XII Ga 42/18 - uzasadnienie Sąd Okręgowy w Gdańsku z 2018-04-25

Sygn. akt XII Ga 42/18

UZASADNIENIE

Gminne Przedsiębiorstwo (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w S. domagała się zasądzenia od Związku (...)
w S. kwoty 18.704,92 zł z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 4 października 2016 roku do dnia zapłaty tytułem wynagrodzenia za realizację w miesiącu lipcu 2016 roku łączącej strony umowy z dnia 14 listopada 2014 roku o świadczenie usług polegających na odbiorze odpadów komunalnych z nieruchomości położonych na obszarze gminy S. oraz ich transporcie do (...) Przetwarzania (...), a także kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

W odpowiedzi na pozew pozwany wniósł o oddalenie powództwa w całości oraz o zasądzenie od powoda na rzecz pozwanego kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

Wyrokiem z dnia 21 września 2017 roku, wydanym w sprawie o sygn. akt IV GC 1783/16, Sąd Rejonowy Gdańsk – Północ w Gdańsku w punkcie I. zasądził od pozwanego na rzecz powoda kwotę 18.704,92 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 4 października 2016 roku do dnia zapłaty, zaś w punkcie II. zasądził od pozwanego na rzecz powoda kwotę 4.553 zł tytułem kosztów procesu, w tym kwotę 3.617 zł tytułem kosztów zastępstwa procesowego.

W uzasadnieniu wyroku Sąd pierwszej instancji wskazał na następujące ustalenia faktyczne.

Na podstawie postępowania o udzielenie zamówienia publicznego w trybie przetargu nieograniczonego strony zawarły w dniu 14 listopada 2014 roku umowę nr (...), na podstawie której powód zobowiązał się do odbioru odpadów komunalnych ze wszystkich nieruchomości, na których zamieszkują i nie zamieszkują mieszkańcy, położonych na obszarze Gminy S. ujętej w części/sektorze II zamówienia oraz ich transportu do (...) Przetwarzania (...) ( (...)), tj. Zakładu (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w S. (§ 1 ust. 1) w okresie od dnia 1 stycznia 2015 roku do dnia 30 września 2018 roku (§ 3 pkt 1).

Do obowiązków powoda należało m.in. opracowanie tras i harmonogramów, dostarczanie harmonogramów właścicielom nieruchomości, wyposażenie nieruchomości
w pojemniki, oznakowanie pojemników naklejkami informacyjnymi (§ 3 pkt 2).

Za realizację przedmiotu zamówienia powodowi przysługiwało wynagrodzenie w wysokości 248,38 zł brutto za każdy 1 mg odebranych i przetransportowanych odpadów (§ 4 ust. 1). W przypadku dostarczenia do (...) przez powoda odpadów innych niż przedmiot umowy, z innego terenu lub dostarczenie odpadów zbieranych selektywnie, a zmieszanych
w wyniku wykonywania usługi przez powoda – wynagrodzenie miało nie przysługiwać (§ 4 ust. 3). Fakturę za zrealizowaną w miesiącu rozliczeniowym usługę powód miał składać pozwanemu w terminie do szóstego dnia miesiąca następującego po miesiącu rozliczeniowym wraz z miesięcznym raportem dostaw odpadów komunalnych do (...) z potwierdzeniem wykonania usługi odbioru odpadów przez (...) oraz miesięcznym raportem odbioru odpadów remontowo – budowlanych. Pozwany poddając weryfikacji złożone dokumenty miał prawo żądać od powoda dodatkowych dokumentów i wyjaśnień, które to powód był zobowiązany złożyć bez zbędnej zwłoki (§ 4 ust. 4). Pozwany obowiązany był przekazać wynagrodzenie za zrealizowane usługi przelewem na podstawie faktur wystawionych przez powoda w terminie 30 dni od daty otrzymania oryginału faktury wraz z załącznikami (§ 4 ust. 5).

Pozwanemu przysługiwało prawo kontroli realizacji świadczonych przez powoda usług oraz innych elementów, których zakres podlegał ocenie na podstawie obowiązków wynikających z prawa oraz zapisów (...), a w szczególności:

1.  oznakowania, wyposażenia, stanu i ilość pojazdów wykonawcy,

2.  wyposażenia nieruchomości w niezbędne pojemniki i ich oznakowania,

3.  realizacji odbioru i transportu odpadów pod względem jakości, terminowości
i zgodności z zapisami (...),

4.  prawidłowości rejestracji w Systemach Informatycznych wszystkich zdarzeń związanych z odbiorem i transportem odpadów (§ 5).

W lipcu 2016 roku powód zgodnie z zawartą umową dokonał odbioru i transportu odpadów remontowo – budowlanych z terenu Gminy S. (sektor II). W punkcie 12. raportu odpadów remontowo – budowlanych błędnie został wskazany adres odbioru tych odpadów, w miejsce K. 7a, a zatem adresu zamieszkania C. G., wpisano (...). B. O., zamieszały w S. przy ulicy (...) miał złożoną deklarację na wywóz nieczystości.

W dniu 29 lipca 2016 roku powód wystawił pozwanemu fakturę VAT nr (...) na kwotę 101.715,92 zł z tytułu odbioru odpadów remontowo – budowlanych. Do faktury, doręczonej pozwanemu w dniu 3 sierpnia 2016 roku, powód dołączył raport dostaw odpadów komunalnych do (...) oraz miesięczny raport odpadów remontowo – budowlanych.

Pozwany powołując się na nieprawidłowości przy odbiorach odpadów remontowo – budowlanych w lipcu 2016 roku obciążył powoda notą księgową nr (...) z dnia 19 sierpnia 2016 roku na kwotę 18.704,92 zł, a następnie złożył oświadczenie o jej potrąceniu z należnością wynikającą z faktury VAT nr (...). Powód nie uznał wystawionej przez pozwanego noty księgowej, wezwał go do zapłaty kwoty 18.704,92 zł wyrażając zgodę na przedłużenie terminu płatności faktury do 30 dni.

W ocenie Sądu Rejonowego, żądanie zgłoszone w pozwie zasługiwało na uwzględnienie w całości.

Nadmieniono, iż powyższy wniosek poprzedzała analiza całokształtu materiału dowodowego zgromadzonego w sprawie, w tym zaoferowanych przez strony dokumentów bądź ich kserokopii, których autentyczność nie została zakwestionowana. Podstawę ustaleń stanu faktycznego stanowiły nadto przeprowadzone w sprawie dowody osobowe, tj. z zeznań świadków oraz prezesa zarządu powodowej spółki, potwierdzające zasadność stanowiska prezentowanego w pozwie.

Sąd pierwszej instancji wskazał, iż spór dotyczył wykonania przez powoda odbioru i transportu odpadów budowlano – remontowych w lipcu 2016 roku. Pozwany podnosił, że w wyniku weryfikacji miesięcznego raportu odbioru odpadów remontowo – budowlanych nr (...) z dnia 29 lipca 2016 roku ujawniono nieprawidłowości w realizacji usługi w przypadku 5 nieruchomości.

Sąd Rejonowy podkreślił, iż przesłuchani w procesie świadkowie oraz złożone przez powoda oświadczenia mieszkańców dowodzą, że w przypadku nieruchomości położonych w S. przy ulicy (...), w (...)/7 i w (...) powoływane przez pozwanego uchybienia faktycznie nie wystąpiły. Wskazano, że W. L., zamieszkująca na ulicy (...) w S. potwierdziła na rozprawie w dniu 19 lipca 2017 roku, że
w spornym okresie odpady remontowo – budowlane faktycznie zostały od niej odebrane. Analogiczna sytuacja wystąpiła w przypadku nieruchomości w (...)/7.
Z zeznań A. J. oraz C. J. wynika, że odpady takie w lipcu 2016 roku były odbierane. Zamieszkała na nieruchomości przy ulicy (...) w S. K. Ł. wyjaśniła zaś, że wytworzone przez nią odpady remontowo – budowlane były składowane na nieruchomości przy ulicy (...), gdzie mieszka jej córka I. D.. Obie kobiety potwierdziły, że w lipcu 2016 roku wykonywały remonty, dlatego też zamówiły dwa kontenery, oba posadowione na nieruchomości przy ulicy (...), skąd nastąpił odbiór odpadów. Zaznaczono przy tym, że fakt złożenia deklaracji na odbiór nieczystości w stosunku do obu wymienionych nieruchomości nie był przez pozwanego kwestionowany.

Co się natomiast tyczy nieruchomości zamieszkanej przez C. G., nadmieniono, iż jak słusznie wskazywał powód, w oświadczeniu przez nią podpisanym o odebraniu odpadów remontowo – budowlanych nastąpiła omyłka w adresie, gdyż osoba ta zamieszkuje pod numerem 7a, a nie ja wskazano w raporcie pod numerem 7.

W ocenie Sądu Rejonowego w świetle zapisów umowy oraz zeznań pracowników powoda G. L. i T. S. brak było podstaw do kwestionowania prawidłowości wykonania usługi na nieruchomości przy ulicy (...) w S.. Świadkowie zeznali bowiem, że w przypadku, gdy ktoś nie złożył deklaracji, to nie był wyświetlany w systemie, tymczasem jak wynika z wydruków z systemu złożonych do akt, (...) został do tego systemu wpisany, ponadto na rozprawie w dniu 19 lipca 2017 roku potwierdził, że odpady remontowo – budowlane zostały od niego odebrane.

Dodano, iż jakkolwiek w toku postępowania okazało się, że odpady z nieruchomości zamieszkanych przez M. P., L. T., D. P., A. M. i E. T. pochodziły i były składowane na nieruchomości przy ulicy (...) w S. zamieszkanej przez D. S., niemniej zdaniem tegoż Sądu nie można zarzucać w takiej sytuacji powodowi nieprawidłowego wykonania usługi, skoro wymienione osoby oświadczyły wcześniej powodowi, że odpady te zostały przez nie wytworzone.

Dodano, iż pozwany, na którym z mocy art. 6 k.c. spoczywał ciężar wykazania faktu niewykonania umowy przez powoda, nie dowiódł również i tego, że raport za 2016 roku wskazywał nieprawidłowe dane wagowe uzasadniające zakwestionowanie w całości łącznej wagi odpadów dostarczonej przez powoda do (...). Wskazano, iż jak słusznie wskazywał prezes zarządu powodowej spółki, postanowienia łączącej strony umowy nie nakładały na powoda obowiązku ważenia odpadów od poszczególnych mieszkańców. Bezpłatny odbiór obejmował zaś 1 m 3 odpadów remontowo – budowlanych, pozwany nie wykazał tymczasem, że powyższa norma nie została przez powoda zachowana.

Na marginesie rozważań zwrócono nadto uwagę na fakt, że niezależnie od braku dowodów na nieprawidłowe wykonanie usługi przez powoda we wskazanym przez pozwanego zakresie, postanowienia umowy nie dawały pozwanemu podstaw do niewypłacenia powodowi całego wynagrodzenia za lipiec 2016 roku. Jakkolwiek uprawniały pozwanego do obciążenia powoda w ściśle określonych sytuacjach karą umowną, niemniej
z noty obciążeniowej a następnie oświadczenia o potrąceniu nie wynika, by pozwany
z takiego rodzaju uprawnienia skorzystał. Uznano, iż powyższe czyniło zatem nieskutecznym wspomniane oświadczenie, skoro wierzytelność przedstawiona przez pozwanego do potrącenia faktycznie nie powstała.

Z tych przyczyn, na mocy art. 750 k.c. w zw. z art. 481 § 1 k.c., orzeczono jak
w punkcie I. wyroku.

Analogicznie do wyniku postępowania rozstrzygnięto o kosztach procesu – stosownie do art. 98 § 1 i 3 k.p.c. i art. 99 k.p.c. w zw. z art. 108 § 1 k.p.c. Wskazano, iż na koszty te składały się: uiszczona przez powoda opłata od pozwu 936 zł, opłata od pełnomocnictwa – 17 zł oraz wynagrodzenie pełnomocnika reprezentującego powoda – 3.600 zł, ustalone stosownie do § 2 pkt 5 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 roku
w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz.U. 2015, poz. 1804).

Apelację od powyższego wyroku wniósł pozwany, zaskarżając go w całości i zarzucając:

I.  obrazę przepisu postępowania mającą wpływ na wynik sprawy, tj. art. 233 § 1 k.p.c. poprzez brak wszechstronnego rozważenia zebranego w sprawie materiału dowodowego, jak również przekroczenie granic swobodnej oceny dowodów polegające na:

1.  pominięciu przez Sąd w swoich ustaleniach faktu, iż zgodnie z zapisami umowy, aby odpady remontowo – budowlane posiadały charakter odpadów komunalnych, objętych zawartą pomiędzy stronami umową, muszą one pochodzić z indywidualnego gospodarstwa domowego właściciela nieruchomości, który złożył deklarację, zostać odebrane na indywidualne zgłoszenie mieszkańca oraz odpowiadać wymogom określonym w regulaminie utrzymania porządku i czystości na terenie obowiązującym na terenie pozwanego,

2.  uznaniu, że postanowienia umowy nie dawały pozwanemu podstaw do niewypłacenia powodowi wynagrodzenia za sporną usługę, a jedynie do nałożenia na powoda w określonych w umowie przypadkach kary umownej,

3.  dowolnym przyjęciu, iż przesłuchani w procesie świadkowie oraz złożone przez powoda oświadczenia mieszkańców w zakresie odbioru odpadów remontowo – budowlanych w lipcu 2016 roku stanowią o braku istnienia uchybień powoda w zakresie odbioru odpadów remontowo – budowlanych za miesiąc lipiec 2016 roku, w sytuacji kiedy świadkowie co najmniej dwukrotnie przeczyli jego podpisaniu oraz w oświadczeniach wskazywali inne adresy niż odbiór był dokonywany,

4.  pominięciu przez Sąd pierwszej instancji w swoim uzasadnieniu analizy zeznań pracownika powoda – M. R., z których to w sposób jednoznaczny wynika, iż odbiór odpadów remontowo – budowlanych w miesiącu lipcu 2016 roku był przez powoda wykonywany niezgodnie z zawartą pomiędzy stronami umową,

5.  uznaniu, iż ujawnione w toku postępowania nieprawidłowości w zakresie wykonania usługi u mieszkańców M. P., L. T., D. P., A. M. oraz E. T. nie stanowiły dowodu na nieprawidłowe wykonanie usługi, z uwagi na złożone uprzednio powodowi oświadczenia dotyczące wytworzenia przez tych mieszkańców odpadów i zapotrzebowania na odbiór,

6.  pominięciu zeznań B. O. w zakresie złożenia przez niego deklaracji, wskazujących w sposób jednoznaczny, iż B. O. w okresie lipca 2016 roku nie rozliczał się za odbiór odpadów z nieruchomości położonej przy ul. (...) w S.,

7.  pominięciu analizy dowodu załączonego do odpowiedzi na pozew przez pozwanego w postaci drugiego z wydruków z systemu informatycznego, dotyczącego nieruchomości położonej przy ul. (...), której właścicielem jest B. O. w sytuacji, kiedy druk ten zawierał odręczną adnotację pozwanego „brak deklaracji złożonej przez właściciela nieruchomości”,

co doprowadziło Sąd pierwszej instancji do ustalenia błędnego stanu faktycznego będącego podstawą rozstrzygnięcia oraz w konsekwencji rozstrzygnięcie, iż usługa odbioru odpadów remontowo – budowlanych w miesiącu lipcu 2016 roku została dokonana zgodnie z zawartą umową odbioru i transportu odpadów remontowo – budowlanych z terenu Gminy S. (sektor II), w tym uznanie, iż mieszkaniec B. O. zamieszkały w S. przy ulicy (...) miał złożoną deklarację za wywóz odpadów komunalnych w okresie odbioru od niego odpadów remontowo – budowlanych w lipcu 2016 roku,

II.  błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę rozstrzygnięcia, polegający na ustaleniu, iż w lipcu 2016 roku powód zgodnie z zawartą umową dokonał odbioru i transportu odpadów remontowo – budowlanych z terenu Gminy S. (sektor II) oraz że mieszkaniec B. O. zamieszkały w S. przy ul. (...) miał złożoną deklarację na wywóz odpadów komunalnych w okresie odbioru od niego odpadów remontowo – budowlanych, tj. w lipcu 2016 roku,

III.  obrazę przepisów prawa materialnego mających wpływ na wynik sprawy, tj.:

1.  art. 6 k.c. poprzez jego niewłaściwe zastosowanie, tj. uznanie iż pozwany nie udowodnił, że raport za odbiór odpadów remontowo – budowlanych za miesiąc lipiec 2016 roku zawiera nieprawidłowe dane wagowe w sytuacji, kiedy w toku postępowania ujawniono, iż dane te wpisywane były szacunkowo, bez ich ważenia,

2.  art. 498 k.c. poprzez jego niezastosowanie w sprawie w sytuacji, kiedy wierzytelność pozwanego względem powoda rzeczywiście istnieje, jest wymagalna i tym samym nadaje się do potrącenia z wierzytelnością powoda należną od pozwanego.

Mając na uwadze powyższe zarzuty apelujący wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku i orzeczenie co do istoty sprawy, ewentualnie o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy Sądowi Rejonowemu do ponownego jej rozpatrzenia oraz o zasądzenie od powoda na rzecz pozwanego kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych za obie instancje.

W wywiedzionej apelacji pozwany wniósł również o dopuszczenie dowodów z dokumentów w postaci wydruku z systemu Raport nieruchomości: S., ul. (...), (...)-(...) S. oraz wydruku pozwanego dotyczącego wydanych decyzji w sprawie B. O..

W piśmie z dnia 21 marca 2018 roku powód wniósł o oddalenie apelacji oraz o zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda kosztów procesu, tj. kosztów zastępstwa procesowego w postępowaniu apelacyjnym według norm przepisanych.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje.

Apelacja pozwanego nie zasługiwała na uwzględnienie.

Na wstępie wskazać należy, iż Sąd Okręgowy podziela ustalenia faktyczne dokonane przez Sąd Rejonowy i czyni je podstawą swego rozstrzygnięcia, z wyjątkiem ustalenia, iż B. O., zamieszały w S. przy ulicy (...), złożył deklarację na wywóz nieczystości w miesiącu lipcu 2016 roku, o czym szerzej będzie mowa w dalszej części niniejszego uzasadnienia. Sąd Odwoławczy podziela również w przeważającej mierze dokonaną przez Sąd pierwszej instancji ocenę materiału dowodowego, która w tym zakresie nie narusza zasady swobodnej oceny dowodów, o której mowa w art. 233 § 1 k.p.c., z wyjątkiem oceny odnoszącej się ww. aspektu, a także poczynione przez ten Sąd rozważania prawne.

Przystępując do omówienia poszczególnych zarzutów sformułowanych przez skarżącego, w pierwszej kolejności zwrócić należało uwagę na niespójność i niekonsekwencję argumentacji prezentowanej przez pozwanego zarówno w toku niniejszego postępowania, jak i przed jego wszczęciem. Z jednej strony pozwany usilnie przekonuje, iż powodowi nie przysługuje roszczenie o wynagrodzenie za wykonaną usługę wywozu odpadów remontowo – budowlanych, odwołując się do treści § 4 ust. 3 zawartej pomiędzy stronami umowy z dnia 14 listopada 2014 roku i wskazując, iż sporne odpady zostały przez pozwanego zakwalifikowane częściowo jako odpady inne niż objęte przedmiotem umowy, co wyklucza możliwość domagania się przez powoda zapłaty wynagrodzenia za wykonanie całej usługi wywozu odpadów remontowo – budowlanych w miesiącu lipcu 2016 roku. W myśl powołanego postanowienia umownego, w przypadku dostarczenia do (...) ( (...) Przetwarzania (...)) przez wykonawcę odpadów innych niż przedmiot umowy, z innego terenu lub dostarczenia odpadów zbieranych selektywnie a zmieszanych w wyniku wykonywania usługi przez wykonawcę, nie będzie przysługiwało wynagrodzenie. Z drugiej strony jednak, pozwany złożył oświadczenie o potrąceniu wzajemnych wierzytelności stron, w tym wierzytelności powoda z tytułu kwestionowanego wynagrodzenia i zgłosił w niniejszym postępowaniu zarzut potrącenia. W świetle brzmienia art. 498 § 1 k.c., nie może budzić wątpliwości, iż przesłanką potrącenia jest wzajemność wierzytelności, przez co rozumieć należy stan, w którym dwa podmioty są względem siebie zarówno wierzycielami, jak i dłużnikami. Jak wskazano, pozwany kwestionuje jednocześnie istnienie wierzytelności powoda z tytułu przedmiotowego wynagrodzenia (w apelacji, podobnie jak w i piśmie z dnia 22 sierpnia 2016 roku wskazano, iż w miesiącu lipcu 2016 roku usługa odbioru odpadów remontowo – budowlanych nie została w ogóle wykonana, z uwagi na niemożność zakwalifikowania przedmiotowych odpadów jako odpadów komunalnych odbieranych w ramach stałej opłaty), co budzi istotne wątpliwości co do zasadności formułowania oświadczenia o potrąceniu wzajemnych wierzytelności stron. Pozwany nie wskazywał również, iż złożone przez niego oświadczenie o potrąceniu ma charakter ewentualny, tj. iż wywoła skutek dopiero gdy Sąd rozpoznający sprawę uzna, że roszczenie powoda jest zasadne. Pozbawiona konsekwencji jest również argumentacja odnosząca się do charakteru wierzytelności zgłoszonej do potrącenia przez pozwanego. W odpowiedzi na pozew wyjaśniano, iż na objętą potrąceniem wierzytelność pozwanego w łącznej kwocie 18.704,92 zł składa się kwota 7.443,92 zł z tytułu bezpodstawnego wzbogacenia powodowej spółki kosztem pozwanego (która stanowi należność na rzecz Zakładu (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością od pozwanego wynikającą z wystawionej przez ten zakład faktury VAT nr (...)) oraz kwota 11.261,48 zł w związku z nienależytym wykonaniem zobowiązania (przy czym jak wskazano, pozwany przekonuje jednocześnie, iż usługa w ogóle nie została wykonana) na którą składa się wynagrodzenie powodowej spółki za odbiór odpadów remontowo – budowlanych. Całkowicie niezrozumiałe jest przy tym, zdaniem Sądu Okręgowego, wskazywanie iż powód bezpodstawnie wzbogacił się kosztem pozwanego, a wzbogacenie to odpowiada kosztom odbioru i zagospodarowania odpadów w (...) w lipcu 2016 roku, skoro w istocie powód nie uzyskał dotychczas jakichkolwiek środków pieniężnych w związku z usługą wywozu odpadów remontowo – budowlanych w lipcu 2016 roku, ani nie odniósł w związku z faktem odbioru i zagospodarowania odpadów przez (...) jakichkolwiek korzyści. Nieprawidłowe wydaje się być również odwoływanie się przez pozwanego w tym kontekście do treści art. 518 § 1 pkt 1 k.c., zgodnie z którym osoba trzecia, która spłaca wierzyciela, nabywa spłaconą wierzytelność do wysokości dokonanej zapłaty jeżeli płaci cudzy dług, za który jest odpowiedzialna osobiście albo pewnymi przedmiotami majątkowymi. Zastosowanie powołanej regulacji miałoby rację bytu jedynie w sytuacji gdyby (...) posiadał wierzytelność w stosunku do powoda, zaś pozwany byłby za ten dług odpowiedzialny, tymczasem pozwany dokonał zapłaty ww. należności na rzecz (...) wypełniając własne zobowiązanie. Z kolei w toku rozprawy apelacyjnej w dniu 27 marca 2018 roku, na pytanie Przewodniczącego o charakter potrącanej wierzytelności, pozwany złożył oświadczenie, iż roszczenie zgłoszone do potrącenia stanowi roszczenie z tytułu nienależytego wykonania umowy przez powoda, nie wskazując już aby jego część odpowiadała bezpodstawnemu wzbogaceniu powoda. Wzajemnie wykluczająca się i częściowo nielogiczna argumentacja prezentowana przez pozwanego istotnie utrudnia interpretację toku rozumowania strony pozwanej i jej rzeczywistych intencji co do sposobu obrony w niniejszym postępowaniu.

W wywiedzionym środku odwoławczym pozwany sformułował szereg zarzutów naruszenia art. 233 § 1 k.p.c. Ramy swobodnej oceny dowodów wyznaczone są wymaganiami prawa procesowego, doświadczenia życiowego oraz regułami logicznego myślenia, według których sąd w sposób bezstronny, racjonalny i wszechstronny rozważa materiał dowodowy jako całość, dokonuje wyboru określonych środków dowodowych i ważąc ich moc oraz wiarygodność odnosi je do pozostałego materiału dowodowego (tak Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 10 czerwca 1999 roku, UKN 685/98). Sąd Najwyższy wielokrotnie wskazywał, że postawienie zarzutu obrazy powyższego przepisu nie może polegać na zaprezentowaniu przez skarżącego stanu faktycznego przyjętego przez niego na podstawie własnej oceny dowodów. Skuteczne postawienie zarzutu naruszenia przez sąd pierwszej instancji przepisu art. 233 § 1 k.p.c. wymaga wykazania sprzeczności dokonanej oceny z doświadczeniem życiowym, braku wszechstronności, bądź tego że sąd uchybił zasadom logicznego rozumowania albo nie oparł się na wszystkich dowodach przeprowadzonych w postępowaniu. Gdy sąd wyprowadza wnioski logicznie poprawne i zgodne z doświadczeniem życiowym z całości materiału dowodowego, z którego można wysnuć także wnioski odmienne, nie można mu przypisać zarzutu naruszenia art. 233 § 1 k.p.c.

W apelacji strona pozwana zakwestionowała prawidłowość uznania za wiarygodne oświadczeń mieszkańców, które w świetle uzasadnienia zaskarżonego wyroku stanowiły podstawę do uznania usługi za wykonaną w sposób prawidłowy.

I tak, wskazano, iż K. Ł. oraz I. D. co prawda na posiedzeniu w dniu 19 lipca 2017 roku zeznały, iż od obu z nich odpady zostały odebrane z ulicy (...), jednakże zgodnie z przedstawionymi oświadczeniami K. Ł. oddała w miesiącu lipcu 2016 roku przedmiotowe odpady z ulicy (...) w S.. Wskazano, iż tym samym prawdziwość danych wskazanych w oświadczeniu została przez K. Ł. wyraźnie zaprzeczona. Odnosząc się do powyższego nadmienić należy, iż wprawdzie Sąd pierwszej instancji wskazał, że czynił ustalenia faktyczne na podstawie dowodów z dokumentów, m.in. znajdujących się w teczce na karcie 336 akt, jednakże zauważył następnie, iż K. Ł. składając zeznania wyjaśniła, że wytworzone przez nią odpady remontowo – budowlane były składowane na nieruchomości przy ulicy (...), gdzie mieszka jej córka I. D., a obie te osoby potwierdziły, że w lipcu 2016 roku wykonywały remonty. Dodać należy przy tym, iż z zeznań obu ww. osób wynika, że odpady remontowo – budowlane zostały wytworzone w gospodarstwie domowym K. Ł., a jedynie przetransportowane na nieruchomość jej córki – I. D. przy ulicy (...) i stamtąd odebrane przez powoda. Nie sposób uznać zatem, aby w ww. zakresie nastąpiły jakiekolwiek uchybienia – co prawda w treści oświadczenia znalazła się opisana powyżej nieścisłość (zaznaczyć należy jednocześnie, iż sporządzanie tego rodzaju oświadczeń nie było wynikającym z umowy stron obowiązkiem powoda, a czynił on to jedynie na własny użytek), jednakże zeznania K. Ł. i I. D. potwierdzają, iż zostały spełnione określone umową przesłanki uprawniające do sklasyfikowania tych odpadów jako objętych przedmiotem kontraktu. Jednocześnie zaznaczyć należy, iż pozwany nie wskazywał, aby umowa łącząca strony przewidywała obowiązek odbioru odpadów od danego odbiorcy wyłącznie w miejscu ich wytworzenia.

Następnie pozwany wskazał, iż M. P. w toku rozprawy zeznał, iż na własne potrzeby nigdy nie korzystał z usługi odbioru odpadów remontowo – budowlanych w 2016 roku w ramach stałej opłaty, z jego uprawnienia skorzystała zaś jego ciocia D. S., a ostatecznie przyznał on, że nie odpisał okazanego mu oświadczenia, zaprzeczając tym samym złożeniu takiego oświadczenia. Ponadto wskazano, iż zgodnie z zeznaniami D. P. z dnia 6 września 2017 roku, oświadczenie za nią podpisał jej syn T. P., tym samym złożone do akt sprawy oświadczenie nie odpowiada prawdzie. W odniesieniu do powyższego ponownie wskazać należy, iż treść przedmiotowych oświadczeń nie miała istotnego znaczenia na gruncie rozpoznawanej sprawy. Sąd Rejonowy zważył bowiem, iż co prawda w toku postępowania okazało się, że odpady z nieruchomości zamieszkiwanych przez M. P., L. T., D. P., A. M. i E. T. pochodziły z nieruchomości przy ulicy (...) w S. zamieszkanej przez D. S. i były na niej składowane, niemniej uznano iż nie można zarzucać powodowi nieprawidłowego wykonania usługi, skoro wymienione osoby oświadczyły wcześniej powodowi (a przynajmniej powód miał podstawy by tak sądzić, nie był bowiem zobowiązany do weryfikacji prawdziwości podpisów złożonych na oświadczeniach), że odpady te zostały przez nie wytworzone. Mając powyższe na uwadze, nie ulega wątpliwości Sądu Okręgowego, iż powód we wskazanym wypadku zachował należytą staranność, co wyklucza przypisanie powodowi winy za ewentualne nienależyte wykonanie umowy w tym zakresie (art. 472 k.c.).

Pozwany nadmienił także, iż B. O. zeznał w toku postępowania pierwszoinstancyjnego, że nie podpisał oświadczenia złożonego przez powoda do akt sprawy. Apelujący wskazał, iż Sąd pierwszej instancji błędnie ustalił, że B. O. miał złożoną deklarację na nieruchomość przy ulicy (...) w S., przyjmując za podstawę tego ustalenia wydruk z systemu informatycznego załączony przez pozwanego, pomijając jednak wydruk z tego systemu opatrzony adnotacją „brak deklaracji złożonej przez właściciela nieruchomości”. Skarżący dodał, iż przedmiotowy stan rzeczy znajduje odzwierciedlenie również w zeznaniach B. O., który wskazał, iż co prawda odbiór odpadów remontowo – budowlanych w miesiącu lipcu 2016 roku u niego nastąpił, jednak nie rozliczał się on w tamtym okresie za odpady. Twierdzenia skarżącego odnośnie nieprawidłowości ustalenia Sądu Rejonowego w tym zakresie, zdaniem Sądu drugiej instancji, należało podzielić. Choć złożone przez pozwanego w apelacji wnioski o przeprowadzenie dowodów z dokumentów należało oddalić stosownie do treści art. 381 k.p.c., albowiem pozwany mógł je powołać już w toku postępowania przed Sądem pierwszej instancji (pomiędzy stronami była to kwestia sporna), to jednak przedłożone przez pozwanego w toku postępowania pierwszoinstancyjnego wydruki z systemu informatycznego (k. 139-140) oraz zeznania świadka B. O. jednoznacznie wskazują, iż w lipcu 2016 roku nie uiszczał on opłat za wywóz odpadów i nie złożył stosownej deklaracji. Wydruk z systemu informatycznego znajdujący się na k. 140 z zakładki „Deklaracje przyjęte”, potwierdza, iż w odniesieniu do nieruchomości położonej przy ulicy (...) w S. żadna deklaracja nie została złożona – nie została ona bowiem wykazana w zestawieniu, co koreluje z twierdzeniami tegoż świadka.

Apelujący zarzucił także, iż Sąd Rejonowy nie dokonał analizy zeznań świadka będącego pracownikiem powoda – M. R., z których jednoznacznie wynika, że odbiór odpadów remontowo – budowlanych w miesiącu lipcu 2016 roku był przez powoda wykonywany niezgodnie z zawartą pomiędzy stronami umową. Zwrócono uwagę na fakt, iż z zeznań tegoż świadka wynika, że oświadczenia od mieszkańców były spisywane u świadka w biurze, w tym po fakcie odbioru odpadów lub na miejscu w momencie dokonywania odbioru odpadów, że fakt posiadania przez mieszkańców deklaracji nie był zawsze sprawdzany przez pracowników powoda – ufali oni oświadczeniom odbieranym przez mieszkańców, że pracownicy powoda zbierali wszystkie odpady jakie zastali na danej nieruchomości, również odpady komunalne leżące obok worków, że odpady nie były przez powoda ważone przy odbiorze, były one ważone przez (...) w dużym kontenerze, do którego były wrzucane wszystkie odpady, tonaż był po zbiorczym ważeniu przez (...) proporcjonalnie rozdzielany na mieszkańców, a nadto że D. S. zgłosiła, że jeszcze kilka osób będzie w tym samym czasie co ona wykonywać remont, przywiozła później oświadczenia tych osób, zaś na oświadczeniach były inne adresy niż adres rzeczywistego odbioru odpadów. Do kwestii związanej z wywozem odpadów remontowo – budowlanych z posesji D. S. Sąd Okręgowy odniósł się już powyżej, zbędne jest zatem powielanie przedmiotowej argumentacji. W odniesieniu zaś do pozostałych kwestii wskazać należy po pierwsze, iż nie sposób uznać za jakiekolwiek uchybienie ze strony powoda, iż oświadczenia przez mieszkańców były przekazywane bądź to przy odbiorze odpadów bądź wcześniej lub później w biurze świadka M. R.. Jak już powyżej wskazywano, uzyskiwanie przedmiotowych oświadczeń w określonym czasie nie było przewidzianym w umowie stron obowiązkiem powoda. W odniesieniu zaś do pozostałych kwestii przypomnieć należy, iż przedmiotem niniejszego sporu jest żądanie wynagrodzenia za wykonanie na rzecz pozwanego usługi wywozu odpadów remontowo – budowlanych w ściśle określonym czasie, tj. w miesiącu lipcu 2016 roku. Formułując jakiekolwiek zastrzeżenia co do prawidłowości wykonania tej usługi pozwany winien zatem powoływać się jedynie na zdarzenia mające miejsce w tym dokładnie sprecyzowanym okresie. Twierdzenia, iż fakt posiadania przez mieszkańców deklaracji nie był zawsze sprawdzany przez pracowników powoda, jak i że pracownicy powoda zbierali wszystkie odpady jakie zastali na danej nieruchomości, również odpady komunalne leżące obok worków, kryterium tego nie spełnia. Są to twierdzenia ogólnikowe, nieosadzone w konkretnej jednostce czasu. Jak powyżej wskazywano, pozwany zdołał jedynie wykazać, iż w miesiącu lipcu 2016 roku deklaracji nie złożył B. O.. We wskazanym kontekście pozwany zarzucił również, iż Sąd pierwszej instancji nie uwzględnił zeznań świadka M. R., z których wynika, ze odpady nie były przez powoda ważone przy odbiorze, były one zaś ważone przez (...) w dużym kontenerze, w którym umieszczane były wszystkie odpady. Odnosząc się do powyższego wskazać należy jednak, iż z materiału dowodowego zgromadzonego w toku niniejszego postępowania nie wynika, aby na powodzie ciążył wynikający z umowy obowiązek ważenia tych odpadów przy odbiorze. Zdaje się również, iż dotychczas pozwany akceptował wykonywane przez powoda szacunkowe wyliczenia dotyczące wagi odpadów przypadających na konkretnych mieszkańców. Dla dokonania prawidłowych rozliczeń wykonanych usług, istotna była zaś całościowa waga pobranych odpadów, spełniających jednakże kryteria określone umową.

Reasumując wskazać należy, iż pozwany zdołał wykazać, że nieprawidłowości w odbiorze odpadów remontowo – budowlanych, które mogły implikować wniosek o nieprawidłowym wykonaniu umowy przez powoda, dotyczyły raptem jednej osoby (B. O.), nie zaś pięciu osób, jak dotychczas zarzucano. Sąd drugiej instancji nie podziela jednak zapatrywania pozwanego, iż zakwestionowanie choćby jednej z pozycji raportu miesięcznego odbioru odpadów remontowo – budowlanych skutkuje zdyskwalifikowaniem całego raportu, albowiem brak jest danych pozwalających na weryfikację wagi pozostałych odpadów. Jak powyżej wskazano, strony nie uzgodniły w umowie, iż powód będzie zobligowany do każdorazowego ważenia odpadów remontowo – budowlanych odbieranych od konkretnego mieszkańca, nie sposób zatem obciążać go tak dalece idącymi konsekwencjami niewykonywania tego rodzaju czynności. Trafnie powód wskazał, iż byłoby to rażąco sprzeczne z dobrymi obyczajami kupieckimi. Powyższa konstatacja pozwanego nie znajduje również oparcia w treści § 4 ust. 3 umowy stron. Jak już powyżej wskazywano, w przedmiotowym postanowieniu umownym zastrzeżono, iż w przypadku dostarczenia do (...) przez wykonawcę odpadów innych niż przedmiot umowy nie będzie przysługiwało wynagrodzenie. Mając na uwadze okoliczności niniejszej sprawy, uwzględniając również zasady współżycia społecznego, Sąd Okręgowy stoi na stanowisku, iż pomniejszenie wynagrodzenia na podstawie powołanego zapisu umowy mogło nastąpić jedynie w odniesieniu do tej części odpadów, które nie stanowiły przedmiotu umowy – w niniejszej sprawie odpadów remontowo – budowlanych pobranych z nieruchomości B. O.. Choć w istocie przyznać należy rację skarżącemu, iż nie jest obecnie możliwe precyzyjne ustalenie o jakiej wadze odpady remontowo – budowlane zostały pobrane z tej nieruchomości, to jednak przypomnieć należało, iż pozwany akceptował dotychczas szacunkowe ustalenia odnośnie wagi tego rodzaju odpadów przypadających na poszczególnych mieszkańców, z pewnością nie było również problematyczne następcze ustalenie uśrednionej wagi 1 m 3 odpadów remontowo – budowlanych na potrzeby niniejszego postępowania, zwłaszcza że powód prezentował ugodową postawę w niniejszym postępowaniu, samodzielnie przedkładając do pozwu szacunkowe wyliczenie odnośnie ewentualnych możliwych kwot do zatrzymania co do nieruchomości objętych zastrzeżeniami pozwanego. W ocenie Sądu drugiej instancji, pozwany był w niniejszym postępowaniu uprawniony jedynie do zakwestionowania zasadności roszczenia powoda o wynagrodzenie z tytułu wykonanej usługi w miesiącu lipcu 2016 roku wyłącznie w odniesieniu do odpadów remontowo – budowlanych pobranych z nieruchomości B. O.. Apelujący jednak konsekwentnie, również w postępowaniu drugoinstancyjnym, podważał zasadność żądania przez powoda pełnej kwoty objętej pozwem, co jednak w świetle powołanej argumentacji nie mogło zasługiwać na aprobatę.

Mając powyższe na uwadze, uznać należy, iż rozstrzygnięcie Sądu pierwszej instancji jest prawidłowe. Mając powyższe na uwadze, w punkcie I. wyroku Sąd Okręgowy na podstawie art. 385 k.p.c. oddalił apelację strony pozwanej jako niezasadną.

Z kolei o kosztach postępowania orzeczono w punkcie II. wyroku, zasądzając od pozwanego na rzecz powoda kwotę 1.800 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego w postępowaniu apelacyjnym, których wysokość ustalono na podstawie § 2 pkt 5 w zw. z § 10 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 roku w sprawie opłat za czynności adwokackie (Dz. U. 2015, poz. 1800 ze zm.).

Dodano:  ,  Opublikował(a):  Elżbieta Rochowicz
Podmiot udostępniający informację: Sąd Okręgowy w Gdańsku
Data wytworzenia informacji: