Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Gdańsku

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 6 czerwca 2019r.

Sąd Okręgowy w Gdańsku XV Wydział Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący SSO Małgorzata Misiurna

Protokolant stażysta Karolina Mierzejewska

po rozpoznaniu w dniu 21 maja 2019 r. w Gdańsku

sprawy z powództwa G. H.

przeciwko K. K.

o zapłatę

I.  zasądza od pozwanej K. K. na rzecz powódki G. H. kwotę 91.666,48 zł ( dziewięćdziesiąt jeden tysięcy sześćset sześćdziesiąt sześć złotych i 48/100) z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 5 lipca 2018r. do dnia zapłaty;

II.  oddala powództwo w pozostałej części;

III.  zasądza od pozwanej na rzecz powódki kwotę 5417 zł ( pięć tysięcy czterysta siedemnaście złotych ) tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego;

IV.  nakazuje ściągnąć od pozwanej K. K. na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Okręgowego w Gdańsku kwotę 4584 zł ( cztery tysiące pięćset osiemdziesiąt cztery złote ) tytułem zwrotu kosztów sądowych – opłaty od pozwu.

UZASADNIENIE

Powódka G. H. w pozwie z dnia 17 sierpnia 2018r. wniosła o zasądzenie od pozwanej K. K. (...) na rzecz powódki kwoty 91.666,48 zł. wraz z ustawowymi odsetkami od dnia doręczenia odstąpienia od umowy tj. 5 lipca 2018r. do dnia zapłaty, a także zasądzenie kwoty 2.700,00 zł. tytułem odszkodowania za szkodę oraz zadośćuczynienia za uszczerbek psychiczny spowodowany niewywiązaniem się z umów.

W uzasadnieniu pozwu powódka wskazała, iż w dniu 8 grudnia 2015 roku zawarła z pozwaną prowadzącą wówczas działalność gospodarczą pod nazwą P. (...) z siedzibą w S. umowę przedwstępną dotyczącą prac przygotowawczych do przyszłych prac wykończeniowych „pod klucz” w nowo budowanym mieszkaniu powódki na osiedlu (...). D. w G. – w ramach pakietu (...). Strony warunki i wysokość wpłaty I transzy, która miała być później zaliczona w poczet umowy ostatecznej. Następnie w dniu 21 stycznia 2017r.powódka zawarła z pozwaną umowę o wykończenie lokalu położonego w G., przy ul. (...) 8/13 pod klucz (...) oraz umowę o wykończenie lokalu pod klucz nr (...). Umowy te zobowiązywały pozwaną do wykonania prac budowlanych oraz stolarskich.

Na mocy w/w umów powódka zapłaciła pozwanej kolejno kwoty: 6834zł, 35.832,48 zł, 19.000 zł, 5.000zł, 5.500 zł, 14.100 zł, 5.400zł, = 91.666,48 zł - wszystkie te kwoty zostały przekazane przelewami bankowymi na rachunek pozwanej.

Mieszkanie zostało odebrane od dewelopera przez powódkę w styczniu 2018r., powódka w dniu 28 lutego 2018r. zwróciła się o wyznaczenie terminu rozpoczęcia robót , zaś pozwana wskazała, ze rozpoczęcie prac planowane jest na przełomie marca i kwietnia 2018r. i zakończenie na początku maja 2018r. w drodze korespondencji e-mailowej pozwana powiadomiła powódkę że prace rozpoczną się po „majówce” z zakończenie planowane jest od 30.06.do15.07.2018r. W dniu 23 marca 2018r. strony podpisały aneks nr (...) do umów z dnia 21.01.2017r. , zgodnie z którym termin rozpoczęcia prac maił nastąpić w 3 tygodniu kwietnia a zakończenie obu umów w okresie 15-30 czerwca 2018r. ponadto pozwana miała udzielić rekompensaty w kwocie 2.700 zł , która miła zostać odjęta od umowy. Klucze od lokalu zostały przekazane pozwanej w dniu 11 kwietnia 2018r. – ale żadne prace nie zostały wykonane. Koleje informacje od pozwanej polegały na wskazaniu nowych terminów rozpoczęcia ( maj , czerwiec) i zakończenia robót ( wrzesień , październik) W związku z brakiem faktycznego rozpoczęcia prac przez pozwaną oraz kolejne zmiany terminu rozpoczęcia prac, powódka odstąpiła od zawartych umów dotyczących wykończenia lokalu w dniu 4 lipca 2018r. na podstawie art. 635 k.c. Pozwana odebrała oświadczenie w dniu 5 lipca 2018r.

Następnie w dniu 31 lipca 2018r. powódka wezwała pozwaną do zapłaty w terminie 7 dni kwoty 94.366,48 zł. tytułem zwrotu wpłaconych zaliczek na poczet umów oraz kwoty 2700 zł rekompensaty wynikającej z aneksu nr (...) wraz z odsetkami za opóźnienie .

W odpowiedzi na pozew z dnia 24 września 2018r. pozwana K. K. wniosła o oddalenie powództwa w całości i skierowanie sprawy do mediacji zarzucając ,że powództwo jest bezzasadne lub co najmniej przedwczesne.

Pozwana przyznała fakt podpisania obu umów z dnia 21 stycznia 2017r. oraz umowy przedwstępnej z dnia 8.12.2015r. , zarzuciła ,że zostały wykonane projekty przez projektanta. Wskazywała też ,ze przyczyną opóźnienia rozpoczęcia prac był fakt ,że powódka chciała jak najlepszych fachowców a trójmiejskim rynku budowalnym nastąpił dramatyczny brak ekip budowalnych czy stolarskich o wysokiej jakości. Pozwana o wszystkim informowała powódkę lecz ta odstąpiła od umowy i nie wyrażała zgody na polubowne rozwiązanie sporu. Pozwana zarzuciła też ,że poniosła realne koszty jak wykonanie projektu, wynagrodzenie projektanta, usługę koordynacji, zakup materiałów budowalnych. Ponadto pozwana zarzuciła ,że zgodnie §4 ust. 5 umów łączących strony – w przypadku odstąpienia klienta po wpłacie II transzy jest ona bezzwrotna i przechodzi na poczet wynagrodzenia wykonawcy. Natomiast zgodnie §8 ust. 13 po rozwiązaniu umowy lub odstąpienia od niej przez którąkolwiek stronę nastąpi inwentaryzacja i rozliczenia umowy na podstawie faktycznie poniesionych kosztów wykonanych prac. Do poniesionych kosztów i prac przez zamawiającego doliczy się 30% ich sumarycznej wartości. Towary zamówione przez wykonawcę zamawiający ma obowiązek odebrać bez sprzeciwu.

Sąd ustalił co następuje:

Bezspornym jest , iż w dniu 8 grudnia 2015 roku powódka G. H. zawarła z pozwaną K. K. prowadzącą wówczas działalność gospodarczą pod nazwą P. (...) z siedzibą w S. umowę przedwstępną dotyczącą prac przygotowawczych do przyszłych prac wykończeniowych „pod klucz” w nowo budowanym mieszkaniu powódki na osiedlu (...) w G. – w ramach pakietu (...). Strony warunki i wysokość wpłaty I transzy, która miała być później zaliczona w poczet umowy ostatecznej. Następnie w dniu 21 stycznia 2017r.powódka zawarła z pozwaną umowę o wykończenie lokalu położonego w G., przy ul. (...) 8/13 pod klucz (...) oraz umowę o wykończenie lokalu pod klucz nr (...). Umowy te zobowiązywały pozwaną do wykonania prac budowlanych oraz stolarskich.

Na mocy w/w umów powódka zapłaciła pozwanej kolejno kwoty: 6834zł, 35.832,48 zł, 19.000 zł, 5.000zł, 5.500 zł, 14.100 zł, 5.400zł, = 91.666,48 zł - wszystkie te kwoty zostały przekazane przelewami bankowymi na rachunek pozwanej.

Mieszkanie zostało odebrane od dewelopera przez powódkę w styczniu 2018r., powódka w dniu 28 lutego 2018r. zwróciła się o wyznaczenie terminu rozpoczęcia robót , zaś pozwana wskazała, ze rozpoczęcie prac planowane jest na przełomie marca i kwietnia 2018r. i zakończenie na początku maja 2018r. w drodze korespondencji e-mailowej pozwana powiadomiła powódkę że prace rozpoczną się po „majówce” z zakończenie planowane jest od 30.06.do15.07.2018r. W dniu 23 marca 2018r. strony podpisały aneks nr (...) do umów z dnia 21.01.2017r. , zgodnie z którym termin rozpoczęcia prac maił nastąpić w 3 tygodniu kwietnia a zakończenie obu umów w okresie 15-30 czerwca 2018r. ponadto pozwana miała udzielić rekompensaty w kwocie 2.700 zł , która miła zostać odjęta od umowy. Klucze od lokalu zostały przekazane pozwanej w dniu 11 kwietnia 2018r. – ale żadne prace nie zostały wykonane. Koleje informacje od pozwanej polegały na wskazaniu nowych terminów rozpoczęcia ( maj , czerwiec) i zakończenia robót ( wrzesień , październik) W związku z brakiem faktycznego rozpoczęcia prac przez pozwaną oraz kolejne zmiany terminu rozpoczęcia prac, powódka odstąpiła od zawartych umów dotyczących wykończenia lokalu w dniu 4 lipca 2018r. na podstawie art. 635 k.c. Pozwana odebrała oświadczenie w dniu 5 lipca 2018r.

Następnie w dniu 31 lipca 2018r. powódka wezwała pozwaną do zapłaty w terminie 7 dni kwoty 94.366,48 zł. tytułem zwrotu wpłaconych zaliczek na poczet umów oraz kwoty 2700 zł rekompensaty wynikającej z aneksu nr (...) wraz z odsetkami za opóźnienie . Pozwana nie zwróciła powódce żądanej kwoty ani nie przedstawiła żadnego rozliczenia poniesionych kosztów ( brak takiego rozliczenia w odpowiedzi na pozew)

Dowód : przesłuchanie powódki w charakterze strony na rozprawie w dniu 21 maja 2019r. k.235-237 ; kopia umowy przedwstępnej z dnia 8.12.2015r. z dowodem przelewu kwoty 6834 zł k. 77-82 ; kopia umowy z dnia 21.01.2017r. nr (...) z załącznikami i rysunkami k.18 – 56 ; kopia umowy z dnia 21.01.2017r. nr (...) z załącznikami k. 57- 76 ; kopie dowodów przelewu kwoty 54832,48 zł k.83-84 ; potwierdzenie przelewu kwoty 10.500 zł k. 85-86 ; aneks nr (...) do umowy nr (...) dotyczący zakupu sprzętu AGD z dowodem przelewu kwoty 14.100 zł k. 87-90 ; aneks nr (...) do umowy nr (...) wraz z dowodem przelewu kwoty 5400 zł k. 91-96; korespondencja e-mailowa stron k. 97-102 ; aneks nr (...) z dnia 23.03.2018r. k. 103- 105 ; oświadczenie powódki o odstąpieniu od umowy wraz zpo k. 106 – 109 ; wezwanie do zapłaty z dnia 31 lipca 2018r. z zpo k. 110 -113

Bezspornym jest ,że mimo zapłaty przez powódkę na rzecz pozwanej wszystkich kwot wymienionych w/w umowach i aneksach oraz przekazania kluczy do lokalu mieszkalnego stanowiącego przedmiot prac wykończeniowych i stolarskich w dniu 11 kwietnia 2018r. - pozwana K. K. nie rozpoczęła jakichkolwiek prac w budowlanych i stolarskich w tym mieszkaniu i nie zakończyła ich w terminie 45 dni roboczych od przekazania terenu robót zgodnie §2 ust 1 umowy z dnia 21 stycznia 2017r. Pozwana jedynie informowała powódkę o kolejnych przesunięciach terminu rozpoczęcia robót mimo zawarcia w dniu 23 marca 2018r. pisemnego aneksu nr (...) do umów głównych, w którym ustalono nowy, ostateczny termin rozpoczęcia i zakończenia robót oraz pozwana zobowiązała się do rekompensaty w wysokości 2700 zł , która miała być „ujęta z umowy” Na kolejne zmiany terminów powódka nie wyraziła zgody. Zgodnie §9 ust.5 wszelkie zmiany umowy wymagały formy pisemnej pod rygorem nieważności. Pozwana podniosła zarzut poniesienia kosztów związanych z przygotowaniem umów z dnia 21.01.2017r. i powołała się na §8 pkt 12. Jednakże pozwana nie przedstawiła żadnego dokumentu czy innego dowodu potwierdzającego ,że takie koszty rzeczywiście poniosła i w jakiej wysokości zgodnie z dyspozycją art. 6 k.c. W szczególności pozwana nie przedstawiła inwentaryzacji i rozliczenia umowy zgodnie z §8 ust.12 obu umów z dnia 21.01.2017r. a zatem brak podstaw do uwzględniania zarzutu dotyczącego poniesienia przez nią jakichkolwiek kosztów. Pozwana nie stawiła się na rozprawie w dniu 21 maja 2019r. i nie złożyła wyjaśnień w charakterze strony , nie przedstawiła też należytego usprawiedliwienia jej nieobecności w postaci zaświadczenia wystawionego przez lekarza sądowego obejmującego dzień rozprawy.

Zawnioskowany przez nią świadek D. R. nie miał wiedzy o sposobie wykonywania umów zawartych z powódką, ponieważ świadek ten na zlecenie pozwanej doprowadzał do podpisania umów na kompleksowe wykończenie wnętrz „POD KLUCZ” Jego obowiązki ograniczały się do przygotowania dokumentów do umowy i ich podpisania , nie kontaktował się z klientami na etapie realizacji umów. Świadek nie zawierał umowy z powódką ani nigdy się z nią nie kontaktował. Etap wykonawczy obsługiwali tzw. koordynatorzy budowlani. Zdaniem świadka problemy pozwanej w 2018r spowodowali: nieuczciwi podwykonawcy oraz nagonka w prasowa i telewizyjna i „hejt” w internecie , przez co klienci masowo zaczęli wypowiadać zawarte umowy i żądali zwrotu pieniędzy.

Dowód zeznania świadka D. R. na rozprawie w dniu 7.02.2019r. czas od 00:08:31 do 00:49:00

Drugi zawnioskowany świadek M. D. nie stawił się na dwa kolejne terminy rozprawy – wobec czego sąd pominął ten dowód jako złożony dla zwłoki w zakończeniu postepowania na podstawie art. 217 §3 k.p.c.

Sąd zważył co następuje

Powództwo zasługiwało na uwzględnienie w przeważającej części obejmującej kwotę

91.666,48 zł , która została bezspornie zapłacona przez powódkę na rzecz pozwanej z tytułu wymienionych wyżej umów o wykończenie lokalu pod klucz nr (...) i nr (...) wraz z aneksem nr (...) oraz umowy przedwstępnej ,które zobowiązywały powódkę do wpłacania określonych kwot na poszczególne etapy robót budowalnych i stolarskich oraz zakupu sprzętu AGD do mieszkania stanowiącego własność powódki. Powódka nawiązała kontakt z pozwaną już w 2015 mimo że klucze do nowobudowanego mieszkania odebrała dopiero w styczniu 2018r. Od zawarcia umowy przedwstępnej powódka regularnie wpłacała na rachunek bankowy pozwanej poszczególne kwoty zgodne z treścią pisemnych umów i nie była informowana ,że nie zostaną dotrzymane terminy wykonania robót w mieszkaniu powódki. Powódka odebrała swoje mieszkanie od dewelopera w styczniu 2018r i w lutym zaproponowała przejęcie terenu robót w marcu 2018r. Pozwana początkowo deklarowała rozpoczęcie robót na przełomie marca i kwietnia i ich zakończenie na początku maja 2018r W tym czasie powódka zapłaciła wszelkie transze pieniężne wymagane przez pozwaną , dysponowała kluczami do lokalu – zatem po jej stronie nie było żadnych przeszkód do rozpoczęcia i zakończenia prac. Wykonany też był projekt zabudowy , wybrano niezbędne materiały do prac budowalnych i stolarskich, strony podpisały tez aneks nr (...) w dniu 23 marca 2018r. w który ustaliły nowy i jednoznaczny termin rozpoczęcia robót i zakończenia robót do dnia 30 czerwca 2018r.

Bezspornym jest ,że pozwana terminów tych nie dotrzymała , telefonicznie i mailowo proponowała nowe i coraz odleglejsze terminy rozpoczęcia prac – wobec czego powódka w dniu 4 lipca 2018r. złożyła na piśmie oświadczenie o odstąpieniu od obu umów z dnia 21.01.2017r. ze skutkiem natychmiastowym na podstawie art. 635 k.c. Zgodnie z w/w przepisem „jeżeli przyjmujący zamówienie opóźnia się z rozpoczęciem lub wykończeniem dzieła tak dalece, że nie jest prawdopodobne ,żeby zdołał je ukończyć w czasie umówionym , zamawiający może bez wyznaczania terminu dodatkowego od umowy odstąpić jeszcze przed upływem terminu do wykonania dzieła” Bez wątpienia charakter i przedmiot obu umów z dnia 21.01.2017r. wskazuje ,że były to umowy o dzieło , o wykonanie konkretnych prac budowlanych i stolarskich w celu doprowadzenia mieszkania powódki do staniu umożliwiającego zamieszkanie w nim tzw. stanu „pod klucz” Wszelkie szczegóły techniczne i zakres robót wykończeniowych o charakterze budowlanym zawierały załączniki do umowy nr (...) ( k. 29-56) natomiast inne złączniki dotyczyły robot stolarskich objętych umową nr (...) ( k. 66-76) , zaś aneks nr (...) do umowy nr (...) wymieniał szczegółowo rodzaj , markę i cenę sprzętu AGD, które miała zakupić i zamontować pozwana w kuchni i łazience mieszkania powódki. Było to zatem oznaczone , konkretne dzieło , które wykonania podjęła się pozwana i to na warunkach przez siebie ustalonych , bowiem treść umów została przygotowana przez pozwaną, powódka nie negocjowała ich treści Zgodzić należy się ze stanowiskiem powódki, że zawierała umowy z pozwaną jako konsument i przed unormowaniem zawartym w § 8 pkt 12 obu umów chroni ją dyspozycja art. 385 ³ pkt 12 k.c. , zgodnie z którym należy uznać za niedozwolone te postanowienia umowne , które wyłączają obowiązek zwrotu konsumentowi uiszczonej zapłaty za świadczenia nie spełnione w całości lub części , jeśli konsument zrezygnuje z zawarcia umowy lub jej wykonania. Definicję konsumenta zawiera przepis art. 22 ¹k.c. „ za konsumenta uważa się osobę fizyczną dokonującej z przedsiębiorcą czynności prawnej niezwiązanej bezpośrednio z jej działalnością gospodarczą lub zawodową”

W ocenie sądu pozwana nie może skutecznie bronić się zapisami umów przygotowanymi przez nią a zawierającymi niedozwolone klauzule w stosunku do konsumenta – zwłaszcza że pozwana nie sporządziła inwentaryzacji i rozliczenia umowy zgodnie z §8 pkt 12 obu umów. Podobnie bezskuteczny jest zarzut pozwanej oparty na treści § 4 ust 5 –że w przypadku odstąpienia klienta po wpłacie II transzy jest ona bezzwrotna i przechodzi na poczet wynagrodzenia wykonawcy. Jest to również klauzula niedozwolona w świetle przepisu art. 385 ³ pkt 12 k.c. Ponadto powódka odstąpiła od umowy nie bezpośrednio po wpłacie transzy II , lecz po wpłacie wszystkich transz przewidzianych w umowach – zatem to postanowienie umowne nie dotyczy powódki.

Zgodnie zatem z dyspozycją art. 494 §1 zdanie 2 i §2 k.c. strona , która odstępuje od umowy , może żądać nie tylko zwrotu tego co świadczyła, lecz również na zasadach ogólnych naprawienia szkody wynikłej z niewykonania zobowiązania. §2 tego przepisu nakazuje zaś zwrot świadczenia na rzecz konsumenta niezwłocznie.

Wobec powyższego w pkt I wyroku sąd orzekł zgodnie z żądaniem pozwu i zasądził na rzecz powódki kwotę 91.666,48 zł z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 5 lipca 2018r. – na podstawie art. 635 k.c. i 494 k.c.

W pkt II wyroku zostało oddalone powództwo o zapłatę kwoty 2.700 zł tytułem odszkodowania za szkodę oraz zadośćuczynienia za uszczerbek psychiczny spowodowany niewywiązaniem się z umów. Po pierwsze nie można podzielić poglądu powódki ,że oświadczenie z dnia 4 lipca 2018r. o odstąpieniu od umów zawartych z pozwaną nie dotyczy aneksu nr (...) jeśli chodzi o prawo do żądania rekompensaty. Wbrew stanowisku powódki uznać należy ,że odstąpienie dotyczy również aneksu nr (...) , który zawiera kluczowe dla roszczenia powódki postanowienia w zakresie terminów rozpoczęcia i zakończenia robót. To właśnie nie dotrzymanie tych terminów z aneksu nr (...) dało powódce uprawnienie do odstąpienia od umów na podstawie art. 635 k.c. Nie ma więc możliwości uznania ,że prawo do rekompensaty w kwocie 2700 zł ma oparcie w umowie stron- skoro powódka od umowy odstąpiła. Powódka alternatywnie wskazała, że kwota ta jest również odszkodowaniem za szkodę lub/i zadośćuczynieniem za uszczerbek psychiczny, którego doznała w związku z brakiem wykończenia mieszkania i zamieszkiwaniem grzecznościowo u znajomych przez 6 miesięcy. W ocenie sądu powódka nie wykazała zgodnie z dyspozycją art. 6 k.c. ,że poniosła szkodę majątkową w kwocie 2700 zł lub że doznała rozstroju zdrowia, o którym mowa w art. 444 § 1 k.c. i należy się jej zadośćuczynienie przewidziane w art.445 §1 k.c. Powódka nie przytoczyła żadnych okoliczności faktycznych ani nie przestawiła dowodów na poparcie twierdzeń ,że należy się jej odszkodowanie lub zadośćuczynienie w takiej wysokości. Powódka twierdziła iła ,że zgodnie z umową ma prawo do rekompensaty w wysokości 2.700 zł

Jednakże w ocenie sądu żądanie powódki nie zasługuje na uwzględnienie – skoro umowa łącznie z aneksem nr (...) uległa rozwiązaniu na skutek odstąpienia od niej powódki, ponadto pozwana miała obniżyć świadczenie należne od powódki zgodnie z umową( „kwota zostanie zdjęta z umowy” ) a nie sama świadczyć. Co do szkody majątkowej lub krzywdy niemajątkowej to brak okoliczności faktycznych , które mogłyby podlegać ocenie sądu jako zasadne bądź niezasadne w opisanych okolicznościach sprawy i mogłyby podlegać subsumcji pod obowiązujące przepisy prawa. Z tych przyczyn żądanie zasądzenia kwoty 2700 zł należało oddalić jako bezpodstawne.

O kosztach procesu rozstrzygnięto w pkt III i IV wyroku zgodnie z dyspozycją art. 108 § 1 k.p.c. i art. 98,99 k.p.c. Powódka nie uiściła opłaty od pozwu , ponieważ została zwolniona od kosztów sądowych w całości. Zatem należało zasądzić na jej rzecz zwrot kosztów zastępstwa procesowego w wysokości 5400 zł + 17 zł opłaty skarbowej od pełnomocnictwa – na podstawie § 2 pkt 6 rozporządzenia Min. Sprawiedliwości z dnia 22.10.2015r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych ( Dz.U z 2015r. poz. 1804 ze zmianami) W pkt IV wyroku obciążono pozwaną przegrywającą spór kosztami sądowymi w postaci należnej opłaty od pozwu w wysokości stosownej do zasądzonego w pkt I wyroku roszczenia- 4584 zł- tymczasowo poniesionych przez Skarb Państwa.