Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Gdańsku

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 24 kwietnia 2013 r.

Sąd Okręgowy w Gdańsku

VII Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący: SSO Elżbieta Zabrocka

Protokolant: sekr.sądowy Alina Bastuba

po rozpoznaniu w dniu 17 kwietnia 2013 r. w Gdańsku

sprawy A. L.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w G.

o prawo do emerytury

na skutek odwołania A. L.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w G.

z dnia 4 października 2012 r. nr (...)

zmienia zaskarżoną decyzję pozwanego Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w G. i przyznaje ubezpieczonemu A. L. prawo do emerytury od 26 września 2012r.

/ na oryginale właściwy podpis/

Sygn. akt VII U 3181/12

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 4 października 2012 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w G. odmówił ubezpieczonemu A. L. prawa do emerytury w obniżonym wieku emerytalnym z tytułu pracy w szczególnym warunkach z uwagi na niespełnienie warunków nabycia tego prawa, przewidzianych przepisami ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2009 r., nr 153 poz. 1227 ze zm.).

Organ rentowy wskazał, iż do pracy w warunkach szczególnych przyjęto okres od 1.08.1973r. do 30.041986r. na podstawie świadectwa pracy w warunkach szczególnych wystawionego przez (...) . Świadectwo wystawione przez (...) T. zawierało nieprawidłowości. Brak jest podstaw do zaliczenia do warunków szczególnych okresu wcześniejszej pracy , gdy ubezpieczony pracował na stanowisku ucznia i ślusarza samochodowego.

Odwołanie od powyższej decyzji pozwanego organu rentowego wniósł ubezpieczony A. L. , wskazując, iż nie zgadza się z rozstrzygnięciem pozwanego. Podał , że w (...) T. był zatrudniony w okresie 1.09.1967 r. do 3.11.1987r. Przez 3 lata był uczniem , kolejne 2 lata odbywał służbę wojskową , następnie był mechanikiem samochodowym . Wskazał także, że nigdy nie był ślusarzem samochodowym.

Nadto ubezpieczony podał, że od 7.11.1987r. do 12.09.1990r. zatrudniony był w (...) Spółdzielni(...) jako kierowca samochodu ciężarowego T..

W odpowiedzi na odwołanie ubezpieczonego pozwany organ rentowy wniósł o jego oddalenie, podtrzymując stanowisko wyrażone w zaskarżonej decyzji.

Na rozprawie w dniu 27 lutego 2013r. ubezpieczony podał, iż za okres pracy w (...) T. nie domaga się zaliczenia do warunków szczególnych okresu nauki zawodu w latach 1967—1970, nie domaga się też zaliczenia okresu wojska tj. okresu 25.09.1970 r. -14.09.1972r. Po zakończeniu służby wojskowej od października 1972r. rozpoczął pracę na stanowisku mechanika samochodowego , w związku z tym okres od października 1972r. do końca lipca 1973r. powinien być zaliczony do pracy w warunkach szczególnych .

Odnośnie (...) Spółdzielni (...)„w D., podał, że pracę kierowcy (...) wykonywał jako członek Spółdzielni.

Wskazał również, iż od 1991r. był zatrudniony w (...) Z. L. , wykonując pracę kierowcy samochodu ciężarowego powyżej 3,5 tony i chce, żeby ten okres został mu zaliczony do pracy w warunkach szczególnych. (k. 21-23 )

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

Ubezpieczony A. L. , urodzony dnia (...), w dniu 30 sierpnia 2012 r. złożył w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych Oddział w G. wniosek o emeryturę w obniżonym wieku emerytalnym z tytułu pracy w szczególnych warunkach. Ubezpieczony nie jest członkiem Otwartego Funduszu Emerytalnego i nie pozostaje w stosunku pracy. Wymagany wiek 60 lat ubezpieczony ukończył w dniu 26 września 2012 r.

Dowód : akta ubezpieczeniowe –plik emerytalny - wniosek ubezpieczonego o emeryturę z dnia 30.08.2012 r. –k. 1-2

W toku postępowania przed organem rentowym ubezpieczony udowodnił według stanu na dzień 01 stycznia 1999 r. staż sumaryczny 31 lat i 12 dni, jednakże nie udowodnił wymaganych 15 lat pracy w warunkach szczególnych, a jedynie 12 lat i 9 miesięcy . Do pracy w warunkach szczególnych pozwany zaliczył ubezpieczonemu okres od dnia 1 sierpnia 1973 r. do dnia 30 kwietnia 1986r. z tytułu zatrudnienia w (...) T. na stanowisku mechanika samochodowego, stwierdzając jednoczenie brak podstaw do uwzględnienia do pracy w warunkach szczególnych okresu sprzed 1 sierpnia 1983r.

Dowód: akta ubezpieczeniowe –plik emerytalny- karta przebiegu zatrudnienia ubezpieczonego k. 22,

Zaskarżoną w sprawie w sprawie decyzją z dnia 4 października 2012 r. pozwany organ rentowy odmówił ubezpieczonemu prawa do emerytury w obniżonym wieku emerytalnym z tytułu pracy w szczególnym warunkach z uwagi na niespełnienie warunków nabycia tego prawa, tj. wobec nie udowodnienia wymaganego 15–letniego okresu pracy w szczególnych warunkach.

Dowód: akta ubezpieczeniowe –plik emerytalny - decyzja k. 24

W okresie od dnia 1 września 1967 r. do dnia 3 listopada 1987 r. ubezpieczony zatrudniony był w Wojewódzkim Przedsiębiorstwie (...) w G. - Zakład (...) w T. jako : uczeń w zawodzie ślusarza samochodowego , mechanik pojazdów samochodowych , mistrz i starszy mistrz zmianowy.

W okresie od dnia 25.09.1970r. do dnia 14.09.1972r. ubezpieczony odbywał zasadniczą służbę wojskową, a po jej zakończeniu pracował w charakterze mechanika samochodowego.

W świadectwie pracy w warunkach szczególnych wystawionym w dniu 6 lipca 2001r. stwierdzono wykonywanie pracy w warunkach szczególnych w okresie od 21.07.1970 r. – 30.04.1986 r. na stanowisku mechanika samochodowego .

W zwykłym świadectwie pracy wskazano zatrudnienie w okresie od dnia 1 września 1967r. do dnia 3 listopada 1987 r. w charakterze : ucznia w zawodzie ślusarza samochodowego , mechanika pojazdów samochodowych , mistrza i starszego mistrza zmianowego.

W świadectwie pracy warunkach szczególnych z dnia 24 września 2012r. , wystawionym przez następcę prawnego pracodawcy ubezpieczonego, wskazano , iż pracę w warunkach szczególnych wykonywał on w okresie od 1.08.1973 r. do 30.04.1986r. na stanowisku mechanika napraw samochodowych w kanałach remontowych , który to okres pozwany ostatecznie zaliczył ubezpieczonemu do pracy w warunkach szczególnych .

Dowód : akta ubezpieczeniowe plik emerytalny : k. 8 i 18 - świadectwa pracy w warunkach szczególnych , akta ubezpieczeniowe plik dot, kapitału początkowego k. 7 –świadectwo pracy

Akta sprawy –akta osobowe k. 13

W okresie od dnia 5 listopada 1987 r. do dnia 12 września 1990 r. ubezpieczony- jako członek (...) Spółdzielni (...)w D.- wykonywał pracę kierowcy samochodów ciężarowych powyżej 3,5 tony .

Dowód : akt ubezpieczeniowe plik kapitałowy k. 6 świadectwo pracy , k. 23 dokumentacja członkowska

Od dnia 2 stycznia 1991r. do dnia 30 czerwca 2001r. ubezpieczony był zatrudniony w (...) Z. L.. Ta firma zajmowała się transportem(...). Ubezpieczony wykonywał stale i w pełnym wymiarze czasu pracy pracę kierowcy samochodów ciężarowych powyżej 3,5 tony, jeżdżąc po wszystkich krajach (...). Kierował samochodami: V. (...) z przyczepą, ciągnikiem siodłowym z naczepą S. , V. (...) z przyczepą. Każdy z powyższych pojazdów posiadał całkowity ciężar dopuszczalny załadunku 25 ton, a z ładunkiem ważył 40 ton .

Dowód: akta ubezpieczeniowe : k. 6 świadectwo pracy ,

akta sprawy : zeznania świadka B. K.k. 35-36, zeznania ubezpieczonego k. 22-23 , świadectwo pracy B. K. k. 37

Świadek B. K.zna ubezpieczonego z pracy w (...) Z. L.. W firmie tej świadek pracowała od lutego 1992r. do maja 2000r. jako sekretarka i pracownik biurowy. Jako pracownik biurowy zajmowała się wystawianiem delegacji kierowcom , wypłacała im zaliczki , rozliczała delegacje , prowadziła listy obecności, karty urlopowe, prowadziła z kierowcami rozmowy telefoniczne z trasy. Z tytułu tych czynności świadek posiadała szczegółowe wiadomości o charakterze pracy zatrudnionych w firmie osób. Była osobą, która miała ciągły kontakt ze wszystkimi kierowcami, a więc również z ubezpieczonym .

Dowód : zeznania świadka B. K. k.35

Akta osobowe pracowników zatrudnionych w (...) Z. L. nie istnieją (spłonęły, albo zostały zalane w czasie powodzi). Informację o powyższym B. K. przekazali pracownicy poszukujący dokumentacji pracowniczej .

Dowód : zeznania świadka B. K. k.35

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie dokumentacji zgromadzonej w aktach niniejszej sprawy, aktach rentowych , aktach osobowych za okres zatrudnienia w (...) T. , których prawdziwość i rzetelność nie była przez żadną ze stron kwestionowana. Sąd również nie znalazł podstaw do podważenia jej wiarygodności z urzędu.

Podstawę ustaleń stanu faktycznego stanowiły także zeznania świadka B. K. (1), która jako osoba obca nie zainteresowana wynikiem postępowania, a jednocześnie zatrudniona w spornym okresie w (...) Z. L. posiadała wiarygodne wiadomości na temat charakteru pracy ubezpieczonego u tego pracodawcy. Zeznania te potwierdziły także wiarygodność twierdzeń ubezpieczonego co do rodzaju pracy wykonywanej w firmie (...) .

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

W świetle poczynionych ustaleń faktycznych odwołanie skarżącego A. L. jest zasadne i z tego tytułu zasługuje na uwzględnienie.

Przedmiotem niniejszego postępowania była kwestia ustalenia prawa ubezpieczonego do emerytury w obniżonym wieku emerytalnym z tytułu pracy w szczególnych warunkach. Wyniki przeprowadzonego przez Sąd postępowania dowodowego wykazały, że wnioskodawca legitymuje się wymaganym 15–letnim stażem pracy w szczególnych warunkach, co sprawia, iż stanowisko organu emerytalnego odmawiające wnioskodawcy prawa do wcześniejszej emerytury, nie jest słuszne.

Ogólne zasady nabywania prawa do emerytury dla ubezpieczonych urodzonych po 1948 r. zostały uregulowane w treści art. 184 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2009 nr 153 poz. 1227 ze zm.), dalej: ustawa, zgodnie z którym ubezpieczonym urodzonym po dniu 31 grudnia 1948 r. przysługuje emerytura po osiągnięciu wieku przewidzianego w art. 32, 33, 39 i 40, tj. spełniają łącznie następujące warunki:

1)legitymują się okresem zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wymaganym w przepisach dotychczasowych do nabycia prawa do emerytury w wieku niższym niż: 65 lat dla mężczyzn, 60 lat dla kobiet,

2) mają okres składkowy i nieskładkowy wynoszący co najmniej: 25 lat dla mężczyzn, 20 dla kobiet,

3 ) nie przystąpili do otwartego funduszu emerytalnego albo złożyli wniosek o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym, za pośrednictwem Zakładu, na dochody budżetu państwa;

Stosownie do dyspozycji art. 32 ust. 1 cytowanej ustawy ubezpieczonym urodzonym przed dniem 1 stycznia 1949 r., będącym pracownikami zatrudnionymi w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, przysługuje emerytura w wieku niższym niż określony w art. 27. Dla uzyskania uprawnień do emerytury w obniżonym wieku emerytalnym wymagane jest osiągnięcie wskazanego w przepisach wykonawczych wieku, a także przepracowanie określonej ilości lat w warunkach szczególnych lub w szczególnym charakterze.

Aktem wykonawczym, do którego odsyła ustawa, jest rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego dla pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze. Stosownie do treści § 4 tego rozporządzenia pracownik, który wykonywał prace w szczególnych warunkach, wymienione w wykazie A, nabywa prawo do emerytury, jeżeli spełnia łącznie następujące warunki:

1) osiągnął wiek emerytalny wynoszący: 55 lat dla kobiet i 60 lat dla mężczyzn,

2) ma wymagany okres zatrudnienia, w tym co najmniej 15 lat pracy w szczególnych warunkach.

W wykazie A dziale VIII poz. 2 jako prace w warunkach szczególnych wymienione są prace kierowców pojazdów ciężarowych o ładowności powyżej 3,5 tony.

Zgodnie z przepisem § 2 ust 1 i 2 powołanego wyżej rozporządzenia okresami pracy uzasadniającymi prawo do świadczeń na zasadach określonych w rozporządzeniu są okresy, w których praca w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze jest wykonywana stale i w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym na danym stanowisku pracy.

Okresy pracy , o których mowa w ust. 1, stwierdza zakład pracy, na podstawie posiadanej dokumentacji, w świadectwie wykonywania prac w szczególnych warunkach, wystawionym według wzoru stanowiącego załącznik do przepisów wydanych na podstawie § 1 ust. 2 rozporządzenia, lub w świadectwie pracy ( § 2 ust. 2).

Trzeba jednak zwrócić uwagę, że zgodnie z utartą praktyką i orzecznictwem w postępowaniu przed sądem okresy zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, przewidziane rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze mogą być ustalane także innymi środkami dowodowymi niż dowód z zaświadczenia z zakładu pracy (por. uchwała Sądu Najwyższego z dnia 10 marca 1984 r., III UZP 6/84 oraz uchwała Sądu Najwyższego z dnia 21 września 1984 r. III UZP 48/84), a więc wszelkimi dopuszczalnymi przez prawo środkami dowodowymi.

Bezspornym jest, iż ubezpieczony w dniu 26 września 2012 r. osiągnął 60 rok życia, na dzień złożenia wniosku udokumentował okres składkowy i nieskładkowy w wymiarze powyżej 25 lat, nie przystąpił do otwartego funduszu emerytalnego oraz nie pozostawał w stosunku pracy.

Przedmiotem sporu pozostawało jedynie ustalenie, czy ubezpieczony legitymuje się wystarczającym okresem pracy w warunkach szczególnych.

Ubezpieczony początkowo domagał się zaliczenia do pracy w warunkach szczególnych okresu zatrudnienia na stanowisku mechanika samochodowego w (...) T. –poza okresem już uznanym przez pozwanego – także okresu wcześniejszego tj. okresu od podjęcia pracy po zakończeniu służby wojskowej, a także wnosił o uznanie , iż pracę w warunkach szczególnych (kierowcy samochodu ciężarowego powyżej 3,5 tony ) wykonywał w czasie pracy w (...) Spółdzielni (...) w D. .

Ostatecznie jednak ubezpieczony wniósł o uwzględnienie okresu zatrudnienia w (...) Z. L. na stanowisku kierowcy samochodów ciężarowych powyżej 3,5 t.

Za okres ten ubezpieczony nie legitymuje się świadectwem pracy w warunkach szczególnych .

Jednakże , w ocenie Sądu Okręgowego, fakt wykonywania przez ubezpieczonego pracy w szczególnych warunkach w czasie zatrudnienia u tego pracodawcy znajduje potwierdzenie w zebranym w sprawie materiale dowodowym tj.: świadectwie pracy potwierdzającym zatrudnienia w charakterze kierowcy samochodu ciężarowego t. w pełnym wymiarze czasu pracy, zeznaniach świadka B. K., zeznaniach ubezpieczonego.

Jeszcze raz podkreślić należy, iż świadek B. K., z racji charakteru zatrudnienia , posiadała szczegółowe wiadomości na temat rodzaju pracy wykonywanej przez ubezpieczonego i przedstawiła je Sądowi. Świadek nie miała żadnych wątpliwości , że ubezpieczony stale i w pełnym wymiarze czasu pracy kierował wyłącznie samochodami ciężarowymi o dużej ładowności (powyżej 24 ton) , a zważywszy na rodzaj działalności prowadzonej przez Z. L. , firma nie posiadała samochodów o ładowności poniżej 3,5 ton. Zeznania te w pełni korespondują z treścią zwykłego świadectwa pracy, które potwierdza zatrudnienie ubezpieczonego w pełnym wymiarze czasu pracy w charakterze kierowcy samochodu ciężarowego.

Biorąc pod uwagę okres pracy u tego pracodawcy , który winien być zaliczony do pracy w warunkach szczególnych (od 2 stycznia 1991 r. do 31 grudnia 1998r. ) , ubezpieczony legitymuje się znacznie dłuższym niż wymagany, okresem pracy w warunkach szczególnych , a tym samym zbędne jest rozważanie czy do pracy w warunkach szczególnych winien być zaliczony także okres od podjęcia przez ubezpieczonego pracy po zakończonej służbie wojskowej do 31 lipca 1973r. (okres od 1 sierpnia 1973r. pozwany uznał).

Niewątpliwie zaś zaliczeniu nie podlega okres pracy w charakterze kierowcy samochodu ciężarowego świadczonej w ramach łączonego ubezpieczonego i (...) w D. stosunku członkostwa.

Mając na względzie powyższe stwierdzi należy , iż ubezpieczony A. L. spełnił wszystkie przesłanki dla nabycia emerytury w obniżonym wieku, ponieważ osiągnął 60 rok życia, na dzień złożenia wniosku udokumentował okres składkowy i nieskładkowy w wymiarze powyżej 25 lat, nie przystąpił do otwartego funduszu emerytalnego oraz nie pozostawał w stosunku pracy, a także spełnił przesłankę udokumentowania stażu co najmniej 15 lat pracy wykonywanej w szczególnych warunkach.

W konkluzji z wyżej przytoczonych względów Sąd Okręgowy na mocy art. 477 ¹⁴ § 2 k.p.c. w związku z cytowanymi wyżej przepisami, zmienił zaskarżoną decyzję organu rentowego z dnia 4 października 2012 r. i przyznał ubezpieczonemu A. L. prawo do emerytury z tytułu pracy w szczególnych warunkach od 26 września 2012 r. (tj. od daty ukończenia przez niego wieku 60 lat), mając na uwadze fakt, iż wniosek o emeryturę ubezpieczony złożył w dniu 30 sierpnia 2012 r. oraz dyspozycję art. 129 ust. 1 cyt. ustawy emerytalnej, zgodnie z którym świadczenia wypłaca się poczynając od dnia powstawania prawa do tych świadczeń, nie wcześniej jednak niż od miesiąca w którym zgłoszono wniosek.

SSO Elżbieta Zabrocka