Serwis Internetowy Portal Orzeczeń używa plików cookies. Jeżeli nie wyrażają Państwo zgody, by pliki cookies były zapisywane na dysku należy zmienić ustawienia przeglądarki internetowej. Korzystając dalej z serwisu wyrażają Państwo zgodę na używanie cookies , zgodnie z aktualnymi ustawieniami przeglądarki.

XV C 1096/13 - wyrok z uzasadnieniem Sąd Okręgowy w Gdańsku z 2016-01-12

Sygn. akt XV C 1096/13

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 12 stycznia 2016 roku

Sąd Okręgowy w Gdańsku, XV Wydział Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący: SSO Dorota Kołodziej

Protokolant: sekretarz sądowy Izabela Węsiora

Po rozpoznaniu w dniu 12 stycznia 2016 roku w Gdańsku

na rozprawie

sprawy z powództwa I. M. (1)

przeciwko (...) Spółce Akcyjnej w W.

o zapłatę

I. powództwo oddala,

II. uchyla postanowienie z dnia 20 grudnia 2013 r. w przedmiocie zabezpieczenia powództwa,

III. nie obciąża powoda kosztami zastępstwa procesowego w sprawie .

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 7 listopada 2013 r. powód małoletni I. M. (1), reprezentowany przez przedstawiciela ustawowego – matkę P. B. domagał się zasądzenia na swoją rzecz od pozwanego (...) S.A. w W.:

kwoty 300.000 zł wraz z odsetkami ustawowymi od dnia wytoczenia powództwa do dnia zapłaty tytułem zadośćuczynienia;

dożywotniej renty w kwocie 3.000 zł miesięcznie płatnej z góry do rąk matki powoda do 10-go dnia każdego miesiąca wraz z odsetkami ustawowymi w razie opóźnienia w płatności którejkolwiek z rat począwszy od dnia wytoczenia powództwa;

kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych;

zabezpieczenie roszczeń powoda z tytułu dożywotniej renty poprzez zobowiązanie obowiązanego (pozwanego) do zapłaty na rzecz uprawnionego (mał. powoda) kwoty 3.000 zł miesięcznie począwszy od dnia wytoczenia powództwa do dnia 10-go każdego miesiąca z góry do rąk matki powoda z ustawowymi odsetkami w razie opóźnienia w płatności którejkolwiek z rat.

Powód I. M. (1) urodził się w dniu (...) jako wcześniak w 36. tygodniu ciąży.

Ciąża matki powoda P. B. przebiegała poprawnie – znajdowała się ona pod stałą opieką ginekologiczną dr med. specjalisty ginekologa położnika K. M.. W 33. tygodniu ciąży, tj. w dniach 17-21 listopada (...)r. matka powoda trafiła na Oddział Patologii Ciąży Szpitala (...)w (...)z powodu krwawienia z dróg rodnych i objawów wskazujących na zagrożenie porodu przedwczesnego. W czasie hospitalizacji nie zauważono jednakże krwawienia ani plamienia z dróg rodnych, a wykonane badania wykazały dobry stan płodu (KTG, USG, USG Doppler). Wobec powyższego matka powoda została wypisana do domu w stanie ogólnym dobrym z zaleceniem oszczędzającego trybu życia, kontroli u lekarza prowadzącego, kontroli TSH, TH3, FT4, dalszej kontroli endokrynologicznej i zażywania przepisanych leków.

W dniu 8 grudnia(...) r. matka powoda ponownie trafiła do szpitala w 36 tygodniu ciąży z powodu sączenia się wód płodowych. Ze względu na brak przygotowania dróg rodnych do porodu, matkę powoda poddano cięciu cesarskiemu trzy dni później, tj. w dniu 11 grudnia (...) r. (epikryza karty informacyjnej leczenia szpitalnego). W książeczce zdrowia dziecka wskazano natomiast, iż cięcie cesarskie nastąpiło ze względu na stan po odpłynięciu płynu owodniowego (3 doby).

Małoletni powód I. M. (1) jest upośledzony umysłowo w stopniu znacznym, jak również jest niesprawny w fizycznie – praktycznie w ogóle nie porusza się samodzielnie, występuje u niego niedokształcenie mowy na tle wieloczynnikowym, objęty jest również orzeczeniem o niepełnosprawności, którą datuje się od jego urodzenia. Z powyższych względów powód znajduje się pod profesjonalną opieką medyczną.

W wyniku hospitalizacji powoda w Klinice (...) w (...) stwierdzono, iż występuje u niego encefalopatia pod postacią opóźnienia rozwoju psychoruchowego u podłoża przebytego niedotlenienia okołoporodowego. Badanie MRI głowy bez kontrastu wykazało m.in. części tylne komór bocznych o nieco kanciastym kształcie – jak po niedotlenieniu w okresie okołoporodowym. Powyższa diagnoza została podtrzymana w dalszej części dokumentacji medycznej.

W związku z powyższym decyzja o cięciu cesarskim została podjęta za późno, gdyż dopiero 3 doby po odpłynięciu płynu owodniowego, nastąpiło niedotlenienie okołoporodowe powoda, powstała konieczność podjęcia działań resuscytacyjnych. W konsekwencji opóźnionego cięcia cesarskiego doszło do uszkodzenia centralnego układu nerwowego powoda (niedorozwój ciała modzelowatego). Powód jest w konsekwencji dzieckiem trwale upośledzonym, które nigdy nie uzyska sprawności intelektualnej i fizycznej.

Powód nie chodzi samodzielnie, korzysta ze specjalistycznego sprzętu stymulującego chodzenie. Głownie siedzi, potrafi jednakże wstać podtrzymując się. Rękami manipuluje dość dobrze. Nie mówi, wypowiada jedynie pojedyncze głoski niespełniające funkcji komunikacyjnej. Komunikuje się głównie nieartykułowanymi dźwiękami, pobudzeniem emocjonalnym, ruchami ciała. W małym stopniu rozumie proste polecenia, nie reaguje na swoje imię. Wymaga stałej pomocy w zakresie swojej samoobsługi – nie sygnalizuje potrzeb fizjologicznych, nie naśladuje czynności mycia, ubierania. Jest karmiony, ale potrafi samodzielnie pić z kubka niekapka. Właściwie odgryza, przeżuwa i połyka. Słabo nawiązuje kontakt wzrokowy i koncentruje uwagę dowolną. Przedmioty pozostające w zasięgu ręki wkłada do buzi, a zabawkami nie bawi się w sposób zgodny z przeznaczeniem. W grupie nie zawsze wchodzi w interakcje z dziećmi, nie inicjuje kontaktów, preferuje zabawę samodzielną. W domu wymaga stałej opieki i kontroli, gdyż nie przewiduje niebezpieczeństw.

Mając na uwadze, iż w okresie ciąży płód rozwijał się prawidłowo i gdyby nie błąd na etapie porodu powód byłby w pełni zdrowy i sprawny, uznać należy, iż do zaprzepaszczenia szansy na normalne życie powoda doszło z wyłącznej winy Szpitala (...) w G..

Pismem z dnia 3 czerwca 2013 r. matka małoletniego powoda skierowała do Szpitala (...) w G. wezwanie do zapłaty zadośćuczynienia w wysokości 300.000 zł tytułem krzywdy wyrządzonej powodowi w wyniku spóźnionej decyzji o cięciu cesarskim i powstałej w wyniku tego encefalopatia pod postacią opóźnienia w rozwoju psychoruchowego na podłożu przebytego niedotlenienia okołoporodowego, oraz zgłoszone zostało roszczenie dożywotniej renty w wysokości 3.000 zł miesięcznie z uwagi na niezdolność powoda do samodzielnej egzystencji i znaczne wydatki konieczne do ponoszenia w związku z jego niepełnosprawnością. W piśnie z dnia 10 lipca 2013 r. Szpital poinformował, iż nie znajduje podstaw do uwzględnienia zgłoszonego roszczenia nie podając jednakże jakiejkolwiek argumentacji na poparcie zajętego stanowiska. Szpital sprawę przekazał do swojego ubezpieczyciela – pozwanego (...) S.A., który w piśmie z dnia 20 sierpnia 2013 r. odmówił uznania roszczeń uznając działanie lekarzy za prawidłowe, zaś jako przyczyny upośledzenia mał. powoda wskazał chorobę tarczycy matki powoda, tj. chorobę Gravesa-Basedowa. Strona powodowa podniosła, iż nie zgadza się z zajętym przez pozwanego stanowiskiem, gdyż choroba matki powoda była znana i uwzględniana w kontekście kolejnych badań wykonywanych względem mał. powoda, z których żadne nie wykazało związku pomiędzy jego encefalopatią a chorobą tarczycy jego matki, a w 2012 r. doszło do jednoznacznego stwierdzenia, iż encefalopatia małoletniego powoda jest spowodowana niedotlenieniem okołoporodowym związanym ze zbyt późno podjętą decyzją o rozwiązaniu ciąży przez cięcie cesarskie.

Swoje roszczenia strona powodowa wywiodła z przepisów art. 444 i 445 § 1 k.c.

W zakresie roszczenia z tytułu zadośćuczynienia za doznaną krzywdę w wysokości 300.000 zł strona powodowa podniosła, iż jest ono adekwatne do krzywdy, jaka została wyrządzona powodowi wskutek błędów Szpitala (...) w G. podczas jego porodu. Powód został bowiem całkowicie i nieodwracalnie pozbawiony szans na normalne życie. Upośledzenie psychofizyczne wyłącza małoletniego powoda z normalnej egzystencji, wiąże jego losy z koniecznością ustawicznej opieki i pomoc ze strony osób trzecich, pozbawia szans na samodzielność i egzystencję choćby w części zbliżonej do życia, jakie wiodą jego rówieśnicy.

Roszczenie z tytułu dożywotniej renty w wysokości 3.000 zł miesięcznie strona powodowa uzasadniła całkowitą utratą zdolności do pracy zarobkowej oraz zwiększonymi potrzebami mał. powoda związanymi z jego codzienną egzystencją. Wada centralnego układu nerwowego i będące jej następstwem upośledzenie psychofizyczne powoda dyskwalifikuje go nie tylko z pracy zarobkowej, ale również z normalnego życia, gdyż nie jest on zdolny do samodzielnej egzystencji, nie porusza się samodzielnie, nie komunikuje się z otoczeniem, nie sygnalizuje potrzeb fizjologicznych, nie odczuwa niebezpieczeństwa, nie jest w stanie funkcjonować bez pomocy i opieki osób trzecich. Mał. powód ma nadto padaczkę anatomiczną, co sprawia iż musi poruszać się w kasku, gdyż nieprzewidywalność ataków może doprowadzić do zagrażających jego życiu urazów. Jest stale poddawany rehabilitacji i farmakoterapii i nigdy nie wyeliminuje zażywania leków. Jego pielęgnacja wymaga wzmożonego zużycia pampersów i środków higienicznych. Z uwagi na okoliczność, iż powód rośnie i przybiera na wadze, jego pielęgnacja zaczyna przerastać możliwości fizyczne jego matki i korzysta ona już na tym etapie z pomocy pielęgnacyjnej innej osoby. Powód ma ponadto tendencję do zapadania na choroby górnych drób oddechowych z uwagi na dysplazję oskrzelowo – płucną. Średnio 4-5 razy w roku choruje na zapalenie oskrzeli albo płuc i wówczas nieodzowne staje się stosowanie antybiotyków.

W odpowiedzi na pozew pozwany (...) S.A. w W. wniósł o oddalenie powództwa w całości oraz o zasądzenie od powoda na rzecz pozwanego kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

W uzasadnieniu pozwany przyznał, iż zgłoszono mu szkodę dotyczącą błędu lekarskiego popełnionego w Szpitalu (...) w G. oraz iż jako ubezpieczyciel odpowiedzialności cywilnej szpitala nie przyjął co do zasady odpowiedzialności za skutki zaistniałej sytuacji. Wskazał nadto, iż podtrzymuje w całości argumentację zawartą w piśmie pozwanego skierowanym pełnomocnika powoda w dniu 20 sierpnia 2013 r. W ocenie pozwanego nie zachodzą również przesłanki do ustanowienia zabezpieczenia roszczeń powoda z tytułu renty.

Postanowieniem z dnia 20 grudnia 2013 r. Sąd Okręgowy w Gdańsku na podstawie art. 753 § 1 oraz 753 1 k.p.c. udzielił zabezpieczenia roszczenia I. M. (1) o zapłatę do czasu prawomocnego zakończenia postępowania poprzez zobowiązanie pozwanego (...) S.A. w W. do płacenia przez czas trwania procesu na rzecz powoda I. M. (1) renty w kwocie 2.000 zł do dnia 10 każdego miesiąca począwszy od dnia 21 listopada 2013 r. do rąk matki powoda P. B..

Pismem procesowym z dnia 21 kwietnia 2015 r. (k. 461-465) w odpowiedzi na opinię sądową biegłego z zakresu ginekologii i położnictwa M. T. strona powodowa podtrzymała żądanie pozwu, jednocześnie dokonując jego modyfikacji poprzez wycofanie się ze stwierdzenia, iż jednym ze skutków zbyt późnego cesarskiego cięcia u matki mał. powoda P. D. było uszkodzenie centralnego układu nerwowego u małoletniego powoda w postaci uszkodzenia ciała modzelowatego, wykluczonego w badaniu wykonanym w 2012 r. w (...) w G..

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W roku 2000 u matki małoletniego powoda P. D. (wówczas B.) rozpoznano nadczynność tarczycy pod postacią choroby Gravesa – Basedova, w związku z czym znajdowała się ona pod opieką Poradni Endokrynologicznej. Ze względu na stwierdzoną nadczynność tarczycy P. D. przyjmowała lek o nazwie m. . Po stwierdzeniu u matki powoda ciąży, całkowicie zaprzestano jakiegokolwiek leczenia nadczynności tarczycy, w tym odstawiono wszelkie związane z tym leki.

dowód: dokumentacja medyczna Szpital (...) w(...) (...), k.30-31v, 425-442v; opinia sądowa, k.381-404; opinia sądowa uzupełniająca pisemna, k. 492-534; opinia ustna sądowa uzupełniająca, k. 562-563 (czas 00:01:37 do 01:40:17)

W trakcie ciąży P. D. regularnie poddawała się badaniom prenatalnym przeprowadzanym przez specjalistę ginekologa położnika dr med. K. M., które rozpoczęły się w dniu 1 kwietnia(...)r. i miały miejsce w 9, 13, 17, 21, 25 i 33 tygodniu ciąży. W pierwszym trymestrze ciąży przyjmowała preparat o nazwie duphaston stosowany w przypadkach zagrażających poronieniu.

dowód: dokumentacja medyczna, k.21, 23-29; opinia sądowa, k.381-404

W 17. tygodniu ciąży P. D. otrzymała lek o nazwie furagin stosowany w infekcjach układu moczowego oraz preparat żelaza tardyferon z powodu niedokrwistości.

dowód: dokumentacja medyczna, k. 26; opinia sądowa, k.381-404

W 27. tygodniu ciąży u matki mał. powoda P. D. stwierdzono anginę ropną, którą leczono antybiotykiem o nazwie augmentin.

dowód: dokumentacja medyczna Szpital (...) w Gdyni (...), k.30-31v, 425-442v; opinia sądowa, k.381-404;

W dni 17 listopada(...) r. w 33. tygodniu ciąży z powodu krwawienia z dróg rodnych P. D. zgłosiła się do Szpitala (...) w G., gdzie została - z uwagi na wystąpienie objawów zagrażających porodowi przedwczesnemu, oraz w wywiadzie: infekcji wirusowej, nadciśnienia indukowanego ciążą, nadczynności tarczycy (choroba autoimmunologiczna Gravesa – Basedova) - przyjęta na Oddział Ginekologii i Położnictwa, w którym przebywała do dnia 21 listopada (...) r. W trakcie hospitalizacji w Szpitalu (...) w G. nie zaobserwowano u powódki krwawienia ani plamienia z dróg rodnych, wykonano badania w postaci KTG, USG i USG Doppler, które potwierdziły dobrostan płodu. Nie stwierdzono niedotlenienia płodu. Zauważono, iż powódka od dnia stwierdzenia zajścia w ciążę nie jest leczona ze względu na nadczynność tarczycy wskutek odstawienia metylotiouracylu.

Matka małoletniego powoda P. D. została wypisana do domu w stanie ogólnym dobrym ze zaleceniami prowadzenia oszczędnego trybu życia, kontroli u lekarza prowadzącego, kontroli TSH, FT3 i FT4 po 10 dniach, dalszej kontroli endokrynologicznej w celu wznowienia i kontynuowania leczenia nadczynności tarczycy. Zalecono leki propycil, propranolol, nospa i relanium.

dowód: dokumentacja medyczna, k. 23; dokumentacja medyczna Szpitala (...) w (...), k.30-31v, 425-442v; zeznania świadka I. M. (2), k. 281-283; zeznania świadka R. C., k. 305-306 (czas 00:02:47 do 00:18:44); opinia sądowa, k.381-404; opinia sądowa uzupełniająca pisemna, k. 492-534; opinia ustna sądowa uzupełniająca, k. 562-563 (czas 00:01:37 do 01:40:17); wyjaśnienia przedstawiciela ustawowego powoda P. D., k. 279-281; wyjaśnienia przedstawiciela ustawowego powoda S. M., k. 305-306 (czas 00:19:17 do 00:31:14)

W dniu 8 grudnia (...) r. około godziny 20:45 matka małoletniego powoda P. D. zgłosiła się(...) Szpitala (...) w G. w 35. tygodniu ciąży z uwagi na odpływanie czystych wód płodowych, które rozpoczęło się w dniu 8 grudnia(...)r. około godziny 20:00.

okoliczność bezsporna, nadto dokumentacja medyczna Szpitala (...) w Gdyni (...), k.32, 406-424; zeznania świadka I. M. (2), k. 281-283; opinia sądowa, k.381-404; wyjaśnienia przedstawiciela ustawowego powoda P. D., k. 279-281; wyjaśnienia przedstawiciela ustawowego powoda S. M., k. 305-306 (czas 00:19:17 do 00:31:14)

Z uwagi na podejrzenie przedwczesnego odejścia wód płodowych oraz w wywiadzie chorobę autoimmunologiczną Gravesa – Basedova P. D. przyjęto do Szpitala (...) w G. gdzie wykonano wobec niej szereg badań położniczych, wskutek których stwierdzono, iż część pochwowa uległa skróceniu, ujście zewnętrzne drożne na opuszkę palca badającego, sączący się jasny płyn owodniowy. W wyniku wykonanego badania USG ustalono położenie płodu podłużne główkowe, grzbiet płodu po prawej stronie matki bliżej przedniej strony macicy. Ustalono akcję serca płodu prawidłową – 140/min, co potwierdziło dokonane w dniu 8 grudnia (...) r. badanie KTG. Stwierdzono płyn owodniowy w malej ilości. Zlecono wykonanie badań dodatkowych w wyniku których stwierdzono: w dniu 8 grudnia (...) r. krwinki białe 13.950, CRP=2; w dniu 10 grudnia (...)r. krwinki białe 10.560, CRP=2; 12 grudnia (...) r. hormony tarczycy TSH 0,01, FT4 16,01 oraz 18 grudnia (...) r. TSH under range i FT4 13,80. Z uwagi na konieczność zabezpieczenia płodu do porodu przedwczesnego zastosowano w celu zabezpieczenia dojrzałości płuc płodu sterydoterpię podając P. D. w formie dożylnej steryd hydrocortison, antybiotyk augmentin jako profilaktykę infekcji wewnątrzmacicznej, lek propycil z uwagi na nadczynność tarczycy oraz żelazo w formie leku hemofer.

W dniu 9 grudnia(...) r. stwierdzono w badaniu USG prawidłową ilość wód płodowych AFI=13 (gdzie norma wynosi > 5). W okresie od przyjęcia matki małoletniego powoda do Szpitala do zakończenia ciąży cesarskim cięciem w okresie co 3 godziny osłuchiwano akcję serca płodu która była prawidłowa i wynosiła 140/min.

W dniu 10 grudnia(...) r. w badaniu USG stwierdzono prawidłową ilość wód płodowych AFI=13, a na podstawie badania we wziernikach nie stwierdzono wyraźnego odpływania wód płodowych, stwierdzono natomiast część pochwową szyjki macicy zamkniętą i sformowaną.

dowód: dokumentacja medyczna Szpitala (...) w (...) (...), k.32, 406-424; zeznania świadka R. C., k. 305-306 (czas 00:02:47 do 00:18:44); opinia sądowa, k.381-404; opinia sądowa uzupełniająca pisemna, k. 492-534; opinia sądowa uzupełniająca ustna, k. 562-563 (czas 00:01:37 do 01:40:17)

W dniu 11 grudnia (...) r. na podstawie badania we wziernikach stwierdzono część pochwową szyjki macicy skróconą, drożną dla palca badającego, sączące się czyste wody płodowe. Mając na uwadze stan ogólny matki małoletniego powoda dobry, brak zgłaszanych przez nią dolegliwości, napiętą prawidłowo macicę oraz nieregularną czynność skurczową podjęto decyzję o zakończeniu ciąży cięciem cesarskim w trzeciej dobie pobytu w szpitalu wydobywając o godzinie 12:00 w dniu 11 grudnia (...)r. płód płci męskiej hypotroficzny i niedonoszony o masie ciała 2,25 kg w stanie ogólnym dobrym wg skali Apgar (7pkt/1 min; 8pkt/3 min oraz 8pkt/5 min).

dowód: odpis skrócony aktu urodzenia, k.20; dokumentacja medyczna Szpitala (...) w (...) (...), k.32, 406-424; książeczka zdrowia dziecka, k.33-62; zeznania świadka R. C., k.305-306 (czas 00:02:47 do 00:18:44); opinia sądowa, k.381-404; opinia sądowa uzupełniająca pisemna, k. 492-534; opinia sądowa uzupełniająca ustna, k.562-563 (czas 00:01:37 do 01:40:17)

W 3 dobie po porodzie u małoletniego powoda rozpoznano zapalenie płuc.

dowód: książeczka zdrowia dziecka, k.33-62; opinia sądowa, k.381-404; opinia sądowa uzupełniająca pisemna, k.492-534; opinia sądowa uzupełniająca ustna, k.562-563 (czas 00:01:37 do 01:40:17); wyjaśnienia przedstawiciela ustawowego powoda P. D., k. 279-281

W dniu 22 grudnia(...) r. z uwagi na brak powikłań w przebiegu połogu P. D. w stanie ogólnym dobrym wraz z małoletnom powodem została wypisana do domu.

dowód: dokumentacja medyczna Szpitala (...) w (...) (...), k.32, 406-424; książeczka zdrowia dziecka, k.33-62; opinia sądowa, k.381-404

W ciągu następnych lat po porodzie u małoletniego powoda I. M. (1) dokonano rozpoznania wady ośrodkowego układu nerwowego – niedorozwoju ciała modzelowatego; padaczki; encefalopatii z upośledzeniem ruchowym i umysłowym; niedowładu wiotkiego oraz dysplazji oskrzelowo – płucnej. W czasie pobytu małoletniego powoda w Klinice (...) (...) (...) w G. z dnia 25.03.2012 r, rozpoznano u powoda Encefalopatie pod postacią opóźnienia rozwoju psychoruchowego na podłożu przebytego niedotlenienie okołoporodowego, Co stało się podstawą wytoczenia niniejszego powództwa.

dowód: dokumentacja medyczna, k.64-72; dokumentacja medyczna NZOZ (...), k.169; dokumentacja medyczna (...) w G. k.178-231; opinia sądowa, k.381-404; opinia sądowa uzupełniająca pisemna, k.492-534; opinia sądowa uzupełniająca ustna, k.562-563 (czas 00:01:37 do 01:40:17)

I. M. (1) obecnie głownie siedzi, potrafi wstać przy pomocy rąk podtrzymując się. Nie chodzi samodzielnie, porusza się przy pomocy specjalistycznego sprzętu. Ma trudności w wykonywaniu najprostszych czynności manualnych takich jak ubieranie się, jedzenie, trzymanie w rękach różnych przedmiotów. I. M. (1) nie mówi, nie rozumie mowy, nie reaguje na własne imię, nie pisze, nie czyta, nie sygnalizuje potrzeb. W bardzo ograniczonym stopniu rozumie proste polecenia. Wymaga pełnej i stałej pomocy osób drugich zarówno w czynnościach samoobsługi takich jak karmienie, ubieranie się i załatwianie potrzeb fizjologicznych. Opiekę nad mał. powodem sprawuje jego matka P. D.. Z uwagi na występujące u mał. powoda I. M. (1) tzw. niepełnosprawności sprzężone (upośledzenie umysłowe w stopniu znacznym, niepełnosprawność ruchową) został on skierowany na kształcenie specjalne dla dzieci z niepełnosprawnością ruchową i upośledzeniem umysłowym w stopniu znaczny, następnie orzeczono wobec niego potrzebę indywidualnego nauczania.

M.. I. M. (1) jest trwale upośledzony, nigdy nie uzyska sprawności intelektualnej i fizycznej.

dowód: dokumentacja w aktach szkody pozwanego nr (...); książeczka zdrowia dziecka, k.34-62; orzeczenie o niepełnosprawności, k.63; dokumentacja medyczna 64-72; dokumentacja dotycząca stanu psychicznego i psychologicznego powoda i jego kształcenia, k.74-88; zeznania świadka I. M. (2), k. 281-283; zeznania świadka B. C., k.328-328v (czas 00:02:33 do 00:17:06); wyjaśnienia przedstawiciela ustawowego powoda P. D., k. 279-281; wyjaśnienia przedstawiciela ustawowego powoda S. M., k. 305-306 (czas 00:19:17 do 00:31:14)

Pismem z dnia 3 czerwca 2013 r. reprezentujący małoletnoego powoda I. M. (1) przedstawiciel ustawowy w osobie matki P. D. skierował do Szpitala (...) w G. (obecnie Szpital (...) (...) Sp. z o.o. w G.) wezwanie do zapłaty kwoty 300.000 zł tytułem zadośćuczynienia oraz 2.000 zł miesięcznie dożywotnio tytułem renty na rzecz mał. powoda wskazując, iż na skutek błędu medycznego mał. powód cierpi na encefalopatię wrodzoną na skutek urazu okołoporodowego, z uwagi na zawartą przez Szpital (...) w G. z pozwanym umowę ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej zakładu opieki zdrowotnej, potwierdzonej polisą nr (...) z dnia 29 sierpnia(...)r.

okoliczność bezsporna, nadto: wezwanie do zapłaty wraz z zpo, k.97-102; dokumentacja w aktach szkody pozwanego nr (...)

W odpowiedzi Szpital (...) (...) Sp. z o.o. w G. pismem z dnia 10 lipca 2013 r. poinformował stronę powodową, iż nie znajduje podstaw do uznania przedstawionych roszczeń za zasadne. Jednocześnie o zgłoszonych roszczeniach poinformował pozwanego. W wyniku przeprowadzonego postępowania likwidacyjnego decyzją z dnia 20 sierpnia 2013 r. pozwany odmówił uznania roszczeń i wypłaty odszkodowania w ramach zawartej umowy obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej.

okoliczność bezsporna, nadto: pismo z dn.10.07.2013r., k.103, korespondencja stron, k. 104-107; dokumentacja w aktach szkody pozwanego nr (...)

Sąd zważył, co następuje:

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie dokumentów urzędowych i prywatnych złożonych do akt, szczegółowo opisanych przy dokonywaniu ustaleń faktycznych. Dokumenty te nie budziły wątpliwości Sądu, nie były też kwestionowane przez żadną ze stron reprezentowanych przez profesjonalnych pełnomocników. Pozostałe dokumenty nie miały istotnego znaczenia dla rozstrzygnięcia sprawy.

Okoliczności faktyczne istotne dla rozstrzygnięcia sprawy Sąd ustalił także na podstawie zeznań świadków: I. M. (2) (k. 281-283), R. C., k. 305-306 (czas 00:02:47 do 00:18:44), B. C., k.328-328v (czas 00:02:33 do 00:17:06), oraz zeznań stron.

Sąd dał wiarę w całości zeznaniom zaoferowanego przez stronę pozwaną świadka R. C. słuchanego na okoliczność ustalenia ewentualnego braku należytej staranności lub błędu lekarskiego, w szczególności polegającego na opóźnionym przeprowadzeniu cesarskiego cięcia. Zeznania tego świadka znalazły bowiem odzwierciedlenie w pozostałym zebranym materiale dowodowym stanowiącym podstawę dla rekonstrukcji stanu faktycznego sprawy, w tym w szczególności w opinii biegłego sądowego. Na podstawie zeznań tego świadka Sąd ustalił w szczególności okoliczności przebiegu porodu małoletniego powoda i powód odsunięcia w czasie o okres 3 dni cesarskiego cięcia w stosunku do daty przyjęcia matki mał. powoda do szpitala.

Sąd dał również wiarę w przeważającym zakresie zeznaniom świadków I. M. (2) słuchanej na okoliczności związane z opóźnionym rozwiązaniem ciąży matki powoda, stanu zdrowia powoda, jego egzystencji, sytuacji osobistej i majątkowej jak również widoku rozwoju i rokowań na przyszłość, oraz B. C., słuchanej na okoliczności związane ze spóźnionym rozwiązania ciąży matki powoda P. D. poprzez cesarskie cięcie oraz stanu zdrowia powoda, jego egzystencji, sytuacji osobistej i majątkowej, jak również widoków rozwoju i egzystencji na przyszłość.

Zeznania tych świadków były bowiem wiarygodne i spójne z pozostałym materiałem dowodowym uznanym za podstawę rekonstrukcji stanu faktycznego sprawy. Sąd nie dał jedynie wiary zeznaniom świadków w zakresie twierdzenia, iż aktualny stan mał. powoda wynika z błędu lekarskiego oraz niedotlenienia okołoporodowego, bowiem żaden z tych świadków nie posiada wiadomości specjalnych predystynujących do wydawania opinii w tym zakresie.

W niniejszej sprawie, zaszła konieczność wyjaśnienia okoliczności sprawy w zakresie wymagającym wiadomości specjalnych, Sąd dopuścił więc postanowieniem z dnia 16 lipca 2014 r. dowód z opinii biegłych z zakresu ginekologii i położnictwa oraz z zakresu endokrynologii na okoliczność ustalenia prawidłowego przebiegu ciąży u matki mał. powoda I. M. (1) - P. D., braku związku pomiędzy chorobą matki mał. powoda w postaci choroby tarczycy (choroba Gravesa - Basedowa) a występującą u mał. powoda encefalopatią, wskazanie czy postępowanie Szpitala (...) w G. związane z porodem było zgodne z aktualną wiedza medyczną, zasadami sztuki lekarskiej oraz czy Szpital (...)w G. dochował należytej staranności w zakresie opieki nad matką i dzieckiem od dnia przyjęcia P. D. do szpitala do dnia jej wypisu, czy istnieje adekwatny związek przyczynowy pomiędzy przebiegiem porodu a urazem doznanym przez mał. powoda (podjęcie decyzji o cesarskim cięciu po upływie 3 dnia od odpłynięciu płynu owodniowego), określenia zasadniczej przyczyny powstania u małoletniego powoda uszkodzenia centralnego układu nerwowego ze szczególnym uwzględnieniem niedotlenienia okołoporodowego dziecka, przy czym biegły z dziedziny endokrynologii zobowiązany został do wyjaśnienia, czy występująca u P. D. w ciąży choroba Gravesa - Basedowa miała bezpośredni wpływ na uszkodzenie układu nerwowego u dziecka i powstały u niego niedorozwój ciała modzelowatego.

Sąd postanowił również dopuścić dowód z opinii biegłych pediatry i neurologa na okoliczność ustalenia braku związku pomiędzy chorobą matki mał. powoda w postaci choroby tarczycy (choroba Gravesa - Basedowa) a występującym u małoletniego I. M. (1) encefalopatią, określenia zasadniczej przyczyny powstania u małoletniego I. M. (1) uszkodzenia centralnego układu nerwowego ze szczególnym uwzględnieniem niedotlenienia okołoporodowego dziecka, wskazanie jak będzie wyglądał dalszy rozwój i egzystencja mał. powoda I. M. (1), mając na względzie występującą u niego encefalopatię.

Sąd uznał, że opinia sądowa wykonana przez biegłego z zakresu ginekologii i położnictwa M. T. wykonana została w sposób rzetelny i obiektywny, zgodnie z zasadami wiedzy fachowej i wymogami przewidzianymi w kodeksie postępowania cywilnego. Sąd nie posiada wiadomości specjalnych i nie jest w stanie merytorycznie kwestionować wniosków biegłego, jednakże opinia podlega ocenie sądu z punktu widzenia logiczności, fachowości, rzetelności ( por. wyrok. SN z 19.12.1990, I PR 148/90, OSP1991/11/300 ). W ocenie Sądu wnioski zawarte w opinii biegłego są uzasadnione logicznie i przekonujące dla osoby nie posiadającej wiadomości specjalnych. Nadto wnioski w niej zawarte zostały należycie umotywowane i nie budzą zastrzeżeń Sądu. Mając powyższe na uwadze Sąd oparł się na przedmiotowym środku dowodowym dokonując na jego podstawie rekonstrukcji stanu faktycznego w niniejszej sprawie w zakresie okoliczności przebiegu ciąży matki mał. powoda oraz przebiegu hospitalizacji P. D. w okresie 17-21 listopada(...)r. oraz w okresie (...) w przebiegu porodu i połogu, jak również w zakresie wiadomości specjalnych, których przedstawienie zlecono biegłemu.

Powyższa opinia sądowa była kwestionowana przez stronę powodową, która pismem z dnia 21 kwietnia 2015 r. zgłosiła doń szereg zastrzeżeń wnosząc o dopuszczenie dowodu z opinii uzupełniającej biegłego oraz o dopuszczenie dowodu z opinii kolejnego biegłego o tożsamej co biegły M. T. specjalizacji. Sąd przychylając się do wniosku strony powodowej w zakresie opinii uzupełniającej zobowiązał biegłego M. T. do ustosunkowania się do przedstawionych zastrzeżeń, czego biegły dokonał w opinii sądowej uzupełniającej pisemnej z dnia 17 lipca 2015 r. oraz w opinii sądowej uzupełniającej ustnej wygłoszonej na rozprawie w dniu 29 września 2015 r. (k.562-563) wobec zgłoszonej przez stronę powodową pismem z dnia 18 sierpnia 2015 r. (k. 543-546) dalszej polemiki ze stanowiskiem biegłego.

Wobec jednoznacznych, wyczerpujących i przekonujących wniosków opinii biegłego z zakresu ginekologii i położnictwa M. T. Sąd postanowieniem z dnia 10 listopada 2015 r. (k. 547) oddalił wniosek strony powodowej o powołanie kolejnego biegłego w sprawie. Sam fakt nie zadowolenia strony z treści opinii nie jest wystarczającą przesłanką do powoływania kolejnego biegłego.

Sąd dopuścił dowód z przesłuchania stron ograniczając go jednakże do przedstawicieli ustawowych mał. powoda P. D. oraz S. M.. Zeznaniom tym Sąd dał wiarę na okoliczność przebiegu ciąży, porodu oraz prowadzonego po porodzie procesu rehabilitacji i leczenia mał. powoda oraz jego aktualnego stanu zdrowia, albowiem są one w tym zakresie szczegółowe, logiczne i spójne, a nadto znajdują potwierdzenie w pozostałym materiale dowodowym w postaci dokumentacji oraz zeznań świadka B. C..

W pozostałym zakresie, tj. w szczególności w zakresie twierdzeń dotyczących związku pomiędzy aktualnym stanem zdrowia mał. powoda a zachowaniem personelu Szpitala (...) w G. Sąd zeznania P. D. oraz S. M. uznał za niewiarygodne z uwagi na brak po ich stronie wiadomości specjalnych do oceny tego stanu rzeczy.

Z uwagi na wnioski opinii sporządzonej przez biegłego z zakresu ginekologii i położnictwa Sąd postanowieniem z dnia 12 stycznia 2016 r. uchylił postanowienie z dnia 16.07.2014 r. w zakresie dopuszczenia dowodu z opinii biegłego neurologa, pediatry i endokrynologa.

Powództwo nie zasługiwało na uwzględnienie.

Stan faktyczny między stronami był niesporny w zakresie zawartej pomiędzy Szpitalem (...) w G. (obecnie Szpitalem (...) (...) (...) Sp. z o.o. w G.) a pozwanym (...) S.A. w W. umowy ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej zakładu opieki zdrowotnej, potwierdzonej polisą nr (...), oraz decyzji odmownej wydanej przez pozwanego w toku przeprowadzonego postępowania likwidacyjnego.

Przedmiotem sporu w niniejszej sprawie było natomiast ustalenie, czy postępowanie personelu Szpitala (...) w G. wobec P. D. podczas jej pobytu w tym Szpitalu było właściwe, oraz związku przyczynowo skutkowego pomiędzy tym zachowaniem a obecnym stanem zdrowia powoda I. M. (1), jak również ewentualnej odpowiedzialności pozwanego jako ubezpieczyciela Szpitala (...) w G. za skutki tegoż zachowania, to jest krzywdę, jakiej w związku z tym zachowaniem mał. powód doznał.

Powód żądanie zapłaty wywodził bowiem z łączącej pozwanego ze Szpitalem (...) w G. umowy ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej zakładu opieki zdrowotnej, której treść kształtują przepisy rangi ustawowej oraz związku przyczynowego pomiędzy zachowaniem (błędem lekarskim) w postaci zawinionego zaniechania przeprowadzenia przez Szpital (...) w G. w trybie pilnym porodu mał. powoda w drodze cięcia cesarskiego niezwłocznie po zgłoszeniu się do niego w dniu 8 grudnia (...) r. matki powoda P. D., a jego obecnym stanem zdrowia.

Zgodnie z art. 822 § 1 k.c. przez umowę ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej ubezpieczyciel zobowiązuje się do zapłacenia określonego w umowie odszkodowania za szkody wyrządzone osobom trzecim, wobec których odpowiedzialność za szkodę ponosi ubezpieczający albo ubezpieczony.

Na podstawie § 12 obowiązującego w dniu porodu mał. powoda I. M. (1), tj. w dniu 8 grudnia (...) r. Rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 17 listopada 1998 r. w sprawie ogólnych warunków obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej podmiotu przyjmującego zamówienie na świadczenia zdrowotne za szkody wyrządzone przy udzielaniu tych świadczeń (Dz.U.1998.143.921) ubezpieczeniem OC objęta jest odpowiedzialność cywilna ubezpieczającego lub osoby, za którą ubezpieczający ponosi odpowiedzialność, za szkody wyrządzone przy udzielaniu świadczeń w zakresie udzielonego zamówienia na świadczenia zdrowotne.

Jak wynika zatem z treści wyżej cytowanych przepisów, odpowiedzialność cywilna świadczeniodawcy – Szpitala (...)w G., a więc również wynikająca z zawartej umowy ubezpieczenia odpowiedzialność pozwanego za skutki doznanej krzywdy jest odpowiedzialnością natury deliktowej.

Do przesłanek odpowiedzialności deliktowej należą zdarzenie (więc zachowanie), z którym system prawny wiąże odpowiedzialność na określonej zasadzie, oraz szkoda i związek przyczynowy między owym zdarzeniem a szkodą. Przy czym co istotne, powyższe przesłanki zaistnieć musza kumulatywnie, a więc brak którejkolwiek z nich wyklucza odpowiedzialność deliktową sprawcy szkody.

Na gruncie przedmiotowej sprawy spór w swej istocie dotyczył więc tego, czy zgodnie z twierdzeniem strony powodowej podjęta przez personel Szpitala (...) w G. decyzja o cięciu cesarskim w 3 dni po przyjęciu matki małoletniego powoda P. D. na Oddział Ginekologii i Położnictwa została podjęta zbyt późno, wskutek czego nastąpiło niedotlenienie okołoporodowe małoletniego powoda, co doprowadziło do jego encefalopatii pod postacią opóźnienia rozwoju psychoruchowego u podłoża przebytego niedotlenienia okołoporodowego, w konsekwencji czego mał. I. M. (1) jest obecnie dzieckiem trwale upośledzonym, które nigdy nie uzyska sprawności intelektualnej i fizycznej.

W związku z faktem, iż strona pozwana nie kwestionowała w istocie obecnego stanu zdrowia powoda, w przedmiotowej sprawie ustalić należało, czy spełnione zostały dwie pozostałe przesłanki deliktowe odpowiedzialności świadczeniodawcy, przy czym jak już zostało to wskazane powyżej, brak spełnienia chociażby jednej z nich wykluczał zaistnienie odpowiedzialności deliktowej pozwanego.

Zachowaniem, za które podmiotowi można przypisać odpowiedzialność deliktową na podstawie art. 415 k.c., może być określone zarówno jego działanie, jak i zaniechanie. Zaniechanie polega na niewykonywaniu określonego działania, gdy na podmiocie ciążyła powinność i możliwość jego podjęcia (W. Czachórski (w:) System prawa cywilnego, t. III, cz. 1, s. 529 i n.).

Zgodnie z art. 415 k.c. kto z winy swojej wyrządził drugiemu szkodę, obowiązany jest do jej naprawienia. Z kolei na podstawie art. 444 § 1 zd. 1 k.c. w razie uszkodzenia ciała lub rozstroju zdrowia naprawienie szkody obejmuje wszelkie wynikłe z tego powodu koszty. W takim wypadku na podstawie art. 445 § 1 k.c. poszkodowany może domagać się przyznania przez Sąd odpowiedniej sumy pieniężnej za doznaną krzywdę.

Z kolei na podstawie art. 444 § 2 k.c. jeżeli poszkodowany utracił całkowicie lub częściowo zdolność do pracy zarobkowej albo jeżeli zwiększyły się jego potrzeby lub zmniejszyły widoki powodzenia na przyszłość, może on żądać od zobowiązanego do naprawienia szkody odpowiedniej renty.

Weryfikacja tezy powoda dotyczącej błędu lekarskiego Szpitala (...) w G. polegającego na wykonaniu w sposób opóźniony cięcia cesarskiego matki mał. powoda, tj. zawinionego zaniechania wymagała, z racji złożonego charakteru zagadnienia wymagającego wiadomości specjalnych, analizy wynikających w tym zakresie obowiązków natury ustawowej ciążących na świadczeniodawcy, w dalszej zaś kolejności - analizy obowiązków ciążących na świadczeniodawcy medycznym zgodnie z obowiązującą w dacie porodu wiedzą medyczną oraz porównania ich z zachowaniem się personelu Szpitala(...) w G. w takcie hospitalizacji porodowej P. D.. Ze względu na złożony charakter sprawy Sąd równocześnie badał czy pomiędzy aktualnym stanem zdrowia małoletniego powoda a zachowaniem Szpitala zachodził adekwatny związek przyczynowo – skutkowy.

Zgodnie z przepisem art. 7 ustawy z dnia 30 sierpnia 1991 r. o zakładach opieki zdrowotnej (Dz.U.1991.91.408 z późn. zm.) w brzmieniu z daty porodu małoletniego powoda okoliczności wymienione w art. 5 ani żadne inne okoliczności nie mogą stanowić podstawy do odmowy udzielenia świadczenia zdrowotnego, jeżeli osoba zgłaszająca się do zakładu opieki zdrowotnej potrzebuje natychmiastowego udzielenia świadczeń zdrowotnych ze względu na zagrożenie życia lub zdrowia.

Kluczowe zatem pozostaje ustalenie hipotezy powołanej normy tj. ustalenie jakiego rodzaju sytuacje obejmuje pojęcie potrzeby natychmiastowego udzielenia świadczenia ze względu na zagrożenie życia lub zdrowia. Z pewnością nie wystarczy ustalenie, że dana procedura medyczna jest świadczeniem ratującym życie lub zdrowie. Z medycznego punktu widzenia świadczenie medyczne, co do zasady (z wyjątkiem profilaktyki) udzielane jest w sytuacji zagrożenia zdrowia (nawet braku zdrowia), czy zagrożenia życia. Należy zatem odróżnić sytuacje, gdy udzielenie świadczenia nie wymaga natychmiastowego (niezwłocznego) działania i może być odroczone w czasie oraz gdy udzielenie świadczenia musi nastąpić natychmiast z uwagi na zagrożenie życia lub zdrowia.

Zgodnie z art. 3 pkt 1 obowiązującej w dacie porodu ustawy z dnia 25 lipca 2001 r. o Państwowym Ratownictwie Medycznym (Dz. U. z 2001 r., Nr 113 poz. 1207) taka sytuacja miała miejsce w przypadku tzw. stanu nagłego, przez który należy rozumieć stan, w którym odroczenie w czasie pomocy medycznej może skutkować utratą zdrowia albo utratą życia.

Analiza powołanych przepisów prowadzi do wniosku, że udzielenie świadczenia medycznego osobie, która potrzebuje natychmiastowego udzielenia świadczenia ze względu na zagrożenie życia lub zdrowia (art. 7 ustawy o zakładach opieki zdrowotnej) odnosi się do pacjentów znajdujących się w stanie nagłego zagrożenia zdrowotnego w rozumieniu ustawy o ratownictwie medycznym.

Przenosząc powyższe na grunt przedmiotowej sprawy w pierwszej kolejności ustalić należało więc, czy przypadek małoletniego powoda I. M. (1) spełniał powyższe przesłanki, a więc czy był to stan nagły w którym odroczenie w czasie pomocy medycznej w postaci cięcia cesarskiego matki P. D. mogło skutkować utratą zdrowia albo utratą życia powoda, z którego wynikał obowiązek świadczeniodawcy – Szpitala (...) w G. wykonania cesarskiego cięcia we właściwym czasie, w dalszej kolejności zaś czy czas, w jakim tego cięcia dokonano miał związek z doznaną przez mał. powoda krzywdą. Ustalenie, iż cięcia cesarskiego udzielono zbyt późno równoznaczne jest ze zwłoką po stronie świadczeniodawcy, a więc błędem lekarskim. W dalszej kolejności należałoby więc badać związek przyczynowy tejże zwłoki z aktualnym stanem zdrowia małoletniego powoda, co w przypadku wyniku pozytywnego prowadziłoby do ustalenia odpowiedzialności świadczeniodawcy, a tym samym otwierałoby furtkę do badania odpowiedzialności pozwanego - jako ubezpieczyciela OC Szpitala - za doznaną przez powoda krzywdę, określenie jej rozmiaru i wysokości przysługującego powodowi zadośćuczynienia oraz stosowanej renty.

W ocenie Sądu zachowanie się personelu Oddziału Ginekologii i Położnictwa Szpitala (...) w G. w stosunku do matki małoletniego powoda P. D. w związku z jej pobytem w Szpitalu w dniach 8-22 grudnia (...) r., w szczególności w związku z zakończeniem ciąży cesarskim cięciem w dniu 11 grudnia (...) r., a więc 3 dni po jej przyjęciu do Szpitala - nie stanowiło błędu lekarskiego w postaci zawinionego zaniechania (opóźnienia).

Wątpliwości w tym zakresie nie pozostawia ekspertyza biegłego sądowego z zakresu ginekologii i położnictwa dr n. med. M. T. z dnia 21 marca 2015 r., uzupełniona w dniu 17 lipca 2015 r. oraz na rozprawie w dniu 29 września 2015 r. (k.562-563). Biegły Sądowy dokonał bowiem kompleksowej analizy przedmiotowej sprawy na podstawie całokształtu materiału dowodowego zgromadzonego do akt sprawy, w tym przede wszystkim dokumentacji medycznej matki małoletniego powoda P. D. dotyczącej jej stanu zdrowia, przebiegu ciąży i porodu oraz związanego z tym zachowania personelu Szpitala (...) w G., jak również dokumentacji medycznej dotyczącej procesu leczenia i rehabilitacji mał. powoda.

Odpowiadając na pytania Sądu biegły dokonał syntetycznej analizy zachowania personelu Szpitala (...) w G. pod kątem dokonania ustaleń, czy zachowaniu temu można czynić zarzut zawinionego zaniechania, tj. czy stanowiło ono błąd lekarski.

Punktem wyjścia dla rozważań w przedmiocie oceny prawidłowości postępowania personelu Szpitala (...)w G. jest podniesiony przez stronę powodową zarzut, iż matka małoletniego powoda I. M. (1) P. D. poddana została zbyt późno zabiegowi cesarskiego cięcia (tj. 11 grudnia (...) r.), które z uwagi na stwierdzone u niej przedwczesne, tj. w 35. tygodniu ciąży, odpływanie wód płodowych powinno nastąpić znacznie wcześniej niż w 3 dni po przyjęciu (8 grudnia (...) r.) na Oddział.

Biegły sądowy wskazał, iż zgodnie z obowiązującą w roku (...) wiedzą medyczną, wzorzec prawidłowego postępowania w przypadku przedwczesnego odpływania wód płodowych pomiędzy 34. a 36. tygodniem ciąży nakazywał postępowanie zachowawcze, które polegało na kilku aspektach.

W pierwszej kolejności należało zapobiegać infekcji wewnątrzmacicznej poprzez podawanie antybiotyków o szerokim spektrum działania, pod kontrolą objawów i parametrów laboratoryjnych infekcji wewnątrzmacicznej (k.395).

W powyższym celu matce małoletniego powoda P. D. po przyjęciu na Oddział Ginekologii i Położnictwa Szpitala (...) w G. zlecono profilaktykę infekcji wewnątrzmacicznej (k.383) w postaci antybiotykoterapii lekiem augmentin. Biegły wskazał ponadto, iż klasycznymi objawami infekcji wewnątrzmacicznej (k.397) są: podwyższona przed porodem ciepłota ciała ciężarnej powyżej 37,8 C bez uchwytnych ognisk zakażenia (95-100% częstość występowania objawu), matczyna (>100 uderzeń/min) i/lub płodowa (>160 uderzeń/min) tachykardia (30-80% częstotliwość objawu), podwyższona wrażliwość mięśnia macicy, leukocytoza (>15.000), nieprawidłowy zapach płynu owodniowego – przy czym żaden z powyższych objawów nie wystąpił u matki małoletniego powoda, bowiem nie został stwierdzony. W badaniach laboratoryjnych wykonanych przed cięciem cesarskim ilość leukocytów u matki mał. powoda nie przekroczyła 15.000 (odpowiednio w dniu 8 grudnia (...) r. – 13.950, w dniu 10 grudnia (...)r. – 10.560). Akcja serca płodu (k.382-383) kontrolowana przez cały okres od dnia 8 do dnia 11 grudnia (...) r. w odstępach czasu co trzy godziny, również w porach nocnych - nigdy nie przekroczyła 150 uderzeń/min. Ponadto stężenie w surowicy krwi u P. D. markera stanu zapalnego w dwóch badaniach wykonanych przed porodem była prawidłowa i wynosiła CRP=2. Biegły wskazał (k.398), iż – mając na uwadze wystąpienie u małoletniego powoda w 2. dobie po porodzie zapalenia płuc – nie można wykluczyć wystąpienia u matki powoda bezobjawowej infekcji wewnątrzmacicznej, której personel Szpitala jednakże w żaden sposób nie mógł rozpoznać.

W dalszej kolejności z uwagi na wczesny (35. tydzień) etap ciąży matce małoletniego powoda należało podawać sterydy w celu przyspieszenia dojrzewania tkanki płucnej płodu, tj. w celu przygotowania płodu do wczesnego porodu (biegły k.398 oraz zeznania świadka R. C., k.305-306). Zgodnie z dokumentacją położniczą w stosunku do matki małoletniego powoda dwukrotnie zastosowano sterydoterpię podając jej w formie dożylnej steryd hydrocortison w 33 i 35 tygodniu ciąży. W świetle standardów medycznych z (...) r. podawanie kolejnej dawki sterydów w 35. tygodniu ciąży nie było konieczne, ale całkowicie dopuszczalne (biegły k.398).

Kolejnym istotnym aspektem był nadzór personelu Szpitala nad stanem płodu, który był zgodny z aktualną w (...) r. wiedzą medyczną. Personel Szpitala bowiem monitorował nieprzerwanie co 3 godziny akcję serca płodu, wykonywano badania ginekologiczne oraz diagnostykę ultrasonograficzną (USG) matki mał. powoda.

W 2 dniu pobytu P. D. w Szpitalu, tj. w dniu 10 grudnia (...) r. w badaniu USG stwierdzono zaś prawidłową ilość płynu owodniowego, a w badaniu ginekologicznym nie wykazano wyraźnego odpływania wód płodowych.

W związku z powyższym personel Szpitala (biegły k.398 oraz zeznania świadka R. C., k.305-306) nie miał żadnych podstaw do zakończenie ciąży P. D. w trybie nagłym – zgodnie z aktualną zarówno w roku (...), jaki i obecnie, wiedzą medyczną. Zakończenie zaś porodu cięciem cesarskim w 3 dobie po przyjęciu P. D. do Szpitala było postępowaniem właściwym z uwagi na konieczność zabezpieczenia płodu do porodu przedwczesnego (35. tydzień) poprzez sterydoterpię w celu zabezpieczenia płuc płodu oraz antybiotykoterapię mającą na uwadze profilaktykę infekcji wewnątrzmacicznej (też: zeznania świadka R. C., k.305-306). Z położniczego punktu widzenia natomiast nie było przeciwwskazań do zakończenia porodu siłami natury (biegły, k.502).

Ustalenie prawidłowości postępowania personelu Szpitala (...) w G. dla uzyskania spójności rozważań w zakresie odpowiedzialności Szpitala wymagało również, w świetle twierdzeń pozwu, dokonania analizy przebiegu ciąży matki małoletniego powoda P. D. oraz jego związku z obecnym stanem powoda. Strona powodowa bowiem wywodziła, iż zwłoka Szpitala w zakończeniu ciąży z uwagi na odejście wód P. D. doprowadziła do niedotlenienia okołoporodowego małoletniego powoda i wskutek powyższego do encefalopatii pod postacią opóźnienia rozwoju psychoruchowego mał. powoda.

Zdaniem biegłego ciąża P. D. zakończona narodzinami powoda w dniu 11 grudnia (...) r. cesarskim cięciem w Szpitalu (...) w G. miała przebieg patologiczny (k.387) z objawami w postaci zagrożenia porodem przedwczesnym w 33. tygodniu ciąży, porodu przedwczesnego w 35. tygodniu ciąży z następowym pęknięciem pęcherza płodowego i odpływaniem wód płodowych, urodzeniem płodu, tj. powoda z upośledzonym wewnątrzmacicznym zahamowaniem rozwoju.

Z dostępnej dokumentacji medycznej zaoferowanej przez stronę powodową wynika, iż u P. D. w 2000 r. rozpoznano nadczynność tarczycy pod postacią choroby Gravesa – Basedowa. Osoby z rozpoznaną w okresie przedkoncepcyjnym nadczynnością tarczycy winne być bezwzględnie leczone podczas ciąży w celu uniknięcia komplikacji oraz z uwagi na prawidłowy poród. U kobiet nieleczonych w czasie ciąży z powodu nadczynności tarczycy występują częstsze poronienia, hipotrofia (niedorozwój) płodów oraz porody przedwczesne (k. 387). Leczenie nadczynności tarczycy u P. D. zostało jednakże przez nią przerwane wraz z zajściem w ciąże i nie było w żaden sposób prowadzone aż do 33 tygodnia ciąży, gdy podczas pobytu w Szpitalu (...)w G. nakazano jej bezwzględne kontynuowanie leczenia. Co nader istotne, z okolicznością braku leczenia nadczynności tarczycy P. D. w okresie do 33. tygodnia ciąży wiązało się zagrożenie wystąpienia u niej bardzo poważnego powikłania zagrażającego bezpośrednio jej zdrowiu i życiu w postaci przełomu tarczycowego, co uzasadniało zaniechania wykonywania zabiegu cesarskiego cięcia w trybie pilnym na rzecz planowego po odpowiednim jej przygotowaniu i dwudniowej obserwacji.

U małoletniego powoda I. M. (1) rozpoznano cechy niedorozwoju przedniej części ciała modzelowatego odpowiedzialnego za zespalanie i integrację obu półkul mózgowia, wraz z występowaniem u powoda – z różnym nasileniem – jego typowych objawów neurologicznych (biegły, k.392 i 492-494), takich jak upośledzenie umysłowe, dysfazja, dyspraksja, dysgrafia, dysleksja oraz czterokończynowe porażenie spastyczne. Zaburzenia powstawania struktur ciała modzelowatego mają miejsce w życiu zarodkowym i płodowym, nie później jednak niż pomiędzy 9 a 20 tygodniem ciąży.

Kolejną istotną patologią ośrodkowego układu nerwowego małoletniego powoda świadczącą o ciężkim niedorozwoju umysłowym jest jama przegrody przeźroczystej i jama vergi (wynik badania MRI z dn.22.07.2005r., k.64; opinia biegłego k. 494-496). Patologia powyższa może mieć różnoraką etiologię, lecz z pewnością jej źródło sięga okresu wcześniejszego niż okołoporodowy (biegły, k.494-495).

Podstawową przyczyną zaburzeń neurologicznych małoletniego powoda było wrodzone (wewnątrzmaciczne – z dużym prawdopodobieństwem genetycznie uwarunkowane) ciężkie uszkodzenie mózgu powoda na którego wystąpienie personel Szpitala nie miał żadnego wpływu. Mogła być to występująca u matki małoletniego powoda nadczynność tarczycy w chorobie Gravesa-Basedowa, dodatkowo nie leczona w takcie ciąży do 33. tygodnia jej trwania (dokumentacja medyczna, k. 23, 30-31v, 425-442v, biegły k.394 i 496-498, 518-524).

Zgromadzona w aktach postępowania dokumentacja medyczna w ocenie biegłego w żadnym razie zaś nie wskazuje na wystąpienie u I. M. (1) na niedotlenienie okołoporodowe, mimo wskazanej w niej – mylnej – interpretacji przyczyny stanu zdrowia powoda, następnie powielanej (wynik badania MRI z dn.22.07.2005r., k.64; biegły k.394 i 496-498; zeznania świadka R. C., k.305-306).

W świetle powyższych okoliczności wobec jednoznacznych wniosków opinii sporządzonej przez biegłego ginekologa- położnika w ocenie Sądu nie zostały spełnione przesłanki odpowiedzialności Szpitala (...) w G. oparte na przepisie art. 415 k.c. w postaci zawinionego zachowania Szpitala (zaniechania – błędu lekarskiego) oraz adekwatnego związku przyczynowo-skutkowego pomiędzy zachowaniem personelu Szpitala a powstałą szkodą.

Przede wszystkim w świetle dokonanych ustaleń nie budzi wątpliwości Sądu, że zachowanie się personelu Szpitala wobec matki mał. powoda po jej przyjęciu na Oddział Położniczo-Ginekologiczny w dniu 8 grudnia (...) r. było prawidłowe i zgodne z aktualnym w (...) r. stanem wiedzy medycznej i odpowiednimi standardami postępowania. Matka mał. powoda nie wymagała pilnego zakończenia ciąży cesarskim cięciem, a jej stan uzasadniał zakończenie ciąży w trybie planowym nawet w okresie późniejszym niż w rzeczywistości dochowany. Nadto obecny stan zdrowia powoda I. M. (1) ma swoje źródło w patologii ciąży P., na którą personel Szpitala nie miał jakiegokolwiek wpływu.

Mając powyższe na uwadze Sąd orzekł jak w pkt I sentencji wyroku na podstawie art. 415 k.c. a contrario powództwo oddalając.

W toku postępowania strona powodowa podnosiła zarzut, iż Sądowi, a tym samym również ocenie biegłego nie została przedłożona całość dokumentacji medycznej dotyczącej pobytu matki mał. powoda P. D. w Szpitalu (...) w G. w okresie 17-21 listopada(...) r. oraz 8-22 grudnia (...) r. Z uzyskanej od następcy prawnego Szpitala (...) w G. – Szpitala (...) w G. informacji wynika, iż Sądowi udostępniona została całość posiadanej dokumentacji medycznej P. D. za wyżej wskazane okresy. W związku z powyższym strona powodowa zwróciła się do Sądu o wyjaśnienie, kto miał dostęp do dokumentacji medycznej Szpitala. Sąd powyższy wniosek oddalił mając na uwadze, iż nie jest rzeczą Sądu w świetle aktualnie obowiązującego stanu prawnego dokonywanie w toku postępowania cywilnego poszukiwania dowodów. Powyższa informacja nie wniosła by bowiem nic do sprawy. Sąd miał w tym względzie na uwadze ogólną zasadę wyrażoną w art. 6 k.c. oraz okoliczność, iż w przypadku ewentualnego zaginięcia części dokumentacji medycznej strona powodowa zwrócić powinna się o wyjaśnienie sprawy do organów ścigania.

W związku z dokonaną przez Sąd w toku przeprowadzonego postępowania negatywną oceną zasadności roszczeń mał. I. M. (1) bezsprzecznie odpadła przesłanka udzielenia zabezpieczenia jego roszczeniu o rentę. Wobec powyższego na zasadzie art. 753 § 1 k.p.c. a contrario w zw. z art. 753 1 k.p.c. Sąd na mocy art. 742 k. c. § 2 k. p. c. na wniosek pozwanego 3 związku z odpadnięciem przyczyny zabezpieczenia uchylił postanowienie z dnia 20 grudnia 2013 r. w przedmiocie zabezpieczenia powództwa, o czym orzekł jak w pkt II sentencji wyroku.

O kosztach procesu Sąd orzekł zgodnie z zasadą słuszności na podstawie przepisu art. 102 k.p.c. zgodnie z którym w przypadkach szczególnie uzasadnionych sąd może zasądzić od strony przegrywającej tylko część kosztów albo nie obciążać jej w ogóle kosztami. Strona powodowa przegrała proces, jednakże w ocenie Sądu, z uwagi na treść posiadanej przez siebie dokumentacji medycznej wystawionej przez lekarza neurologa w kwestii przyczyny stanu zdrowia powoda, w sposób uzasadniony przekonana była o zasadności swoich roszczeń. Kierując się tą okolicznością, a także mając na uwadze sytuację strony powodowej i jej subiektywne przekonanie o słuszności powództwa Sąd odstąpił od obciążania małoletniego powoda kosztami procesu, o czym orzekł w pkt III sentencji wyroku.

Dodano:  ,  Opublikował(a):  Urszula Skórzewska
Podmiot udostępniający informację: Sąd Okręgowy w Gdańsku
Osoba, która wytworzyła informację:  Dorota Kołodziej
Data wytworzenia informacji: