Treść orzeczenia XVII GW 133/22 - Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Gdańsku

XVII GW 133/22 - wyrok z uzasadnieniem Sąd Okręgowy w Gdańsku z 2024-08-12

Sygnatura akt XVII GW 133/22

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Gdańsk, dnia 31 lipca 2024 roku

Sąd Okręgowy w Gdańsku XVII Wydział Własności Intelektualnej

w składzie następującym

Przewodniczący: sędzia Sądu Okręgowego Ewa Szarmach

Protokolant: sekretarz sądowy Alicja Bobowska

po rozpoznaniu w dniu 1 lipca 2024 roku w Gdańsku

na rozprawie

sprawy z powództwa (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w P. i (...)spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w P.

przeciwko (...) spółce z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w W.

o nakazanie

I. nakazuje pozwanej (...) spółce z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w W. złożyć w terminie 14 dni od dnia uprawomocnienia się wyroku oświadczenie:

a) H. B. prowadzącemu Przedsiębiorstwo (...), przesyłając je na adres poczty elektronicznej: (...) oraz do wiadomości: (...) i (...), czcionką Calabri w kolorze czarnym, czarne litery, rozmiar 12, podpisane przez osobę uprawnioną do działania za pozwaną Spółkę kwalifikowanym podpisem elektronicznym lub skanu podpisanego przez taką osobę oświadczenia złożonego na kartce białego papieru formatu A4, drukowaną czcionką Calabri w kolorze czarnym w rozmiarze 12 punktów, następującej treści:

„ (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w W., przeprasza (...) spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą wP. i (...) spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w P. za dopuszczenie się czynu nieuczciwej konkurencji polegającego na przekazaniu Państwu nieprawdziwych i mogących wprowadzić w błąd informacji o cechach opaski pęczniejącej w rolce produkowanej przez (...) spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w P., a dystrybuowanej przez (...) spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w P. o nazwie handlowej (...) oraz o opasce pod nazwą handlową (...) produkowaną przez (...) spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w W. co do wytycznych montażowych i zakresu stosowania, wynikających z Europejskich Ocen Technicznych określonych dla opaski (...)w (...) z dnia 31 grudnia 2018 roku, a dla opaski(...) w (...) z dnia 18 września 2020 roku oraz z rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 roku w sprawie warunków technicznych jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie, w zakresie reakcji na ogień i wpływu posiadanej przez poszczególne wyroby klasy reakcji na ogień na możliwość stosowania w budownictwie i wykorzystywania ich do wykonywania biernych zabezpieczeń ogniochronnych.

Dane w tabeli porównującej produkty (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w W. z produktem (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w P., dystrybuowanym przez (...) spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w P. pod nazwą handlową (...) są nierzetelne co do:

- umieszczenia opaski w ścianie,

- wypełnienia przejścia w ścianie sztywnej,

- wypełnienia przejścia w stropie,

- minimalnej grubości ściany,

- minimalnej grubości ściany podatnej z płyt G-K,

- odległości uszczelnień dla rur PP,

- odległości uszczelnień dla rur PCV/HDPE/PEX,

- przebadanych układów rur w ETA w odniesieniu do naszego produktu.

Przekazane informacje na temat wpływu posiadanej przez poszczególne wyroby klasy reakcji na ogień na możliwość stosowania ich i wykorzystywania do wykonywania biernych zabezpieczeń ogniochronnych są nieprawdziwe, co potwierdziła opinia Instytutu Techniki Budowlanej podając, iż „w świetle obowiązujących przepisów nie stawia się wymagań w zakresie reakcji na ogień opasek ogniochronnych służących do uszczelniania przejść instalacyjnych” oraz, że „opaska ogniochronna (pęczniejąca) nie jest traktowana jako element przegrody, ale jako element uszczelnienia przejścia instalacyjnego w przegrodzie, dla którego stawiane jest wymaganie dotyczące odporności ogniowej (E I)”,

b) (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością spółce komandytowej z siedzibą w G. drogą pocztową, listem poleconym na adres: (...), na kartce białego papieru formatu A4, drukowaną czcionką Calabri w kolorze czarnym, rozmiar 12 punktów, podpisane przez osobę uprawnioną do działania za pozwaną Spółkę następującej treści:

Posiadana przez opaskę pęczniejącą (...) klasa reakcji na ogień E, nie dyskwalifikuje jej do stosowania jako element przejść przeciwpożarowych. Opaska nie stanowi elementu takiego przejścia. Jest elementem przejścia instalacyjnego.

Potwierdził to w opinii Instytut Techniki Budowlanej podając, iż „w świetle obowiązujących przepisów nie stawia się wymagań w zakresie reakcji na ogień opasek ogniochronnych służących do uszczelniania przejść instalacyjnych” oraz, że „opaska ogniochronna (pęczniejąca) nie jest traktowana jako element przegrody, ale jako element uszczelnienia przejścia instalacyjnego w przegrodzie, dla którego stawiane jest wymaganie dotyczące odporności ogniowej (EI)”, przesyłając adresatowi równolegle drogą elektroniczną na adres: (...) najpóźniej następnego dnia po nadaniu wskazanego oświadczenia informację czcionką Calabri w kolorze czarnym, rozmiar 12 punktów, następującej treści:

„ (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w W. informuje Państwa, iż przesłała Państwu listem poleconym na adres siedziby (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością spółki komandytowej z siedzibą w G. przy ul. (...) w G. korespondencję zawierającą oświadczenie o przeproszeniu (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w P. i (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w P. za czyn nieuczciwej konkurencji polegający na przekazaniu Państwu nieprawdziwych i wprowadzających w błąd informacji o cechach opaski pęczniejącej w rolce o nazwie handlowej (...)”,

II. oddala powództwo w pozostałym zakresie,

III. zasądza od każdej z powódek: (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w P. i (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w P. na rzecz pozwanej (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w W. kwotę po 1.062,12 zł (jeden tysiąc sześćdziesiąt dwa złote dwanaście groszy) wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie w spełnieniu świadczenia pieniężnego od dnia uprawomocnienia się wyroku do dnia zapłaty, tytułem zwrotu kosztów procesu,

IV. nakazuje pobrać od powódki (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w P. na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Okręgowego w Gdańsku kwotę 1.433,92 zł (jeden tysiąc czterysta trzydzieści trzy złote dziewięćdziesiąt dwa grosze) tytułem kosztów sądowych,

V. nakazuje pobrać od powódki (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w P. na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Okręgowego w Gdańsku kwotę 1.433,93 zł (jeden tysiąc czterysta trzydzieści trzy złote dziewięćdziesiąt trzy grosze) tytułem kosztów sądowych,

VI. nakazuje pobrać od pozwanej na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Okręgowego w Gdańsku kwotę 955,95 zł (dziewięćset pięćdziesiąt pięć złotych dziewięćdziesiąt pięć groszy) tytułem kosztów sądowych.

Sygn. akt XVII GW 133/22

UZASADNIENIE

(...) sp. z o.o. z siedzibą w P. i (...)sp. z o.o. z siedzibą w P., wniosły w dniu 24 maja 2022 roku pozew przeciwko (...) sp. z o.o. o nakazanie zaniechania czynów nieuczciwej konkurencji i usunięcia ich skutków.

Domagały się:

1.1. nakazania pozwanej zaprzestania działań polegających na rozpowszechnianiu wprowadzających w błąd informacji, co do warunków montażowych produktu – opaski pęczniejącej w rolce, o nazwie handlowej (...)wytwarzanej przez pozwaną, a mianowicie:

: że w przypadku wypełnienia przejścia w ścianie sztywnej zaprawą cementowo-wapienną lub betonową montaż opaski produkowanej przez pozwaną jest dopuszczalny bez względu na średnicę otworu,
: że w przypadku wypełnienia przejścia w stropie zaprawą cementowo-wapienną lub mieszanką betonową montaż opaski produkowanej przez pozwaną jest dopuszczalny bez względu na średnicę otworu,
: że minimalna grubość ściany do montażu Opaski (...) wynosi 100 mm w przypadku zastosowania rur do średnicy 110 mm,
: że przy stosowaniu opaski produkowanej przez pozwaną kąt prowadzenia instalacji do przegrody może być dowolny;

1.2. nakazania pozwanej zaprzestania działań polegających na rozpowszechnianiu nieprawdziwych informacji dotyczących wytwarzanego przez powódkę nr 2 produktu – opaski pęczniejącej w rolce o nazwie handlowej (...), a która to jest dystrybuowana przez powódkę nr 1, a mianowicie:

: że minimalna grubość ściany dla montażu opaski (...)wynosi 150 mm,
: że w przypadku montażu opaski (...) w ścianie podatnej, z płyt G-K pomiędzy opaskami nie powinno być odstępu,
: że przy montażu opaski (...)minimalna odległość uszczelnień dla rur PP to 100 mm,
: że przy montażu opaski (...), minimalna odległość uszczelnień dla rur PCV/HDPE/PEX to 100 mm;

oraz informacji niepełnej odnoszącej się do twierdzenia, że umieszczenie opaski (...), jest możliwe wyłącznie w środku ściany.

1.3. nakazanie pozwanej opublikowania na jej stronie internetowej znajdującej się pod adresem (...)w ciągu 3 dni od dnia uprawomocnienia się wyroku oświadczenia o poniższej treści:

„Jako prezes zarządu firmy (...) „ sp. z o.o. z siedzibą w W., niniejszym, w imieniu (...) sp. z o.o. przepraszam firmy (...) sp. z o.o. z siedzibą w P. oraz (...) sp. z o.o. z siedzibą w P. za dopuszczenie się czynów nieuczciwej konkurencji, poprzez rozpowszechnianie nieprawdziwych i wprowadzających w błąd informacji na temat cech produktu, a mianowicie opaski pęczniejącej w rolce produkowanej przez spółkę (...) sp. z o.o. z siedzibą w P., a dystrybuowanej przez (...) sp. z o.o. siedzibą w P. o nazwie handlowej (...), a także tej produkowanej przez (...) sp. z o.o. z siedzibą w W., o nazwie handlowej Opaska (...), tj. wytycznych montażowych i zakresu ich stosowania wynikających z Europejskich Ocen Technicznych, rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 roku w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie, w tym zawartych w nim przepisów w zakresie reakcji na ogień i wpływu posiadanej przez poszczególne wyroby klasy reakcji na ogień na możliwość stosowania tych wyrobów w budownictwie i wykorzystywania ich do wykonywania biernych zabezpieczeń ogniochronnych.

Oświadczam, że dane w udostępnionej tabeli porównawczej wyrobu (...) sp. z o.o. z wyrobami konkurencyjnymi dystrybuowanymi przez (...) Sp. z o.o. w P. i produkowanymi przez (...) Sp. z o.o. w P. stanowiącymi opaski pęczniejące w rolce, zostały przygotowane i przedstawione w sposób nierzetelny, a tabela podaje dla części parametrów nieprawdziwe lub wprowadzające w błąd informacje w zakresie wytycznych montażowych i zakresu stosowania.

Oświadczam, że przekazywane informacje na temat wpływu posiadanej przez poszczególne wyroby klasy reakcji na ogień na możliwość stosowania ich w budownictwie i wykorzystywania do wykonywania biernych zabezpieczeń ogniochronnych, są niezgodne z rozporządzeniem Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 roku w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie oraz opinią Instytutu Techniki Budowlanej z dnia 22 marca 2017 roku, który w odpowiedzi na zapytanie w tym zakresie informuje, że: „w świetle obowiązujących przepisów nie stawia się wymagań w zakresie reakcji na ogień opasek ogniochronnych służących do uszczelniania przejść instalacyjnych. Jednocześnie Zakład Badań Ogniowych Instytutu Techniki Budowlanej informuje, że opaska ogniochronna (pęczniejąca) nie jest traktowana jako element przegrody, ale jako element uszczelniania przejścia instalacyjnego w przegrodzie, dla którego stawiane jest wymaganie dotyczące odporności ogniowej (EI).”

Strona powodowa żądała, by wskazane w pozwie oświadczenie powinno zostało umieszczone w formie pop up`u pojawiającego się po załadowaniu strony (...) na białym tle, czarne litery, czcionka Calibri, rozmiar 12, z zastrzeżeniem, że pop up powinien zostać wyświetlony po 2 sekundach od załadowania strony.

Zamknięcie pop up`u powinno być możliwe po uprzednim przewinięciu tekstu oświadczenia odpowiednim przyciskiem, umieszczonym na końcu oświadczenia o nazwie „ZAMKNIJ”. Wyłączona jest możliwość umieszczenia „X” /zamknij/ w prawym górnym rogu. Przedmiotowy pop up powinien być utrzymany na stronie głównej domeny przez 90 dni. Oprócz pop up`u powyższe oświadczenie powinno być widoczne na stronie internetowej Pozwanej w zakładce (...) przez czas określony w zdaniu poprzedzającym.

1.4. nakazania pozwanej zaprzestania rozpowszechniania nieprawdziwych informacji sugerujących, że produkt wytwarzany przez powódki nr 2, a dystrybuowany przez powódkę nr 1, tj. opaska (...)dla zastosowania w budownictwie, powinien posiadać wyższą klasę reakcji na ogień niż klasa E;

1.5. zasądzenia zwrotu kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

Powodowie zarzucili pozwanej:

1.1. sprzeczne z prawem i dobrymi obyczajami działania zagrażające i naruszające interes powodów na podstawie art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 16 kwietnia 1993 r. o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji (tj. Dz. U. z 2022 r. poz. 1233); zagrożenie interesu strony powodowej oznaczać miało wpływ działań pozwanej na sprzedaż produktu (opasek); kontrahenci znając informację rozpowszechnianą przez pozwaną o tym, jaką klasę reakcji na ogień powinny posiadać opaski pęczniejące, zaprzestaną zdaniem strony powodowej, używania opasek (...)/ (...). Naruszenie interesu powodów polegać miało na tym, że jeden z kontrahentów wycofał się z zamówienia u powodowych Spółek opasek.

1.2. rozpowszechnianie przez pozwaną nieprawdziwych i wprowadzających w błąd informacji o swoim i powodów produkcie, w celu przysporzenia sobie korzyści na podstawie art. 14 ust. 1 ustawy z dnia 16 kwietnia 1993 r. o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji;

1.3. stosowanie reklamy porównawczej wprowadzającej w błąd w celu zachęcania odbiorców do zakupu opaski pęczniejącej w rolce wyłącznie produkcji pozwanej; za podstawę zarzutu podały art. 16 ust. 1 pkt. 2 ustawy z dnia 16 kwietnia 1993 r. o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji (tj. Dz. U. z 2022 r. poz. 1233).

Pozwana Spółka wniosła o oddalenie powództwa. Podniosła następujące zarzuty:

1.1. strona powodowa nie wykazała, że pozwana inicjowała rozsyłanie przez własnych pracowników tabeli, która została załączona do pozwu;

1.2. na wypadek, gdyby strona powodowa wykazała rozpowszechnianie przez pozwaną tabeli (k. 44), to informacje są zgodne z prawdą i nie mają na celu wyrządzenie szkody powodowym Spółkom w celu zagrożenia ich pozycji handlowej; nie stanowią zatem czynu nieuczciwej konkurencji o którym mowa w art. 14 ust. 1 ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji,

1.3. zaprzeczyła, aby informacja, że opaska pęczniejąca (...), która posiada klasę reakcji na ogień E dyskwalifikowała zastosowanie jej jako element przejść przeciwpożarowych, były przekazywane przez pracowników pozwanej m.in. P. P. w trakcie spotkań w spółce Zakład (...) Sp. z o.o. z siedzibą w T.,

1.4. brak co najmniej od momentu otrzymania wezwania z dnia 14 września 2021 r., stanu naruszeń, a także ryzyka, by w przyszłości pozwana Spółka mogła dopuścić się czynów nieuczciwej konkurencji opisanych w pozwie,

1.5. zaprzeczyła, by pozwana rozpowszechniła w materiałach marketingowych informacje o wyrobach konkurencyjnych. Jeżeli zaś przyjąć, że doszło do zdarzeń opisanych w pozwie, to były to co najwyżej zdarzenia jednostkowe, incydentalne, a jej odbiorcami były pojedyncze wymienione w pozwie osoby, wskutek czego nie został zagrożony interes powodowych spółek;

1.6. żądanie złożenia oświadczenia o treści wskazanej w pozwie poprzez jego umieszczenie na stronie internetowej pozwanej, nie jest środkiem adekwatnym do usunięcia skutków niedozwolonych działań w myśl art. 18 ust. 1 pkt 3 Ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji uwzględniając incydentalne, jednostkowe zdarzenie.

Ustalenia Sądu w zakresie stanu faktycznego

Niesporne pozostawały między stronami następujące okoliczności istotne dla rozstrzygnięcia:

2. Powodowa Spółka (...) sp. o.o. z siedzibą w P. (dalej: powódka ad. 2), zajmuje się produkcją opasek pęczniejących w rolce o nazwie handlowej (...).

3. Wskazana powyżej opaska pęczniejąca jest dystrybuowana przez powódkę (...) sp. z o.o. z siedzibą w P. (dalej: powódka ad. 1), z oznaczeniem klasy reakcji na ogień o symbolu E.

4. Pozwana (...) sp. z o.o. w W. produkuje opaski pęczniejące w rolce i wprowadza na rynek pod nazwą handlową (...)z oznaczeniem klasy reakcji na ogień o symbolu B,

5. Produkty wytwarzane przez powódkę ad. 2 i dystrybuowane przez powódkę ad. 1 są produktami konkurencyjnymi. Strony współpracują w większości z tym samym kręgiem kontrahentów i uczestników procesu budowalnego. Opaski mają zastosowanie w budownictwie. Montowane są w przepustach instalacyjnych.

6. Opaski pęczniejące w rolce są elementem przejścia instalacyjnego. Nie stanowią elementu przegrody przeciwpożarowej.

7. Dla zastosowania w budownictwie opaski pęczniejącej indyferentne pozostaje oznaczenie jej symbolem reakcji na ogień A – F.

8. Pracownik pozwanej do spraw doradztwa techniczno – handlowego P. P., przesłał drogą mailową do przedsiębiorcy prowadzącego Przedsiębiorstwo (...) H. B. wiadomość. Wskazał w niej, że „elementy, z których budowane są przegrody wydzielenia przeciwpożarowego w takich budynkach jakie realizuje (...) (…), powinny być klasyfikowane, jako „nierozprzestrzeniające ognia”. Więc produkty do uszczelnienia przepustów powinny mieć klasę reakcji na ogień min. B.”

Do wiadomości załączył scan regulacji prawnej odnoszącej się do wymogów przegród budowlanych oraz tabelę porównawczą opisującą cechy produktu wytwarzanego przez powódkę ad. 2, a oferowanego przez powódkę ad. 1, zestawionego m.in. z produktem wytwarzanym przez pozwaną. Poprosił o informację, jak nadzór przedsiębiorstwa (...) traktuje przesłany w wiadomości e-mail przepis.

9. P. P. był zatrudniony u pozwanej do dnia 30 września 2021 roku.

/okoliczności niesporne/

(...) sp. z o.o. sp.k. w G. przesłał do powódki ad. 1 drogą elektroniczną prośbę o wyjaśnienie wątpliwości, które pojawiły się w Spółce w związku z informacjami przekazanymi przez pozwaną. Dotyczyły one dopuszczenia do stosowania opaski (...). Wskazał w wiadomości, że według pozyskanych od pozwanej informacji, klasa E odporności na ogień dyskwalifikuje zastosowanie produktu nabywanego od powódki ad. 1 w budownictwie, jako elementu przejść przeciwpożarowych.

Wskazał, że produkt pozwanej posiada klasę odporności na ogień B, na co posiada stosowną dokumentację. Wyrażając obawy o ewentualną odmowę odbioru inwestycji z zastosowaniem opaski (...), poprosił powódkę ad. 1 o zajecie stanowiska, najlepiej w oficjalnym tonie.

P. P. w rozmowie z udziałowcem Zakładu (...) sp. z o.o. sp.k. w T., będącej wykonawcą inwestycji w G., zakwestionował klasę ognioodporności opaski (...). Wskazał, że nie spełnia ona takich warunków, jakie zostały skazane w jej certyfikacie.

Powódka, na prośbę Zakładu (...) sp. z o.o. sp.k. w T., dostarczyła jej dokumentację swego produktu. Potwierdzała posiadaną klasę ognioodporności i została przekazana Generalnemu Wykonawcy.

Inwestycja była realizowana przy zastosowaniu opaski (...). Została odebrana bez uwag.

Inwestycje wykonane z zastosowaniem opaski (...)zostały odebrane przez odpowiednie służby nadzoru.

Pracownik powódki ad. 1, będący dyrektorem sprzedaży, polecił swoim podwładnym raportowanie wszystkich informacji, jakie rozpowszechnia o produkcie (...) pozwana Spółka.

DOWÓD: wiadomość e-mail k. 45 – 45v; zeznania świadka D. T. złożone na rozprawie w dniu 9 stycznia 2023 roku (adnotacje k. 360v); zeznania świadka G. G. złożone na rozprawie w dniu 11 stycznia 2023 roku (adnotacje k. 362 – 362v); częściowo zeznania świadka K. R. i świadka C. D. złożone na rozprawie w dniu 9 stycznia 2023 roku (adnotacje k. 359-360)

Inwestycje budowlane w czasie pandemii COVID zostały wstrzymane. Ich kontynuacja nastąpiła w połowie 2021 roku.

DOWÓD: zeznania świadka G. G. złożone na rozprawie w dniu 11 stycznia 2023 roku (adnotacje k. 362 – 362v)

Minister Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej, uwzględniając dyspozycję art. 29 ust. 1 Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego Nr 305/2011 z dnia 9 marca 2011 r. ustanawiającego zharmonizowane warunki wprowadzania do obrotu wyrobów budowlanych i uchylające dyrektywę Rady 89/106/EWG, wyznaczył decyzją nr l/JOT/WB/13 z dnia 27 września 2013 r. o wyznaczeniu jednostki oceny technicznej (JOT), Instytut Techniki Budowlanej jako jednostkę oceny technicznej upoważnioną do wydawania europejskich ocen technicznych.

Wskazany Instytut, zgodnie z art. 30 ust. 1 powyższego Rozporządzenia, przeprowadza ocenę i wydaje europejską ocenę techniczną dla grupy wyrobów, dla której została wyznaczona. Tak też, szczegółowe wymagania dotyczące konstrukcji uszczelnienia przejścia instalacyjnego zachowującego wymaganą klasę odporności ogniowej określa Europejska Ocena Techniczna dotycząca konkretnego wyrobu budowlanego.

Względem uszczelnień przejść instalacyjnych nie wymaga się spełnienia parametru nierozprzestrzeniania ognia. Mogą posiadać klasę reakcji na ogień niższą niż klasa B.

Dla opaski (...) Instytut Techniki Budowlanej wskazał oznaczone wymagania w Europejskiej Ocenie Technicznej (...) z 31/12/2018, a dla opaski (...) w Europejskiej Ocenie Technicznej ETA- (...) z 17/09/2020.

Dane w tabeli porównującej m.in. opaskę pęczniejącą pozwanej z opaską (...) którą przesłał pracownik pozwanej – doradca techniczno – handlowy P. P. do przedsiębiorstwa (...) H. B. na adres głównych adresatów: (...) i (...) były prawdziwe co do następujących cech opasek pęczniejących w rolce i ich warunków montażu:

1. Klasy reakcji na ogień: w przypadku opaski pozwanej klasa B, a (...) klasa E,

2. Wymiarów opasek,

3. Umieszczenia opaski w stropie,

4. Podparcia w rejonie uszczelnienia przepustu,

5. Kąta prowadzenia instalacji do przegrody,

6. Odległości uszczelnień rur stalowych + FEF,

7. Przebadania układu rur w ETA w odniesieniu do produktu powodowych Spółek.

Informacja w tabeli dotycząca umieszczenia opaski w ścianie, to jest sposobu montażu opaski pęczniejącej (...) „w środku ściany” była niekompletna względem treści (...) z 31/12/2018. W tabeli nie zawarto informacji wskazujących na możliwość montażu przedmiotowej opaski po dwóch stronach ściany według treści (...)z 31/12/2018.

W odniesieniu do opaski (...) adnotacja w tabeli była niekompletna względem treści (...) z 17/09/2020. W tabeli nie zaznaczono, że w przypadku umieszczenia opaski na zewnątrz konieczne jest zamontowanie jej po obu zewnętrznych stronach ściany.

Wskazana w tabeli informacja odnosząca się do wypełnienia przejścia w ścianie sztywnej przy opasce (...) nie była zgodna z treścią (...) z 31/12/2018. Wypełnienie szczeliny według ETA powinno być wykonane z wykorzystaniem zaprawy cementowej, a nie jak błędnie wskazano w tabeli, zaprawy cementowo-wapiennej.

W odniesieniu do opaski pozwanej, informacja zawarta nie była zgodna z treścią(...) z 17/09/2020.

Zgodnie z treścią (...) z 17/09/2020 dopuszczono zastosowanie wełny mineralnej o gęstości mniejszej niż 60 kg/m3 oraz uszczelnienie tą metodą szczelin (między rurą a przegrodą) o szerokości większej niż 25 mm. Zastosowanie wypełnienia szczeliny wełną mineralną związane jest z koniecznością zamknięcia jej zaprawą gipsową, co nie zostało nadmienione w tabeli. Ponadto w treści ww. Oceny Technicznej nie dopuszczono stosowania zaprawy cementowo-wapiennej oraz mieszanki betonowej.

Informacja zawarta w tabeli odnosząca się do wypełnienia przejścia w stropie w opasce (...) nie byłą zgodna z treścią (...)z 31/12/2018.

Zgodnie z treścią (...)z 31/12/2018 wypełnienie szczeliny powinno być wykonane z wykorzystaniem zaprawy cementowej, a nie jak błędnie wskazano w tabeli, zaprawy cementowo-wapiennej.

W odniesieniu do opaski (...) informacja nie była zgodna z treścią (...) z 17/09/2020. Zgodnie z treścią (...)z 17/09/2020 nie dopuszczono stosowania zaprawy cementowo-wapiennej oraz mieszanki betonowej.

W informacji podanej w tabeli odnoszącej się do grubości ściany, nie podano do jakiego rodzaju ściany odnoszą się podane wartości.

Wymieniona w tabeli wartość 150 mm w odniesieniu do opaski (...) nie była zgodna z minimalną grubością ściany sztywnej opisaną w (...) z 31/12/2018. W przedmiotowej Ocenie Technicznej dopuszczono uszczelnienie przejść instalacyjnych wykonanych w ścianach sztywnych o grubości nie mniejszej niż 125 mm.

Informacja zawarta w tabeli o opasce (...) nie była pełna. Nie wskazano jakiego rodzaju ścian dotyczy wymieniona wartość. Analizie poddano dopuszczalne w (...) z 17/09/2020 grubości ścian sztywnych, z uwagi na fakt występowania odrębnej pozycji dotyczącej ścian podatnych. Dane przedstawione w tabeli uwzględniają wyłącznie maksymalną dopuszczalna średnicę rury wykonanej z PVC-U; PVCC; pp; PE-HD; PE; ABS; SAN+PVC poprowadzoną przez ścianę o średnicy minimum 100 mm tj. dane przedstawione w tabeli nr 3 poz. 1. W tabeli zamieszczonej na 44. karcie akt sprawy nie uwzględniono przejść instalacyjnych rur wykonanych z innych materiałów, a także ograniczeń związanych z maksymalnymi dopuszczalnymi przekrojami rur w ścianie o grubości 150 mm.

Informacja w tabeli odnosząca się do minimalnej grubości ściany podatnej z płyt G–K przy zastosowaniu opaski (...) nie była zgodna z treścią (...) z 31/12/2018. W tabeli wskazano, że pomiędzy opaskami nie powinno być odstępu. W (...) z 31/12/2018 nie ujawniono zapisu, który określałby taki sposób montażu. W ETA zaznaczono, że w przypadku zastosowania dwóch opasek, powinny one być zlicowane z powierzchnią ścian, co w przypadku ścian o szerokości większej niż dwukrotna szerokość opasek będzie powodowało odstęp między tymi opaskami.

W treści ww. Oceny Technicznej nie wskazano także maksymalnej dopuszczalnej średnicy otworu w przegrodzie budowlanej. Określono precyzyjnie maksymalne dopuszczalne średnice rur oraz szerokości szczelin między opaską a otworem w przegrodzie.

Łączne wartości maksymalnych dopuszczalnych średnic rur oraz szerokości ww. szczelin znacznie przekraczają podane w tabeli 10 mm.

Informacje zawarte w tabeli co do opaski pozwanej były w powyższym zakresie niekompletne względem treści (...) z 17/09/2020. W ww. tabeli nie określono ograniczeń wynikających z zastosowania ściany o grubości 100 mm.

Informacja zawarta w tabeli wskazująca odległość uszczelnień dla rur PP była niekompletna względem treści (...)z 31/12/2018. W tabeli nie zawarto informacji dotyczących braku ograniczeń przedmiotowej odległości w przypadku rur o średnicy nie większej niż 50 mm.

Odległości uszczelnień dla rur PP przy montażu opaski pozwanej były zgodne z treścią Oceny Technicznej, podobnie jak odległość uszczelnień rur PCV/HDPE/PEX. Natomiast informacja w tabeli wskazująca odległość uszczelnień rur PCV/HDPE/PEX przy opasce (...) była niekompletna względem treści (...) z 31/12/2018. W tabeli nie zawarto informacji dotyczących braku ograniczeń przedmiotowej odległości w przypadku rur PVC - U o średnicy nie większej niż 110 mm oraz rur PE - HD i PE-X o średnicy nie większej niż 50 mm.

Informacja o przebadaniu układów rur ETA przy cechach opaski(...)Informacja zawarta w tabeli jest niekompletna względem treści (...)z 17/09/2020. W tabeli nie wskazano, że badaniu poddano układ składający się z rur oraz kolana 87,5 °, poprowadzonych przez strop sztywny. Należy zaznaczyć, że zgodnie z powyższym rysunkiem kielich będący złączem kolana znajduje się wewnątrz stropu sztywnego. Ponadto zapis w przedmiotowej tabeli wyraźnie sugeruje, że w (...) z 17/09/2020 dopuszczono umieszczenie kielicha rury prostej wewnątrz przegrody budowlanej, co nie było zgodne z treścią ww. Oceny Technicznej.

Powódka ad. 1 wezwała pismem z dnia 14 września 2021 roku pozwaną do zaprzestania naruszeń polegających na wprowadzeniu w błąd kontrahentów i innych uczestników procesu budowlanego co do cech produktu własnego i produktu powódki, podawaniu nieprawdziwych informacji o tych produktach, w tym o produkcie wytwarzanym przez pozwaną ad. 2, rozsyłaniu wiadomości e-mail stanowiących reklamę produktów pozwanej i wprowadzają w błąd klientów, stosowaniu reklamy porównawczej.

Pozwana w odpowiedzi podała, że nie może odnieść się o zarzutów.

Zaprzeczyła, by rozpowszechniała wskazane informacje.

Powódka ad. 1 oświadczyła, że brak jest wymogu dla załączania do wezwania zaniechania dowodów naruszeń. Pozwana powinna posiadać wiedzę o naruszeniach.

DOWÓD: wezwanie 173-179; pismo powódki ad. 1 k. 181; odpowiedź pozwanej k. 180 i k. 182

Sąd ustalił stan faktyczny sprawy w oparciu o wiadomość e-mail k. 45 – 45v; zeznania świadka D. T. oraz G. G., a także częściowo zeznań świadków K. R. i C. D.

Upienieniem ustaleń Sądu były dokumenty prywatne stanowiące wezwanie do zaniechania i odpowiedź pozwanej na to wezwanie.

Sąd uwzględnił w poczynionych ustaleniach także opinię biegłego sądowego.

Zarzuty do opinii nie podważyły jej wartości dowodowej.

Potencjalna możliwość weryfikacji informacji wskazanych w tabeli odnoszących się do porównywanych produktów powódek i pozwanej, nie sanowały nieprawdziwych oznaczonych w opinii treści.

Niepełne informacje, pozostają w ocenie Sadu, tożsame z informacjami fałszywymi. Jak słusznie wskazał biegły sądowy, jeśli producent chce ograniczyć informację do korzystnych bądź niekorzystnych wiadomości w porównaniu konkurencyjnych produktów, to dla pozostawania w zgodzie z należytą starannością powinien wskazać, że szczegółowe dane można pozyskać z oznaczonego źródła. Takiego odesłania pozwana nie zastosowania w tabeli. Posłużyła się niepełnymi informacjami, które były mylące w swym przekazie.

Biegły słusznie zaznaczył, że nawet osoby zajmujące się zawodowo budownictwem, nie znają treści Ocen Technicznych poszczególnych produktów mających zastosowanie w inwestycjach budowlanych. Przy wyborze produktu nie sięgają tego źródła, co w świetle zasad doświadczenia życiowego nie budzi sprzeciwu. Trudno wymagać, by kupujący skrupulatnie weryfikował treść oferty sprzedawcy przez lekturę Ocen Technicznych dedykowanych poszczególnym produktom. O ile w jest to obiektywnie możliwe, o tyle w praktyce „trudne”, jak wskazał biegły. Zaznaczył przy tym, że wiedza o ognioodporności jest szeroka. Z tej przyczyny nie sposób wymagać, by nawet osoba zajmująca się zawodowo budownictwem znała klasy ognioodporności towaru, którego wcześniej nie stosowała.

Biegły podkreślił przy tym, że branża ogniowa wymaga ze swej istoty, szczególnej staranności w informacji udzielanej podmiotom trzecim. Jest to kwestia bezpieczeństwa, która determinuje szczególną staranność w profesjonalnym obrocie w tej branży.

Zdaniem Sądu, skoro nawet w tabeli pozwana podała oznaczenie Oceny Technicznej produktu, a informacja o nim pozostała niepełna bez adnotacji o takim ograniczeniu podanej treści, to pozostawała ona nieprawdziwą. Odbiorca otrzymywała bowiem do wiadomości wyłącznie wybiórcze dane z Oceny Technicznej, które upośledzały cechy produktu. W efekcie, zarzuty pozwanej Spółki do opinii, stanowiące jedynie polemikę z oceną biegłego, nie faktami, nie podważyły jej znaczenia dla poczynionych przez Sąd ustaleń.

Sąd pominął dowód z zeznań świadka P. P.. Adres świadka nie został przez stronę wskazany, czyniąc niemożliwym realizację wniosku o jego przesłuchanie.

Sąd nie dał wiary zeznaniom świadka K. R. w części sprzecznej z ustaleniami Sądu.

Świadek zeznała, że pozwana rozsyłała do jej klientów (klientów powódki ad. 1) porównanie opasek stron i informacje o tym, że zastosowanie opaski powódki produkowanej przez powódkę ad. 2, grozi nieodebraniem budynku. Informacje, jak zeznał, były przesyłane pocztą elektroniczną.

Z dowodów, które zaoferowała strona powodowa wynikało jednak, że przesłanie porównania opasek drogą e-mail miało miejsce tylko w jednym przypadku, to jest do przedsiębiorstwa (...). Żadna inna wiadomość poza wiadomością e-mail k. 32-44v nie została przekazania klientom powódki, czyniąc zeznanie świadka nieprawdziwym w zakresie wielokrotności działań pozwanej, to jest „rozsyłania” tabeli.

Świadek wyjaśniła przy tym, że prosiła klientów o przesłanie otrzymanych od pozwanej wiadomości. Takich jednak w procesie strona powodowa nie przedstawiła, czyniąc zarzut o braku przesyłania tabeli innym, poza (...) podmiotom, usprawiedliwionym.

Podkreślić przy tym należy, że już na etapie postępowania przedsądowego, pozwana bezskutecznie wzywała powódkę do przedstawienia dowodów na okoliczność zarzutu rozpowszechniania nieprawdziwych informacji, o czym stanowił dokument pozwanej k. 180 i odpowiedź powódki ad. 1 k. 181.

Bezskutecznie. Powódki nie wykazały, poza wiadomością e-mail k. 32-44v, by którykolwiek inny, poza (...), otrzymał od pozwanej tabelę porównawczą.

Uwzględniając przy ocenie zeznań świadka fakt, że K. R. była pracownikiem powódki ad. 1), ocena jej zeznań wymagała ostrożności. Świadek z racji zatrudnienia, była zaangażowana w wynik procesu korzystny dla swego pracodawcy. Z tej przyczyny treść jej zeznań pokrywała się z twierdzeniami strony powodowej. Pozostawały one jednak bez udowodnienia.

Świadek potwierdziła jedynie to, że inwestycje z zastosowaniem opasek powódki ad. 2, dystrybuowanych przez powódkę ad. 1, zostały zakończone i odebrane. Oznacza to, że twierdzenie strony powodowej sięgające spadku obrotów w związku z rozpowszechnianiem tabeli porównawczej nie było prawdziwe. Powódki nie udowodniły bowiem w oparciu o dokumentację księgową czy, w jakim okresie i w jakiej wysokości spadł poziom sprzedaży spornych opasek.

Zeznania świadka nie mogły zstąpić w tym zakresie okoliczności spornej na mocy art. 458¹⁰k.p.c. Co więcej. Świadek nie była księgową powodowej Spółki, ani doradcą technicznym na północny region. Z tej przyczyny wiedza świadka o faktach była wyłącznie pochodną twierdzeń strony powodowej. Te jednak wymagały dowodu, który nie został w procesie zaoferowany.

Jak wynikało przy tym z zeznań świadka G. G., inwestycje budowlane zostały wstrzymane na czas pandemii. Ich wznowienie nastąpiło w połowie 2021 roku. Z tej przyczyny brak było dowodu na sporny związek przesłania drogą e-mail do (...) tabeli porównawczej ze spadkiem obrotów powodowych Spółek. Istnienia innych adresatów tabeli porównawczej powódki nie wykazały.

Godzi się równolegle podkreślić, iż świadek K. R. nie odniosła się w treści zeznań do spadku obrotów, a braku osiągnięcia „założonych targetów”. Jakie składowe determinowały targety powódki, pozostało bez wykazania, czyniąc twierdzenie o spadku obrotów dowolnym.

Brak było także podstaw do uwzględnienia zeznań świadka K. R. co do przekazywania przez P. P. nieprawdziwych informacji na „spotkaniach roboczych, technicznych”. Świadek, jak zeznała, nie uczestniczyła w nich. Podała, że nie była świadkiem takiego spotkania. Nie podlegała zatem uwzględnieniu przywołana przez świadka okoliczność sporna, skoro w niej nie uczestniczyła.

Jak wynikało przy tym z zeznań świadka G. G. – pracownika (...), świadek nie był uczestnikiem spotkania z P. P. podczas którego ten ostatni przedstawiał porównanie opaski pęczniejącej pozwanej z opaską innego producenta.

Potwierdza to słuszność zarzutu, że pozwana nie rozpowszechniała wśród konkurentów spornych informacji, poza jednokrotnym przesłaniem do (...)wiadomości e-mail k. 32-44v. Powódki nie wykazały, by „na spotkaniach, naradach” takie działania miały miejsce.

Jedynym dowodem na przekazanie ustnie przez pracownika pozwanej P. P. informacji o kwestionowaniu klasy ognioodporności opaski były zeznania świadka D. T.. Informacja jaką uzyskał od pracownika pozwanej nie wpłynęła jednak na współpracę z powódką. Świadek zeznał, że poprosił powódkę o dokumenty sprzedanych przez nią na tę inwestycję budowlaną opasek. Po ich otrzymaniu przekazał je Generalnemu Wykonawcy. Inwestycja była kontynuowana. Została zakończona i odebrana. Wiadomości zatem co do klasy ognioodporności opasek (...), nie miały żadnego wpływu na interes gospodarczy powódek. Nie zagrażały także współpracy z Zakładem (...) sp. z o.o. sp. k. skoro taka nie została ani wstrzymana, ani zakończona. Okoliczności przeciwnej strona powodowa nie wykazała.

Sama też informacja o braku klasy ognioodporności opaski powódki odnosiła się do jej niezgodności z treścią certyfikatu, jak zeznał świadek, nie zaś niezdatności do zastosowania w budownictwie. Potwierdzenie klasy E zostało jednak wykazane dokumentami, które powódka przedstawiła swemu klientowi - Zakładowi (...) sp. z o.o. sp. k. Brak było zatem związku z twierdzeniem powódek, by pracownik pozwanej podważał zastosowanie opasek w klasie E. P. P. – jak zeznał świadek G. G. – wskazał, że klasa E opaski powódki nie ma potwierdzenia w certyfikatach.

Świadek dodał równolegle, że gdyby powódka nie przedstawiła certyfikatów, to musiałby poszukać innego producenta opasek.

Problem sięgał zatem nie związku klasy odporności na ogień z zastosowaniem opaski w budowie, a potwierdzeniem dokumentami wskazanej w produkcie klasy ognioodporności. Taka zaś okoliczności nie była podstawą faktyczną sporu.

Sąd nie dał także wiary zeznaniom świadka C. D.w zakresie spornym.

Świadek był pracownikiem powódki ad. 1. O sprawie, jak zeznał, rozmawiał z jej prezesem, co dyktowało ostrożną ocenę jego zeznań. Świadek wiedzę czerpał o sprawie nie tylko od prezesa powódki, ale też od świadka K. R.. Brak dania wiary przez Sąd zeznaniom świadka K. R. w zakresie spornym, dyskwalifikowało wiarygodność zeznań świadka C. D..

Świadek przywoływał przy tym pozostające poza sporem fakty, jak szkolenia pracowników i pobierania za nie opłat, nieprawdziwe informacje w katalogu i na stronie internetowej, „trzykrotnym owinięciu” opaski. Dla oceny roszczeń nie miały one znaczenia.

Faktu spadku obrotów także nie mógł zastąpić dowód z zeznań świadka z tych samych przyczyn, co nieprzydatność w tym zakresie zeznań świadka K. R..

Podkreślić przy tym warto, że świadek C. D.polecił swym podwładnym raportowanie o nieprawdziwych informacjach pozwanej.

Mimo nałożonego obowiązku, fakt taki poza jedną wiadomością e-mail k. 45 i rozmową pracownika (...) z pracownikiem pozwanej nie miał miejsca. Informacja zaś przekazana Zakładowi (...) sp. z o.o. sp. k. nie sięgała istoty sporu. Nie odnosiła się do kwestionowania zastosowania opaski powódki w klasie odporności E w budownictwie, a braku potwierdzenia posiadanej klasy odporności w dokumentach.

Brak sporu co do faktów wskazanych w punktach 1- 9 wcześniejszej części uzasadnia usprawiedliwiał pominięcie dokumentów złożonych przez strony na te okoliczności w toku procesu na mocy art. 235²§1 pkt. 2 k.p.c.

Dokonując oceny prawnej roszczenia wskazać należy, że podlegało ono w przeważającym zakresie oddaleniu.

Za podstawę prawną roszczeń zakazowych powodowe spółki wskazały poza art. 3 ust. 1 Ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji (dalej: UZNK) przepisy z art. 14 ust. 1 i art. 16 ust. 1 pkt. 2 UZNK, jako stypizowane czyny nieuczciwej konkurencji.

Art. 14. Ust. 1 UZNK stanowi, że czynem nieuczciwej konkurencji jest rozpowszechnianie nieprawdziwych lub wprowadzających w błąd wiadomości o swoim lub innym przedsiębiorcy albo przedsiębiorstwie, w celu przysporzenia korzyści lub wyrządzenia szkody.

Drugi czyn nieuczciwej konkurencji stanowić miał nieuczciwą reklamę. Art. 16 ust. 1 pkt. 2) UZNK powiada, iż czynem nieuczciwej konkurencji w zakresie reklamy jest w szczególności reklama wprowadzająca klienta w błąd i mogąca przez to wpłynąć na jego decyzję co do nabycia towaru lub usługi.

Poza art. 16 ust. 1 pkt. 2) UZNAK, podstawa prawna roszczeń nie budziła sporu.

Sąd uznał zarzut pozwanej o braku podstaw do uznania istnienia przesłanek nieuczciwej reklamy za słuszny.

Tabela porównawcza przesłana do (...) oraz informacja przekazana pracownikowi (...) nie mogła być działaniem w zakresie reklamy. W konsekwencji, nie mogła wyczerpywać cech reklamy nieuczciwej, to jest wprowadzającej w błąd klienta lub mogąca upośledzić jego decyzje co do nabycia opaski pęczniejącej.

Wskazane informacje nie były adresowane do nieoznaczonego kręgu odbiorców, a do jedynie dwóch kontrahentów. Nie były rozpowszechniane w środkach masowego przekazu, do których nieograniczony dostęp mięliby wszyscy, w tym zainteresowani uczestnicy procesu budowalnego (klienci stron). Okoliczności takiej strona powodowa nie udowodniła. Zdaniem Sądu tylko takie działania, które dostępne są nieoznaczonemu kręgowi odbiorców w zakresie informacji o produkcie, wypełniać mogą przestanki uznania ich za reklamę.

Przekazanie informacji wyłącznie dwóm podmiotom, z powodu ograniczonego zasięgu jej udostępnienia, nie może były reklamą, a wyłącznie dedykowaną tym adresatom informacją o produkcie. Z tej przyczyny, powództwo w zakresie nieuczciwej reklamy podlegało oddaleniu z mocy art. 16 ust. 1 pkt. 2) UZNK a contrario.

Powódki wykazały natomiast przesłanki z art. 14 UZNK, to jest rozpowszechnienie nieprawdziwych informacji o wytwarzanych produktach własnych oraz produktach konkurencyjnych strony powodowej.

Okoliczność tę potwierdzał dowód z opinii biegłego sądowego. Informacje zamieszczone w tabeli porównawczej, przekazane wiadomością e-mail przedsiębiorcy (...), w zakresie umieszczenia opaski w ścianie, wypełnienia przejścia w ścianie sztywnej, wypełnienia przejścia w stropie, minimalnej grubości ściany, minimalnej grubości ściany podatnej z płyt G-K, odległości uszczelnień dla rur PP, odległości uszczelnień rur PCV/HDPE/PEX i przebadania układów rur ETA co do produktu pozwanej, były nieprawdziwe. Nie były bowiem zgodne z treścią Ocen Technicznych porównanych produktów stron, które zostały wydane dla poszczególnych opasek pęczniejących. Niezgodność z prawdą wskazanych informacji Sąd ustalił w oparciu o opinię biegłego sądowego.

Braku ich prawdziwości nie sanowało podanie w tabeli oznaczenia Oceny Technicznej produktu ETA. Argumentację w tym zakresie Sąd przedstawił oceniając zarzuty pozwanej do opinii biegłego sądowego. Zbędnym pozostaje jej ponowne przytaczanie.

Uzupełniająco warto jednak zaznaczyć za słusznym stanowiskiem Sądu Okręgowego w Warszawie z dnia 24 lipca 2024 roku w sprawie XXII GW 75/22, iż „posłużenie się obiektywnie prawdziwą informacją nie wyklucza, że ze względu na sposób ujęcia (np. informacja niepełna, niejednoznaczna) może ona wywołać u odbiorcy mylne wrażenie i prowadzić go do mylnych wniosków (np. co do rzeczywistych cech produktu własnego albo konkurenta), co uzasadni zakwalifikowanie całej wiadomości jako „wprowadzającej w błąd” w rozumieniu art. 14 ust. 1 ww. ustawy.”

Przyjmując zatem za pierwotną treścią opinii biegłego sądowego, że niektóre z informacji podanych w tabeli porównawczej uznać należy za niepełnie, to mogły one wprowadzić klientów rynku budowlanego do mylnych ocen o produktach stron. Pozwana nie wskazała bowiem, że dane nie są wyczerpujące. Nie poczyniła zastrzeżenia o odesłaniu do bliższych danych, jakie zawarte były w ETA podanego produktu z uwagi na wybiórczą treść odnosząca się do cech opaski pęczniejącej. Taki stan wzmacniał ocenę Sądu o kwalifikacji czynu pozwanej, jako deliktu z art. 14 ust. 1 UZNK.

Sąd nie podzielił zarzutu pozwanej, by odpowiedzialność jej z tytułu nieprawdziwych informacji zwalniać miał fakt jej przekazania przez pracownika Spółki P. P.

Pracodawca ponosi odpowiedzialność za działania swego pracownika, choćby nie wiedział o takim zachowaniu. Podstawę odpowiedzialności wyznacza przepis z art. 120§1 Kodeksu pracy, jak również art. 430 k.c.

Ocena Sądu nie jest w tym zakresie odosobniona. Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 26 stycznia 2023 roku w sprawie II CSKP 873/22 wskazał, że „zgodnie z art. 430 KC, kto na własny rachunek powierza wykonanie czynności osobie, która przy wykonywaniu tej czynności podlega jego kierownictwu i ma obowiązek stosować się do jego wskazówek, ten jest odpowiedzialny za szkodę wyrządzoną z winy tej osoby przy wykonywaniu powierzonej jej czynności. Powierzenie wykonywania czynności w rozumieniu tego przepisu może nastąpić m.in. w ramach umowy o pracę.”

Skoro zatem P. P. był nadawcą tabeli porównawczej i bezspornie pozostawał wówczas zatrudnionym u pozwanej, to pozwana Spółka ponosiła odpowiedzialność za jego działania.

Nieprawdziwą informację stanowiła także wiadomość przekazana przez P. P. pracownikowi (...) o tym, że klasa E ognioodporności dyskwalifikuje opaskę do stosowania, jako element przejść przeciwpożarowych.

Zdaniem Sądu wskazana informacja miała dezawuować produkt strony powodowej, przedstawić go jako produkt gorszy w porównaniu z produktem pozwanej, niosący ze sobą ryzyko bezpieczeństwa przeciwpożarowego przy montażu w budownictwie. Takie działanie wyczerpywało działanie niezgodne z dobrymi obyczajami. Pozycji na rynku nie można budować przez przedstawianie produktu konkurencji w fałszywym obrazie. Mając przy tym na względzie tożsamość rynku zbytu stron niniejszego procesu (pozostawanie wobec siebie konkurentami), działanie takie mogło zagrażać interesowi ekonomicznemu powódek.

Pomimo wykazania przez powódki przesłanek z art. 14 ust. 1 UZNK, powództwo w zakresie żądania z punktu 1 i 2 podlegało oddaleniu. Strona powodowa nie dowiodła bowiem, by pozwana po dacie wezwania do zaprzestania naruszeń po dniu 14 września 2021 roku, rozpowszechniła tabelę lub jakiekolwiek informacje o niedopuszczalności opaski pęczniejącej (...)Takie działanie nie miało miejsca mimo wprowadzonego przez powódkę ad. 1 obowiązku monitorowania wskazanego czynu nieuczciwej konkurencji, na co wskazał świadek C. D..

Strona powodowa nie wykazała także, by istniało ryzyko takich naruszeń. Od 2021 roku do dnia zamknięcia rozprawy nie została przez pozwaną przekazana jakakolwiek informacja o produkcie powodowych Spółek w fałszywej swej treści.

Mając na względzie upływ czasu od 2021 roku do zamknięcia rozprawy i konsekwentną deklarację pozwanej o jednorazowym, incydentalnym i wyłącznie za sprawą P. P. (który nie jest już jej pracownikiem) zdarzeniu, strona powodowa nie wykazała, by istniało ryzyko popełnienia przez pozwaną wskazanego czynu z art. 14 ust. 1 UZNK. Mając zatem na względzie brak aktualności naruszeń uczciwej konkurencji na dzień zamknięcia rozprawy oraz brak wykazania potencjalnej groźny takich działań ze strony pozwanej, roszczenia zakazowe z punktu 2.1., 2.2. i 2.4. planu rozprawy znajdujące podstawę w art. 18 ust. 1 pkt. 1 UZNK podlegały oddaleniu.

Ustawodawca, wśród katalogu roszczeń, wskazał żądanie zaniechania niedozwolonych działań. Dla jego skuteczności musi zatem istnieć stan naruszenia. Nakazanie zaniechania sięga wszak określonego działania. Skoro takiego brak po stronie naruszyciela, to nie istnieje przedmiot świadczenia (tu: zaniechania). Jeśli więc powódki nie udowodniły aktualności czynu z art. 14 ust. 1 UZNK na dzień zamknięcia rozprawy, to orzeczenie o zakazaniu naruszeń, było oczywiście bezzasadne.

W podobnym tonie wypowiedział się Sąd Najwyższy w uzasadnieniu wyroku z dnia 29.20.2020 roku w sprawie V CSK 632/18. Sąd Najwyższy wskazał, że w sytuacji, gdy nie istnieje „sytuacja utrzymywania się stanu niezgodnego z prawem, ani realnego niebezpieczeństwa powtórzenia naruszenia”, to roszczenie o zaniechanie nie jest aktualnym.

Odmienną ocenę determinowało by wykazanie istnienia uzasadnionej obawy dalszych naruszeń. Takich okoliczności powodowa strona jednak nie udowodniła. Jednorazowy charakter czynu z art. 14 ust. 1 UZNK przemawiał za brakiem niebezpieczeństwa ze strony pozwanej naruszenia lub zagrożenia interesom powódek wskutek nieprawdziwych informacji o konkurencyjnych produktach Spółek w przyszłości. Z tej przyczyny Sąd oddalił powództwo na mocy art. 18 ust. 1 pkt. 1) UZNK a contrario w zw. z art. 316§1 k.p.c.

Sąd uwzględnił roszczenie publikacyjne na mocy art. 18 ust. 1 pkt. 3 UZNK w zw. z art. 14 ust. 1 UZNK w zw. z art. w zw. z art. 430 k.c.

Sąd miał na względzie funkcje tego roszczenia trafnie oznaczone przez Sąd Okręgowy w Warszawie w wyroku z dnia 3 lutego 2022 r. w sprawie XXII GW 496/21. Sąd słusznie wskazał, że „Zasadniczą funkcją roszczenia o złożenie oświadczenia (obok funkcji wychowawczej i kompensacyjnej) jest poinformowanie właściwego kręgu o dokonanym naruszeniu, a w rezultacie uświadomienie im, jaki jest rzeczywisty obraz stosunków rynkowych (tzw. funkcja informacyjna).”

Sąd Okręgowy w Warszawie dodał, iż „Roszczenie służy usunięciu skutków niedozwolonych działań.” Zaznaczył, jak słusznie podniosła pozwana, że nie powinno stanowić represji. „(…) jego celem jest (bowiem) przekazanie klienteli danego przedsiębiorcy informacji prostujących, aby zmienić błędną, nieprawdziwą opinię o nim, bądź jego towarach czy usługach, przyjętą w społeczeństwie i przywrócić mu dobrą sławę. Ogłoszenie ma zatem na celu przywrócenie poprzedniego stanu na rynku, jaki istniał zanim strona pozwana zaczęła dopuszczać się czynów nieuczciwej konkurencji względem strony powodowej. W konsekwencji, oświadczenie powinno być opublikowane w takiej formie, aby dotarło do jak największej grupy klientów, która – poprzez czyn nieuczciwej konkurencji popełniony przez pozwanego – została wprowadzona w błąd.”.

Mając na względzie, że adresatem nieprawdziwych informacji były tylko dwa podmioty (przedsiębiorca(...) i (...)), Sąd nakazał pozwanej złożenie tylko im oznaczonego oświadczenia. Takie ograniczenie pozostawało odpowiednie do zasięgu oddziaływania deliktu pozwanej. Zapewniać będzie w efekcie pełną restytucję popełnionego deliktu pozwanej w zakresie udowodnionego naruszenia reguł uczciwej konkurencji przez pozwaną. Odpowiadało przy tym formie, w której doszło do naruszenia reguł uczciwej konkurencji.

Sąd dokonał odpowiedniej modyfikacji zarówno treści oświadczenia, jak i sposobu jego złożenia. Ingerencja Sądu była bowiem niezbędna dla wypełnia wskazanych powyżej funkcji roszczenia z art. 18 ust. 1 pkt. 3 UZNK.

Uprawnienie Sądu w powyższym zakresie było przedmiotem licznego orzecznictwa. Wskazano, że Sąd może kształtować treść oświadczenia przez ograniczenie zarówno jego zakresu, jak i uściślenie, czy wyeliminowanie określonych sformułowań, nadanie przejrzystości i poprawności pod względem językowym. W taki bowiem sposób nadaje woli powoda, określonej zakresem zgłoszonego żądania, poprawną jurydycznie formę (por. orzeczenia SN rozstrzygające o żądaniu zamieszczania oświadczenia na podstawie art. 24 § 1 KC z dnia 7 stycznia 2005 r., IV CSK 413704, nie publ.; z dnia 13 kwietnia 2007 r. I CSK 28/07, nie publ.; z dnia 20 stycznia 2011 r., I CSK 409/10, nie publ.; z dnia 11 lutego 2010 r., I CSK 286/09, nie publ., i z dnia 11 lutego 2011 r., I CSK 334/10, nie publ.). Sąd także decyduje ostatecznie o miejscu, liczbie i sposobie publikacji oświadczeń o przeproszeniu, stosownie do okoliczności konkretnego przypadku.

Dodać przy tym należy, że „nie stanowi wyjścia ponad żądanie pozwu, w rozumieniu art. 321 § 1 k.p.c., taka ingerencja sądu w treść żądania, która precyzuje w wyroku nieprecyzyjnie bądź niewłaściwe pod względem jurydycznym określone żądanie, nie wychodząc poza podstawę faktyczną powództwa” (tak Sąd Najwyższy w uzasadnieniu wyroku z dnia 16 czerwca 2023 r., II CSKP 597/22).

Strona powodowa nie udowodniła, by jakikolwiek inny podmiot poza (...), otrzymał „plik porównujący wyroby”. Z tej przyczyny Sąd ograniczył adresata oświadczenia pozwanej wyłącznie do H. B. prowadzącego przedsiębiorstwo (...) w przez jego wysłanie drogą elektroniczną. Takie rozstrzygnięcie pozostawało adekwatne do miejsca naruszenia uczciwej konkurencji. Spółce (...) nie został udostępniony plik porównujący produkty stron. Okoliczności przeciwnej powódki nie wykazały.

Publikacja oświadczenia na stronie internetowej pozwanej, do której nieograniczony dostęp mają wszyscy zainteresowani, byłoby represją, którą wyklucza realizacja roszczenia z art. 18 ust.1 pkt. 3 UZNK.

Istotne pozostawało przy sformułowaniu treści oświadczenia pozwanej także to, że nie wszystkie dane zawarte w tabeli porównawczej były nieprawdziwe.

W pliku porównawczym produktów stron prawdziwe były informacje co do klasy reakcji na ogień, wymiaru opaski, umieszczenia opaski w stropie, podparcia w rejonie uszczelnienia przepustu, kąta prowadzenia instalacji do przegrody, odległości uszczelnień rur stalowych +FEF oraz przebadania układów rur ETA w odniesieniu do opasek strony powodowej. Okoliczność ta wynikała z opinii biegłego sądowego. Tym samym, jako zgodne z Oceną Techniczną i pozostałymi źródłami prawa wskazanymi w żądaniu pozwu, jako prawdziwe, nie mogły wypełniać ani przesłanki braku prawdziwości, a w konsekwencji nieść ze sobą ryzyko wprowadzenia adresata wiadomości e-mail w błąd.

Sąd uwzględnił w rozstrzygnięciu techniczne aspekty oświadczenia wraz z zakreśleniem terminu zgodnie z żądaniem pozwu.

Adres e-mail Sąd ustalił w danych kontaktowych oficjalnej strony internetowej (...) Przedsiębiorstwo (...) H. B. pod adresem(...). Jako adres internetowy do poczty podano (...)

Sąd nie wskazał adresu pracownika. Adresatem oświadczenia nie był wszak pracownik, a przedsiębiorstwo w którym był on zatrudniony.

Restytucyjny charakter roszczenia o nakazanie złożenia oświadczenia w odpowiedniej formie i treści zapewniało w ocenie Sądu przesłanie jednak oświadczenia do wiadomości (...) Osoba ta, jak wynikało z wydruku wiadomości e-mail k. 32, była głównym jej odbiorcą z tabelą porównawczą. Z treści zeznań świadka, G. G. wynikało, że wskazany adresat był kierownikiem projektu w przedsiębiorstwie (...). Nadzorował duże inwestycje. Pozostawał więc w przedsiębiorstwie najdalej zorientowany na rynku produktów budowlanych. Taka funkcja G. G. w przedsiębiorstwie (...) usprawiedliwiała przesłanie oświadczenia do wiadomości głównego adresata tabeli porównawczej, zapewniając odpowiedni sposób usunięcia naruszenia przez złożenie oświadczenia.

Co się zaś tyczy (...) sp. z o.o. sp.k., Sąd ograniczył treść oświadczenia do sposobu naruszenia zasad uczciwej konkurencji, jaki wynikał w treści wiadomości e-mail k. 45v. Ograniczało się ono do wątpliwości Spółki sięgającej klasy ognioodporności opaski pęczniejącej strony powodowej i jej dopuszczalności do stosowania w budownictwie. (...) nie otrzymała tabeli porównawczej. Nie było zatem podstaw, by kierować do niej oświadczenie o naruszeniu, które w odniesieniu do tej Spółki nie miało miejsca.

Sąd uwzględnił równolegle życzenie (...) odnoszące się do udzielenia odpowiedzi „najlepiej w oficjalnym tonie”. Ton taki, zdaniem Sądu, zapewniało oświadczenie złożone na piśmie i przesłane drogą Pocztową. Dla zapewnienia skuteczności złożenia oświadczenia Sąd polecił awizację nadania przez Pocztę przedmiotowego dokumentu.

O kosztach procesu Sąd orzekł w punkcie III na mocy art. 105§1 zdanie 1 k.p.c. w zw. z art. 100 zdanie 1 k.p.c.

Po stronie powodowej istniało współuczestnictwo formalne (por. art. 72§1 pkt. 2) k.p.c.).

Sąd z czterech roszczeń, uwzględnił jedno w zakresie nakazania złożenia odpowiedniego oświadczenia.

Każda z powódek wygrała zatem proces w ¼ (25%).

Pozwana natomiast wygrała spór w ¾ (75%).

Poniesione przez stronę powodową koszty procesu to:

- 1.200 zł – opłata sądowa od pozwu,

- po 1.680 zł – wynagrodzenie pełnomocnika procesowego według § 8 pkt. 19) w zw. z §20 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości w sprawie opłat za czynności adwokackie,

- po 17 zł – opłata skarbowa od pełnomocnictwa,

- 4.000 zł – zaliczka na poczet biegłego sądowego.

Sumę opłaty sądowej i zaliczki (5.200 zł), Sąd podzielił między powodowymi Spółkami po równo, uzyskując iloraz 2.600 zł (5.200:2= 2.600), przypisując taki koszt każdej z powódek.

W konsekwencji przyjąć należało, iż każda z powódek poniosła koszty procesu w wysokości po 4.297 zł (600 zł opłata sądowa od pozwu, 1.680 zł wynagrodzenie pełnomocnika, 17 zł opłata skarbowa od pełnomocnictwa i 2.000 zł zaliczka na poczet wydatków).

Uwzględniając udział w wygraniu procesu (25%), każda z powódek powinna otrzymać od pozwanej kwotę po 1.074,25 zł, jako iloczyn 25% i 4.297 zł.

Pozwana poniosła koszty procesu w kwocie 5.697 zł.

Składały się nań:

- 1.680 zł - wynagrodzenie pełnomocnika pozwanej według § 8 pkt. 19) w zw. z §20 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości w sprawie opłat za czynności radców prawnych,

- 17 zł – opłata skarbowa od pełnomocnictwa,

- 4.000 zł – zaliczka na poczet biegłego sądowego.

Wygrała proces w 75%. Powinna otrzymać od każdej z pozwanych kwotę po 2.136,37 zł ((5.697 x 75% = 4.272,75) : 2 = 2.136,37).

Po wzajemnym potrąceniu kosztów, Sąd zasądził w punkcie III od każdej z powódek na rzecz pozwanej po 1.062,12 zł, jako różnicę między 2.136,37 zł - 1.074,25 zł.

O kosztach sądowych, które nie znalazły pokrycia w uiszczonej przez strony zaliczce na poczet wydatków, Sąd orzekł na mocy art. 113 ust. 1 Ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych w zw. z art. 105 § 1 zdanie 1 k.p.c. w odniesieniu do strony powodowej i 98§ 1 k.p.c. w odniesieniu do pozwanej.

Skarb Państwa poniósł za strony tymczasowo wydatek w wysokości 3.823,80 zł na poczet wynagrodzenia biegłego sądowego.

Pozwana miała obowiązek zwrotu 25% powyższych kosztów (jako wielkości odpowiadającej przegraniu procesu), tj. 955,95 zł (3.823,80 x 25%).

Różnice w wysokości 2.867,85 zł miały obowiązek zwrócić pozwane Spółki.

Podział na równe kwoty nie był możliwy. Z tej przyczyny Sąd dla dochowania zgodności zapisów księgowych statio fisci Skarbu Państwa nakazał pobrać od powódki ad. 1 kwotę 1.433,92 zł, a powódki ad. 2) kwotę 1.433,93 zł. Kwota zwrotu musiała być bowiem równa pozostałemu wydatkowi w wysokości 2.867,85 zł.

Dodano: 26 sierpnia 2024, Opublikował(a): Małgorzata Wiśniewska-Sywula
Podmiot udostępniający informację: Sąd Okręgowy w Gdańsku
Osoba, która wytworzyła informację: sędzia Sądu Okręgowego Ewa Szarmach
Data wytworzenia informacji: 12 sierpnia 2024