeczenia w punkcie I i II wyroku stanowił przepis z art. 43(10) zdanie 2 k.c. w zw. z art. 43 k.c. i art. 23 k.c.

Przepis z art. 43(1) k.c. stanowi, że przedsiębiorca, którego prawo do firmy zostało zagrożone cudzym działaniem, może żądać zaniechania tego działania, chyba że nie jest ono bezprawne. W razie dokonanego naruszenia może on także żądać usunięcia jego skutków, złożenia oświadczenia lub oświadczeń w odpowiedniej treści i formie, naprawienia na zasadach ogólnych szkody majątkowej lub wydania korzyści uzyskanej przez osobę, która dopuściła się naruszenia.

Wyjaśnić warto, iż firma (nazwa przedsiębiorstwa) jest jednym z osobistych praw majątkowych przedsiębiorcy i podlega ochronie (art. 43 k.c. w zw. z art. 23 k.c.). Pełni funkcję identyfikującą podmiot w obrocie gospodarczym. Z treści prawa do firmy wypływa z jednej strony prawo do wyłącznego jej używania przez uprawnionego przedsiębiorcę, z drugiej zaś zakaz podejmowania przez innych przedsiębiorców działań które taką funkcję (indywidualizującą) firmy upośledzają. Jednym ze sposób naruszenia prawa do formy, jest posługiwanie się nią w obrocie gospodarczym przez inny podmiot.

Jak słusznie wskazał Sąd Apelacyjny w Gdańsku w wyroku w sprawie V ACa 105/14, „prawo do wyłącznego używania firmy na danym rynku ma na celu zarówno indywidualizację podmiotu uprawnionego (w związku z realizacją funkcji identyfikującej i odróżniającej przedsiębiorcę od innych podmiotów na rynku), jak i przyciągnięcie klienteli i jej pozyskanie (w związku z realizacją funkcji gwarancyjnej i reklamowej firmy). Zatem prawo do firmy może zostać naruszone, gdy naruszona zostanie któraś z tych funkcji firmy” (podobnie: wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 23 kwietnia 2012 r. V ACa 126/12).

Pozwana dokonała naruszenia prawa do formy powódki, godząc w funkcję identyfikującą nazwy przedsiębiorstwa poprzez wprowadzenie na rynek krajowy produktu z oznaczeniem (...) S.A.

Przy braku zgody powódki na takie działanie, ziściła się przesłanka bezprawności.

Sąd ograniczył żądanie złożenia oświadczenia, jednakże wyłącznie stronie powodowej. Sąd uznał, że publikacja oświadczenia na stronach internetowych była by formą represji.

Sąd zważył, że sprzedaż węży z oznaczeniem powódki miała miejsce tylko w (...). Był to ograniczony zasięg naruszenia funkcji indywidualizującej firmy powodowej Spółki.

Sąd uwzględnił także to, że nikt z klientów nie zwrócił się do powódki z reklamacją zakupionych węży. Nikt nie zgłaszał także wątpliwości co do pochodzenia produktu.

W takim stanie rzeczy, odpowiednią formą przewrócenia równowagi między dokonanym naruszeniem i jego skutkami, pozostawało w ocenie Sądu złożenie oświadczenia wyłącznie stronie powodowej.

Nie bez znaczenia był także fakt, że właśnie takiego sposobu złożenia oświadczenia domagała się powódka w pierwszym z wezwań do zaniechania, jakie adresowała do pozwanej po ustaleniu dokonania naruszenia prawa do formy (vide: wezwanie k. 34).

Zaznaczenia także wymaga, że faktu bezprawności działania pozwanej nie uchylała deklarowana przez nią troska o ochronę środowiska i ludzką pracę.

Po pierwsze, skoro pozwana posiadała metodę odzysku materiału na własne potrzeby (w ten sposób pozyskiwała regranulat dla kolejnej warstwy węży, co wynikało z przesłuchania pozwanej) i wykorzystywała to przy zmianie koloru, to postulat ochrony środowiska zostałby wypełniony przy utylizacji nadwyżki wyprodukowanych węży.

Po drugie, praca ludzka nie byłaby zmarnowana. Regranulat stanowił materiał do produkcji.

Zaznaczyć równolegle warto, że ewentualna nadwyżka przy realizacji zamówienia stanowiła ryzyko pozwanej. Spółka podjęła się realizacji zamówienia mimo jego ograniczenia wielkościowego, co – jak wskazał jej prezes podczas przesłuchania strony – było nieopłacalne przy zmianie koloru węża. Pozwana Spółka, deklarując wolę oszczędzania lidzkiej pracy, sama jej zatem nie szanowała. Nie wykazała bowiem, by powódka przyjęła warunki pozwanej według których miała by odebrać nadwyżkę powstałą przy produkcji zamówionych 4.000 sztuk węży.

Z tych przyczyn sięganie po zarzut nadużycia prawa podmiotowego przez powódkę był chybionym.

Sąd uwzględnił także roszczenie o wydanie korzyści uzyskanej przez pozwaną. Korzyść tę wyczerpywała cena sprzedaży węży z oznaczeniem firmy powódki w kwocie 412 zł netto. Wynikała ona z dokumentu stanowiącego fakturę VAT k. 328.

Sąd nie znalazł podstaw do uwzględnienia powództwa o zasądzenie zadośćuczynienia za naruszenie prawa do firmy.

Powódka nie wykazała jakiego rodzaju krzywda stanowić miała konsekwencję naruszenia prawa do nazwy Spółki. Nie przywołała na taką okoliczność jakiejkolwiek argumentacji. Nie zaoferowała również dowodów świadczących o fakcie wyrządzenia krzywdy i jej rozmiarze.

Podkreślić przy tym należy, że powódka poza jednokrotnym zamówieniem węży w łącznej liczbie 4.000 sztuk i nabyciu jeszcze 10 sztuk, nie kontynuowała aktywności handlowej w tym obszarze produktów.

Doświadczenie życiowe dyktuje wniosek, że incydentalne istnienie przedsiębiorcy na rynku węży do pralek nie może budować renomy podmiotu w tym obszarze handlowym. Powódka nie wykazała przy tym by i jakiego rzędu koszty poniosła na zaistnienie na rynku sprzedaży węży do pralek, jaki udział posiadała w tym obszarze dystrybucji. Uwzględniając jednak podaną przez prezesa powódki okoliczność wycofania się z rynku sprzedaży węzy do pralek, renoma powódki nie mogła ulec naruszeniu. Takiej bowiem nie posiadała, czym Sąd oddalił żądanie o zasądzenie zadośćuczynienia na mocy art. 43 k.c. w zw. z art. 23 par. 1 k.c. in fine a contrario.

Sąd nie znalazł także podstaw dla pozytywnej oceny żądań na podstawie drugiej z podstaw powództwa, to jest w oparciu o przepisy Ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji (dalej: UZNK). Nie została bowiem wykazana pierwsza z przesłanki zastosowania tej Ustawy, to jest stan konkurencji między stronami, nieuczciwe współzawodnictwo w obrocie gospodarczym.

Przepisy z UZNK posługują się pojęciem czynu nieuczciwej konkurencji, inaczej: formy nieuczciwego współzawodnictwa rynkowego. Gdyby za taki czyn uznać każde działanie sprzeczne z prawem, to dla odpowiedzialności przedsiębiorcy wystarczającym byłoby zastosowanie wyłącznie art. 415 k.c. Skoro Ustawodawca przewidział inną podstawę (por. art. 18 UZNK), to samo bezprawne działanie nie jest wystarczające dla realizacji wskazanych w art. 18 UZNK roszczeń. Jeśli zatem przepisy z UZNK sankcjonują nierzetelną rywalizację gospodarczą, to powódka miała obowiązek udowodnienia takiego działania ze strony pozwanej.

Bezspornie powódka nie produkowała węży do pralek. Zaprzestała także handlu takimi po pojawieniu się innego konkurenta na rynku detalicznym.

Pozwana natomiast nie produkowała węży do pralek w kolorze zielonym. Jej kolor, to szary.

Co więcej. Z ustaleń Sądu nie wynikało, by pozwana wprowadzając 100 sztuk węży pozostałych z nadwyżki produkcji, kierowała się chęcią zawładnięcia rynkiem węży powódki i wpływem na wybór jej klientów.

Powódka, jak już Sąd wspomniał, nie posiadała renomy w tym obszarze. Same przy tym zabezpieczenia zastosowane przez pozwaną były równie skuteczne, jak te powódki („woda – stop”). Powódka nie wykazała także, by kolor zielony węży do pralek miał determinować wybór klientów.

W takim stanie brak było przesłanki istnienia współzawodnictwa stron w obszarze, w którym powódka nie wykazuje aktywności.

Wobec braku udowodnienia któregokolwiek z czynów z UZNK, powództwo o zapłatę i nakazanie złożenia oświadczenia miało swą podstawę wyłącznie w treści wskazanych przepisów Kodeksu cywilnego.

Sąd nie podzielił zarzutu przedawnienia roszczenia.

Roszczenia z tytułu ochrony prawa do firmy przedawniają się według zasad ogólnych. Dla roszczeń z tytułu prowadzenia działalności gospodarczej wynoszą one 3 lata, co wynika z art. 118 k.c. Zgodnie z jego treścią, termin przedawnienia wynosi dla roszczeń związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej - trzy lata. Jednakże koniec terminu przedawnienia przypada na ostatni dzień roku kalendarzowego, chyba że termin przedawnienia jest krótszy niż dwa lata.

Naruszenie miało miejsce 11.04.2019 roku, co wynikało z dowodu węża zasilającego do pralki (k. 33). W tej dacie prezes powódki ustalił bezprawne posłużenie się przez pozwaną firmą nazwą powodowej Spółki. Roszczenie przedawniło by się zatem z dniem 31.12.2022 r.

Pozew został wniesiony w dniu 7.11.2022 roku, a zatem przed upływem terminu przedawnienia.

KOSZTY PROCESU

Powodowa Spółka dochodziła pozwem łącznie pięciu roszczeń – trzech niepieniężnych i dwóch pieniężnych.

W 5 roszczeń, których dochodził pozwem Sąd uwzględnił jedno niepieniężne i kwotę 412 zł, jako żądanie zapłaty zwrotu korzyści.

Kwota 412 zł z dochodzonej łącznie 127.000 zł stanowiła zaledwie 1,11 % roszczenia pobieżnego. Była zatem pomijalna w ogólnym rozrachunku wygrania sporu z uwagi na jej symboliczny, niewielki udział w żądanej sumie zapłaty.

W konsekwencji Sąd przyjął dla rozliczenia kosztów procesu udział 20% w wygraniu sporu (z pięciu żądań, Sąd uwzględnił jedno, niepieniężne).

Na poniesione przez powódkę koszty składały się:

- opłata sądowa od pozwu w kwocie 7.450 zł,

- wynagrodzenie pełnomocnika w kwocie 720 zł według §8 ust. 1 pkt. 2 ROZPORZĄDZENIA MINISTRA SPRAWIEDLIWOŚCI z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych

Suma kosztów wynosiła 8.170 zł.

Powódka powinna zatem otrzymać 1.634 zł, jako iloczyn 8.170 zł i 20%.

Pozwana Spółka poniosła koszty procesu w łącznej kwocie 1.737 zł.

Wygrała spór w 80%.

Tytułem zwrotu kosztów winna otrzymać 1.389,60 zł.

Po wzajemnym potrąceniu kosztów, Sąd zasądził na rzecz powódki różnicę w wysokości 244,40 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie według dyspozycji przepisu z art. 98 k.p.c.