Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Gdańsku

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Sąd Okręgowy w Gdańsku XV Wydział Cywilny w składzie:

Przewodniczący: SSO Weronika Klawonn

Protokolant: st. M. G.

po rozpoznaniu 25 listopada 2016 r. na rozprawie

sprawy z powództwa J. B.

przeciwko (...),

o pozbawienie wykonalności tytułu wykonawczego

1.  pozbawia wykonalności tytuł wykonawczy w postaci wyroku Sądu Okręgowego w Gdańsku z 3 czerwca 2011 r. w sprawie XIV K 21//08 zaopatrzonego w klauzulę wykonalności 11 kwietnia 2016 r. w zakresie rozstrzygnięcia o obowiązku naprawienia szkody poprzez zapłatę kwoty 164082 zł. 15 gr. (sto sześćdziesiąt cztery tysiące osiemdziesiąt dwa złote piętnaście groszy),

2.  zasądza od pozwanego na rzecz powoda kwotę 7200 zł. (siedem tysięcy dwieście złotych) tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

UZASADNIENIE

1.  Stanowiska stron

Powód J. B. wniósł pozew przeciwko (...), w którym domagał się:

⚫.

⚫

Ustalenia, że pomiędzy powodem a pozwanym nie istnieje stosunek zobowiązaniowy mający swoją podstawę prawną wyroku Sądu Okręgowego w Gdańsku XIV Wydział Karny z dnia 3 czerwca 2011 roku w sprawie sygn. akt XIV K 21/08, z którego wynikał obowiązek naprawienia szkody w całości przez powoda poprzez zapłatę kwoty 164.082,15 zł na rzecz pozwanego w związku ze złożeniem oświadczenia o potrąceniu przysługującej powodowi wierzytelności z dnia 4 grudnia 2012 roku,

⚫.

⚫

zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda zwrotu kosztów procesu, wedle norm prawem przepisanych.

Następnie w dniu 23 maja 2016 r. powód zmienił żądanie powództwa i wniósł o:

⚫

pozbawienie w całości wykonalności tytułu wykonawczego- wyroku Sądu Okręgowego w Gdańsku XIV Wydział Karny z dnia 3 czerwca 2011 roku w sprawie sygn. akt XIV K 21/08, zaopatrzonego w klauzulę wykonalności z dnia 11 kwietnia 2016 r.

⚫

zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda zwrotu kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego wedle norm prawem przepisanych.

1.1.1.  Podstawa faktyczna żądania

Pozwany jest w posiadaniu tytułu wykonawczego opisanego w petitum pozwu. Pismem z dnia 25 kwietnia 2016 r. Komornik Sądowy przy Sądzie Rejonowym Gdańsk-Południe w Gdańsku S. P. przekazał powodowi zawiadomienie o wszczęciu egzekucji. Powód kwestionuje istnienie obowiązku stwierdzonego tytułem egzekucyjnym. Powód na skutek złożonego w dniu 4 grudnia 2012 r. oświadczenia o potrąceniu wierzytelności dokonał potrącenia swojej wierzytelności względem wierzytelności pozwanego. Kwota zadłużenia pozwanego (...) względem powoda wynikała z wstrzymania dopłaty dofinansowania do wynagrodzeń pracowników niepełnosprawnych za okres VII-XII 2005 r. W wyniku potrącenia wierzytelność pozwanego opiewająca na mniejszą kwotę została umorzona w całości.

Powód do dnia 3 grudnia 2005 r. prowadził działalność gospodarczą pod firmą (...) spółka cywilna, w ramach której otrzymywał comiesięczne dofinansowania do wynagrodzeń pracowników niepełnosprawnych z (...). W dniu 8 września 2005 r. powód złożył wniosek o wypłatę dofinansowania do wynagrodzeń pracowników niepełnosprawnych za okres sprawozdawczy obejmujący miesiące lipiec i sierpień 2005 r. Po otrzymaniu w dniu 14 września 2005 r. przez pozwanego informacji o prowadzonym prze Agencję (...)pod nadzorem Prokuratury Okręgowej w Gdańsku postępowaniu w sprawie sygn. akt 5 Ds. 81/15, saldo przedstawione powodowi zostało przez pozwanego anulowane. W dniu 29 września 2005 r. (...) Spółka cywilna wystąpiła do pozwanego w sprawie wstrzymania wypłat dofinansowania za okres lipiec-sierpień 2005 r. W dniu 31 grudnia 2007 r. Prokuratura Okręgowa w Gdańsku skierowała do Sądu Okręgowego w Gdańsku akt oskarżenia przeciwko powodowi. Wyrok w sprawie sygn. akt XIV K 21/08 zapadł 3 czerwca 2011 r. Wobec oskarżonego J. B. orzeczono obowiązek naprawienia szkody w całości poprzez zapłatę na rzecz pozwanego kwoty 164.081,15 zł.

W dniu 4 grudnia 2012 r. powód złożył pozwanemu oświadczenie o przysługującej mu wierzytelności powstałej w związku ze wstrzymaniem przez pozwanego wypłat dofinansowania do wynagrodzeń pracowników niepełnosprawnych za okres lipiec- sierpień 2005 r. na łączna kwotę 158.081,15 zł. Pozwany zakwestionował, aby powodowi przysługiwała przedmiotowa wierzytelność.

W dniu 29 stycznia 2016 r. pozwany udzielił pisemnej informacji o saldzie przysługującego dofinansowania do wynagrodzeń na „odcinkach A” za okresy, lipiec-sierpień, wrzesień-październik, listopad-grudzień 2005 r. Pozwany wskazał, że powód posiada zaległości w zobowiązaniach wobec pozwanego wynikające z niewykonania prawomocnego wyroku, dlatego też dofinansowanie nie przysługuje.

W dniu 9 lutego 2016 r. pozwany skierował do powoda przedegzekucyjne wezwanie do zapłaty należności wynikających z prawomocnego wyroku. W odpowiedzi na wezwanie powód w dniu 17 lutego 2016 r. skierował do pozwanego zwrotną informację o saldzie przysługującego dofinansowania do wynagrodzeń na „odcinku B”, w którym z uwagi na złożone oświadczenie o potrąceniu nie potwierdził zgodności salda.

Powód podnosi, ze potrącona kwota jest kwotą należną powodowi, gdyż w czasie prowadzenia działalności gospodarczej pod firmą (...) Spółka cywilna regularnie wpłacał na konto pozwanego wymagane kwoty, tym samym nie posiadał żadnych zaległości względem funduszu.

Postanowieniem z dnia 30 kwietnia 2015 r. podjęto zawieszone postępowanie w sprawie wypłaty przedmiotowego dofinansowania.

Domagając się pozbawienia wykonalności ww. tytułu wykonawczego powód powołał się na art. 498 k.c. zgodnie z którym, gdy dwie osoby są jednocześnie względem siebie dłużnikami i wierzycielami, każda z nich może potrącić swoją wierzytelność z wierzytelności drugiej strony, jeżeli przedmiotem obu wierzytelności są pieniądze lub rzeczy tej samej jakości oznaczone tylko co do gatunku, a obie wierzytelności są wymagalne i mogą być dochodzone przed sądem lub przed innym organem państwowym. Jak ustanowiono w §2 cytowanego artykułu wskutek potrącenia obie wierzytelności umarzają się nawzajem do wysokości wierzytelności niższej. Nadto powód wskazał art. 499 k.c. jako podstawę złożonego oświadczenia.

( zmiana powództwa, k. 35-37)

W odpowiedzi na pozew pozwany (...)wniósł o:

a)  oddalenie powództwa w całości,

b)  przyznanie od powoda na rzecz pozwanego kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych oraz kosztów opłaty skarbowej.

W uzasadnieniu stanowiska pozwany podniósł, że w dniu 8 września 2005 r. (...) J. B., (...) Spółka cywilna złożył w przewidzianym terminie do (...) wniosek o wypłatę dofinansowania za okres obejmujący miesiące lipiec i sierpień 2005 r.

W dniu 14 września 2005 r. Biuro (...)w W. uzyskało informację o prowadzonym przez Agencję (...)pod nadzorem Prokuratury Okręgowej w Gdańsku postępowaniu sygn. akt 5 Ds. 81/05 wobec przedmiotowej spółki. Istniało uzasadnione podejrzenie popełnienia przestępstwa, o którym mowa w art. 286 k.k. na szkodę (...).

Przedstawione spółce w dniu 15 września 2005 r. saldo przysługującego dofinansowania zostało anulowane w związku z wystąpieniem zaległości. W dniu 29 września spółka wystąpiła w sprawie wstrzymanej wypłaty dofinansowania za okres obejmujący miesiące lipiec i sierpień 2005 r. W sprawie tej przeprowadzono postępowanie wyjaśniające. Postępowanie odnośnie dofinansowania wynagrodzeń pracowników niepełnosprawnych za miesiące lipiec i sierpień, a także miesiące kolejne zostało zawieszone ze względu na konieczność uzyskania orzeczenia w sprawie karnej zgodnie z art. 97 § 1 k.p.a.

Wyrok Sądu Okręgowego w Gdańsku, XIV Wydział Karny potwierdził winę J. B., który został zobowiązany do zaprawienia szkody na rzecz pozwanego w kwocie 164.081,15 zł. Wyrok sądu karnego w zakresie pkt. III i IV uprawomocnił się z dniem 31 maja 2012 r.

Pozwany wskazał na publicznoprawny charakter dofinansowania wynagrodzeń pracowników niepełnosprawnych. Zakwestionował w związku z tym możliwość stosowania potrącenia jako instytucji cywilistycznej, której zastosowanie na gruncie innym niż stosunki prywatnoprawne nie znajduje zastosowania.

Zdaniem pozwanego wątpliwa jest także kwestia istnienia jak i wymagalności wierzytelności, na które powód powołał się w oświadczeniu z dnia 4 grudnia 2012 r., późniejszych oświadczeniach oraz w niniejszej sprawie.

Pozwany wskazał również, że w sprawie zachodzi brak legitymacji do występowania z roszczeniem w niniejszej sprawie. Ubiegającym się o dofinansowanie od pozwanego była nieistniejąca już Spółka cywilna (...) J. B., W. B., nie zaś powód J. B..

(Odpowiedz na pozew, k. 64-69)

2.  Podstawa faktyczna wyroku:

Powód do dnia 3 grudnia 2005 r. prowadził działalność gospodarczą pod firmą (...) spółka cywilna, w ramach której otrzymywał comiesięczne dofinansowania do wynagrodzeń pracowników niepełnosprawnych z (...).

W dniu 8 września 2005 r. powód złożył wniosek o wypłatę dofinansowania do wynagrodzeń pracowników niepełnosprawnych za okres sprawozdawczy obejmujący miesiące lipiec i sierpień 2005 r.

W dniu 14 września 2005 r. Biuro w W. uzyskało informację o prowadzonym przez Agencję (...)pod nadzorem prokuratury Okręgowej w Gdańsku postępowaniu sygn. akt 5 Ds. 81/05 wobec przedmiotowej spółki. Istniało uzasadnione podejrzenie popełnienia przestępstwa, o którym mowa w art. 286 k.k. na szkodę (...).

Przedstawione spółce w dniu 15 września 2005 r. saldo przysługującego dofinansowania zostało anulowane w związku z wystąpieniem zaległości. W dniu 29 września spółka wystąpiła w sprawie wstrzymanej wypłaty dofinansowania za okres obejmujący miesiące lipiec i sierpień 2005 r. W sprawie tej przeprowadzono postępowanie wyjaśniające. Postępowanie odnośnie dofinansowania wynagrodzeń pracowników niepełnosprawnych za miesiące lipiec i sierpień, a także miesiące kolejne zostało zawieszone ze względu na konieczność uzyskania orzeczenia w sprawie karnej zgodnie z art. 97 § 1 k.p.a.

(Okoliczności bezsporne, dowód: Informacja o saldzie przysługującego dofinansowania do wynagrodzenia, Odcinek A z dnia 15 września 2005 r. k. 9, notatka służbowa k. 10, pismo z dnia 29 września 2005 r. k. 11, rozliczenie SOD za miesiąc wrzesień /2005 oraz rozliczenie SOD za miesiąc październik/2005 k. 33, postanowienie z dnia 16 listopada 2005 r. k 97)

(...) J. B., (...) Spółka cywilna zakończyła działalność w dniu 31 grudnia 2005 r.

(Dowód: Informacja z GUS z dnia 18 października 2016 r. k. 75)

W dniu 31 grudnia 2007 r. Prokuratura Okręgowa w Gdańsku skierowała do Sądu Okręgowego w Gdańsku akt oskarżenia przeciwko powodowi. Wyrok w sprawie sygn. akt XIV K 21/08 zapadł 3 czerwca 2011 r. Wobec oskarżonego J. B. orzeczono obowiązek naprawienia szkody w całości poprzez zapłatę na rzecz pozwanego kwoty 164.081,15 zł.

(okoliczności bezsporne)

W dniu 4 grudnia 2012 r. powód złożył pozwanemu „oświadczenie o potrąceniu wierzytelności” powstałej w związku ze wstrzymaniem przez pozwanego wypłat dofinansowania do wynagrodzeń pracowników niepełnosprawnych za okres lipiec- sierpień 2005 r. na łączna kwotę 158.081,15 zł. Pozwany zakwestionował tę wierzytelność.

(Dowód: pismo z dnia 4 grudnia 2012 r. k. 12, „Oświadczenie o potrąceniu wierzytelności” z dnia 4 grudnia 2012 r. k. 13-14,95-96, pismo z dnia 23 stycznia 2013 r. k. 15, pismo z dnia 7 lutego 2013 r. k. 16, 94 potwierdzenie salda za okres 01-08/2005 r. k. 32)

W dniu 29 stycznia 2016 r. pozwany udzielił pisemnej informacji o saldzie przysługującego dofinansowania do wynagrodzeń na „odcinkach A” za okresy, lipiec-sierpień, wrzesień-październik, listopad-grudzień 2005 r.

W dniu 9 lutego 2016 r. pozwany skierował do powoda „przedegzekucyjne wezwanie do zapłaty należności wynikających z prawomocnego wyroku”. W „odpowiedzi na wezwanie” powód w dniu 17 lutego 2016 r. skierował do pozwanego zwrotną informację o saldzie przysługującego dofinansowania do wynagrodzeń na „odcinku B”, w którym z uwagi na złożone „oświadczenie o potrąceniu” nie potwierdził zgodności salda.

(Dowód: „Informacja o saldzie przysługującego dofinansowania do wynagrodzeń, Odcinek A” z dnia 29 stycznia 2016 r. okres objęty dofinansowaniem 11-12/2005 k. 20-21, „Informacja o saldzie przysługującego dofinansowania do wynagrodzeń, Odcinek A” z dnia 29 stycznia 2016 r. okres objęty dofinansowaniem 09-10/2005 k. 22-23, „Informacja o saldzie przysługującego dofinansowania do wynagrodzeń, Odcinek A” z dnia 29 stycznia 2016 r. okres objęty dofinansowaniem 07-08/2005 k. 24-25, „przedegzekucyjne wezwanie do zapłaty” z dnia 9 lutego 2016 r. k. 26, „Informacja o saldzie przysługującego dofinansowania do wynagrodzeń, Odcinek B” okres objęty dofinansowaniem 07-08/2005 k. 27, „Informacja o saldzie przysługującego dofinansowania do wynagrodzeń, Odcinek B” okres objęty dofinansowaniem 09-10/2005 k. 28, „Informacja o saldzie przysługującego dofinansowania do wynagrodzeń, Odcinek B” okres objęty dofinansowaniem 11-12/2005 k. 29)

Postanowieniem z dnia 30 kwietnia 2015 r. podjęto zawieszone postępowanie w sprawie wypłaty dofinansowania do wynagrodzeń za okresy lipiec-sierpień, wrzesień-październik, listopad-grudzień 2005 r. Postępowanie w tym przedmiocie nie zostało zakończone.

(Dowód: Postanowienie Prezesa Zarządu (...)z dnia 30 kwietnia 2015 r. k. 17-19, 91-93,„zawiadomienie” z dnia 21 października 2016 r. k.73-74, Decyzja Ministra (...)z dn. 29 września 2016 r. k. 76-78, pismo z dni 23 sierpnia 2016 r. k. 80, pismo z dnia 24 czerwca 2016 r. k. 81, „odwołanie od decyzji” z dnia 15 czerwca 2016 r. k. 82-85, Decyzja Prezesa Zarządu (...)z dnia 30 maja 2016 r. k. 86-90, 108-110,Decyzja Prezesa Zarządu (...)z dnia28 września 2016 r. k.105-107)

Komornik Sądowy przy Sądzie Rejonowym Gdańsk-Południe w Gdańsku S. P. od kwietnia 2016 r. prowadzi pod sygn. akt Km 922/16 postępowanie egzekucyjne z wniosku (...)przeciwko J. B. na podstwie prawomocnego wyroku Sądu Okręgowego w Gdańsku w sprawie IV K 21/08 co do orzeczonego obowiązku naprawienia szkody.

( okoliczność bezsporna, vide - pismo z dnia 16 listopada 2016 r. k.112 oraz pismo z 18 listopada 2016 r. k.115)

W dniu 18 sierpnia 2016 r. powód uiścił na rzecz pozwanego kwotę 164.081,15 zł. Kwota ta została zapłacono bezpośrednio do wierzyciela – z pominięciem organu egzekucyjnego. Postępowanie egzekucyjne nie zostało zakończone, gdyż toczy się postępowanie dotyczące kosztów egzekucji.

(Okoliczność bezsporna, vide: pismo z dnia 25 sierpnia 2016 r. k. 79, pismo z dnia 18 listopada 2016 r. k.118)

3.  Ocena dowodów:

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie materiału dowodowego zaoferowanego przez strony niniejszego postępowania. Sąd ocenił wiarygodność i moc dowodów według własnego przekonania, na podstawie wszechstronnego rozważenia zebranego materiału (art. 233 § 1 k.p.c.). Podstawę ustaleń faktycznych stanowiły przedłożone przez strony dokumenty urzędowe i prywatne, których wiarygodność nie była kwestionowana w toku postępowania. Wymienione dokumenty nie wzbudziły wątpliwości Sądu co do swej wiarygodności. Z tych też względów zasadne było oparcie na ich treści ustaleń faktycznych sprawy.

Okoliczności istotne dla rozstrzygnięcia sprawy – tj. fakt spłaty wierzytelności objętej tytułem wykonawczym okazały się bezsporne.

4.  Podstawa prawna wyroku:

Powództwo zasługiwało na uwzględnienie w całości.

Zgodnie z art. 840 § 1 pkt 2 k.p.c. dłużnik może żądać pozbawienia wykonalności tytułu wykonawczego w całości lub w części albo ograniczenia jeżeli po powstaniu tytułu egzekucyjnego nastąpiło zdarzenie, wskutek którego zobowiązanie wygasło albo nie może być egzekwowane; gdy tytułem jest orzeczenie sądowe, dłużnik może oprzeć powództwo także na zdarzeniach, które nastąpiły po zamknięciu rozprawy, a także na zarzucie spełnienia świadczenia, jeżeli zgłoszenie tego zarzutu w sprawie było z mocy ustawy niedopuszczalne.

W niniejszej sprawie strona powodowa oparła powództwo opozycyjne na przesłance wygaśnięcia zobowiązania wyniku potrącenia wierzytelności. W odpowiedzi na pozew pozwany, przecząc argumentacji strony powodowej, zakwestionował istnienie wierzytelności, która miałaby ulec potrąceniu jak i samą możliwość potrącenia wierzytelności na podstawie przepisów Kodeksu cywilnego.

Pierwotnie kwestię sporną w niniejszym postępowaniu stanowiło istnienie wierzytelności pozwanego względem powoda oraz ocena dopuszczalności potrącenia tej wierzytelności przez powoda.

Powód w trakcie trwania postępowania w niniejszej sprawie i w trakcie postępowania egzekucyjnego spłacił wierzycielowi kwotę 164.081,15 zł. Wygasło zatem zobowiązanie wynikające z wyroku Sądu Okręgowego w Gdańsku z dnia 3 czerwca 2011 r. w sprawie sygn. akt XIV K 21/08.

Sąd ocenia zasadność powództwa o pozbawienie tytułu wykonawczego wykonalności w całości według stanu rzeczy w chwili orzekania. (Uchwała Sądu Najwyższego z dnia 30 marca 1976 r., III CZP 18/76, OSNC 1976/9/195)

Dlatego też rozstrzyganie w przedmiocie istnienia wierzytelności (...)względem powoda J. B. wynikającego z niewypłacenia dofinansowania do wynagrodzenia osób niepełnosprawnych za okresy lipiec- sierpień, wrzesień- październik, listopad- grudzień w roku 2005 oraz możliwości potrącenia przedmiotowej wierzytelności należało uznać za bezprzedmiotowe. Poza tym wierzytelność wynikająca 1z obowiązku naprawienia szkody nie może zostać umorzona przez potrącenie (art. 505 pkt 3) k.c.)

Podkreślić należy, że zapłacona przez dłużnika kwota nie została wyegzekwowana przez komornika na skutek czynności egzekucyjnych. Gdyby tak było wówczas tytuł wykonawczy zostałby wykonany przymusowo, i nie byłoby podstaw do pozbawienia go wykonalności.

5.  Koszty postępowania

W punkcie II wyroku Sąd orzekł o kosztach procesu, stosownie do art. 98 § 1 i 3 k.p.c. Zgodnie z zasadą odpowiedzialności za wynik procesu, zasądził od pozwanego na rzecz powoda kwotę 7.200 zł (siedem tysięcy dwieście złotych) tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego, która to kwota została ustalona w oparciu o § 2 pkt. 6 Rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie (Dz.U. z 2015 r. poz. 1800 z późn. zm.)