Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Gdańsku

UZASADNIENIE

WYROKU Z 29 CZERWCA 2023 R.

Stanowisko powoda.

Powód J. B. w pozwie z 13 października 2022 r. wniesionym przeciwko pozwanemu A. P. wniósł o:

1.zasądzenie od pozwanego 12.656,50 zł z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od 19 października 2022 r. do dnia zapłaty tytułem odszkodowania za spowodowane przez pozwanego a poniesione przez powoda koszty na obsługę prawną i postępowanie przed Urzędem Patentowym,

2.zasądzenie od pozwanego 5.000 zł z odsetkami ustawowym za opóźnienie od 19 października 2022 r. do dnia zapłaty, z równoczesnym zobowiązaniem pozwanego do zamieszczenia następującego tytułu przelewu: „Zadośćuczynienie za naruszenie reputacji J. B.” tytułem zadośćuczynienia za naruszenie reputacji powoda przez pozwanego.

3.zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda kwoty 12.000 zł wraz z odsetkami ustawowymi od dnia 19 października 2022 r. do dnia zapłaty tytułem odszkodowania za naruszenie praw autorskich;

4.zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda kwoty 5.000 zł wraz z odsetkami ustawowymi od dnia 19 października 2022 r. do dnia zapłaty tytułem zadośćuczynienia za naruszenie dóbr osobistych powoda;

5.nakazanie pozwanemu zaniechania działań godzących w dobre imię powoda i prowadzonej przez niego działalności gospodarczej polegających na podszywaniu się pozwanego pod prowadzoną przez powoda działalność gospodarczą, podejmowania działań mających zapobiegać możliwości uzyskania dochodu z tej działalności przez powoda, wprowadzania w błąd potencjalnych klientów powoda, wykorzystywania należących do niego grafik, logo i innych materiałów reklamowych, łącznie z obowiązkiem usunięcia prowadzonej na F. strony (...);

6.nakazanie pozwanemu wystosowania wobec powoda przeprosin, które zamieszczone zostanę w formie ogłoszenia w następujących tytułach prasowych: Gazeta (...), Gazeta (...), Gazeta (...) w czterech wydaniach sobotnich (każde w odstępie jednego miesiąca), które to ogłoszenia winny charakteryzować następującymi parametrami: czarna czcionka Times New Roman wielkość 14, z zachowaniem interlinii 1,5 wiersza, na białym tle, o następującej treści, w obramowaniu i wymiarach min. 10 cm x 15 cm: „Ja, A. P., serdecznie przepraszam Pana J. B. prowadzącego działalność gospodarczą pod nazwą (...) J. B., za moje zawinione działania polegające na czynach nieuczciwej konkurencji, przejawiające się w podszywaniu pod prowadzoną przez Pana J. B. działalność, naruszenie jej dobrego imienia, narażenie jej na szkodę, wyrażając jednocześnie głębokie ubolewanie nad narażeniem go na straty majątkowe i wizerunkowe” wraz z czytelnym podpisem pozwanego z imieniem i nazwiskiem, w terminie dwóch tygodni od dnia uprawomocnienia się wyroku oraz upoważnienie powoda, na wypadek nieopublikowania tego ogłoszenia przez pozwanego do opublikowania tego ogłoszenia na koszt pozwanego;

7. dopuszczenie i przeprowadzenie dowodów wymienionych w treści pozwu na fakty tam przedstawione;

8. zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda zwrotu kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych, z uwzględnieniem opłaty skarbowej od pełnomocnictwa wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się orzeczenia, w którym je zasądzono do dnia zapłaty.

W uzasadnieniu powód wskazał, że prowadzi działalność gospodarczą pod firmą (...) J. B.. Ma także stronę internetową (...) oraz profil w serwisieF.. Jednym z klientów powoda był pozwany, prowadzący działalność gospodarczą pod firmą (...) A. P.. W 2022 r pozwany zarejestrował znak towarowy

Następnie pozwany wezwał powoda do zaprzestania prowadzenia działalności gospodarczej, wypłaty na swoją rzecz części osiąganych zysków oraz wygaszenia domeny internetowej (...). Poza tym pozwany obrażał powoda oraz oskarżał go o publikowanie treści niemerytorycznych. Pozwany utworzył także na F. profil o nazwie tożsamej z nazwą profilu powoda.

Pismem z 31 stycznia 2022 r. powód wezwał pozwanego do zaniechania korzystania ze wskazanego wyżej znaku towarowego, nieodpłatnego przeniesienia prawa ochronnego z rejestracji tego znaku towarowego na swoją rzecz, niewykorzystywania tego znaku lub znaku podobnego w przyszłości w jakiejkolwiek formie oraz złożenia informacji o podjętych w związku z wezwaniem czynnościach.

Pozwany, na skutek działań powoda, odstąpił od swoich żądań. Złożył także w Urzędzie Patentowym RP wniosek o wygaszenie prawa ochronnego.

Powód jako podstawę prawną swoich żądań wskazał odpowiedzialność pozwanego z tytułu czynów nieuczciwej konkurencji (art. 10 i art. 14 u.zn.k.), odpowiedzialność za naruszenie praw autorskich (art. 79 ust. 1 pkt 3 b), odpowiedzialność za naruszenie dóbr osobistych (art. 24 k.c.) 1

Stanowisko pozwanego.

Pozwany wniósł o oddalenie powództwa.

Pozwany przyznał, że dokonał zgłoszenia znaku (...) w Urzędzie Patentowym. Jednak nie używał tego oznaczenia jako nazwy przedsiębiorstwa, ani dla swoich towarów i usług. Niezwłocznie po uzyskaniu od powoda odpowiedzi na wezwanie sam wystąpił z wnioskiem o wygaszenie prawa, a także zamknął stronę internetową i profil na F.. Na dzień złożenia pozwu wszelkie roszczenia o zaniechanie pozostają więc bezzasadne. Nie są zasadne także roszczenia odszkodowawcze. Obejmują one bowiem koszty rejestracji nowego znaku, co oczywiście nie jest szkodą powoda, lecz jego korzyścią.

Pozwany zwracał także uwagę, że jego działania, miedzy innymi z uwagi na krótkotrwały charakter i niewielki zasięg, nie doprowadziły do naruszenia reputacji powoda. W związku z tym nie zasługują na uwzględnienie żądania zapłaty zadośćuczynienia i złożenia stosownego oświadczenia.

Odnosząc się do naruszenia autorskich praw majątkowych powoda pozwany wskazał, że logo, którego ochrony strona powodowa się domaga, nie ma charakteru utworu.

Podstawa faktyczna wyroku

Powód prowadzi działalność gospodarczą pod firmą (...) J. B.. Przedmiotem działalności jest pozyskiwanie dla klientów wszelkiego rodzaju dotacji oraz pożyczek na założenie i rozwój działalności. Działalność została zarejestrowana 2 stycznia 2019 r., od tej daty powód prowadzi stronę internetową (...) oraz odpowiadający jej profil w serwisie F.. Powód posługiwał się oznaczeniem graficznym (...). Jego początkową wersję stworzył powód osobiście posługując się prostymi programami graficznymi. Umową z dnia 18 marca 2020 r. powód zlecił A. T. poprawę graficzną logo (...). W umowie wskazano, że prawa autorskie do logo (...) przysługują powodowi.

(Dowody: przesłuchanie strony powodowej – 15.06.2023 r. [00:06:20-00:12:09 – k. 260-260 v.; formularze używane przez powoda załącznik nr 4 do pozwu, wydruk CEDG Powoda, umowa z dnia 18 marca 2020 r. – k.73 – 75; )

Pozwany A. P., prowadzący działalność gospodarczą pod firmą (...) A. P.był jednym z klientów powoda. Współpraca stron trwała przez okres od lipca do listopada 2020 r. Powód w komunikacji z pozwanym korzystał z oznaczenia w formie logo oraz nazwy działalności. Pozwany wiedział, że oznaczenie wskazane na k. 6 v. jest oznaczeniem, którym w czasie współpracy stron posługiwał się powód.

(Dowody: przesłuchanie strony powodowej – 15.06.2023 r. [00:06:20-00:12:09] - k. 260-260 v.; przesłuchanie strony powodowej – 15.06.2023 r. [00:41:01-00:43:58] – k. 261, wydruk z CEIDG dla strony pozwanej – k. 27 - 28; zrzuty przedstawiające wiadomości między powodem a pozwanym – k. 29 – 37; formularze przekazane przez pozwanego powodowi – k. 38 – 40; wydruk z bazy beneficjentów powoda dot. pozwanego – k. 41;)

Strony popadły w konflikt na gruncie prowadzonej przez pozwanego działalności w branży meblarskiej. Konflikt związany był z marką (...). Pozwany czuł się pokrzywdzony postawą i działaniami powoda i w związku z tym 26 lipca 2021 r. zgłosił w Urzędzie Patentowym RP znak towarowy (...) w klasach 35 i 36 klasyfikacji nicejskiej. Prawo ochronne zostało udzielone 2 listopada 2021 r. nr R. (...).

(Dowody: przesłuchanie strony pozwanej – 15.06.2023 r. [01:15:42-01:34:04] – k. 261 v.-262 oraz [01:34:04-01:48:25] – k. 262-262 v.; wydruk z rejestru k. 43 i nast. )

31 grudnia 2021 r. pozwany utworzył w serwisie F. profil o nazwie (...). Profil był wzorowany na stronie internetowej powoda. Pozwany podjął działania zmierzające do zainteresowania nim co najmniej jednego spośród klientów powoda wysyłając do niego zaproszenia do obserwowania.

(Dowody: przesłuchanie strony powodowej – 15.06.2023 r. [00:06:20-00:17:04] – k. 260 – 260 v.; przesłuchanie strony pozwanej – 15.06.2023 r. [01:15:42-01:34:04] – k. 262; zrzuty ekranu przedstawiające stronę pozwanego w portalu F. – k. 54 – 55; zrzut ekranu przedstawiający zaproszenie pozwanego do obserwowania profilu (...) w portalu F. – k. 56; zrzuty ekranu przedstawiające elementy strony powoda w portalu F. – k. 60 – 63; )

Pismem z dnia 3 stycznia 2022 r. pozwany wezwał powoda do zaprzestania naruszania prawa do znaku towarowego (...) polegającego na prowadzeniu przez powoda „usług za pośrednictwem (...) oraz spółki z ograniczoną odpowiedzialnością”. Powód żądał również zapłaty przez powoda zadośćuczynienia za używanie znaku od dnia 26 lipca 2021 r. w związku z uzyskiwaniem przez powoda przychodów przez wykorzystanie spornego znaku towarowego.

(Dowody: przesłuchanie strony powodowej – 15.06.2023 r. [0023:01-00:27:19] – k. 260 v.; wezwanie z dnia 3.01.2022 r. wraz z wydrukiem ze strony Urzędu Patentowego RP – k. 42 – 50; )

W dniu 3 stycznia 2022 r. powód zawarł z A. T. umowę na stworzenie projektu nowego logo (...). Na jej podstawie za wykonanie logo powód zobowiązał się zapłacić kwotę 50 zł netto.

(Dowody: umowa z dnia 03.01.2022 r. – k. 76 – 77; )

Pozwany wysłał do pozwanego wiadomość prywatną za pośrednictwem portalu F. następującej treści:

„Dzień dobry wzywam Pana do natychmiastowego zaprzestania używania mojego znaku oraz wyłączenia strony oferujących dane usługi przy pomocy mojego znaku towarowego. Psuje pan mój wizerunek takimi tandetnymi postami, które Pan udostępnia. Usługi są wypisane w klasyfikacji nicejskiej na stronie UPRP. Nie pozdrawiam.”

(Dowody: zrzut ekranu z wiadomością od pozwanego – k. 53; zeznanie strony pozwanej – 15.06.2023 r. [01:15:42 – 01:34:04] – k. 262;

Po otrzymaniu wezwań od pozwanego, powód zaangażował się w poszukiwanie rozwiązania problemu zarówno w odniesieniu do marki (...) jak i (...). W Internecie zapoznawał się z zagadnieniami ochrony znaków towarowych i szukał kancelarii prawnych zajmujących się tymi zagadnieniami. Te działania absorbowały go tak, że nie był w stanie w normalnym trybie wykonywać swojej pracy. W tamtym okresie godzina konsultacji u powoda kosztowała 150 zł.

(Dowód: zeznania strony powodowej – 15.06. 2023 r. , faktury VAT k. 111 – 122)

W odpowiedzi na wezwanie z dnia 3 stycznia 2022 r. powód pismem z dnia 31 stycznia 2022 r. kierowanym do pozwanego zwrócił uwagę, że pozwany działał w złej wierze, a jego działania noszą znamiona czynu nieuczciwej konkurencji. Wezwał pozwanego do natychmiastowego zaniechania korzystania z nazwy (...), nieodpłatnego przeniesienia na rzecz powoda prawa ochronnego do oznaczenia graficznego zgłoszonego przez pozwanego do rejestracji w Urzędzie Patentowym RP pod nr (...) w klasach: 35 i 36 klasyfikacji nicejskiej, niewykorzystywania tego znaku i podobnych w przyszłości w jakiejkolwiek formie oraz złożenia informacji o podjętych w związku z tym wezwaniem czynnościach. Pozwany nie spełnił żądania powoda o przeniesienie prawa ochronnego do znaku towarowego.

(Dowody: pismo powoda z dnia 31.01.2023 r. – k. 64 – 71;)

Powód rozpoczął procedurę zgłoszenia nowego znaku towarowego w Urzędzie Patentowym RP. Wniosek złożył 12 stycznia 2022 r. (nr Z. (...)). Rejestracji dokonano 15 lipca 2022 r. pod numerem R. (...). Powód uiścił opłatę od wniosku w UPRP 570 zł., a także opłatę za dziesięcioletni okres ochronny 890 zł. Na koszty obsługi prawnej w tym zakresie wydał 1340 zł.

(Dowód: przesłuchanie strony powodowej – 15.06.2023 r. [00:27:19-00:36:48] – k. 261; faktura k. 78, przelew k. 80 k. 81)

Po otrzymaniu wezwania z dnia 31 stycznia 2022 r. pozwany nie podejmował żadnych czynności związanych z oferowaniem produktów oznaczonych (...) oraz nie zamieszczał jakichkolwiek informacji pod tym znakiem na profilach społecznościowych.

(Dowody: przesłuchanie strony powodowej – 15.06.2023 r. [00:27:19-00:36:48] – k. 261;

Przysługujące pozwanemu prawo do znaku towarowego nr R.(...)wygasło z dniem 10 lutego 2022 r., co Urząd Patentowy RP stwierdził w decyzji z dnia 14 marca 2022 r. O złożeniu wniosku o wygaszenie tego prawa powód został poinformowanym przez pozwanego pismem z dnia 11 lutego 2022 r.

(Dowody: decyzja Urzędu Patentowego RP z dnia 14.03.2022 r. – k. 162; wydruk z bazy danych Urzędu Patentowego RP dot. znaku towarowego (...) k. 163 – 164 v.; )

Latem 2022 r. powód zapłacił na rzecz Kancelarii Prawnej (...)Spółki jawnej 2152 zł. 50 gr. oraz 1230 zł.

(Dowody: przelew k. 79, faktura k. 82)

Powód posługuje się logo (...), o wyglądzie jak niżej przedstawiony:

Bezsporne.

Ocena dowodów.

W toku postępowania część okoliczności faktycznych mających znaczenia dla rozstrzygnięcia sprawy, tj. współpracy stron w zakresie pozyskania dofinansowania przez pozwanego, korzystania z logo przez powoda, zgłoszenia przez pozwanego do rejestracji znaku towarowego (...), utworzenie profilu (...) w serwisie F., postępowania stron na etapie poprzedzającym wniesienie powództwa, w tym zrzeczenie się przez pozwanego prawa ochronnego na znak towarowy (...) oraz usunięcie przez niego strony w portalu F., była bezsporna.

Sąd postanowieniem z dnia 21 marca 2023 r. (k. 216 – 217, 219):postanowieniem z dnia 15 czerwca 2023 r. (k. 262 v.) pominął oferowane przez strony dowody dotyczące szczegółów ich konfliktu na tle działalności meblarskiej. Sąd miał wiedzę, że był on przedmiotem innego postępowania. W tym procesie istotne było jedynie to, że strony były skonfliktowane i powód podejmował działania obronne także w odniesieniu do marki (...). Natomiast ich racje w tamtym sporze nie miały dla rozstrzygnięcia żadnego znaczenia.

Sąd przeprowadził dowód z przesłuchania stron. Sąd nie dał wiary zeznaniom pozwanego co do tego, że grafiki na stronę (...) i F. zaczerpnął z ogólnie dostępnych grafik G.. Oczywistym, nawet w świetle jego wyjaśnień było to, że motywowany poczuciem krzywdy, chciał się podszyć pod markę powoda. W pozostałym zakresie sąd uznał zeznania obu stron za wiarygodne.

Podstawa prawna wyroku

W ocenie sądu żądanie powoda jedynie w niewielkim zakresie zasługiwało na uwzględnienie.

Uprzedzając dalsze rozważania sąd podkreśla, że powód wskazując w pozwie szereg roszczeń nie doprecyzował ich podstawy prawnej. Na posiedzeniu przygotowawczym dopiero udało się w sposób jednoznaczny określić w oparciu o jakie reżimy odpowiedzialności powód dochodzi poszczególnych roszczeń.

Żądanie zapłaty odszkodowania (pkt 1. pozwu)

Powód wskazuje, kwota odszkodowania wskazana w pkt 1 petitum pozwu odpowiada sumie wydatków poniesionych przez powoda (dokładne wyliczenia – k. 9 v.), związanych z korzystaniem z pomocy prawnej oraz postępowaniem przez Urzędem Patentowym RP. Jako szkodę powód wskazuje także wartość swojej pracy związanej z przygotowaniem materiałów dla prawników. Powód dochodzi zwrotu tych wydatków od pozwanego jako roszczenia o usunięcie skutków niedozwolonych działań strony pozwanej na podstawie art. 18 ust. 1 u.z.n.k. Zdaniem powoda zachowania pozwanego polegające na:

- założeniu strony naF. o nazwie tożsamej z działalnością powoda, zapraszanie do polubienia tej strony,

- korzystanie z oznaczenia (...),

- rejestracja znaku towarowego (...)

kwalifikują się jako czyny nieuczciwej konkurencji z art. 10, 14 i 15 u.z.n.k. (vide plan rozprawy k. 211)

Ogólne przesłanki odpowiedzialności dokonania czynu nieuczciwej konkurencji wyodrębnione w literaturze przedmiotu na tle wykładni art. 3 u.z.n.k. przed są następujące:

1) czyn został dokonany w związku z działalnością gospodarczą;

2) czyn ma charakter konkurencyjny;

3) czyn narusza lub zagraża interesowi innego przedsiębiorcy lub klienta;

4) czyn jest bezprawny tj. sprzeczny z prawem lub dobrymi obyczajami;

Dalsze przepisy u.z.n.k. wskazują na tzw. stypizowane czyny nieuczciwej konkurencji. I tak:

Zgodnie z art. 5 u.z.n.k. czynem nieuczciwej konkurencji jest takie oznaczenie przedsiębiorstwa, które może wprowadzić klientów w błąd co do jego tożsamości, przez używanie firmy, nazwy, godła, skrótu literowego lub innego charakterystycznego symbolu wcześniej używanego, zgodnie z prawem, do oznaczenia innego przedsiębiorstwa.

Zgodnie z art. 10 u.z.n.k. czynem nieuczciwej konkurencji jest takie oznaczenie towarów lub usług albo jego brak, które może wprowadzić klientów w błąd co do pochodzenia, ilości, jakości, składników, sposobu wykonania, przydatności, możliwości zastosowania, naprawy, konserwacji lub innych istotnych cech towarów albo usług, a także zatajenie ryzyka, jakie wiąże się z korzystaniem z nich.

Zgodnie z art. 14 u.z.n.k. Czynem nieuczciwej konkurencji jest rozpowszechnianie nieprawdziwych lub wprowadzających w błąd wiadomości o swoim lub innym przedsiębiorcy albo przedsiębiorstwie, w celu przysporzenia korzyści lub wyrządzenia szkody.

W ocenie sądu zachowanie pozwanego nie odpowiada wymienionym wyżej stypizowanym czynom nieuczciwej konkurencji. Pozwany bowiem nie rozpoczął prowadzenia działalności pod firmą (...), ani także nie oznaczał jakichkolwiek towarów i usług tym oznaczeniem. Nie rozpowszechniał nieprawdziwych informacji o powodzie. Pozwany założył profil naF.używając oznaczenia (...), czym stwarzał pozór prowadzenia działalności identycznej z działalnością powoda. Pozwany nie miał zamiaru korzystać z oznaczenia, ani prowadzić działalności takiej samej jak powód.

Tym niemniej działanie pozwanego należy uznać za czyn nieuczciwej konkurencji w oparciu ogólną regułę z art. 3 u.z.n.k. Pozwany dokonując rejestracji znaku towarowego (...) oraz tworząc profil na F. działał w ramach prowadzonej działalności gospodarczej. Jakkolwiek faktyczny przedmiot działalności stron się nie pokrywał, to oczywistym jest, że pozwany zamierzał zaszkodzić pozycji rynkowej powoda, tworząc profil podszywający się pod profil jego przedsiębiorstwa. To działanie miało stanowić swego rodzaju wendetę za zachowanie powoda w związku z prowadzoną przez pozwanego działalnością w branży meblarskiej. Nie dokonując absolutnie oceny postawy powoda w tamtym konflikcie, należy podkreślić, że rejestracja znaku towarowego oraz podszywanie się pod prowadzoną przez kogoś innego działalność nie są dozwolonymi prawnie środkami przeciwdziałania nieuczciwości kupieckiej. Pozwany, czując się pokrzywdzony działaniami powoda mógł skorzystać ze środków przewidzianych prawem konkurencji, by w ten sposób chronić swoją pozycję rynkową. Tymczasem wybrał drogę niewłaściwą, sprzeczną z dobrymi obyczajami. Jakkolwiek profil na F. oraz stan rejestracji znaku towarowego trwały relatywnie krótko (kilka tygodni) to niewątpliwie zagrażały interesom gospodarczym powoda.

Odpowiedzialność pozwanego za czyn nieuczciwej konkurencji jest więc co do zasady w światle art. 3 ust. 1 i art. 18 u.z.n.k. uzasadniona. Jednak poszczególne roszczenia zgłoszone w tym reżimie wymagają weryfikacji.

Roszczenie pieniężne zgłoszone w pkt 1. pozwu to żądanie naprawienia szkody na zasadach ogólnych (art. 18 ust. 1 pkt 4) u.z.n.k. w zw. z art. 415 k.c. i art. 361 kc.). Wymaga wiec wykazania winy, szkody oraz związku przyczynowego pomiędzy zawinionym działaniem pozwanego a szkodą.

Nie ulega wątpliwości, że działanie pozwanego miało charakter zawiniony. Pozwany chciał zaszkodzić pozycji rynkowej powoda i podjął ku temu określone działania. Powód natomiast w tym postępowaniu nie wykazał ani całości poniesionej szkody, ani też adekwatnego związku przyczynowego pomiędzy niektórymi elementami szkody a działaniem pozwanego.

Powód jako szkodę wskazywał wydatki związane z rejestracją nowego znaku towarowego na swoją rzecz (pkt 1 -3 tabeli k. 9v). W ocenie sądu wydatki te w ogóle nie stanowią szkody. Jakkolwiek na pewno asumpt do starania się o prawną ochronę oznaczenia stanowiło zachowanie pozwanego, to jednak rejestracja znaku towarowego jest realizacją normalnego uprawnienia przedsiębiorcy, która zresztą przynosi mu korzyść znacznie szerszą (bo skuteczną erga omnes) niż obrona przez działaniami konkretnego podmiotu. Tym samym sąd nie uznał roszczenia w tym zakresie za uzasadnione.

Wydatki na pomoc prawną wskazane w pkt 4 i 6 tabeli k. 9v. zostały udokumentowane jako poniesione w czerwcu i lipcu 2022 r. tj. kilka miesięcy po zdarzeniach będących przedmiotem sprawy. Powód nie wykazał ich związku z działaniami pozwanego. Pozostałych wydatków na pomoc prawną powód nie wykazał w ogóle.

Sąd weryfikował także szkodę powoda związaną z poświęceniem jego czasu na zaangażowanie się w spór z pozwanym (poz. 9 – 12). Powód nie przedstawił precyzyjnych twierdzeń co do tego, w jaki sposób czas poświęcony na wskazane w tabeli działania był związany z czynami pozwanego (nie wiadomo, czego dotyczyła rozmowa z adw. P. G. i M. S., jakie i w związku z czym powód przygotowywał dokumenty, ani po co był przygotowywany opis chronologii wydarzeń). Podkreślić przy tym należy, że jednocześnie miał miejsce między stronami spór stron na tle marki (...), zatem zapewne część działań powoda odnosiła się do tego sporu. Można jednak zakładać, co znajduje pokrycie w zeznaniach powoda, że w istocie ochrona marki (...) angażowała jego czas, który w normalnych warunkach mógł poświęcić prowadzeniu działalności

Sąd uznał zatem, że powodowi należy się kompensata jego wysiłków i poświęconego czasu. Uznając, że ścisłe udowodnienie wysokości szkody w tym zakresie nie jest możliwe, (z uwagi na jednoczasowość działań co do obu marek powoda, charakter prowadzonej przez niego działalności), mając na uwadze całokształt okoliczności sprawy, sąd na podstawie art. 322 k.p.c. przyznał powodowi odszkodowanie w wysokości 900 zł. odpowiadające sześciu godzinom jego pracy w stawce po 150 zł.

Sąd zasądził odsetki ustawowe za opóźnienie od dnia 22 grudnia 2022 r. Roszczenie odszkodowawcze ma bowiem charakter zobowiązania bezterminowego w rozumieniu art. 455 k.c. Powód nie skierował do pozwanego wezwania do zapłaty przed wszczęciem procesu. Za takie wezwanie można uznać dopiero pozew w tej sprawie. Pozew został doręczony 21 grudnia 2022 r. (k. 134). Od dnia następnego pozwany pozostaje więc w opóźnieniu, co uzasadnia obowiązek zapłaty odsetek ustawowych (art. 481 k.c.).

Żądanie zapłaty zadośćuczynienia 5000 zł. (pkt 2. pozwu) na rzecz Towarzystwa (...).

Jako podstawę tego żądania powód wskazał art. 18 ust. 1 pkt 6 u.z.n.k. Jednocześnie powód domagał się, aby w tytule przelewu wskazano, że zapłata następuje jako „Zadośćuczynienie za naruszenie reputacji J. B.”.

Sąd przesądził o tym, że działania pozwanego stanowiły czynu nieuczciwej konkurencji oraz, że działanie pozwanego miało charakter zawiniony. Sąd zatem weryfikował dalej więc jedynie celowość i wysokość żądanej kwoty tzw. pokutnego.

Sąd uznał że realizacja celu prewencyjnego i represyjnego jest jak najbardziej wskazana w odniesieniu do czynów nieuczciwej konkurencji. Sąd miał jednak na uwadze to, że pozwany niezwłocznie po otrzymaniu wezwania zaniechał niedozwolonych działań i zrozumiał niewłaściwość swojego zachowania. Nie doszło także do naruszenia reputacji powoda. Niewiele osób wiedziało bowiem o działaniach pozwanego i praktycznie ten incydent nie wpłynął na postrzeganie powoda jako przedsiębiorcy wśród odbiorców jego usług, o czym świadczy duża liczba osób śledzących jego profile. Dlatego też Sąd ograniczył konieczną wpłatę do symbolicznej kwoty 1000 zł. z dopiskiem, że następuje ona w wykonaniu wyroku sądu. Informacja ta może okazać się istotna dla beneficjenta.

Żądanie zapłaty 12 000 zł. ryczałtowego odszkodowania za naruszenie praw autorskich (pkt. 3 pozwu)

Co do roszczenia wskazanego w pkt 3 petitum pozwu powód, powołując się na treść art. 79 ust. 1 pkt 3 lit. b ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych (t.j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2509) – dalej jako u.p.aut., wskazał, iż co do wysokości stanowi ono, ze względu na zawinienie przez pozwanego, trzykrotność kwoty należnej za wykonanie logo oraz przeniesienie autorskich praw majątkowych do niego. Powód wskazał, iż pozostaje dysponentem majątkowych praw autorskich do logo wskazanego wyżej, oraz grafik zamieszczonych na jego stronie internetowej oraz profilu w serwisie F., a pozwany, mając świadomość tego, posłużył się nimi bez jego zgody.

W ocenie sądu żądanie to nie zasługuje na uwzględnienie.

Po pierwsze istotnie wątpliwości budzi to, czy logo, którego ochrony domaga się powód stanowi utwór w rozumieniu art. 1 ustawy o prawie autorskim. Logo stanowi bowiem proste nawiązanie do grafiki (...) w połączeniu napisem (...) (vide wydruk. 51). Wykonanie tak prostej grafiki jest możliwe przy wykorzystaniu prostych programów graficznych, czy edytorskich. Trudno w tym kontekście mówić o indywidualnym piętnie, jaki autor miałby pozostawić w swym dziele. Przypisywanie przymiotu utworu, każdemu nawet banalnemu oznaczaniu (grafice połączonej ze słowem) może prowadzić do nadużycia ochrony prawnoautorskiej i zastąpienia nią właściwej dla obrotu gospodarczego ochronie wynikającej z praw wyłącznych ze znaków towarowych.

Niezależnie od tych wątpliwości powód w tej sprawie nie wykazał podstaw do wyliczenia wartości odszkodowania ryczałtowego stanowiącego wielokrotność należnej opłaty licencyjnej. Umowa dotycząca opracowania wersji cyfrowej logo miała charakter nieodpłatny. Świadczenie powoda za tę usługę ograniczało się do wyrażenia pozytywnej opinii o graficzce w mediach społecznościowych. Nie ma żadnych podstaw do tego, by zakładać, że kotwa ewentualnej licencji dla korzystania z logo jako utworu zbliżyłaby się do kwoty żądanej przez stronę powodową.

Żądanie zapłaty 5000 zł. jako zadośćuczynienia za naruszenie dóbr osobistych.

Zdaniem powoda (vide Plan rozprawy k. 213) doszło do naruszenia jego godności i czci oraz renomy poprzez założenie przez pozwanego profilu na F. i skierowanie do powoda w wiadomości na F. wezwania do zaprzestania naruszeń oraz oceny jego wpisów jako tandetne.

W ocenie sądu pozwany swym zachowaniem nie naruszył godności, czci oraz renomy powoda w rozumieniu art. 24 k.c. Na profilu założonym przez pozwanego nie zostały zamieszczone, ani tym bardziej upublicznione jakikolwiek treści, które mogłaby być obraźliwe wobec powoda. Oczywiście zachowanie pozwanego stwarzało istotny dyskomfort u powoda, było dla niego irytujące i wymagało podjęcia obrony praw. Dobrostan w postaci wolności od problemów związanych z czyimś niekorzystnym zachowaniem nie stanowi jednak sam w sobie dobra osobistego, ani tym bardziej nie tożsamy z godności osobistą (tzw. poczuciem własnej wartości) lub czcią czy renomą (postrzeganiem przez inne osoby). Podkreślić należy, że profil pozwanego działał krótko i miał niewielki zasięg. Z zeznań powoda wynikało, że wiedział zaledwie o jednym przypadku osoby z jego kręgu klientów lub znajomych, który zapoznał się z profilem pozwanego.

Jeżeli zaś chodzi o wiadomość dotyczącą „tandetnych wpisów” to miała ona charakter prywatny, nie była dostępna publicznie. Poza tym ocena odnosi się do określonego zachowania powoda, nie zaś jego osoby. Wyrażenie opinii o czyiś wpisach przez użycie przymiotnika „tandetny” nie stanowi naruszenia godności autora wpisu, nawet jeżeli taka krytyczna ocena nie była usprawiedliwiona. Słowo tandetny, jakkolwiek nacechowane pejoratywnie, nie jest wulgarne, ani obraźliwe – przynajmniej w takim stopniu, aby uzasadniało ochronę sądową.

Żądanie zaniechania dzilań polegających na podszywaniu się po prowadzoną przez powoda działalność (pkt. 5 pozwu).

Powód jako podstawę prawną tego żądania wskazał art. 18 ust. 1 pkt 1 u.z.n.k. Przepis ten stanowi o roszczeniu zaniechania określonych działań. Już wykładnia językowa wskazuje, że żądanie zaniechania może odnosić się tylko do działań, które są aktualne w momencie orzekania. Tymczasem z dokonanych przez sąd ustaleń wynika, pozwany zaprzestał działań stanowionych czyny nieuczciwej konkurencji zaraz po otrzymaniu wezwania od powoda, na kilka miesięcy przed wytoczeniem powództwa. Mało tego, jego postawa wskazuje, że nie zamierza ich wznowić nawet po wygranym procesie.

Sąd uznał wiec żądanie powoda w tym zakresie za niezasadne.

Żądanie nakazania publikacji przeprosin (pkt. 6. pozwu)

Powód jako podstawę tego żądania wskazał art. 18 ust. 1 pkt 3 u.zn.k. oraz art. 24 k.c.

Sąd przesądził, że nie doszło do naruszenia czci (dobrego imienia powoda).

W związku z tym weryfikował żądanie w ramach reżimu czynu nieuczciwej konkurencji. Jakkolwiek treść proponowanego przez powoda oświadczenia częściowo może odpowiadać zachowaniu pozwanego, gdyż wprost wskazuje na podszywanie się po prowadzoną przez powoda działalność, o tyle żądana forma jest dalece nieadekwatna do zakresu skutków czynu nieuczciwej konkurencji. Powód bowiem domaga się publikacji oświadczenia w trzech tytułach prasowych. Tymczasem profil na F. miał niewielki zasięg (kilka osób) i działał zaledwie kilka tygodni. Powód nie wykazał też, aby reklamował swoje usługi w tych czasopismach. Koszt publikacji oświadczeń mógłby sięgać kilku a nawet kilkunastu tysięcy złotych. Jest to sankcja zupełnie nieadekwatna do praktycznie znikomych skutków czynu nieuczciwej konkurencji popełnionego przez pozwanego.

Sąd uznał zatem, że treść żądanego oświadczenia jedynie częściowo odpowiada zakresowi czyny dokonanego przez pozwanego, zaś jego forma pozostaje nieadekwatna do skutków wywołanych zachowaniem pozwanego i dlatego powództwo w tym zakresie oddalił.

Koszty procesu.

O kosztach procesu sąd orzekł zgodnie z zasadą odpowiedzialności za wynik procesu (art. 98 k.p.c.). Pozwany przegrał proces jedynie w niewielkim zakresie co do zgłoszonych roszczeń pieniężnych. W związku z tym całość kosztów winna ponieść strona powodowa. Na koszty pozwanego składają się koszty zastępstwa procesowego:

- co do żądań niepieniężnych dwa razy po 720 zł. (§ 8 ust. 1 pkt 2) Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości w sprawie opłat za czynności radców prawnych)

- co do roszczeń pieniężnych 3.600 zł. (§4 pkt 5.) Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości w sprawie opłat za czynności rzeczników patentowych).

SSO Weronika Klawonn

ZARZĄDZENIE

1.  (...)

2.  (...)

1 (...)