VII U 1465/13 - wyrok z uzasadnieniem Sąd Okręgowy w Gdańsku z 2014-04-29

Sygn. akt VII U 1465/13

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 29 kwietnia 2014 r.

Sąd Okręgowy w Gdańsku - VII Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie: Przewodniczący: SSO Ewa Bałtrukowicz

Protokolant: starszy sekretarz sądowy Anna Szewczyk

po rozpoznaniu w dniu 15 kwietnia 2014 r. w Gdańsku

sprawy J. B.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w G.

o prawo do emerytury

na skutek odwołania J. B.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w G.

z dnia 26 marca 2013 r. nr (...)

oddala odwołanie.

Sygn. akt VII U 1465/13

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 26 marca 2013 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w G. odmówił ubezpieczonemu J. B. prawa do emerytury w obniżonym wieku emerytalnym z tytułu pracy w szczególnym warunkach z uwagi na niespełnienie warunków nabycia tego prawa, przewidzianych przepisami ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2009 r. nr 153 poz. 1227 ze zm.), dalej: ustawa, tj. nieudokumentowania 15 lat pracy w warunkach szczególnych.

Organ rentowy podał, iż nie uwzględnił ubezpieczonemu pracy wykonywanej w okresie od dnia 1 sierpnia 1966 r. do 28 lutego 1967 r. w (...) S.A. na stanowisku „pomoc fachowa przy robotach blacharskich”, albowiem przepisy Rozporządzenia Rady Ministrów z 7 lutego 1983 r. nie wymieniają takiego stanowiska oraz okresu od 28 października 1971 r. do 31 grudnia 1998 r., albowiem w piśmie z 12 sierpnia 2009 r. zakład pracy – (...) S. stwierdził, że „po szczegółowym przeanalizowaniu akt osobowych prace, jakie wykonywał w Przedsiębiorstwie nie zaliczają się do prac w szczególnych warunkach”.

Odwołanie z dnia 22 kwietnia 2013 r. od powyższej decyzji pozwanego organu rentowego wniósł ubezpieczony J. B., wnosząc o zaliczenie do pracy w szczególnych warunkach okresu pracy od 1 kwietnia 1974 r. do 31 grudnia 1998 r. w Przedsiębiorstwie (...) w S. .

W uzasadnieniu odwołania ubezpieczony wskazał, iż w Przedsiębiorstwie (...) w S. przez cały sporny okres, niezależnie od nazwy stanowiska, wykonywał prace polegające na malowaniu minią, szlifowaniu i ostrzeniu wyrobów i narzędzi metalowych oraz ich mechanicznym polerowaniu, a także spawaniu gazowym. (k. 2-3)

W odpowiedzi z dnia 17 czerwca 2013 r. na odwołanie ubezpieczonego pozwany organ rentowy wniósł o jego oddalenie, podtrzymując stanowisko wyrażone w zaskarżonej decyzji (k. 5-6)

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

Ubezpieczony J. B., urodzony dnia (...), z zawodu blacharz, w dniu 23 stycznia 2013 r. złożył w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych ponowny wniosek o emeryturę w obniżonym wieku emerytalnym z tytułu pracy w szczególnym warunkach. Wymagany wiek 60 lat ubezpieczony ukończył w dniu (...) Ubezpieczony nie jest członkiem Otwartego Funduszu Emerytalnego.

dowód : wnioski ubezpieczonego o emeryturę – k. 1-3 i 67 pliku II akt emerytalnych

W toku postępowania przed organem rentowym ubezpieczony udowodnił według stanu na dzień 01 stycznia 1999 r. staż sumaryczny 32 lata, 3 miesiące i 17 dni, w tym 32 lata, 2 miesiące i 13 dni okresów składkowych oraz 1 miesiąc i 4 dni okresów nieskładkowych, jednakże nie udowodnił wymaganych 15 lat pracy w warunkach szczególnych.

dowód: karta przebiegu zatrudnienia ubezpieczonego – k. 73 pliku II akt emerytalnych

Zaskarżoną w sprawie decyzją z dnia 26 marca 2013 r. pozwany organ rentowy odmówił ubezpieczonemu J. B. prawa do emerytury w obniżonym wieku emerytalnym z tytułu pracy w szczególnym warunkach z uwagi na niespełnienie warunków nabycia tego prawa, tj. wobec nieudowodnienia wymaganego 15–letniego okresu pracy w szczególnych warunkach.

dowód: decyzja pozwanego o odmowie prawa do emerytury z dnia 26 marca 2013 r. – k. 74 pliku II akt emerytalnych

W okresie od 28 października 1971 r. do 31 grudnia 2010 r. ubezpieczony był zatrudniony w Przedsiębiorstwie (...) w S. G.. W tym okresie ubezpieczony pracował na stacji obsługi zajmując stanowiska: blacharza, blacharza napraw pojazdów - spawacza gazowego, blacharza napraw pojazdów samochodowych, mechanika napraw pojazdów samochodowych.

Ubezpieczony niezależnie od nazwy stanowiska wykonywał podobne czynności, w zakres których wchodziło głównie spawanie gazowe, ale konserwacja poszyć wewnętrznych minią ołowianą, malowanie blach zewnętrznych, szlifowanie, wypełnianie cyną, demontowanie poszyć pojazdów przy pomocy palnika, szlifierki kątowej, zdejmowanie korozji z konstrukcji.

Ubezpieczony uprawnienia spawacza posiada od 1973 r.

Ubezpieczony wykonywał prace, które według Układu Zbiorowego Pracy dla (...) Państwowej (...) były zaliczane do prac wykonywanych w warunkach szkodliwych dla zdrowia, dlatego też otrzymywał dodatek za pracę w warunkach szkodliwych.

Ubezpieczony od 1 lipca 1980 r. był brygadzistą w związku z czym do jego obowiązków należało:

- rozdział pracy wśród pracowników brygady

- instruktarz w zakresie stosowania prawidłowej technologii wykonywania prac,

- kontrola celowości zużycia części zamiennych i materiałów,

- kontrola stanu narzędzi i urządzeń używanych przez pracowników brygady,

- bezpośredni udział w naprawach i obsługach pojazdów samochodowych,

- kontrola jakości pracy wykonanej przez brygadę,

- nadzór nad przestrzeganiem przepisów bhp przez pracowników brygady,

- inne prace zlecone przez Mistrza Zmianowego lub Kierownika Działu.

Pracodawca ubezpieczonego ze spornego okresu – (...) w S. - nie znalazł podstaw do wystawienia ubezpieczonemu świadectwa wykonywania pracy w szczególnych warunkach.

A. C., G. G., R. J. i R. L. są współpracownikami ubezpieczonego ze spornego okresu. A. C. i G. G. pracowali w sąsiednich warsztatach, a organ rentowy, przy zaliczeniu pracy w (...) S., przyznał im prawo do wcześniejszej emerytury z tytułu pracy w szczególnych warunkach, jednakże pracowali oni na zupełnie innych stanowiskach niż ubezpieczony – A. C. zaliczono do pracy w szczególnych warunkach okresy pracy na stanowisku lutowacza i mechanika napraw samochodowych (w kanałach), a G. G. na stanowisku ładowacza, kierowcy towarowego i mechanika napraw samochodowych (w kanałach)

dowód: świadectwo pracy – k. 68 plik III akt emerytalnych, oświadczenie wnioskodawcy – k. 15 plik II akt emerytalnych, pismo (...) w S. z 12 sierpnia 2009 r. karta bez numeru plik II akt emerytalnych ; akta osobowe (k. 61 akt sprawy), w szczególności: pismo o przyjęciu do pracy k. 3 cz. B, angaże k. 4-45 cz. B, zakresy obowiązków k. 49-50 cz. B, protokół egzaminu ścisłego k. 67 cz. B; akta sprawy: pismo (...) z dnia 19.09.2013 r., świadectwo ukończenia kursu spawacza k. 58-59 (oryginał okazany na rozpowie w dniu 15.04.2014 r.), zeznania ubezpieczonego oraz świadków A. C., G. G., R. J. i R. L. – k. 88-91, akta emerytalne dot. A. C. i Grzegorza Guzińskiego

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie dokumentacji zgromadzonej w aktach niniejszej sprawy, aktach emerytalnych pozwanego organu oraz aktach osobowych ubezpieczonego z (...) w S., których prawdziwość i rzetelność nie była przez żadną ze stron kwestionowana. Sąd również nie znalazł podstaw do podważenia jej wiarygodności z urzędu.

Podstawę ustaleń stanu faktycznego stanowiły także zeznania świadków A. C., G. G., R. J., R. L., które Sąd uznał za wiarygodne co do zasady, z zastrzeżeniem że nie dał im wiary w zakresie, w jakim świadkowie twierdzili, że ubezpieczony wykonywał tylko i wyłącznie prace spawalnicze, co jest sprzeczne ze zgromadzoną w sprawie dokumentacją pracowniczą. Sąd uznał za niewiarygodne również zeznania świadka G. G. co do tego, że ubezpieczony pracował na „kanałowym stanowisku”, albowiem okoliczność ta nie została potwierdzona żadnym innym materiałem dowodowym, wnioskodawca tej okoliczności również nigdy nie podnosił, poza tym jest to sprzeczne z zbieżnymi zeznaniami świadków (także świadka G.), że praca ubezpieczonego polegała w dużej mierze na spawaniu, często całych konstrukcji samochodowych, ze względów oczywistych nie mogło się odbywać wyłącznie w kanałach.

Sąd oparł się także częściowo na zeznaniach ubezpieczonego, odmawiając im jednak wiary co do tego, iż (...) w S. zajmował się tylko spawaniem, albowiem takie twierdzenie jest sprzeczne zarówno z dokumentami (angażami, zakresami obowiązków) znajdującymi się w aktach osobowych, stanowiskiem zakładu pracy, który nie znalazł podstaw do wydania ubezpieczonemu świadectwa pracy w szczególnych warunkach, a także wcześniejszymi twierdzeniami ubezpieczonego, którym dał wyraz zarówno w odwołaniu, jak i w oświadczeniu z dnia 6.10.2009 r. (k. 15 plik I akt emerytalnych), w którym ubezpieczony wymienia, oprócz pracy z palnikiem, szereg innych czynności wchodzących w zakres jego obowiązków.

Sąd dopuścił również dowód z akt emerytalnych dwóch świadków – A. C. i G. G., którym organ rentowy przyznał prawo do wcześniejszej emerytury z tytułu pracy w szczególnych warunkach, przy zaliczeniu okresu pracy w (...) w S., uznając ostatecznie jednak, iż nie miały one jakiegokolwiek wpływu na wynik niniejszego postępowania, gdyż w/w świadkowie byli zatrudnieni na innych stanowiskach, inny był zakres wykonywanych przez nich czynności, poza tym pracodawca wystawił im świadectwa pracy w szczególnych warunkach, stąd brak jest podstaw do uznania, iż zaliczenie tymże świadkom przez organ rentowy okresów zatrudnienia mogłoby mieć wpływ na ustalenie uprawnień emerytalnych ubezpieczonego J. B., albowiem sytuacja ubezpieczonego i świadków jest zasadniczo różna.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

W świetle poczynionych ustaleń faktycznych odwołanie skarżącego J. B. nie jest zasadne i z tego tytułu nie zasługuje na uwzględnienie.

Przedmiotem niniejszego postępowania była kwestia ustalenia prawa ubezpieczonego do emerytury w obniżonym wieku emerytalnym z tytułu pracy w szczególnych warunkach. Wyniki przeprowadzonego przez Sąd postępowania dowodowego wykazały, że wnioskodawca nie legitymuje się 15–letnim stażem pracy w szczególnych warunkach, co sprawia, iż stanowisko organu emerytalnego, odmawiające wnioskodawcy prawa do wcześniejszej emerytury, jest słuszne.

Ogólne zasady nabywania prawa do emerytury dla ubezpieczonych urodzonych po 1948 r. zostały uregulowane w treści art. 184 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tj. Dz. U. z 2013.1440), dalej: ustawa, zgodnie z którym ubezpieczonym urodzonym po dniu 31 grudnia 1948 r. przysługuje emerytura po osiągnięciu wieku przewidzianego w art. 32, 33, 39 i 40, jeśli w dniu wejścia w życie ustawy spełniają łącznie następujące warunki:

1)legitymują się okresem zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wymaganym w przepisach dotychczasowych do nabycia prawa do emerytury w wieku niższym niż: 65 lat dla mężczyzn, 60 lat dla kobiet,

2) mają okres składkowy i nieskładkowy wynoszący co najmniej: 25 lat dla mężczyzn, 20 dla kobiet,

3 ) nie przystąpili do otwartego funduszu emerytalnego albo złożyli wniosek o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym, za pośrednictwem Zakładu, na dochody budżetu państwa;

Podkreślenia wymaga, iż art. 184 ust 2 powyższej ustawy zmieniony został przez art. 1 pkt 20 ustawy z dnia 11 maja 2012 r. o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2012 r. nr 637) z dniem 01 stycznia 2013r., co skutkuje tym iż od 01 stycznia 2013 r. celem uzyskania uprawnienia do emerytury w warunkach szczególnych nie ma konieczności spełniania przez ubezpieczonych przesłanki rozwiązania stosunku pracy.

Aktem wykonawczym, do którego odsyła ustawa, jest rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego dla pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze. Stosownie do treści § 4 tego rozporządzenia pracownik, który wykonywał prace w szczególnych warunkach, wymienione w wykazie A, nabywa prawo do emerytury, jeżeli spełnia łącznie następujące warunki:

1) osiągnął wiek emerytalny wynoszący: 55 lat dla kobiet i 60 lat dla mężczyzn,

2) ma wymagany okres zatrudnienia, w tym co najmniej 15 lat pracy w szczególnych warunkach.

Wykaz prac w szczególnych warunkach, których wykonywanie uprawnia do niższego wieku emerytalnego został określony w załączniku do powyższego rozporządzenia.

Zgodnie z przepisem § 2 ust 1 i 2 powołanego wyżej rozporządzenia okresami pracy uzasadniającymi prawo do świadczeń na zasadach określonych w rozporządzeniu są okresy, w których praca w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze jest wykonywana stale i w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym na danym stanowisku pracy.

Okresy pracy natomiast, o których mowa w ust. 1, stwierdza zakład pracy, na podstawie posiadanej dokumentacji, w świadectwie wykonywania prac w szczególnych warunkach, wystawionym według wzoru stanowiącego załącznik do przepisów wydanych na podstawie § 1 ust. 2 rozporządzenia, lub w świadectwie pracy (§ 2 ust. 2).

Trzeba jednak zwrócić uwagę, że zgodnie z utartą praktyką i orzecznictwem w postępowaniu przed sądem okresy zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, przewidziane rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze mogą być ustalane także innymi środkami dowodowymi niż dowód z zaświadczenia z zakładu pracy (por. uchwała Sądu Najwyższego z dnia 10 marca 1984 r., III UZP 6/84 oraz uchwała Sądu Najwyższego z dnia 21 września 1984 r. III UZP 48/84), a więc wszelkimi dopuszczalnymi przez prawo środkami dowodowymi.

Bezspornym jest, iż ubezpieczony w dniu 28 lipca 1949 r. osiągnął 60-ty rok życia, udowodnił przeszło 25 lat okresów składkowych i nieskładkowych, nie jest członkiem otwartego funduszu emerytalnego.

W ocenie Sądu Okręgowego, zgromadzony w aktach sprawy oraz dokumentacji pozwanego dotyczącej ubezpieczonego materiał dowodowy pozwala przyjąć za udowodnione twierdzenia pozwanego dotyczące kwestionowanego okresu pracy ubezpieczonego w (...) w S.. Wynika z nich niewątpliwie, iż decyzja pozwanego odmawiająca ubezpieczonemu prawa do emerytury była prawidłowa, biorąc pod uwagę konieczność spełnienia przez ubezpieczonego na dzień 01 stycznia 1999 r. m.in. warunku posiadania wykazanych 15 lat pracy w warunkach szczególnych (wynikający z art. 184 ust. 1 ustawy w zw. z § 4 ust. 1 pkt 3 rozporządzenia), których ubezpieczony niewątpliwie nie udowodnił.

Sąd Okręgowy pragnie podkreślić, iż w powyższym stanie rzeczy kluczowe jest ustalenie w toku przeprowadzonego postępowania dowodowego, że ubezpieczony nie spełnił jednego z kryteriów, wynikających z art. 184 ustawy, wymaganych dla uzyskania jakiegokolwiek świadczenia emerytalnego przez osobę urodzoną po dniu 31 grudnia 1948 r., nie tylko emerytury w obniżonym wieku związanej z pracą w warunkach szczególnych – tj. nie udowodnił 15 lat pracy w warunkach szczególnych.

W powyższych okolicznościach bez znaczenia pozostał fakt, czy zostały spełnione przez ubezpieczonego pozostałe przesłanki wynikające z przepisów ustawy i rozporządzenia: osiągnięcia odpowiedniego wieku emerytalnego, stażu ubezpieczeniowego czy nieprzystąpienia do otwartego funduszu emerytalnego. Brak spełnienia choćby jednej z przesłanek wyłącza bowiem i wyklucza możliwość przyznania ubezpieczonemu świadczenia w postaci emerytury w obniżonym wieku z tytułu pracy w warunkach szczególnych.

Na wstępie rozważań wskazać należy, iż mając na względzie specyfikę postępowania w sprawach ubezpieczeń społecznych oraz fakt, iż w przedmiotowej sprawie pomiędzy wnioskodawcą a organem ubezpieczeń społecznych powstał spór dotyczący obowiązku ubezpieczeń społecznych – Sąd Okręgowy uznał, że przy rozstrzygnięciu niniejszej sprawy zasadnicze znaczenie winna znaleźć zasada wyrażona w art. 6 k.c., zastosowana odpowiednio w postępowaniu z zakresu ubezpieczeń społecznych. Zgodnie bowiem z treścią art. 6 k.c. ciężar udowodnienia faktu spoczywa na osobie, która z faktu tego wywodzi skutki prawne. Sama zasada skonkretyzowana w art. 6 k.c., jest jasna. Ten, kto powołując się na przysługujące mu prawo, żąda czegoś od innej osoby, obowiązany jest udowodnić fakty (okoliczności faktyczne) uzasadniające to żądanie, ten zaś, kto odmawia uczynienia zadość żądaniu, a więc neguje uprawnienie żądającego, obowiązany jest udowodnić fakty wskazujące na to, że uprawnienie żądającemu nie przysługuje (Komentarz do kodeksu cywilnego. Księga pierwsza, część ogólna. Stanisław Dmowski i Stanisław Rudnicki, Wydawnictwo Prawnicze Lexis Nexis, Warszawa 2005 r., wydanie 6). Również judykatura stoi na takim stanowisku, czego wyrazem jest wyrok Sądu Najwyższego – Izba Cywilna i Administracyjna z dnia 20 kwietnia 1982 r., I CR 79/82, w którym wyrażono pogląd, iż „Reguła dotycząca ciężaru dowodu nie może być rozumiana w ten sposób, że zawsze, bez względu na okoliczności sprawy, spoczywa on na stronie powodowej. Jeżeli strona powodowa udowodniła fakty przemawiające za zasadnością powództwa, to na stronie pozwanej spoczywa ciężar udowodnienia ekscepcji i faktów uzasadniających jej zdaniem oddalenie powództwa”.

Przenosząc powyższą regułę na grunt niniejszej sprawy przyjąć należy, iż skarżący decyzję pozwanego organu, zaprzeczając jego twierdzeniom, który na podstawie przeprowadzonego postępowania kontrolnego dokonał niekorzystnych dla ubezpieczonego ustaleń, winien był w postępowaniu przed Sądem nie tylko podważyć trafność poczynionych w ten sposób ustaleń dotyczących obowiązku ubezpieczeń społecznych, ale również, nie ograniczając się do polemiki z tymi ustaleniami, wskazać na okoliczności i fakty znajdujące oparcie w materiale dowodowym, z których możliwym byłoby wyprowadzenie wniosków i twierdzeń zgodnych z jego stanowiskiem reprezentowanym w odwołaniu od decyzji.

Sąd Okręgowy pragnie podkreślić, iż ubezpieczony J. B. nie wykazał i nie udowodnił swoich twierdzeń w zakresie posiadanych wymaganych 15 lat pracy w warunkach szczególnych. Kluczowe znaczenie dla powyższego stwierdzenia ma przywołany wyżej § 2 ust 1 i 2 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego dla pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, zgodnie z którym okresami pracy uzasadniającymi prawo do świadczeń na zasadach określonych w rozporządzeniu są okresy, w których praca w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze jest wykonywana stale i w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym na danym stanowisku pracy.

W ocenie Sądu brak jest jednoznacznych dowodów, iż ubezpieczony stale i w pełnym wymiarze czasu pracy wykonywał prace w szczególnych warunkach na stanowisku spawacza (wykaz A dział XIV poz. 12), a tym bardziej że stale i w pełnym wymiarze czasu pracy wykonywał prace z wykazu A działu III, który dotyczy hutnictwa i przemysłu metalowego, tj. malowanie minią (poz. 72) i szlifowanie lub ostrzenie wyrobów i narzędzi metalowych oraz polerowanie mechaniczne (poz.78).

W ocenie Sądu w niniejszym postępowaniu ubezpieczony udowodnił co prawda, że pracując na stanowisku blacharza, blacharza-spawacza, mechanika samochodowego wykonywał wiele czynności spawalniczych, gdyż w stanowisko blacharza wpisany jest ten rodzaj czynności i nawet należy przyjąć, iż stanowi on znaczą część jego obowiązków (jak wskazał świadek G. G. „dwóch kawałków blachy nie da się inaczej połączyć niż spawając”), co jednak samo w sobie nie przesądza, iż ubezpieczony prace spawacza wykonywał stale i w pełnym wymiarze czasu pracy.

Nie budzi wątpliwości, iż ubezpieczony pełnił również funkcję brygadzisty i z zakresu czynności wynikało, że bezpośredni udział w naprawach i obsługach pojazdów (który wszak nie mógł polegać tylko i wyłącznie na spawaniu) był tylko jednym z elementów zakresu czynności, ubezpieczony oprócz wykonywania napraw pojazdów, nadzorował pracowników oraz kontrolował stan narzędzi i urządzeń.

Należy zauważyć, iż świadkowie G. G. i R. J. (który jest mechanikiem) również posiadali uprawnienia spawalnicze i wskazali, że jak była taka potrzeba to też spawali, zatem należy uznać, iż spawanie było nieodzownym elementem pracy wielu pracowników (...) w S. zatrudnionych na różnych stanowiskach, w tym także ubezpieczonego, zatem ale brak jest podstaw by przyjąć, iż ubezpieczony prace spawalnicze wykonywał stale i w pełnym wymiarze czasu pracy.

Sąd wziął również pod uwagę, iż nawet były zakład pracy ubezpieczonego stwierdził, iż prace jakie wykonywał ubezpieczony w (...) w S. nie zaliczają się do prac w szczególnych warunkach, wskazując brak jest podstaw do uznania, iż pracę w szczególnych warunkach ubezpieczony wykonywał stale i w pełnym wymiarze czasu pracy oraz że stanowiska, na których zatrudniony był wnioskodawca nie zostały ujęte nawet w przepisach resortowych - Zarządzeniu Ministra Komunikacji nr 64 z dnia 29 czerwca 1983 r. w sprawie prac w szczególnych warunkach w zakładach resortu komunikacji, których wykonywanie upoważnia do niższego wieku emerytalnego (Dz.Urz. Min. Kom. Nr 10 poz 77 z 13.07.1983 r.), które można tut. Sąd może posiłkowo zastosować.

W tym względzie przytoczyć należy wyrok Sądu Apelacyjnego w Gdańsku z 25 września 2013 r. w sprawie III AUa 106/13 (LEX nr 1381334), który stwierdził, iż warunek wykonywania pracy w szczególnych warunkach stale i w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym na danym stanowisku pracy jest spełniony tylko wówczas, gdy pracownik w ramach obowiązującego go pełnego wymiaru czasu pracy na określonym stanowisku, stale tj. ciągle wykonuje pracę w szczególnych warunkach i nie wykonuje w tym czasie żadnych innych czynności nie związanych z zajmowanym stanowiskiem. A zatem, w przypadku jednoczesnego wykonywania prac wymienionych w rozporządzeniu z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz. U. Nr 8, poz. 43), z niewymienionymi, nawet gdy stosunek tych prac jest nieproporcjonalnie wysoki na rzecz tych pierwszych, przekreśla to możliwość uznania za pracę w szczególnych warunkach lub szczególnym charakterze, jako, że nie była wykonywana stale, w pełnym wymiarze czasu pracy. Ze stanowiska zakładu pracy jednoznacznie zatem w ocenie Sądu wynika, iż praca osób zatrudnionych na stanowiskach, ogólnie rzecz ujmując, blacharzy samochodowych nie była zaliczana do pracy w szczególnych warunkach.

Choć w świetle obowiązującego orzecznictwa dla oceny, czy pracownik pracował w szczególnych warunkach, nie ma istotnego znaczenia nazwa zajmowanego przez niego stanowiska, tylko rodzaj powierzonej mu pracy - rzeczywiście wykonywanych zadań pracowniczych, to należy uznać, iż gdyby ubezpieczony faktycznie wykonywał tylko prace spawacza pracodawca, nazwałby tak jego stanowisko, tymczasem z akt osobowych wynika, iż prace spawalnicze w znaczącym zakresie, zasługującym na uwzględnienie w angażu (aczkolwiek nie wyłącznie) ubezpieczony wykonywał jedynie okresowo, wówczas gdy powierzono mu stanowisko blacharza napraw pojazdów samochodowych – spawacza gazowego.

W ocenie Sądu, wykonywania przez ubezpieczonego pracy w szczególnych warunkach w spornym okresie nie przesądza również fakt, iż otrzymywał on dodatek za pracę w warunkach szkodliwych dla zdrowia, albowiem nie każde zatrudnienie w narażaniu na niekorzystne dla zdrowia czynniki, takie jak hałas przekraczający dozwolone normy, zapylenie, opary chemiczne, wysokie temperatury lub zmienne warunki atmosferyczne stanowi pracę w warunkach szczególnych lub w szczególnym charakterze w rozumieniu art. 184 u.e.r.f.u.s. Rodzaje prac lub stanowisk oraz warunki, na podstawie których uprawnionym osobom przysługuje prawo do emerytury w wieku obniżonym, ustala się bowiem - jak stanowi ust. 4 art. 32 cyt. ustawy - na podstawie przepisów dotychczasowych tj. przepisów rozporządzenia z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz. U. Nr 8, poz. 43) oraz - pomocniczo - tzw. zarządzeń resortowych wydawanych przez ministrów, kierowników urzędów centralnych i centralnych związków spółdzielczych (tak wyrok SA w Gdańsku z 3.12.2012 r. III AUa 1457/12, LEX nr 1246624). Tymczasem dodatek za pracę w warunkach szkodliwych dla zdrowia był ubezpieczonemu przyznany na podstawie Układu Zbiorowego Pracy dla pracowników Państwowej (...), co samo w sobie nie może przesądzać o wykonywaniu przez niego pracy, o której mowa w przepisach Rozporządzenia Rady Ministrów z 7 lutego 1983 r.

Za właściwe w tym miejscu Sąd Okręgowy uznał przywołanie ugruntowanego poglądu orzecznictwa, zgodnie z którym przepisy przewidujące prawo do emerytur z tytułu pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze są przepisami szczególnymi, ich wykładnia rozszerzająca jest niedopuszczalna, co wielokrotnie podkreślał Sąd Najwyższy (uzasadnienie wyroku Sądu Najwyższego z dnia 16 sierpnia 2005 r., I UK 378/04, Orzecznictwo Sądu Najwyższego, Zbiór Urzędowy Izba Pracy, Ubezpieczeń Społecznych i Spraw Publicznych 2006/13-14/218).

Konkludując, w ocenie Sądu rozbieżności wynikające z dokumentacji pracowniczej ubezpieczonego, stanowiska pracodawcy ze spornego okresu oraz zeznań świadków i wnioskodawcy nie pozwalają przyjąć za udowodnione przez ubezpieczonego J. B., wymagane przepisami, przynajmniej 15-lat stażu pracy w warunkach szczególnych. Dlatego też Sąd nie miał podstaw do uwzględnienia odwołania od spornej decyzji pozwanego organu rentowego z dnia 26 marca 2013 r.

Mając powyższe na uwadze, Sąd Okręgowy na podstawie art. 477 14 § 1 K.p.c. w związku z cytowanymi wyżej przepisami orzekł jak w sentencji wyroku, oddalając odwołanie ubezpieczonego.

SSO Ewa Bałtrukowicz

(...)

1.  (...)

2.  (...)

3.  (...)

(...)

Dodano:  ,  Opublikował(a):  Marzena Glina
Podmiot udostępniający informację: Sąd Okręgowy w Gdańsku
Data wytworzenia informacji: