XVI Ca 781/22 - wyrok Sąd Okręgowy w Gdańsku z 2023-02-20
- Tytuł:
- Sąd Okręgowy w Gdańsku z 2023-02-20
- Data orzeczenia:
- 20 lutego 2023
- Data publikacji:
- 11 maja 2023
- Data uprawomocnienia:
- 20 lutego 2023
- Sygnatura:
- XVI Ca 781/22
- Sąd:
- Sąd Okręgowy w Gdańsku
- Wydział:
- XVI Wydział Cywilny Odwoławczy
- Przewodniczący:
- sędzia Jarosław Zawrot
- Teza:
- Wykonanie umowy na gruncie art. 45 ust. 5 u.k.k. należy interpretować w kontekście jej zasadniczego przedmiotu i ogólnego celu wewnętrznego w rozumieniu skutków podstawowych związanych z tym przedmiotem, które pozostają ze sobą w związkach funkcjonalnych i merytorycznych opisanych treścią umowy kredytu (pożyczki) konsumenckiej. Z perspektywy charakteru prawnego zobowiązania przedmiotem spornej umowy pożyczki była wskazana w niej określona ilość pieniędzy, do których świadczenia w umowie zobowiązały się jej strony (dwustronność zobowiązania). Celem wewnętrznym umowy było przeniesienie na pożyczkobiorcę na określonych w umowie warunkach własności przedmiotu umowy, który mógł zostać wykorzystany na dowolny cel konsumpcyjny (cel zewnętrzny) i odpowiadający mu z drugiej strony zwrot odpowiadający temu przedmiotowi tej samej ilości pieniędzy na podstawie warunków i w granicach określonych w umowie (zob. art. 720 k.c., art. 69 prawa bankowego) . Ponieważ umowa pożyczki, tak jak kredytu, przez większość poglądów nie jest kwalifikowana jako umową wzajemna, a limine wykluczone jest stosowanie do niej ustawowej reguły równoczesności świadczeń bez względu na istotę samego stosunku prawnego (art. 488 k.c.), w którym realizacja drugiego celu wewnętrznego jest przesunięta w czasie. Tym bardziej zatem złożoność podmiotowa zobowiązań w jednej umowie może nastręczać trudności umiejscowienia wykonania umowy - jako całości - w czasie. Będąc umową dwustronnie zobowiązującą o niejednorodnym celu wewnętrznym dopełnia się jako całość dopiero w momencie spełnienia świadczeń składających się na ten cel. Ponieważ wypłata środków i ich zwrot następuje na uzgodnionych w momencie zawarcia umowy warunkach, realizacja tego celu charakteryzującego stosunek wewnętrzny, stanowiąca o wykonaniu umowy, zależy od treści tych warunków, czy stanowią istotę oznaczonego w ten sposób celu, bez którego umowa nie zostałaby zawarta (causa). Według poglądu interpretacyjnego odpowiadającego założeniom realizacji celu umowy, z którym konstrukcyjnie powiązana jest sankcja kredytu darmowego (dot. bowiem wszystkich elementów kosztowych umowy przewidzianych w niej, bez których umowa nie zostałaby zawarta), wykonanie umowy kredytu (pożyczki) jest stanem rzeczy, w którym strony tej umowy spełniły świadczenia główne składające się na tak rozumiany cel wewnętrzny umowy. Poza jego granicami leży rozliczenie kredytu (pożyczki) po dokonaniu jego całkowitej spłaty, a więc łącznie z należnościami ubocznymi oraz innymi przewidzianymi w umowie, choćby o ich wysokości i bycie współdecydowały rozwiązania ustawowe (art. 49-52 u.k.k.). Z tego powodu, o ile można podzielić wyrażane przez niektórych autorów doktryny poglądy, że możliwym jest bieg terminu rocznego od ostatniej czynności wykonanej przez kredytodawcę (pożyczkodawcę), o tyle należy zbadać jej znaczenie z punktu widzenia celu umowy, a to wymaga uwzględnienia charakter warunków umownych oraz konkretnych okoliczności, w których doszło do spłaty zobowiązania. W typowych wypadkach umowę o kredyt konsumencki należy uznać za wykonaną patrząc z perspektywy jej celu w chwili (w dniu), w której konsument spłacił ostatnią należność z tytułu tej umowy na rzecz kredytodawcy. Chodzi tu więc o spełnienie świadczenia właściwie w takim samym znaczeniu obowiązku głównego rozpatrywanego z punktu widzenia celu umowy, jakie należy temu samu pojęciu wykonania umowy przypisać na gruncie art. 901 § 1 k.c., który - na potrzebny utrzymania stabilizacji stosunków prawnych - nie pozwala na rozwiązanie umowy darowizny po dwóch latach od jej wykonania. Dostosowując wynik wykładni art. 45 ust. 5 u.k.k. do tego samego nurtu interpretacyjnego, wykonanie umowy w rozumieniu tego przepisu będzie odpowiadało sytuacji spełnienia wszystkich istotnych w relacji do celu wewnętrznego umowy ciążących na stronie obowiązków, nie zaś każdego ubocznego i akcesoiyjnego, jeżeli temu celowi nie służyły
Dodano:
,
Opublikował(a):
Bernadetta Tomaszewska
Podmiot udostępniający informację: Sąd Okręgowy w Gdańsku
Osoba, która wytworzyła informację: sędzia Jarosław Zawrot
Data wytworzenia informacji:
Podmiot udostępniający informację: Sąd Okręgowy w Gdańsku
Osoba, która wytworzyła informację: sędzia Jarosław Zawrot
Data wytworzenia informacji: