XV C 1557/12 - wyrok z uzasadnieniem Sąd Okręgowy w Gdańsku z 2014-02-20

Sygn. akt XV C 1557/12

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 20 lutego 2014 r.

Sąd Okręgowy w Gdańsku XV Wydział Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący: SSO Małgorzata Misiurna

Protokolant: st. sekr. sąd. Anna Kowalczuk- Diaków

po rozpoznaniu w dniu 13 lutego 2014r. w Gdańsku

na rozprawie

sprawy z powództwa M. S., J. S. (1), A. P., I. T. i J. S. (2)

przeciwko(...)S.A. w W.

o zapłatę

I. Zasądza od pozwanego (...)S.A. w W. na rzecz powódki M. S. kwotę 60.000,00 złotych (sześćdziesiąt tysięcy) z odsetkami ustawowymi od dnia 2 października 2012 r. do dnia zapłaty.

II. Zasądza od pozwanego (...)S.A. w W. na rzecz powoda J. S. (1) kwotę 60.00,00 złotych (sześćdziesiąt tysięcy) z odsetkami ustawowymi od dnia 2 października 2012 r. do dnia zapłaty.

III. Zasądza od pozwanego(...)S.A. w W. na rzecz powódki A. P. kwotę 35.000,00 złotych (trzydzieści pięć tysięcy) z odsetkami ustawowymi od dnia 2 października 2012 r. do dnia zapłaty.

IV. Zasądza od pozwanego (...)S.A. w W. na rzecz powódki I. T. kwotę 35.000,00 złotych ( trzydzieści pięć tysięcy) z odsetkami ustawowymi od dnia 2 października 2012 r. do dnia zapłaty.

V. Zasądza od pozwanego (...)S.A. w W. na rzecz powoda J. S. (2) kwotę 35.000 złotych ( trzydzieści pięć tysięcy ) z odsetkami ustawowymi od dnia 2 października 2012 r. do dnia zapłaty.

VI. Oddala powództwo w pozostałym zakresie.

VII. Zasądza od pozwanego na rzecz powodów solidarnie kwotę 7217 złotych (siedem tysięcy dwieście siedemnaście ) tytułem zwrotu kosztów procesu.

VIII. Nakazuje ściągnąć od pozwanego (...)S.A. w W. na rzecz Skarbu Państwa - Sądu Okręgowego w Gdańsku kwotę 12.656,90 złotych (dwanaście tysięcy sześćset pięćdziesiąt sześć złotych 90/100) tytułem nie uiszczonych kosztów sądowych.

Sygn. akt XV C 1557/12

UZASADNIENIE

Powodowie M. S., J. S. (1), A. P., I. T., J. S. (2) wnieśli przeciwko pozwanemu (...)Spółce Akcyjnej z siedzibą w W. o zasądzenie kwoty:

1)  60.000 zł na rzecz M. S. tytułem zadośćuczynienia wraz z ustawowymi odsetkami od dnia doręczenia odpisu pozwu do dnia zapłaty,

2)  60.000 zł na rzecz J. S. (1) tytułem zadośćuczynienia wraz z ustawowymi odsetkami od dnia doręczenia odpisu pozwu do dnia zapłaty,

3)  35.000 zł na rzecz A. P. tytułem zadośćuczynienia wraz z ustawowymi odsetkami od dnia doręczenia odpisu pozwu do dnia zapłaty,

4)  35.000 zł na rzecz I. T. tytułem zadośćuczynienia wraz z ustawowymi odsetkami od dnia doręczenia odpisu pozwu do dnia zapłaty,

5)  35.000 zł na rzecz J. S. (2) tytułem zadośćuczynienia wraz z ustawowymi odsetkami od dnia doręczenia odpisu pozwu do dnia zapłaty,

oraz zasądzenie od pozwanego na rzecz powodów kosztów procesu w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych. W uzasadnieniu podano, iż w dniu 18 czerwca 2006 r. na trasie N.B. miał miejsce wypadek komunikacyjny spowodowany przez W. S. ubezpieczonego u pozwanego. W wyniku tego zdarzenia śmierć poniósł prowadzący pojazd W. S. oraz jego brat T. S.. Powodowie w wyniku postępowania likwidacyjnego uzyskali od pozwanego następujące kwoty po 15.000 zł tytułem odszkodowania na rzecz M. i J. S. (1) na podstawie art. 446 § 3 k.c. oraz kwotę 4.331,82 zł odszkodowania z tytułu poniesionych kosztów pogrzebu. Na skutek wypadku powodowie utracili dwóch najbliższych członków ich rodziny – 32 letniego W. S. oraz 18 – letniego T. S.. Obaj byli braćmi, ukochanymi synami powodów M. i J. S. (1) oraz rodzeństwem dla pozostałych powodów. Więzi miedzy powodami a zmarłymi były szczególnie bliski9e z uwagi na zamieszkiwanie w tej samej miejscowości oraz jej bliskich okolicach. W dalszej części wskazano, iż powódka M. S. odbyła leczenie psychiatryczne, które zakończyło się 30 października 2006 r. Powód J. S. (1) na skutek śmierci synów znacznie podupadł na zdrowiu i przyjmował do października 2006 r. leki uspokajające. Powódka I. T. wskutek śmierci braci nie była w stanie wykonywać prostych codziennych czynności jak i wykonywania obowiązków pracowniczych. Powódkę A. P. łączyły ze zmarłym bratem T. szczególnie silne więzi ponieważ dzielili wspólne zainteresowania, a brat był jej najlepszym przyjacielem. Powód J. S. (2) nadal odczuwa pustkę po utracie młodszego brata, którym się opiekował od dzieciństwa i szczególnie trudnym było dla niego organizowanie pogrzebu.

Pozwany (...)Spółka z siedzibą w W. wniósł o oddalenie powództwa w całości oraz zasądzenie kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych. W uzasadnieniu wskazał, iż w toku postępowania likwidacyjnego nie znalazł żadnej podstawy do przyznania powodom zadośćuczynienia za śmierć T. S. we wskazanej przez powodów podstawie prawnej a powodowie nie wykazali, aby doznana krzywda uzasadniała przyznanie żądanego w pozwie zadośćuczynienia. Powodowie nie wykazali także szczególnie silnej więzi ze zmarłymi ponad normalną więź łączącą członków rodziny. Nadto w ocenie pozwanego roszczenie powodów jest przedawnione z uwagi na upływ trzyletniego okresu od chwili powstania szkody i dowiedzenia się o osobie odpowiedzialnej za jej powstanie, a powodowie nie przedstawili dowodów wskazujących, aby szkoda powstałą na skutek zbrodni lub występku.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

T. S. był najmłodszym synem powodów M. i J. S. (1) oraz bratem powodów A. P., I. T. oraz J. S. (2), między którymi była kilkunastoletnia różnica wieku. W rodzinie nie dochodziło do konfliktów, które skutkowałyby osłabieniem więzi rodzinnych. Powódka A. P. w 1996 r. wyszła za mąż i zamieszkiwała w jednym z pokoi w mieszkaniu powodów M. i J. S. (1). Poszkodowany T. S. zajmował samodzielnie trzeci z pokoi z osobnym wejściem. Powódka mieszkała również w tym mieszkaniu, gdy rodzice wraz z bratem T. przeprowadzili się na 5 lat do miejscowości S.. Prowadzili oni wspólnie gospodarstwo domowe. Powódka I. T., gdy wyszła za mąż w 1996 r. zamieszkała w niedalekim sąsiedztwie rodziców w tej samej miejscowości. Podczas, gdy rodzice pracowali na Państwowych Gospodarstwach Rolnych powódka I. T. i A. P. opiekowały się najmłodszym bratem. Również podczas pobytu T. wraz z rodzicami w S., J. S. (2) opiekował się bratem podczas nieobecności rodziców, miał z nim bliski kontat.

Poszkodowany T. S. był osobą otwartą, towarzyską, dobrze wychowaną, uczynną, zaradną i przedsiębiorczą. Był osoba lubianą w swoim środowisku. W stosunku do swoich rodziców odnosił się z dużym szacunkiem. Jako najmłodszy syn posiadał specjalne względy u rodziców. Często pomagał im przy wszelkich pracach domowych czy w przydomowym ogródku. Brat J. S. (2) kupił mu pierwszy komputer i informatyka stała się jego pasją. Dzięki niej uzyskiwał również dodatkowe drobne dochody. Uczęszczał do Technikum o profilu Informatycznym w E.. Często odwiedzał powódkę I. T. przychodząc na obiady czy desery lub wieczorami, aby spędzać czas na towarzyskich rozgrywkach karcianych. Poszkodowany T. S. miał również bardzo dobry kontakt i relacje z najmłodszymi dziećmi powódki I. T.. Często również odwiedzał drugą z sióstr – powódkę A. P. z którą oglądali wspólnie wypożyczone filmy. Poszkodowany zwierzał się również siostrze ze swoich osobistych problemów i radził się w odniesieniu do relacji z kobietami.

Dowód: kserokopia aktu urodzenia, k. 42, kserokopia aktu małżeństwa k. 42, kserokopia aktu małżeństwa k. 43, kserokopia aktu małżeństwa k. 44, : zeznania powoda J. S. (2) k. 119–121 oraz k. 277–278 (Czas:00:23:32, Czas:00:26:50),, zeznania powódki I. T. k. 121–122 oraz k. 277 (Czas:00:16:16, Czas:00:23:15), zeznania powódki A. P. k. 122–123 oraz k. 277 (Czas:00:08:18, Czas:00:16:05), zeznania świadka C. S. k. 154–154v, zeznania powódki M. S. k. 174v–175, zeznania powoda J. S. (1) k. 175v

W dniu 18 czerwca 2006 r. w pobliżu miejscowości B. doszło do wypadku komunikacyjnego w wyniku którego śmierć na miejscu ponieśli kierowca W. S. oraz pasażer – T. S.. Samochód marki O. (...) zjechał na pobocze następnie uderzył prawą czołową częścią nadwozia w drzewo. W wyniku wypadku doszło do wyrwania części drzewa, a samochód uległ zapłonowi.

Postanowieniem z dnia 29 września 2006 r. Prokuratura Rejonowa w K. umorzyła śledztwo w sprawie zaistniałego wypadku drogowego wobec śmierci osoby podejrzewanej o popełnienie czynu.

Okoliczność bezsporna nadto potwierdzona dowodem: postanowienie z 29.09.2006 r. k. 29–31, kserokopia aktu zgonu k. 32,

Powodowie M. i J. S. (1) po śmierci syna nie mogli odnaleźć się w rzeczywistości. Wyjątkowo traumatycznym przeżyciem było niezwłoczne pojechanie przez nich na miejsce zdarzenia, gdzie zobaczyli spalony i zniszczony pojazd. Nie uczestniczyli w żadnych uroczystościach rodzinnych: weselach, chrzcinach ani nie uczestniczyli w innych imprezach kulturalno–rozrywkowych. Do dnia dzisiejszego nie mogą pogodzić się ze śmiercią ich najmłodszego syna. Podczas wszelkich uroczystościach powodom przychodzą wspomnienia o zmarłym. Przed przeprowadzeniem się do matki J. S. (1) do miejscowości K. w celu roztoczenia nad nią całodobowej opieki, często odwiedzali grób syna.

Powód J. S. (1) stał się osobą skrytą i apatyczną, stroniącą od kontaktu z innymi osobami. Wraz z żoną nie uczęszczali na żadne uroczystości

Powódka M. S. w okresie żałoby sprawiała wrażenie osoby nieobecnej, wycofanej. Nie miała ochoty spożywać posiłki, stała się osobą płaczliwą. W związku z powyższym po kilkunastu dniach zgłosiła się do Poradni Zdrowia Psychicznego, gdzie wdrożono odpowiednie leczenie. Powódka widząc na ulicy osoby w wieku zmarłego syna odczuwa głęboki żal i pustkę, przypominając sobie o ukochanym synu.

Dowód: zeznania świadka C. S. k. 154–154v, zeznania powódki M. S. k. 174v–175, zeznania powoda J. S. (1) k. 175v, zeznania powódki I. T. k. 121–122 oraz k. 277 (Czas:00:16:16, Czas:00:23:15), zeznania powoda J. S. (2) k. 119–121 oraz k. 277–278 (Czas:00:23:32, Czas:00:26:50), zeznania powódki A. P. k. 122–123 oraz k. 277 (Czas:00:08:18, Czas:00:16:05),

Powodowie J. S. (2), A. P. i I. T. bardzo przeżyli śmierć brata T.. Powódki A. P. i I. T. uczestniczyły w uroczystościach pogrzebowych. Powód J. S. (2) i mąż I. T. zajęli się organizacją pogrzebu.

Powódka I. T. po wypadku nie była w stanie zająć się pracą zawodową. Przez okres dwóch miesięcy po wypadku powódka była zmuszona korzystać z pomocy osoby znajomej, która podwoziła ją do pracy w E.. Nadto przyjmowała leki uspokajające. Stara się jak najczęściej odwiedzać cmentarz, na którym zostali pochowani obaj bracia.

Po śmierci brata powód J. S. (2) pozostał przez okres miesiąca u rodziców, aby wspierać ich psychicznie. Przez pierwsze kilka miesięcy nie umiał panować nad swoimi emocjami, i stało się to również powodem rodzinnych konfliktów. Powód posiada fotografie i nagrania filmowe z udziałem zmarłego brata, które stanowią dla niego ważną pamiątkę. Stał się również osobą skrytą, małomówną, milczącą.

Powódka A. P. przy okazji każdych świąt i urodzin zmarłego brata na odwiedza cmentarz.

Dowód: zeznania powoda J. S. (2) k. 119–121 oraz k. 277–278 (Czas:00:23:32, Czas:00:26:50), zeznania powódki I. T. k. 121–122 oraz k. 277 (Czas:00:16:16, Czas:00:23:15), zeznania świadka C. S. k. 154–154v, zeznania powódki A. P. k. 122–123 oraz k. 277 (Czas:00:08:18, Czas:00:16:05),

U powódki M. S. w wyniku wypadku doszło do zaburzeń adaptacyjnych. Nasilone objawy trwały ok. 2 miesiące, zmniejszyły się po zastosowanym w PZP leczeniu przeciwdepresyjnym. Do tej pory występują smutek, przygnębienie, brak radości, lęk, drażliwość, skłonność do płaczu, zaburzenia pamięci i koncentracji.

Na aktualną sytuację powódki, poza śmiercią dzieci wpływ miały również problemy rodzinne – opieka nad chorą teściową i przeniesienie się z tego powodu na drugi koniec kraju.

Okoliczności wypadku, fakt, że sprawcą był drugi syn i jego wina była uznana bezsprzecznie mogło spowodować że trauma była większa.

Związek relacji z matką był szczególny z uwagi na dużą różnicę wieku między T. a resztą dzieci.

Dowód: opinia sadowo – psychiatryczna k. 193–199,

W wyniku wypadku u powoda J. S. (1) doszło do zaburzeń adaptacyjnych – przedłużonej reakcji depresyjnej. Nasilone objawy trwały ok. 3 miesięcy. Do tej pory występuje smutek, przygnębienie, brak radości, drażliwość. Nasilenie tych objawów nie jest znaczne. Śmierć dzieci miały wpływ na obecne życie.

Okoliczności wypadku, fakt, że sprawcą był drugi syn i jego wina była uznana bezsprzecznie mogło spowodować że trauma była większa.

Związek relacji z ojcem był szczególny z uwagi na dużą różnicę wieku między T. a resztą dzieci.

Dowód: opinia sadowo – psychiatryczna k. 207–212,

Śmierć brata spowodowała przewartościowanie życia J. S. (2). Powód był związany emocjonalnie z bratem. Nagła śmierć była zdarzeniem traumatycznym. Spowodowała dysfunkcję w funkcjonowaniu rodzinnym, osobistym i zawodowym. Powód nie doznał trwałego, ani długotrwałego uszczerbku na zdrowiu psychicznym. Rokowania na przyszłość są dobre z uwagi na jego młody wiek i wynikające z tego dobre możliwości adaptacyjne.

Dowód: opinia sądowo psychiatryczna k. 234–238,

A. P. była związana emocjonalnie z bratem, jego śmierć była zdarzeniem traumatycznym. Spowodowało to dysfunkcję w funkcjonowaniu rodzinnym, osobistym i zawodowym. W tym ostatnim krótkotrwałą. Powódka nie doznała trwałego, ani długotrwałego uszczerbku na zdrowiu psychicznym. Rokowania na przyszłość są dobre z uwagi na jego młody wiek i wynikające z tego dobre możliwości adaptacyjne. Nie było potrzeby korzystania z porad i leczenia psychiatrycznego czy terapii psychologicznej.

Dowód: opinia sądowo psychiatryczna k. 239–243,

I. T. była związana emocjonalnie z bratem. Jego śmierć była zdarzeniem traumatycznym. Spowodowało to dysfunkcję w funkcjonowaniu rodzinnym, osobistym i zawodowym. W tym ostatnim krótkotrwałą. Powódka nie doznała trwałego, ani długotrwałego uszczerbku na zdrowiu psychicznym. Rokowania na przyszłość są dobre z uwagi na jego młody wiek i wynikające z tego dobre możliwości adaptacyjne

Dowód: opinia sądowo psychiatryczna k. 244–248,

Powodowie M. i J. S. (1) w dniu 28 czerwca 2006 r. zgłosili szkodę do pozwanego (...).

W pismie z dnia 17 kwietnia 2007 r. pozwany przyznał na rzecz powodów M. S. i J. S. (1) łączną kwotę 30.000 zł tytułem odszkodowania oraz kwotę 4.331,82 zł tytułem zwrotu kosztów pogrzebu.

Następnie powodowie za pośrednictwem pełnomocnika pismem z dnia 12 września 2011 r. wnieśli o ponowne wszczęcie postępowania likwidacyjnego oraz wypłatę zadośćuczynienia za śmierć T. S. kwot:

a)  96.000 zł na rzecz M. S.,

b)  96.000 na rzecz J. S. (1),

c)  50.000 na rzecz I. T..

Pozwany pismem z dnia 21 września 2011 r. odmówił przyznania zadośćuczynienia.

Dowód: zgłoszenie szkody akta szkody (...), pismo z 17.04.2007 r. k. 33 – 34, pismo z 12.09.2011 r. k. 35–40, pismo z 21.09.2011 r. k. 41

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie załączonych do akt sprawy dokumentów, których autentyczność i prawdziwość nie była kwestionowana w toku procesu przez strony. Ich prawdziwość i rzetelność nie budziła również wątpliwości Sądu, dlatego uznane zostały w całości za wiarygodny dowód w sprawie.

Na podstawie akt szkody (...)pozwanego, Sąd ustalił przebieg i wyniki postępowania likwidacyjnego w tym wypłatę odszkodowania na rzecz powodów M. i J. S. (1) oraz odmowy przyznania zadośćuczynienia na rzecz powodów występujących w sprawie.

Sąd, aby móc dokonać wszechstronnej oceny roszczenia powodów uznał za zasadny uwzględnienie ich wniosku o powołanie biegłego sądowego z zakresu psychiatrii. Sąd uznał za przydatną dla rozstrzygnięcia sprawy sporządzoną przez niego opinię pisemną z 10 lipca 2013 r. w stosunku do powódki M. S., opinii z 24 lipca 2013 r. w stosunku do J. S. (1), oraz pisemnej opinii biegłego psychiatry z dnia 31 października 2013 r. w stosunku do J. S. (2), A. P. i I. T.. Zdaniem Sądu, opinie te zostały wykonane rzetelnie, wyczerpująco, zawierają logicznie wyprowadzone wnioski i pozostają w zgodzie z pozostałym zebranym w sprawie materiałem dowodowym. Twierdzenia i wnioski biegłego Sąd skonfrontował z twierdzeniami stron oraz pozostałymi dowodami w sprawie, w tym w szczególności z dokumentacją lekarską przedstawioną przez stronę powodową. Wobec powyższego Sąd uznał, iż złożona do spawy opina, z której Sąd przeprowadził dowód, nie budzi wątpliwości co do swojej rzetelności i prawdziwości. W ocenie Sądu wydana pisemna opinia w sprawie sporządzona przez osobę bezstronną, w wymaganej prawem formie stanowiła wiarygodny i w pełni przydatny dowód w sprawie.

Ustalając stan faktyczny w niniejszej sprawie Sąd oparł się również na zeznaniach powodów przesłuchanych w charakterze stron. Zeznania powodów Sąd uznał za w pełni wiarygodne. Zdaniem Sądu powodowie nie starali się wyolbrzymić doznanych przez siebie jak i pozostały powodów cierpień. Nadto ich zeznania były logiczne, zborne i szczere. Sąd z powodów wskazanych powyżej uznał za w pełni wiarygodne zeznania świadka C. S..

Stan faktyczny ustalony przez Sąd zasadniczo był niesporny między stronami. Pozwany kwestionował jedynie możliwość ubiegania się przez powodów o zasądzenie zadośćuczynienia za śmierć T. S. z uwagi na brak obowiązywania przepisu art. 446 § 4 k.c. w dacie powstania zdarzenia wywołującego szkodę oraz podnosił kwestię przedawnienia roszczenia z uwagi na treść art. 442 k.c.

W pierwszej kolejności należy wskazać, iż zarzut przedawnienia jest nieuzasadniony.

Art. 2 ustawy z dnia 16.02.2007 r. o zmianie ustawy Kodeks cywilny (Dz. U. z 2007 Nr 80, poz. 538) stanowi, iż do roszczeń powstałych przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy, a według przepisów dotychczasowych w tym dniu jeszcze nieprzedawnionych, stosuje się przepisy art. 442 1 Kodeksu cywilnego. W dniu wejścia w życie ustawy nie upłynął jeszcze dziesięcioletni termin przedawnienia wynikający z art.442§2 k.c. Zatem w niniejszej sprawie znajdzie zastosowanie art. 442 1 Kodeksu cywilnego, zgodnie z którym jeżeli szkoda wynikła ze zbrodni lub występku, roszczenie o naprawienie szkody ulega przedawnieniu z upływem lat dwudziestu od dnia popełnienia przestępstwa bez względu na to, kiedy poszkodowany dowiedział się o szkodzie i o osobie obowiązanej do jej naprawienia.

Powodowie domagali się zasądzenia odpowiednich kwot wskazanych w petitum pozwu tytułem zadośćuczynienia za krzywdę w związku z naruszeniem dóbr osobistych w postaci zerwania więzi rodzinnych pomiędzy członkami rodziny.

W ocenie Sądu roszczenie powodów o zasądzenie zadośćuczynienia za krzywdę jest uzasadnione.

Strona powodowa swoje roszczenie zapłaty tytułem zadośćuczynienia za doznaną krzywdę w związku ze śmiercią syna i brata wywodzi z treści art. 24 § 1 w zw. z art. 448 k.c.

Zgodnie z art. 24 § 1 k.c. ten, czyje dobro osobiste zostaje zagrożone cudzym działaniem, może żądać zaniechania tego działania, chyba że nie jest ono bezprawne. W razie dokonanego naruszenia może on także żądać, ażeby osoba, która dopuściła się naruszenia, dopełniła czynności potrzebnych do usunięcia jego skutków, w szczególności, ażeby złożyła oświadczenie odpowiedniej treści w odpowiedniej formie. Na zasadach przewidzianych w kodeksie może ona również żądać zadośćuczynienia pieniężnego lub zapłaty odpowiedniej sumy pieniężnej na wskazany cel społeczny.

Natomiast w myśl art. 448 k.c. w razie naruszenia dobra osobistego sąd może przyznać temu, czyje dobro osobiste zostało naruszone, odpowiednią sumę pieniężną tytułem zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę lub na jego żądanie zasądzić odpowiednią sumę pieniężna na wskazany cel społeczny, niezależnie od innych środków potrzebnych do usunięcia skutków naruszenia.

W orzecznictwie ukształtowało się stanowisko, które Sąd Okręgowy w pełni podziela, iż dobrem osobistym podlegającym ochronie jest szczególna więź osobista i rodzinna pomiędzy członkami rodziny.

Zgodnie z poglądem Sądu Najwyższego wyrażonym w uchwale z dnia 22 października 2010 r. (III CZP 76/10, Lex 604152) najbliższemu członkowi rodziny zmarłego przysługuje na podstawie art. 448 k.c. w związku z art. 24 § 1 k.c. zadośćuczynienie pieniężne za doznaną krzywdę, gdy śmierć nastąpiła na skutek deliktu, który miał miejsce przed dniem 3 sierpnia 2008 r. W uzasadnieniu powyższej uchwały wskazano, iż trudno byłoby znaleźć argumenty sprzeciwiające się zaliczeniu do katalogu dóbr osobistych także więzi rodzinnych. Skoro dobrem osobistym w rozumieniu art. 23 k.c. jest kult pamięci osoby zmarłej, to - a fortiori - może nim być także więź między osobami żyjącymi. Nie ma zatem przeszkód do uznania, że szczególna więź emocjonalna między członkami rodziny pozostaje pod ochroną przewidzianą w art. 23 i 24 k.c.

Krzywda powodów M. i J. S. (1) związana ze śmiercią syna T. S. jest ogromna. Powszechnie wiadomo, iż śmierć dziecka, a zwłaszcza nastoletniego jest nieomalże największym możliwym stresem i nieszczęściem, jakie może przeżyć każdy z rodziców. Syn powodów – T. był ich najmłodszym dzieckiem. Jest oczywistym, iż matkę i ojca łączyła z osiemnastoletnim synem silna więź emocjonalna, tym bardziej, iż między pozostałymi dziećmi była kilkudziesięcioletnia różnica wieku. Powodowie z synem razem spędzali czas. Poszkodowany T. S. pomagał rodzicom przy wszelkiej sposobności czy to przy pracach domowych czy w pracach ogrodowych. Nadto z uwagi na swoje zainteresowania w zakresie informatyki większość wolnego czasu spędzał w domu wraz z rodzicami. Powodowie mając na uwadze okoliczność, iż pozostałe dzieci założyły rodziny i usamodzielniły się, mieli nadzieję, iż najmłodszy syn będzie opiekował się nimi w okresie jesieni ich życia.

Śmierć dwóch synów w tym poszkodowanego T. S. była dla powodów ogromnym dramatem. Ogrom tragedii powiększa fakt, iż była to śmierć całkowicie niespodziewana a sprawcą zdarzenia został uznany prowadzący samochód drugi z synów powodów – W. S.. Śmierć syna zniweczyła wszystkie plany i nadzieje powodów związane z T.. Po zdarzeniu powodowie nie byli w stanie normalnie funkcjonować. Zamknęli się w sobie, nie chcieli się z nikim spotykać ani uczestniczyć w jakichkolwiek uroczystościach rodzinnych czy kulturowo–rozrywkowych. Nadto powódka M. S. nie miała chęci spożywania posiłków. Powodowie przed przeprowadzką do matki powoda J. S. (1) odwiedzali częstokroć groby synów. Po kilkunastu dniach powódka zaczęła chodzić na wizyty do psychiatry.

Sąd uznał, że odpowiednie zadośćuczynienie w świetle powyższych okoliczności powinno wynosić kwotę 60.000 zł dla każdego z powodów- rodziców zmarłego T. S.. Powyższa kwota winna stanowić dostateczną kompensatę odczuwanej krzywdy pozwalając choć w minimalnym stopniu zrekompensować stratę najmłodszego syna. Sąd mając na względzie wypłacone przez pozwanego odszkodowanie tytułem znacznego pogorszenia ich sytuacji życiowej kwotę 15.000 zł, postanowił przyznać na rzecz powoda J. S. (1) i M. S. kwoty po 60.000 zł tytułem zadośćuczynienia zgodnie z żądaniem pozwu. Powyższa kwota, w ocenie Sądu nie będzie stanowić nadmiernego wzbogacenia powodów i stanowi kwotę adekwatną w okolicznościach przedmiotowej sprawy i sytuacji gospodarczej społeczeństwa w naszym kraju.

Nie ulega również wątpliwości, iż powodowie J. S. (2), A. P. i I. T. bardzo przeżyli śmierć brata T.. Był on pod szczególną troską i opieką powodów. Jako najmłodszy z rodzeństwa posiadał uprzywilejowaną pozycję. W okresie dzieciństwa zajmowali i opiekowali się bratem podczas nieobecności rodziców. Spędzali ze sobą wolny czas, odwiedzając się w miarę możliwości czy to z siostrami, które mieszkały w tej samej miejscowości czy też z bratem J. podczas odwiedzin i pięcioletniego pobytu w S.. Niewątpliwie dobra osobiste powodów zostały naruszone poprzez zerwanie więzi rodzinnej z najmłodszym bratem i doznali uszczerbku na zdrowiu , choćby przemijającego, z uwagi na pogorszenie ich stanu psychicznego po traumatycznym przeżyciu na skutek wypadku. Spadek aktywności życiowej, trudności z koncentracją, dysfunkcje w funkcjonowaniu rodzinnym osobistym i zawodowym spowodowały, że powodowie stali się osobami skrytymi i wycofanymi, tłumiącymi w sobie uczucia.. Nadto łączyła ich z bratem jedna z podstawowych i najsilniejszych więzi emocjonalnych, jaka może łączyć ludzi, która została zerwana w sposób nagły i tragiczny. Sąd uznał, że kwotą odpowiednią, którą należy zasądzić na rzecz powodów J. S. (2), A. P. i I. T. tytułem zadośćuczynienia jest kwota 35.000 zł. Kwota ta jest adekwatna do rodzaju naruszonego dobra i okoliczności sprawy, a przede wszystkim rozmiaru krzywdy, ponieważ powodów tych łączyła najsilniejsza – obok więzi powodów M. i J. S. (1)- więź z ich zmarłym bratem.

Podstawę dla zasądzenia odsetek za opóźnienie w spełnieniu świadczenia stanowi art. 481 § 1 k.c., w myśl którego jeżeli dłużnik opóźnia się ze spełnieniem świadczenia pieniężnego, wierzyciel może żądać odsetek za czas opóźnienia, chociażby nie poniósł żadnej szkody i chociażby opóźnienie było następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi.

Opóźnienie w spełnieniu świadczenia ma miejsce wówczas, gdy dłużnik nie spełnia świadczenia w terminie, a jeżeli termin nie jest oznaczony, gdy nie spełnia świadczenia niezwłocznie po wezwaniu (przez wierzyciela).

Dla ustalenia daty początkowej odsetek należnych wierzycielowi od dłużnika w przypadku świadczenia zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę istotne jest zatem określenie, w jakim terminie owo świadczenie powinno zostać spełnione.

Zobowiązanie, do zapłaty zadośćuczynienia za szkodę na osobie ma charakter zobowiązania bezterminowego. Jego wymagalność należy więc określić na podstawie dyspozycji art. 455 k.c., który stanowi, że jeżeli termin spełnienia świadczenia nie jest oznaczony, ani nie wynika z właściwości zobowiązania świadczenie powinno być spełnione niezwłocznie po wezwaniu dłużnika do wykonania. Zdaniem Sądu żądanie strony powodowej odnośnie zasądzenia odsetek ustawowych od dnia doręczenia pozwu jest nieuzasadnione. Zdaniem Sądu pozwany winien mieć odpowiedni czas na ustosunkowanie się do przedstawionych w pozwie roszczeń. Mając na uwadze, iż zwyczajowo przyjmuje się, iż termin do spełnienia świadczenia wynosi siedem dni, Sąd w okolicznościach przedmiotowej sprawy zastosował tę regułę i zasądził odsetki od wskazanych wyżej kwot po upływie 7 dni od daty doręczenia odpisu pozwu. Na karcie 104 akt sprawy znajduje się zwrotne potwierdzenie odbioru z którego wynika, iż stronie pozwanej został skutecznie doręczony odpis pozwu w dniu 24 września 2012 r. Wobec powyższego termin do spełnienia żądania pozwu upływał z dniem 1 października 2012 r. W konsekwencji Sąd zasądził odsetki od dnia następnego tj. od 2 października 2012 r. oddalając w pozostałym zakresie żądanie pozwu.

O kosztach postępowania w tym kosztach zastępstwa procesowego orzeczono na mocy art. 98 k.p.c. w zw. z art. 108 § 1 k.p.c. zgodnie z zasadą odpowiedzialności za wynik procesu. Uznając pozwanego za stronę przegrywającą spór w całości sąd zasądził na rzecz powodów kwotę 7.217 zł stanowiącą koszty zastępstwa procesowego wraz z opłatą skarbową od udzielonego pełnomocnictwa substytucyjnego - w punkcie VI wyroku.

W punkcie VIII wyroku Sąd na mocy art.113 ust. 1 ustawy z dnia 28.07.2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (Dz. U. z 2010 Nr 90, poz. 594 t.j.) nakazał ściągnąć od pozwanego na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Okręgowego w Gdańsku kwotę 12.656,90 zł, na którą składają się nieuiszczona opłata od pozwu obliczona od zasądzonej kwoty w wysokości 11.250 zł oraz koszty wynagrodzenia biegłych sądowych powołanych w sprawie w wysokości 1406,90 zł.

Dodano:  ,  Opublikował(a):  Iwona Mrajska
Podmiot udostępniający informację: Sąd Okręgowy w Gdańsku
Osoba, która wytworzyła informację:  Małgorzata Misiurna
Data wytworzenia informacji: