Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Gdańsku

POSTANOWIENIE

Dnia 15 marca 2024 r.

Sąd Okręgowy w Gdańsku – XVII Wydział Własności Intelektualnej

w osobie sędziego Wojciecha Midziaka

po rozpoznaniu w dniu 15 marca 2024 r. w Gdańsku na posiedzeniu niejawnym sprawy

z powództwa (...) sp. z o.o. z siedzibą w G.

przeciwko Ł. K. prowadzącemu działalność gospodarczą pod firmą (...) z siedzibą w O.

o nakazanie i zapłatę

postanawia:

oddalić wniosek o udzielenie zabezpieczenia roszczenia.

Sygn. akt XVII GW 68/24

UZASADNIENIE

POSTANOWIENIA Z 15.03.2024

Pozwem z 9 lutego 2024 r. (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w G. domagała się zobowiązania pozwanego Ł. K. prowadzącego działalność gospodarczą pod nazwa (...) Przedsiębiorstwo Handlowo – Usługowe K. Ł. z siedziba w O. do zaniechania naruszeń praw autorskich i usunięcia ich skutków, tj. zaprzestania sprzedaży produktów – mat edukacyjnych, których dotyczą trzy różne projekty graficzne i użytkowe, na podstawie art. 79 ust. 1 pkt 1 oraz 2 Ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych (j.t. Dz.U. z 2022 r., poz. 2509 ze zm.; dalej także „pr. aut.”). Powodowa spółka domagała się również nakazania pozwanemu wydania powódce utraconych przez tę ostatnią korzyści w kwocie 68.600,- zł na podstawie art. 79 ust. 1 pkt 4 pr. aut. oraz orzeczenia przez Sąd o wycofaniu z obrotu bezprawnie wytworzonych mat edukacyjnych i zniszczenia egzemplarzy tych produktów pozostałych w posiadaniu pozwanego. Powódka domagała się również zasądzenia koszów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego w poczwórnej wysokości.

Wraz z pozwem (...) sp. z o.o. złożyła wniosek o udzielenie zabezpieczenia roszczenia o zaniechanie naruszeń praw autorskich i usunięcie ich skutków, tj. zaprzestanie sprzedaży przez pozwanego mat edukacyjnych w formie stacjonarnej oraz internetowej, a także powstrzymania się do sprzedaży powyższych produktów przez wszelkie kanały dystrybucji w jakiejkolwiek formie, w szczególności poprzez wycofanie ze sprzedaży produktu na profilach pozwanego na platformie A., w sposób uniemożliwiający klientom (na użytek własny lub w celu dalszej odsprzedaży) nabycie tego produktu. Jako podstawę prawną tego wniosku strona powodowa wskazała art. 730 § 1 w zw. z art. 730 ¹ § 1 k.p.c. w zw. z art. 79 ust. 1 pkt 1 i 2 pr. aut.

Uzasadniając wniosek o udzielenie zabezpieczenia powódka twierdziła, że w ofercie sprzedażowej pozwanego znajdują się maty edukacyjne, które naruszają – jej zdaniem – prawa autorskie do (...) (stanowiących własność powódki), przy czym podobieństwo, a nawet identyczność, wykracza znacznie poza cechy techniczne czy funkcjonalne, wkracza w sferę twórczości, oryginalnej kreacji.

Powódka twierdziła, że zatrudniona przez nią graficzka stworzyła elementy graficzne mat edukacyjnych, które stanowią tzw. utwór pracowniczy w rozumieniu art. 12 pr. aut., a w konsekwencji powódka nabyła autorskie prawa majątkowe do tak stworzonych elementów graficznych.

Zdaniem powódki, pozwany korzysta i rozporządza utworami, do których autorskie prawa majątkowe jej przysługują, poprzez wprowadzanie do obrotu i sprzedaż produktów, w których przejęto elementy twórcze utworów powódki.

Natomiast interes prawny w udzieleniu zabezpieczenia powódka upatruje w tym, że pozwany – mimo otrzymania wezwań do zaprzestania naruszeń – wciąż prowadzi sprzedaż. Wniosek ma też zapobiec potencjalnej utracie przychodów, do jakiej może dojść na skutek dalszej sprzedaży mat, które są wyraźnym naśladownictwem, a nawet identyczne z matami (...). Ponadto powódka obawia się utraty renomy ze względu na niskie oceny sklepu (...) prowadzonego przez pozwanego, co byłoby dla niej o tyle bolesne, o ile przedmiotowy spór dotyczy jednych z jej najbardziej dochodowych produktów, w którego rozwinięcie włożyła nie tylko środki finansowe, ale również ogromny nakład pracy.

W konsekwencji, twierdziła powódka, brak zabezpieczenia może uniemożliwić lub poważnie utrudnić osiągnięcie celu postępowania w niniejszej sprawie.

Odpowiadając na wniosek o udzielenie zabezpieczenia pozwany Ł. K. pismem z 4.03.2024 r. (k. 289 – 292) wniósł o jego oddalenie.

Uzasadniając to stanowisko pozwany twierdził, ze roszczenie powódki, którego zabezpieczenia się domaga, pozbawione jest podstaw faktycznych i prawnych. Natomiast wniosek o udzielenie zabezpieczenia został tak sformułowany, że jego uwzględnienie prowadziłoby w zasadzie do zaspokojenia roszczeń powodowej spółki, co – jak twierdził pozwany – jest niedopuszczalne w świetle art. 731 k.p.c.

Ponadto, zdaniem pozwanego, sprzedawane przez niego maty edukacyjne (wycofana ze sprzedaży (...) i aktualnie sprzedawana (...)) nie inkorporują majątkowych praw autorskich powódki, tylko zawierają wzory opracowane przez dział graficzny producenta tych mat.

W ocenie pozwanego wzory umieszczane na spornych matach edukacyjnych nie mogą stanowić przedmiotu prawa autorskiego, gdyż nie są utworami w rozumieniu Ustawy ze względu na to, iż nie są przejawami działalności twórczej o indywidualnym charakterze. Zdaniem pozwanego powódka nie wykazała również w żaden sposób, aby wzory te zostały opracowane przez zatrudnioną przez nią graficzkę, a w konsekwencji, aby majątkowe prawa autorskie do nich – jako utworów pracowniczych – przeszły na powodową spółkę.

Pozwany zwrócił również uwagę, że maty edukacyjne zawierające wzory, co do których prawa autorskie rości sobie powódka, dostępne są u wielu chińskich sprzedawców. W konsekwencji, zdaniem pozwanego, udzielenie powódce zabezpieczenia roszczenia w żądany przez nią sposób nie doprowadzi do zamierzonego celu, gdyż w dalszym ciągu maty edukacyjne zawierające kwestionowane wzory graficzne będą dostępne na rynku, choćby za pośrednictwem tych innych sprzedawców.

Sąd zważył, co następuje:

Wniosek o udzielenie zabezpieczenia nie zasługiwał na uwzględnienie.

Zgodnie z art. 730 ¹ § 1 k.p.c. udzielenia zabezpieczenia może żądać każda strona lub uczestnik postępowania, jeżeli uprawdopodobni roszczenie oraz interes prawny w udzieleniu zabezpieczenia.

Stosownie do § 2 tego artykułu interes prawny w udzieleniu zabezpieczenia istnieje wtedy, gdy brak zabezpieczenia uniemożliwi lub poważnie utrudni wykonanie zapadłego w sprawie orzeczenia lub w inny sposób uniemożliwi lub poważnie utrudni osiągnięcie celu postępowania w sprawie.

Jak wynika z powyższego, dla zasadności zabezpieczenia niezbędne jest ustalenie, iż roszczenie, które ma być zabezpieczone, jest wiarygodne oraz uprawdopodobnienie, że brak zabezpieczenia uniemożliwi lub poważnie utrudni zaspokojenie powoda po osiągnięciu celu postępowania, to jest po wydaniu wyroku.

Dodatkowo należy wskazać, że co prawda zgodnie z treścią art. 731 k.p.c. zabezpieczenie nie może zmierzać do zaspokojenia roszczenia (chyba że ustawa stanowi inaczej), to jednak w przypadku zabezpieczenia roszczeń niepieniężnych (a z tego rodzaju roszczeniem mamy do czynienia w sprawie niniejszej) przepisu tego nie stosuje się, jeżeli zabezpieczenie jest konieczne dla odwrócenia grożącej szkody lub innych niekorzystnych dla uprawnionego skutków (art. 755 § 2 ¹ k.p.c.).

W sprawie niniejszej powodowa spółka domaga się zabezpieczenia roszczenia o zobowiązanie pozwanego do zaniechania naruszeń praw autorskich i usunięcia ich skutków. Sposób zabezpieczenia – jak wynika z punktu 6. petitum pozwu – miałby polegać na zaprzestaniu sprzedaży przez pozwanego mat edukacyjnych w formie sprzedaży stacjonarnej oraz internetowej, a także powstrzymanie się od sprzedaży powyższych produktów przez wszelkie kanały dystrybucji, w jakiejkolwiek formie, w szczególności poprzez wycofanie ze sprzedaży produktu na profilach pozwanego na platformie A., w sposób uniemożliwiający klientom (na użytek własny lub w celu dalszej odsprzedaży) nabycie tego produktu.

W pierwszej kolejności należy stwierdzić, że strona powodowa na obecnym etapie postępowania nie uprawdopodobniła swego roszczenia. Według punktu 1. pozwu roszczenie dotyczy zaniechania naruszeń praw autorskich i usunięcia ich skutków, tj. zaprzestania sprzedaży przez pozwanego produktów – mat edukacyjnych, których dotyczą trzy różne projekty graficzne i użytkowe, które – jak wynika z treści petitum pozwu – zostały szerzej opisane w jego uzasadnieniu wraz z ilustracjami je przedstawiającymi. W uzasadnieniu pozwu powódka przedstawiła trzy różne maty edukacyjne ( (...), (...) i (...)) twierdząc, że elementy graficzne zamieszczone na dwóch pierwszych są autorstwa graficzki zatrudnionej w powodowej spółce, natomiast trzecia mata zawiera elementy graficzne inspirowane wyglądem (...). Jako dowód na potwierdzenie autorstwa elementów graficznych powódka przedłożyła wyłącznie pisemne oświadczenie I. P. (k. 200), która twierdziła w nim, że jest autorką elementów i wzorów graficznych projektów wizualnych mat edukacyjnych, które następnie zostały wykorzystane przez zatrudniającą ją spółkę w produktach sprzedawanych jako (...) i (...).

Tymczasem, pozwany ustosunkowując się do wniosku o udzielenie zabezpieczenia twierdził, że sprzedawane przez niego maty edukacyjne zostały zakupione u chińskiego producenta, który zapewnił go, iż opracowania graficzne i wzory uwidocznione na tych matach zostały opracowane przez jego dział graficzny. Pozwany przedstawił również zrzuty ekranu przedstawiające oferty wielu sklepów internetowych oferujących podobne lub identyczne maty edukacyjne.

Mając na uwadze stanowiska obu stron niniejszego postępowania prima facie nie sposób jednoznacznie przyjąć, iż to powodowej spółce przysługują prawa autorskie do elementów graficznych uwidocznionych na tych matach. Oczywiście, po przeprowadzeniu postępowania dowodowego nie jest wykluczone, że twierdzenia powódki w tym zakresie zostaną wykazane. Jednak na potrzeby postępowania zabezpieczającego Sąd nie prowadzi takiego postępowania. Aby uwzględnienie wniosku o udzielenie zabezpieczenia było możliwe już na pierwszy rzut oka prawdopodobieństwo roszczenia musi być widoczne. W ocenie Sądu w sprawie niniejszej tak nie jest i już choćby z tego powodu wniosek ten nie zasługiwał na uwzględnienie.

Strona powodowa nie uprawdopodobniła również, aby udzielenie zabezpieczenia było konieczne ze względu na to, że jego brak uniemożliwi lub poważnie utrudni wykonanie orzeczenia, które w niniejszej sprawie zapadnie (zakładając, iż roszczenie zostałoby uwzględnione), ani też tego, że jego brak w inny sposób uniemożliwi lub poważnie utrudni osiągnięcie celu postępowania w sprawie. W ocenie Sądu brak zabezpieczenia roszczenia nie będzie miało żadnego wpływu na możliwość wykonania orzeczenia w niniejszej sprawie. Również nie spowoduje to niemożliwości osiągnięcia celu postępowania, gdyż nie spowoduje, że tego rodzaju maty edukacyjne nie będą dostępne u innych, w tym także zagranicznych, sprzedawców.

Ponadto należy zauważyć, że wniosek o udzielenie zabezpieczenia został sformułowany w taki sposób, że jego wykonanie byłoby niemożliwe. Wnioskodawczyni, poza wskazaniem platformy A., nie określiła w jaki sposób – jej zdaniem – obowiązany dokonuje sprzedaży stacjonarnej (w uzasadnieniu pozwu sama przyznała, że nie była w stanie ustalić, czy faktycznie do sprzedaży tych mat takim kanałem dystrybucji dochodzi lub dochodziło), czy też za pośrednictwem Internetu. W konsekwencji nie sposób byłoby określić kanałów dystrybucji, za pośrednictwem których obowiązany miałby zaprzestać sprzedaży przedmiotowych produktów.

Dodatkowo należy się zgodzić z pozwanym, że nawet uwzględnienie wniosku o udzielenie zabezpieczenia w sposób żądany przez powódkę nie spowoduje, że maty takie nie będą dostępne dla kupujących za pośrednictwem innych podmiotów oferujących je przez Internet. W konsekwencji, w ocenie Sądu udzielenie zabezpieczenia w sposób zmierzający de facto do zaspokojenia roszczenia (jednego z roszczeń) nie doprowadzi do odwrócenia grożącej powodowej spółce szkody, ani innych niekorzystnych dla niej skutków, jak tego wymaga art. 755 § 2 ¹ k.p.c.

Mając powyższe rozważania na uwadze Sąd, na podstawie art. 730 ¹ § 1 i § 2 k.p.c. oraz art. 755 § 2 ¹ k.p.c. a contrario, oddalił wniosek.