Serwis Internetowy Portal Orzeczeń używa plików cookies. Jeżeli nie wyrażają Państwo zgody, by pliki cookies były zapisywane na dysku należy zmienić ustawienia przeglądarki internetowej. Korzystając dalej z serwisu wyrażają Państwo zgodę na używanie cookies , zgodnie z aktualnymi ustawieniami przeglądarki.

XV C 1339/12 - wyrok z uzasadnieniem Sąd Okręgowy w Gdańsku z 2013-05-09

Sygn. akt XVC1339/12

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 9 maja 2013 r.

Sąd Okręgowy w Gdańsku w XV Wydziale Cywilnym w składzie:

Przewodniczący: SSO Ewa Tamowicz

Protokolant: sekr. Joanna Konieczka

po rozpoznaniu w dniu 25 kwietnia 2013 r.

sprawy z powództwa E. P.

przeciwko Spółdzielni Mieszkaniowej (...) w G.

o uchylenie uchwały

1. Uchyla uchwałę nr (...) Rady Nadzorczej Spółdzielni Mieszkaniowej (...) w G. z dnia 12 marca 2012 r. w sprawie wykluczenia ze spółdzielni powódki E. P..

2. Zasądza od pozwanej Spółdzielni Mieszkaniowej (...) w G. na rzecz powódki E. P. kwotę 397 zł. ( trzysta dziewięćdziesiąt siedem złotych ) tytułem zwrotu kosztów procesu.

UZASADNIENIE

W pozwie ( k. 2-6 ) powódka E. P. domagała się uchylenia uchwały nr (...) z dnia 12 marca 2012 r. Rady Nadzorczej pozwanej Spółdzielni Mieszkaniowej (...) w G. oraz zasądzenia od pozwanej kosztów postępowania według norm przepisanych, w tym kosztów zastępstwa procesowego i opłaty skarbowej od pełnomocnictwa.

W uzasadnieniu powódka wskazała, że w dniu 12 marca 2012 r. Rada Nadzorcza pozwanej wykluczyła ją ze Spółdzielni. W uzasadnieniu uchwały wskazano, iż powódka świadomie działała wbrew woli interesom Spółdzielni, doprowadzając tym samym do szkody po jej stronie. W ocenie pozwanej działanie powódki na szkodę spółdzielni przejawiało się tym, iż podając się, niezgodnie z prawdą, za członka nieistniejącego Komitetu Protestacyjnego, doprowadziła do niezawarcia istotnego dla interesu Spółdzielni porozumienia związanego z budową wielofunkcyjnej hali sportowo - widowiskowej na granicy (...) i (...) wraz z całym układem komunikacyjnym, negocjowanego przez Zarząd Spółdzielni z Gminą (...). Na skutek niepodpisania powyższego porozumienia Spółdzielnia utraciła możliwość osiągnięcia wymiernych korzyści majątkowych w postaci doprowadzenia łączy światłowodowych do terenów szkół przy ul.. S. i S., zainstalowania monitoringu terenów Spółdzielni, inwentaryzacji budynków przed rozpoczęciem palowania(...)oraz wykonania remontu chodnika przy ul. (...). Pozwana w wyjaśnieniu swojego stanowiska wskazała, iż Komitet w dniu 29 stycznia 2010 r. podjął decyzję o samorozwiązaniu. Natomiast w dniu 16 lutego 2011 r., na posiedzeniu Komisji Rewizyjnej Rady Miasta (...), powódka podając się za członka nieistniejącego już Komitetu Protestacyjnego, doprowadziła do wstrzymania podpisania porozumienia do czasu wyborów do Rady Osiedla (...) (...). W następstwie przeprowadzonych wyborów Gmina (...)zwróciła się do Rady Osiedla o pozytywne zaopiniowanie porozumienia, które ostatecznie zostało przyjęte w grudniu 2011 r. Ze względu na znaczny upływ czasu od maja do grudnia 2011 r. Gmina przeznaczyła środki na realizację inwestycji w roku budżetowym 2011 r. na inne cele, zaś w roku budżetowym 2012 r. nie ma środków na wykonanie zapisanych w porozumieniu zadań. Taki stan rzeczy uzasadnia, zdaniem pozwanej, wykluczenie powódki z członkostwa Spółdzielni.

Powódka podniosła, że zaskarżona uchwała sprzeczna jest z postanowieniami statutu pozwanej oraz ma na celu pokrzywdzenie jej jako członka Spółdzielni. Wskazała, że jak wynika z protokołu posiedzenia Rady Nadzorczej, Zarząd pozwanej nie wnioskował o wykluczenie powódki. Powódka podniosła, że nie pełni żadnej funkcji, która upoważniałaby ją do samodzielnego składania oświadczeń woli w imieniu jakichkolwiek organów Spółdzielni, czy też Rady Osiedla działającej kolegialnie. Sama nie mogła zatem do niczego doprowadzić. Rada Osiedla nie posiada kompetencji do skutecznego powstrzymania Spółdzielni od złożenia oświadczenia woli i zawarcia porozumienia. Powódka przyznała, że była obecna na posiedzeniu Komisji Rewizyjnej Rady Miasta(...), które odbyło się w dniu 16 lutego 2011 r. Zakwestionowała jednak twierdzenia pozwanej, jakoby podała się za członka Komitetu Protestacyjnego. Jak wynika z jej oświadczenia z dnia 12 marca 2012 r. powódka nigdy do Komitetu Protestacyjnego nie należała. Okoliczność, iż na liście osób obecnych na posiedzeniu Komisji Rewizyjnej obok nazwiska powódki w rubryce "stanowisko" widnieje nazwa Komitetu Protestacyjnego spowodowane jest wyłącznie tym, iż powódka popierała dążenia Komitetu dotyczące zminimalizowania zagrożenia, jakie niosła za sobą budowa hali sportowo - widowiskowej.

Powódka wyjaśniła, że istniały dwa niezależne komitety protestacyjne, z tego jeden rozwiązał się w lutym 2010 r., a drugi nie został rozwiązany.

Powódka podniosła, że poza ogólnikowymi twierdzeniami nie mającymi poparcia w rzeczywistości, pozwana w żaden sposób nie uzasadniła, na czym dokładnie miałoby polegać działanie powódki wbrew interesom Spółdzielni. Z treści protokołu z posiedzenia Komisji Rewizyjnej Rady Miasta G. z dnia 16 lutego 2011 r. w żaden sposób nie wynika, aby powódka zabierała głos w sprawie wstrzymania podpisania porozumienia. Treść protokołu z posiedzenia Komisji Rewizyjnej, pisma z dnia 19 grudnia 2011 r. oraz uchwała nr (...) z dnia 22 września 2011 r. wskazują, zdaniem powódki na to, iż nie zawarcie porozumienia nie było spowodowane jej winą. Tym bardziej, że za wstrzymaniem podpisania porozumienia do czasu wybrania nowej Rady Osiedla był sam Prezydent Miasta G..

Pozew został wniesiony w dniu 18 kwietnia 2012 r. ( koperta k. 39 akt ).

W odpowiedzi na pozew ( k. 49-69 ) pozwana wniosła o oddalenie powództwa oraz zasądzenie kosztów postępowania.

W uzasadnieniu podniosła, że powódka spełniała przesłanki wykluczenia, określone w statucie. Działanie wbrew interesom Spółdzielni przejawiało się przede wszystkim tym, że powódka podając się niezgodnie z prawdą za członka nieistniejącego już wtedy Komitetu Protestacyjnego doprowadziła do wstrzymania podpisania niezwykle istotnego porozumienia negocjowanego przez Zarząd pozwanej z Gminą M. G., co doprowadziło do zaprzepaszczenia możliwości realizacji inwestycji i osiągnięcia wymiernych korzyści majątkowych przez Spółdzielnię. Skutkowało to powstaniem szkody po stronie pozwanej. Zarząd Spółdzielni, przy udziale Stowarzyszenia (...) (...)przez wiele lat prowadził bardzo złożone i trudne negocjacje z Gminą (...), celem zawarcia porozumienia w wyniku którego pozwana otrzymałaby kompensaty z tytułu wybudowania hali sportowo-widowiskowej na granicy G. i S. wraz z całym układem komunikacyjnym. Spółdzielnia miała uzyskać doprowadzenie łączy światłowodowych do terenów szkół przy ul. (...), co umożliwiłoby podłączenie kamer monitoring terenów pozwanej, inwentaryzację budynków przed rozpoczęciem palowania(...), wykonanie remontu chodnika przy ul. (...).

W dniu 16 lutego 2011 r. odbyło się posiedzenie Komisji Rewizyjnej Rady Miasta (...), na które przybyły powódka wraz z M. C. i K. Ś.. Podały się za członków i przedstawicieli Komitetu Protestacyjnego (...). Zarówno treść protokołu nr (...) z posiedzenia Komisji Rewizyjnej, jak też lista obecności, stanowiąca załącznik (...) do tego protokołu, wyraźnie wskazują, iż powódka występowała jako członek i przedstawiciel Komitetu Protestacyjnego. Na posiedzeniu w imieniu wspomnianych powyżej trzech członkiń Komitetu Protestacyjnego przemawiała przede wszystkim M. C.. Prezentowane przez nią stanowisko znajdowało, co najmniej milczącą aprobatę i poparcie ze strony powódki. Poprzez sam fakt wspólnego przybycia na posiedzenie, a następnie obecność i zachowanie na tym posiedzeniu, powódka legitymizowała i popierała twierdzenia oraz żądania zgłaszane przez M. C.. Wszystkie trzy Panie, podając się za członków Komitetu Protestacyjnego, który znalazł poparcie około 2 tysięcy osób starały się wywrzeć wrażenie, iż występują w imieniu określonej szerokiej społeczności lokalnej. Miasto nie mogło przecież zlekceważyć opinii tak dużej grupy osób. M. C. z uporem posługiwała się w swoich wypowiedziach liczbą mnogą. Zasadniczym celem pojawienia się powódki, M. C. i K. Ś. na posiedzeniu Komisji Rewizyjnej było doprowadzenie do wstrzymania podpisywania porozumienia przynajmniej do czasu wyboru nowej Rady Osiedla. Powódka podjęła takie działania, pomimo iż porozumienie miało zostać podpisane wyłącznie przez Spółdzielnię i Gminę(...). Rada Osiedla, jako jednostka pomocnicza Gminy, a także Stowarzyszenie (...) pełniły w tym względzie jedynie funkcje konsultacyjne i opiniujące. Członkinie domniemanego Komitetu Protestacyjnego nie kwestionowały nawet specjalnie zakresu merytorycznego porozumienia, skupiając się na samym zablokowaniu jego zawarcia. M. C. zgłosiła żądanie wstrzymania przez Gminę (...)podpisywania porozumienia praktycznie w ostatniej chwili, gdy najwyżej miesiąc dzielił Spółdzielnię od ostatecznego zwieńczenia ponad 5-letnich negocjacji. Wspomniany powyżej wniosek złożony w imieniu Komitetu Protestacyjnego (w tym powódki) przez M. C. o wstrzymanie przez Gminę(...)podpisywania porozumienia ze Spółdzielnią do czasu powołania nowej Rady Osiedla spotkał się z aprobatą ze strony Komisji Rewizyjnej, a także obecnego na jej posiedzeniu A. B.. W skierowanym do Spółdzielni piśmie z dnia 28 listopada 2011 r. A. B. stwierdził, że w związku z zaistniałą sytuacją Miasto, po przeanalizowaniu możliwości budżetowych informuje, że nie jest w stanie wydatkować tegorocznych środków finansowych na zadania zapisane w projekcie porozumienia przekazanym do Rady Osiedla (...). W świetle zasad doświadczenia życiowego, oczywiste jest, iż odłożenie przez Gminę(...)zawarcia porozumienia ze Spółdzielnią na czas nieokreślony oznacza, iż Spółdzielnia najpewniej całkowicie utraciła istotne i wymierne korzyści płynące z tego porozumienia. E. P. doskonale zdawała sobie sprawę z konsekwencji wstrzymania podpisania porozumienia.

Pozwana zaprzeczyła jakoby to nie Zarząd wnioskował o wykluczenie powódki. Wprawdzie wniosek o wykluczenie został złożony przez członków pozwanej, ale po zaakceptowaniu go przez Zarząd, zgodnie ze Statutem, przedstawiono go do decyzji Rady Nadzorczej.

Sąd ustalił i zważył, co następuje:

Bezspornym w sprawie jest, że powódka E. P. jest członkiem pozwanej Spółdzielni.

Bezspornym jest i to, że Zarząd pozwanej negocjował z Gminą (...)porozumienie, którego celem było uzyskanie przez Spółdzielnię rekompensat w związku z uciążliwościami wynikającymi z budowy hali sportowo - widowiskowej na granicy(...)wraz z całym układem komunikacyjnym. Rekompensaty te miały polegać m. in. na doprowadzeniu łączy światłowodowych do terenów szkół przy ul.. S. i S., zainstalowaniu monitoringu terenów Spółdzielni, inwentaryzacji budynków przed rozpoczęciem palowania (...)oraz wykonaniu remontu chodnika przy ul. (...).

W roku 2006 r. został założony Komitet Protestacyjny, którego powódka nigdy nie była członkiem, jednakże którego działania popierała. Równolegle działał drugi niezależny komitet protestacyjny. Negocjacje pomiędzy pozwaną i Gminą(...)były na tyle zaawansowane, że członkom Spółdzielni przedstawiono projekt wynegocjowanego porozumienia. Powódka zapoznała się z jego treścią.

Dowód: zeznania powódki E. P. w charakterze strony k. 159-161 i na rozprawie w dniu 25 04 2013 r.

W dniu 16 lutego 2011 r. odbyło się posiedzenie Komisji Rewizyjnej Rady Miasta (...), na którym były obecne powódka oraz M. C. i K. Ś.. Osoby te podpisały się na liście obecności. W rubryce "miejsce pracy-stanowisko" powódka wpisała(...)

Podczas posiedzenia głos zabierała jedynie M. O., że Komitet protestuje przeciwko podpisaniu porozumienia.

Powódka siedziała na miejscach dla publiczności i nie zabierała głosu.

Podczas posiedzenia głos zabrał przewodniczący Komisji Rewizyjnej, który zasugerował, aby w przedmiocie porozumienia wypowiedziała się Rada Osiedla i żeby porozumienie zostało podpisane w maju 2011r., kiedy mandat uzyska nowa Rada Osiedla. Komisja Rewizyjna stwierdziła, że został osiągnięty kompromis polegający na wstrzymaniu uzgodnień proponowanego porozumienia do czasu przeprowadzenia wyborów do Rady Osiedla (...) (...) (...). Według oświadczenia zastępcy Prezydenta Miasta(...) A. B. uczestniczącego w posiedzeniu Komisji Rewizyjnej ewentualne porozumienie Gminy(...)z pozwaną miało zostać zawarte przy udziale nowo wybranej Rady Osiedla.

Dowód:, lista obecności k.26, 90, protokół nr (...) k.28-34, zeznania powódki w charakterze strony k. 159-161 i na rozprawie w dniu 25 04 2013 r.

Powódka jest członkiem(...) (...) wybranym w wyborach w maju 2011 r. Nie pełni żadnej funkcji w zarządzie ani prezydium tej Rady.

W dniu 22 września 2011 r. Rada Osiedla podjęła uchwałę nr (...) w sprawie zaopiniowania propozycji porozumienia pomiędzy Spółdzielnią Mieszkaniową(...)a Gminą(...). (...) postanowiła nie zajmować stanowiska w sprawie tego porozumienia, ponieważ takie działania nie mieszczą się w zapisach statutowych osiedla(...) (...)

Dowód: uchwała z dnia 22 09 2011 r. k. 35, zeznania powódki w charakterze strony k. 159-161 i na rozprawie w dniu 25 04 2013 r.

W dniu 20 lutego 2012 r. członkowie Spółdzielni złożyli wniosek o wykluczenie powódki z członkostwa w pozwanej. Wniosek ten został zaopiniowany przez Zarząd pozwanej i przedstawiony Radzie Nadzorczej. W dniu 12 marca 2012 r. na posiedzeniu Rady Nadzorczej przedstawiono do rozpoznania ten wniosek. Powódka uczestniczyła w posiedzeniu Rady Nadzorczej i zabierała glos w swojej sprawie.

W piśmie z dnia 12 marca 2012r. powódka oświadczyła, że w dniu 16 lutego 2011r. była obecna na posiedzeniu Komisji Rewizyjnej jako mieszkanka i członek Spółdzielni oraz że nie zabierała głosu i nie wypowiadała się w sprawie porozumienia. O. również, że nigdy nie działała wbrew interesom pozwanej Spółdzielni.

W tym samym dniu Rada Nadzorcza pozwanej podjęła uchwałę o wykluczeniu powódki ze Spółdzielni. Jako podstawę prawną wskazano przepisy par. 27 ust. 2 i par. 29 ust. 2 pkt. 1 statutu pozwanej. W uzasadnieniu uchwały wskazano, że powódka świadomie działała wbrew interesom Spółdzielni, doprowadzając tym samym do szkody po jej stronie, co w konsekwencji doprowadziło do jej wykluczenia. Działanie powódki na szkodę Spółdzielni przejawiało się tym, iż podając się, niezgodnie z prawdą, za członka nieistniejącego Komitetu Protestacyjnego, doprowadziła do nie zawarcia istotnego dla interesu Spółdzielni porozumienia związanego z budową wielofunkcyjnej hali sportowo - widowiskowej na granicy (...)wraz z całym układem komunikacyjnym, negocjowanego przez Zarząd Spółdzielni z Gminą (...). Na skutek nie podpisania powyższego porozumienia Spółdzielnia utraciła możliwość osiągnięcia wymiernych korzyści majątkowych w postaci doprowadzenia łączy światłowodowych do terenów szkół przy ul.. S. i S., zainstalowania monitoringu terenów Spółdzielni, inwentaryzacji budynków przed rozpoczęciem palowania (...)oraz wykonania remontu chodnika przy ul. (...). Ogólna wartość inwestycji miała wynosić 1 258 000 zł. Powódka nigdy nie była członkiem tego Komitetu. Wskazano również, że działania powódki storpedowały szansę zawarcia porozumienia. Rada Osiedla, której radną została powódka pozytywnie zaopiniowała porozumienie, jednakże dopiero w grudniu 2011 r.

Dowód: wniosek o wykluczenie k. 109, pismo Zarządu pozwanej z dnia 21 02 2012 r. k. 115, pisma powódki z dnia 12 03 2012 r. k. 24-25, protokół (...)/2012 k. 84-89, uchwała nr (...) z dnia 12 03 2012r., k. 9-10, 81-83, zeznania powódki w charakterze strony k. 159-161 i na rozprawie w dniu 25 04 2013 r., zeznania członka Zarządu pozwanej D. P., k. 182-184 i na rozprawie w dniu 25 kwietnia 2013 r.

Rada Nadzorcza pozwanej liczy 16 członków, którzy wszyscy uczestniczyli w posiedzeniu w dniu 12 marca 2012 r. Za uchwałą o wykluczeniu powódki głosowało 15 członków Rady przy jednym głosie przeciwnym.

Pismem z dnia 13 marca 2012 r. powódka została zawiadomiona o podjęciu uchwały o wykluczeniu.

Dowód: protokół wraz z listą obecności k. 84-89, pismo z dnia 13 03 2012 r. k. 121 akt.

Porozumienie pomiędzy pozwaną i Gminą (...)nie zostało podpisane do dnia zamknięcia rozprawy. Nadal trwają ustalenia pomiędzy Gminą a pozwana dotyczące realizacji przewidywanych inwestycji.

Mimo nie podpisania porozumienia w roku 2011 wykonano monitoring wizyjny dla (...) ul. (...), termomordernizację (...)wraz z usytuowaniem jednej dodatkowej kamery obrotowej, punkt monitorowania hałasu na ul. (...), trzy ciągi postojowe wzdłuż ul. (...), uporządkowanie terenu byłego rynku przy ul. (...) celem parkowania aut, wyodrębnienie 250 miejsc parkingowych na parkingu przy hali sportowej, zamkniecie wjazdu na (...).

Dowód: pismo Prezydenta Miasta (...) z dnia 28 11 2011 r. k. 91-94, protokoły z przebiegu spotkań k. 232-246, 342-346 akt.

Zgodnie z postanowieniem par. 29 ust. 1 statutu pozwanej członek może być wykluczony ze spółdzielni w przypadku, gdy z jego winy umyślnej lub rażącego niedbalstwa dalsze pozostawanie w Spółdzielni nie da się pogodzić z postanowieniami statutu lub dobrymi obyczajami. Na podstawie par. 29 ust. 2 wykluczenie może nastąpić w szczególności, gdy członek: świadomie szkodzi Spółdzielni lub działa wbrew jej interesom ( pkt. 1 ), poważnie narusza dobre obyczaje ( pkt. 2 ), uporczywie narusza postanowienia Statutu, regulaminów i innych uchwał organów Spółdzielni ( pkt. 3 ), uporczywie uchyla się od wykonywania istotnych zobowiązań wobec Spółdzielni ( pkt. 4 ), świadomie wprowadza Spółdzielnię w błąd w celu nabycia określonych uprawnień ( pkt. 5 ).

Zgodnie z par. 31 Statutu wykluczenia lub wykreślenia członka z rejestru dokonuje Rada Nadzorcza po uprzednim wysłuchaniu wyjaśnień zainteresowanego członka.

Zgodnie z par. 43 pkt. 14 statutu do kompetencji Rady Nadzorczej należy podejmowanie uchwał w sprawie wykluczenia lub wykreślenia z rejestru członków na wniosek Zarządu.

Dowód: statut pozwanej okładka k. 123 akt.

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie zeznań stron oraz zgromadzonych dokumentów urzędowych i prywatnych wskazanych przy dokonywaniu konkretnych ustaleń faktycznych.

Za wiarygodne Sąd uznał zeznania powódki przesłuchanej w charakterze strony na rozprawie w dniu 25 kwietnia 2013 r. kiedy to powódka podtrzymała zeznania informacyjne złożone na rozprawie w dniu 6 września 2012 r. Zeznania te Sąd uznał za wiarygodne, albowiem korespondują one z dowodami z dokumentów prywatnych i urzędowych złożonych do akt przez obie strony.

Za częściowo wiarygodne Sąd uznał zeznania złożone przez członka Zarządu pozwanej Spółdzielni (...) na rozprawie w dniu 25 kwietnia 2013 r. kiedy to podtrzymał on zeznania informacyjne z rozprawy w dniu 22 października 2012 r. Zeznania pozwanego zasadniczo znajdują potwierdzenie z dokumentach prywatnych złożonych do akt sprawy.

Jednakże Sąd nie dał wiary twierdzeniom pozwanego jakoby to powódka doprowadziła do nie zawarcia porozumienia z Gminą (...). Przeczy temu treść protokołu z posiedzenia Komisji Rewizyjnej Rady Miasta(...)z dnia 16 lutego 2011 r., z którego jednoznacznie wynika, że powódka na posiedzeniu tym nie zabierała głosu.

Sąd nie dał wiary twierdzeniom pozwanego jakoby wszystkie zadania inwestycyjne objęte projektem porozumienia wypadły z harmonogramu na lata 2012-2013. Przeczą temu protokoły ze spotkań przedstawicieli Gminy z przedstawicielami pozwanej po dniu 12 marca 2012 r., z których wynika, że istnieje możliwość zrealizowania niektórych zadań jeszcze w roku 2013 r.

Za wiarygodne Sąd uznał zgromadzone w sprawie dokumenty urzędowe w rozumieniu przepisu art. 244 par. 1 k.p.c. ( dokumenty pochodzące od organów Gminy (...)) i dokumenty prywatne w rozumieniu przepisu art. 245 k.p.c. - opisane przy dokonywaniu konkretnych ustaleń faktycznych. Natomiast Sąd nie brał pod uwagę dokumentów pochodzących z roku 2010 i lat wcześniejszych skoro powódce zarzucono działanie w roku 2011. Poza tym stan faktyczny sprawy był w zasadniczych kwestiach bezsporny. Bezspornym było przede wszystkim to, że powódka nie była członkiem jakiegokolwiek komitetu protestacyjnego.

Sąd dopuścił i przeprowadził dowód z zeznań świadków: E. I., A. C., H. K., A. K. (1), W. K., M. F., B. B., F. S., J. Ż., A. K. (2) - przesłuchanych na rozprawie w dniu 31 stycznia 2013 r. oraz świadków: L. K., E. B., Z. M., M. S., T. M. (1), J. S., S. T., W. G., E. S., T. M. (2), W. L. - przesłuchanych na rozprawie w dniu 7 lutego 2013 r. i świadka E. K. - przesłuchanej na rozprawie w dniu 25 kwietnia 2013 r. Zeznania tych świadków nie stanowiły jednak podstawy ustaleń faktycznych, ponieważ świadkowie nie dysponowali żadnymi bezpośrednimi informacjami, które dotyczyłyby nagannego zachowania powódki, mającego uzasadniać jej wykluczenie. Większość z nich w ogóle nie znała powódki, żadne nie uczestniczył w posiedzeniu Komisji Rewizyjnej Rady Miasta (...)w dniu 16 lutego 2011 r., a ich wiedza wynikała jedynie z dokumentów, którymi Sąd także dysponował.

Pozostałe wnioski o przeprowadzenie dowodów osobowych strony cofnęły w toku postępowania.

Na rozprawie w dniu 7 lutego 2013 r. pełnomocnik powódki cofnął wniosek zawarty w piśmie z dnia 16 listopada 2012 r. ( k. 218 ) o przeprowadzenie dowodu z nagrania przebiegu posiedzenia Rady Nadzorczej w dniu 12 marca 2012 r. Dlatego też Sąd nie przeprowadzał tego dowodu uznając zresztą, że okoliczność dotycząca oświadczenia przewodniczącego Rady Nadzorczej A. K. (2), co do tego, że brak jest wniosku Zarządu spółdzielni o wykluczenie powódki nie ma znaczenia dla rozstrzygnięcia sprawy, o czym będzie mowa niżej. Poza tym, zapis tego nagrania sporządzony przez powódkę ( k. 221-226 ) nie był kwestionowany przez pozwaną.

Na rozprawie w dniu 25 kwietnia 2013 r. Sąd przeprowadził dowód z akt członkowskich. Jednakże wobec jednoznacznej sytuacji powódki w zakresie członkostwa i treści dokumentów złożonych do akt sprawy, Sąd nie czynił żadnych ustaleń na podstawie akt członkowskich powódki.

Roszczenie powódki jest uzasadnione.

Zgodnie z przepisem art. 24 par. 2 ustawy z dnia 16 września 1982 r. Prawo spółdzielcze wykluczenie członka ze spółdzielni może nastąpić w wypadku, gdy z jego winy umyślnej lub z powodu rażącego niedbalstwa dalsze pozostawanie w spółdzielni nie da się pogodzić z postanowieniami statutu spółdzielni lub dobrymi obyczajami. Statut określa przyczyny wykluczenia.

Zgodnie z przepisem art. 24 par. 5 tej samej ustawy organ, który podjął uchwałę w sprawie wykreślenia albo wykluczenia, ma obowiązek zawiadomić członka na piśmie wraz z uzasadnieniem o wykreśleniu albo wykluczeniu ze spółdzielni w terminie dwóch tygodni od dnia podjęcia uchwały. Uzasadnienie powinno w szczególności przedstawiać motywy, którymi kierował się organ spółdzielni uznając, że zachowanie członka wyczerpuje przesłanki wykluczenia albo wykreślenia określone w statucie. Zawiadomienie zwrócone z powodu niezgłoszenia przez członka zmiany podanego przez niego adresu ma moc prawną doręczenia. Zgodnie zaś z przepisem art. 24 par. 6 ustawy, jeżeli organem właściwym w sprawie wykluczenia albo wykreślenia członka ze spółdzielni jest, zgodnie z postanowieniami statutu, rada nadzorcza, członek spółdzielni ma prawo:

1) odwołać się od uchwały o wykluczeniu albo wykreśleniu do walnego zgromadzenia, w terminie określonym w statucie, albo 2) zaskarżyć uchwałę rady nadzorczej do sądu w terminie sześciu tygodni od dnia doręczenia członkowi uchwały z uzasadnieniem; przepisy art. 42 stosuje się odpowiednio.

Zaskarżona uchwała została podjęta w dniu 12 marca 2012 r. Pozew w tej sprawie wniesiono w dniu 18 kwietnia 2012 r. poprzez nadanie w tym dniu listu poleconego do Sądu. Tym samym powództwo zostało wniesione przed upływem sześciotygodniowego ustawowego terminu.

Jako podstawę wykluczenia wskazano w zaskarżonej uchwale przepis par. 29 ust. 2 pkt. 1 statutu pozwanej to jest świadome szkodzenie spółdzielni lub działanie wbrew jej interesom.

Zgodnie z poglądem Sądu Najwyższego wyrażonym w wyroku z dnia 10 stycznia 2007 r. ( ICSK335/06, Lex507984 ) podstawą żądania uchylenia uchwały walnego zgromadzenia (zebrania przedstawicieli) spółdzielni mogą być zarówno zarzuty merytoryczne, jak i formalne, te ostatnie jednak o tyle, o ile wadliwość miała lub mogła mieć wpływ na treść uchwały. Zakres kognicji sądu badającego powództwo o uchylenie uchwały w przedmiocie wykluczenia ze spółdzielni jest ograniczony do tych tylko przyczyn wykluczenia, które wyraźnie zostały wymienione w treści uchwały. Nie jest dopuszczalne formułowanie przez spółdzielnię w toku postępowania sądowego innych zarzutów, które uzasadniać mają zasadności uchwały. Takie też tylko przyczyny mogą być przedmiotem zarzutów, na których oparte jest powództwo o uchylenie uchwały walnego zgromadzenia (zebrania przedstawicieli) spółdzielni. Podobnie w wyroku Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 7 października 2010 r. ( IACa 441/10, Lex1120133 ) wyrażono pogląd, że wykluczenie ze spółdzielni może zostać dokonane jedynie w przypadku, gdy konkretne, zawinione zachowanie członka spółdzielni powoduje, że jego dalsze pozostawanie w Spółdzielni będzie nie do pogodzenia z postanowieniami statutu lub zasadami współżycia społecznego. Uchwała o wykluczeniu powinna podawać ten powód. Ocena, czy to zachowanie członka może stać się podstawą wykluczenia, podlega kontroli sądu. Rola sądu w tym postępowaniu polega nie na ocenie całokształtu zachowania się i działalności członka, lecz jedynie na zbadaniu, czy przyczyny podane w uchwale o wykreśleniu istniały i czy wykreślenie członka spółdzielni z tych właśnie przyczyn nie naruszało przepisów prawa lub postanowień statutu.

Treść postanowienia par. 29 ust. 1 statutu pozwanej stanowi powtórzenie przepisu art. 24 par. 2 ustawy Prawo spółdzielcze. Uszczegółowieniem tej regulacji są dalsze postanowienia ust. 2 par. 29 statutu określające pięć konkretnych przyczyn wykluczenia członka ze spółdzielni. Oznacza to, że wskazane w ust. 2 par. 29 statutu zachowania członka Spółdzielni muszą cechować się winą umyślną lub rażącym niedbalstwem. W postanowieniu ust. 2 pkt. 1 par. 29 statutu określono jako przyczynę wykluczenia świadome szkodzenie lub działanie wbrew interesom spółdzielni. Redakcja językowa zastosowana w tym postanowieniu wskazuje na zachowanie polegające na działaniu, a nie zaniechaniu. Powódce zarzucono w zaskarżonej uchwale świadome szkodzenie spółdzielni i działanie wbrew jej interesom poprzez doprowadzenie do nie zawarcia porozumienia między pozwaną a Gmina (...). Tym samym, aby skutecznie wykluczyć powódkę ze Spółdzielni, Spółdzielnia zobligowana jest w szczególności wykazać, co najmniej rażące niedbalstwo lub winę umyślną. To bowiem pozwana Spółdzielnia jest obciążona obowiązkiem wykazania przesłanek wykluczenia członka - okoliczności wskazanych w uzasadnieniu uchwały o wykluczeniu.

Pozwana zarzucała, że powódka działała świadomie wbrew interesowi spółdzielni, czym doprowadziła do wyrządzenia jej szkody. Sąd nie podziela stanowiska pozwanej, przy czym zauważyć należy, że pozwana jako działanie powódki wbrew interesom Spółdzielni i na jej szkodę wskazała jedynie udział powódki w posiedzeniu Komisji Rewizyjnej Rady Miasta (...) w dniu 16 lutego 2011 r., na którym nie podjęto jednak definitywnej decyzji o nie zawieraniu porozumienia lecz odłożono tę decyzję celem uzyskania stanowiska nowej Rady Osiedla, która miała być wybrana w maju 2011 r. Wprawdzie powódka obecna była na posiedzeniu Komisji Rewizyjnej w tym dniu, jak również, co było bezsporne, uznawała za niezasadne podpisywanie porozumienia i nie zgadzała się z nim, to jednak istotnym jest, że powódka nie podjęła żadnego działania dla storpedowania podpisania porozumienia. Nie zgłaszała w tym przedmiocie żadnych uwag, a na posiedzeniu nie zabrała głosu. W imieniu Komitetu Protestacyjnego glos zabierała inna osoba, a powódka jedynie podpisała listę obecności wprawdzie wskazując siebie jako przedstawiciela Komitetu Protestacyjnego(...). Lista obecności ma jednak jedynie charakter porządkowy i z niej w żaden sposób nie wynika zamiar określonego działania ani tym bardziej to działanie.

Zdaniem Sądu, na gruncie niniejszej sprawy nie zostały wskazane żadne okoliczności i działania powódki, które mogły mieć charakter zawiniony, jak również nie wykazano, na czym miałoby polegać przynajmniej rażące niedbalstwo powódki, a więc nie każde niedbalstwo lecz niedbalstwo kwalifikowane. Zdaniem Sądu, nie podpisanie porozumienia nie ma żadnego związku z osobą powódki. Był to bowiem projekt negocjowany przez Spółdzielnię Mieszkaniową (...) i Gminę(...)i to wskazane podmioty jako strony negocjacji miały rzeczywisty wpływ na to, czy porozumienie zostanie zawarte. Powódka nie miała również żadnego wpływu na tok pracy nowej Rady Osiedla i jej decyzję, co w toku postępowania zarzuciła pozwana, a co wobec braku podniesienia tej okoliczności w uzasadnieniu zaskarżonej uchwały nie mogło i tak stanowić uzasadnienia wykluczenia powódki i co zresztą także nie zostało przez pozwaną wykazane. Podkreślić trzeba, że wykluczenie ze Spółdzielni może zostać dokonane jedynie w przypadku, gdy konkretne, zawinione zachowanie członka Spółdzielni powoduje, że jego dalsze pozostawanie w Spółdzielni będzie nie do pogodzenia z postanowieniami statutu lub zasadami współżycia społecznego. Sąd dokonując oceny całokształtu zachowania powódki doszedł do wniosku, że przyczyna podana w uchwale o wykluczeniu nie istniała, w związku z czym wykluczenie powódki nastąpiło z naruszeniem przepisów prawa i postanowień statutu.

Przywołany w art. 24 par. 6 ustawy Prawo spółdzielcze wyżej przepis art. 42 tej samej ustawy stanowi w par. 3, że uchwała sprzeczna z postanowieniami statutu bądź dobrymi obyczajami lub godząca w interesy spółdzielni albo mająca na celu pokrzywdzenie jej członka może być zaskarżona do sądu. W ocenie Sądu podjęta przez pozwaną uchwała pozostaje niewątpliwie w sprzeczności z postanowieniami par. 29 ust. 1 i 2 pkt. 1 statutu pozwanej. Pozwana bowiem podjęła uchwałę, pomimo że nie zaistniały przesłanki wykluczenia powódki wskazane w przywołanych przepisach. Wskazać przy tym należy, że zgodnie z przepisem art. 18 par. 4 ustawy Prawo spółdzielcze członek Spółdzielni ma poza prawami określonymi w ustawie, także inne prawa określone w statucie. W statucie pozwanej jako prawa członka określono m. in. prawo do czynnego udziału w życiu spółdzielni i zgłaszania wniosków związanych z jej działalnością oraz prawo krytyki niewłaściwie działających organów Spółdzielni ( par. 10 pkt. 11 i 15 statutu ). Tym samym powódka jako członek Spółdzielni miała prawo interesowania się sprawami Spółdzielni, oceny działania jej organów, a jako mieszkaniec (...)miała prawo udziału ( w tym wypadku biernego ) w posiedzeniu komisji Rady Miasta - organu samorządu gminnego. W konsekwencji pozwana nie ma prawa pozbawiania powódki uprawnień do korzystania z praw członka i obywatela.

Na koniec wskazać jedynie dla porządku należy, na nietrafność podnoszonego przez powódkę zarzutu braku wniosku Zarządu pozwanej o jej wykluczenie. Zgodnie z postanowieniem par. 43 pkt. 14 statutu do kompetencji Rady Nadzorczej należy podejmowanie uchwał w sprawie wykluczenia lub wykreślenia z rejestru członków na wniosek Zarządu. Wprawdzie wniosek o wykluczenie powódki złożyli członkowie Spółdzielni adresując go do Zarządu i Rady Nadzorczej i w komparycji zaskarżonej uchwały wskazano, że została podjęta po rozpatrzeniu wniosku mieszkańców, ale wniosek mieszkańców został przedstawiony Radzie Nadzorczej przez Zarząd po uprzedniej jego decyzji w tej sprawie. Tym samym, zdaniem Sądu, był to wniosek Zarządu wywołany jedynie inicjatywą członków Spółdzielni.

Mając na uwadze powyższe ustalenia i rozważania Sąd uznał powództwo za uzasadnione, o czym orzekł w punkcie 1 wyroku na podstawie przepisów art. 42 par. 3, art. 24 par. 2 i 6 ustawy Prawo spółdzielcze oraz na podstawie par. 29 ust. 1 i ust. 2 pkt. 1 statutu pozwanej stosowanych, a contrario.

O kosztach Sąd orzekł w punkcie 2 wyroku na podstawie art. 98 par. 1 k.p.c. w związku z art. 108 par. 1 k.p.c. zgodnie z zasadą odpowiedzialności za wynik procesu. Na zasądzone koszty składa się opłata od pozwu w kwocie 200 zł. oraz kwota 180 zł. tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego w postaci wynagrodzenia pełnomocnika ustalonego w oparciu o § 10 pkt 1 rozporządzenia z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu i kwota 17 zł. tytułem opłaty skarbowej od pełnomocnictwa.

Dodano:  ,  Opublikował(a):  Urszula Skórzewska
Podmiot udostępniający informację: Sąd Okręgowy w Gdańsku
Osoba, która wytworzyła informację:  Ewa Tamowicz
Data wytworzenia informacji: